GALAKTYKI Galaktyki to skupiska układów planetarnych, gwiazd i mgławic. Gwiazdy grupują się w galaktyki dzięki siłom grawitacji. Wszystko, co znajduje.

Prezentacja na temat: "GALAKTYKI Galaktyki to skupiska układów planetarnych, gwiazd i mgławic. Gwiazdy grupują się w galaktyki dzięki siłom grawitacji. Wszystko, co znajduje."— Zapis prezentacji:

1 GALAKTYKI Galaktyki to skupiska układów planetarnych, gwiazd i mgławic. Gwiazdy grupują się w galaktyki dzięki siłom grawitacji. Wszystko, co znajduje się w galaktyce krąży wokół jej środka, zwanego jądrem galaktyki. Najlepiej znaną nam gwiazdą jest Słońce, wchodzące w skład Drogi Mlecznej.

2 Rodzaje galaktyk Spiralne Eliptyczne Soczewkowate Nieregularne
Podwójne

3 Galaktyki spiralne Galaktyki spiralne jak sama nazwa wskazuje, mają one spiralny kształt, który tworzą 2 lub 3 ramiona wokół gęstego jądra. Galaktyki te zawierają gwiazdy I i II populacji. Dzieli się je ze względu na stosunek wielkości ramion do jądra na: a - jasne jądro i słabo rozwinięte ramiona, b - mniejsze jądro, a ramiona dobrze rozwinięte, c - słabe jądro, wyróżniające się ramiona, d - osobliwa. Galaktyki spiralne stanowią około 60 % wszystkich galaktyk. Przykładem takiej galaktyki jest Mgławica Andromedy, która jest zarazem najbliższą galaktyką przypominająca rozmiarami i kształtem Drogę Mleczną. Drugi podział to podział ze względu na kształt: galaktyki spiralne zwykłe i galaktyki spiralne z poprzeczką. Są to wydłużone struktury przechodzące przez jądro galaktyki, a różnica między nimi a zwykłymi galaktykami spiralnymi polega na tym, że ich ramiona są połączone jasną poprzeczką w jej centrum.

4 Galaktyki eliptyczne Kolejny typ galaktyk to galaktyki eliptyczne, które nie mają ramion. Mają one spłaszczony owalny kształt i składają się z setki milionów gwiazd. Oznaczone zostały przez Edwina Hubble'a jako E, a podaje się je ze stopniem spłaszczenia w skali Galaktyki eliptyczne zawierają bardzo mało pyłu międzygwiezdnego, dlatego też nie widać ich zbyt wiele podczas obserwacji. Ze względu na kształt wyróżniamy także galaktyki eliptyczne z poprzeczką. Wyglądają one jak elipsoidy obracające się wokół własnej osi, a składają się w większości ze starszych gwiazd. Typowe galaktyki eliptyczne są małe, a wiele z nich to galaktyki karłowate. Występują one głównie w centrum gromad galaktyk, np. w centrum Gromady w warkoczu Bereniki.

5 Galaktyki soczewkowate Galaktyki nieregularne
Wyróżniamy również galaktyki soczewkowate, będące pośrednimi pomiędzy galaktykami eliptycznymi i spiralnymi. Są one mocno spłaszczone i nie ma w nich młodych gwiazd ani pyłu. Nie posiadają także ramion, a jądro jest podobne do silnie spłaszczonej galaktyki eliptycznej, wokół którego znajduje się dysk. Galaktyki soczewkowate są oznaczane jako S0. Galaktyki nieregularne Galaktyki o nieregularnej budowie morfologicznej to galaktyki nieregularne. Są one zbiorowiskami gwiazd i pyłu międzygwiezdnego, a dzielą się na typy: Irr I i Irr II. Są one bardzo małe, zwykle rozciągnięte lub zgniecione przez grawitacyjne oddziaływanie z innymi obiektami. Przykładami galaktyk nieregularnych jest Wielki Obłok Magellana oraz Galaktyka M 82.

6 Galaktyki podwójne Podobnie jak w przypadku gwiazd, które tworzą wspólne układy podwójne, potrójne itp., także galaktyki mogą się łączyć w ten sposób. Galaktyki podwójne krążą wokół wspólnego środka masy. Galaktyki składające się na ten obiekt są zwykle galaktykami tego samego typu - albo obie są spiralne, albo eliptyczne. Występuje skłonność do zgodności podtypów, tzn. częściej występuje para galaktyk typu np. Sb-Sb niż typu Sa-Sb. Na zdjęciu obok widać przykład galaktyk spiralnych podwójnych.

7 Droga Mleczna Naszym domem jest Droga Mleczna o spiralnych ramionach, w których znajdują się gorące, biało - niebieskie gwiazdy - olbrzymy, gorętsze od Słońca. Drogę Mleczną widać na niebie jako jasny pas rozciągający się wzdłuż płaszczyzny równika Galaktyki. Pas ten to nic innego jak miliardy gwiazd znajdujących się w obrębie dysku galaktycznego. Jądro naszej Galaktyki świeci światłem pomarańczowo - czerwonym. Pochodzi ono od czerwonych olbrzymów, starych gwiazd. W Drodze Mlecznej znajdują się także mgławice, z których powstają nowe gwiazdy. Jądro Drogi Mlecznej otaczają skupiska gwiazd zwane gromadami kulistymi. Słońce i planety Układu Słonecznego wchodzą w skład ramienia Oriona. Układ Słoneczny znajduje się w odległości około 2/3 jego długości licząc od środka Drogi Mlecznej. Słońce wraz z planetami otaczającymi je porusza się wokół środka naszej Galaktyki. Układ Słoneczny potrzebuje aż 230 milionów lat, by raz okrążyć środek naszej galaktyki.

8 GRUPY GALAKTYK, UKŁADY GALAKTYK i SUPERGROMADY
Cała materia we Wszechświecie łączy się w coraz to większe struktury. Gwiazdy łączą się czasem w układy podwójne, wokół nich tworzą się systemy planetarne, te wraz z pozostałymi obiektami kosmicznymi łączą się w galaktyki, a galaktyki w gromady galaktyczne. Gromady galaktyk wyróżniają się na tle innych galaktyk większym stopniem koncentracji. Przykładowo Droga Mleczna jest powiązana grawitacyjnie z różnymi galaktykami, do których należą m.in.: Mgławica Andromedy, Obłoki Magellana, galaktyka karłowata w Strzelcu i inne obiekty, które razem tworzą gromadę galaktyk. Wszystkie te galaktyki zmierzają w tym samym kierunku. Droga Mleczna należy do gromady zwanej Grupą Lokalną. Grupa galaktyk to co najmniej 3 galaktyki działające na siebie grawitacyjnie przez co najmniej miliard lat. Lokalny układ galaktyk jest dużo większą grupą, ponieważ składa się z ok. 45 galaktyk, do której należą m.in. Droga Mleczna i Wielka Mgławica Andromedy. Bardzo ogólny podział gromad galaktyk to: gromady regularne i gromady nieregularne. Gromady regularne mają ogromną masę i sferyczny kształt, zawierają dziesiątki tysięcy galaktyk, a są nimi w większości galaktyki eliptyczne bądź soczewkowate. W ich centrum znajduje się jedna lub dwie wielkie galaktyki eliptyczne. Gromady nieregularne mają zaś mniejsze masy i zawierają kilkadziesiąt razy mniej galaktyk. Są to przy tym galaktyki wszystkich typów. Kształt tych gromad, jak sama nazwa wskazuje, jest nieregularny. W gromadach regularnych występują tylko galaktyki eliptyczne i soczewkowate, a w nieregularnych również spiralne. Kolejnym etapem jest łączenie gromad galaktyk w supergromady, zwane także supergalaktykami, które tworzą włókna. W niektórych miejscach zawierają one pustki (obszary bez świecącej materii). Supergromady składają się zwykle z kilku lub kilkunastu większych gromad. Są one nieregularne, zazwyczaj wydłużone bądź spłaszczone. Układ Lokalny Galaktyk jest częścią Supergromady Lokalnej, której centrum znajduje się w Gromadzie Galaktyk w Pannie. Lokalna Grupa Galaktyk znajduje się na krańcach Supergalaktyki Lokalnej.

9 MIĘDZYGALAKTYCZNE BĄBLE
Badania nad tym, czy materia we Wszechświecie jest jednorodna rozpoczęli Geller wraz ze współpracownikami. Wyobrażali sobie, że materia w kosmosie jest rozłożona równomiernie, jednak wyniki badań pokazały coś innego. Uzyskali oni dowód na występowanie dziwnego rozkładu galaktyk. Galaktyki i gromady układają się w długie, cienkie nici, rozległe płachty oraz gigantyczne bąble materii. We wnętrzach tych bąbli znajdują się tzw. kosmiczne pustki, które nie zawierają praktycznie nic. W 1989 roku Geller i Huchra objęli swoimi badaniami kilkanaście tysięcy galaktyk. Tym razem dokonali kolejnego odkrycia - ściany galaktyk, rozciągającej się na przestrzeni ponad pół miliarda lat świetlnych. Jest to tzw. Wielki Murem, będący największą pojedynczą strukturą znalezioną do tej pory we Wszechświecie.

10 Wykonała: Karolina Kępka Kl. II Gim.
Źródło: Internet