Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2

3

4 Zgodnie z definicją, zawartą w Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN:
MYŚLISTWO - umiejętność i sztuka polowania na zwierzynę, prowadzonego zgodnie z prawem i etyką łowiecką; wchodzi w zakres łowiectwa; niekiedy nazwa myślistwo jest używana jako synonim łowiectwa. ZWIERZYNA (zwierzęta łowne) – dziko żyjące gatunki ssaków i ptaków, będące przedmiotem polowań. Prehistoryczni myśliwi i pierwsze ofiary ich polowań. W paleolicie pojawił się człowiek, który używając prymitywnych narzędzi, stał się zagrożeniem dla wielu gatunków zwierząt. Człowiek z Cro-Magnon, (jaskini, gdzie po raz pierwszy odkryto jego szczątki) polował na wielkie stada koni, mamutów, żubrów i reniferów.

5 Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia
W paleolicie człowiek żył głównie z łowiectwa, rybołówstwa i zbieractwa. Ówczesne polowania stały się przedsięwzięciem gromadnym. Polował intensywnie, co zagrażało przetrwaniu gatunku. Łowił różne gatunki zwierząt, stając się najgroźniejszym drapieżnikiem na Ziemi. Z powodu wytrzebienia zwierząt roślinożernych, zwierzęta drapieżne ginęły z głodu. Brak mechanizmów obronnych przed atakiem ze strony człowieka. Olbrzymi naziemny leniwiec pojawił się około 1,9 mln lat temu w Ameryce Południowej. Dwanaście tysięcy lat temu osiedlili się tam ludzie, którzy w ciągu około tysiąca lat wytrzebili aż 75% zwierząt, w tym leniwce naziemne i mamuty. Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia 5

6 Zwierzyna drobna Zwierzyna gruba ssaki łowne ptactwo dzik borsuk
bażant łoś jenot cyraneczka jeleń kuna gęś gęgawa daniel lis jarząbek muflon tchórz gołąb grzywacz sarna piżmak krzyżówka szop pracz łyska zając szarak kuropatwa słonka Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia 6

7 SARNA – zamieszkuje rzadkie lasy liściaste i mieszane
SARNA – zamieszkuje rzadkie lasy liściaste i mieszane. Ma smukłe ciało na szczupłych, długich nogach, szyja lekko wydłużona. Ubarwienie zimowe różni się od letniego. W listopadzie zrzuca poroże. Żywi się trawami, owocami leśnymi, grzybami. LIS – zamieszkuje różne biotopy. Żeruje nocą, a w ciągu dnia zimą, w okresie karmienia młodych. Żywi się głównie padliną (zapada w związku z tym często na wściekliznę), myszami, żabami, owadami, dżdżownicami, ślimakami, owocami leśnymi. ZAJĄC SZARAK – zamieszkuje lasy. Uszy (słuchy) dłuższe od głowy. Kończyny (skoki) tylne znacznie dłuższe od przednich. Dogodnymi miejscami żerowania są łąki i pola. W pokarmie dominują trawy, zimą obgryzają korę i gałązki drzew i krzewów. DZIK – żyje w lasach, szczególnie wilgotnych, liściastych. Ma gęstą, brązowoczarną szczecinę z szarym nalotem. Jest wszystkożerny. Jego pokarm to: żołędzie, grzyby, korzonki, owady, dżdżownice, padlina. Samica dzika to locha, samiec – odyniec. Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia 7

8 KACZKA KRZYŻÓWKA – zamieszkuje wody stojące
KACZKA KRZYŻÓWKA – zamieszkuje wody stojące. Upierzenie godowe samca – błyszcząca ciemnozielona głowa, biały pierścień na szyi, szary grzbiet i skrzydła, brązowa pierś i brzuch, lusterko niebieskie z białym obramowaniem. Upierzenie letnie samca i samicy jest brązowe z ciemniejszymi plamami, lusterko niebieskie. Gniazda buduje na ziemi, w trawie, w drzewach i krzewach. GOŁĄB GRZYWACZ – gnieździ się wysoko na drzewach w lasach i parkach. Ubarwienie szare z metalicznym połyskiem i białą plamą na szyi, skrzydłach i spodniej stronie ogona. Zamieszkuje lasy. Gniazdo zbudowane jest z chrustu i umieszczone na drzewie. Żywi się nasionami roślin. SŁONKA – ubarwienie ochronne złożone z nieregularnych plam i prążków od barwy żółtej po ciemnobrązową. Żyje w lasach. Żywi się dżdżownicami, ślimakami, larwami owadów. Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia 8

9 Wielu współczesnych myśliwych polując głównie w celach hobbystycznych (zdobycia cennego trofeum), zagraża istnieniu gatunków najrzadszych liczebnie lub osobników najbardziej dorodnych. Zagrożeniem dla populacji jest połów zwierząt pod kątem określonych korzyści np. pozyskania piżma od piżmowców, ambry od kaszalotów – substancji, mających zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym. Dużo szkody w populacjach zwierząt łownych przynosi kłusownictwo. Są to połowy bezprawne, wykonywane w sposób niedozwolony lub w niedozwolonym czasie i miejscu. Zgodnie z prawem łowieckim niedozwolone jest polowanie: w okresie ochronnym, - na samice ciężarne, - na zwierzęta będące pod ochroną, - na ptaki np. bociany, gęsi, słowiki w okresie ich wędrówek. ambona przystawna Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia 9

10 Zadaniem współczesnych myśliwych jest racjonalna hodowla zwierząt łownych, polegająca na:
planowaniu określonego stanu pogłowia zwierząt łownych na jednostce powierzchni okręgu łowieckiego; ochronie zwierząt łownych i biotopu (środowiska życia zwierząt); przeprowadzaniu odstrzałów, mających na celu: usunięcie z łowiska zwierzyny nieprzydatnej do dalszej hodowli (sztuki chore, niedorozwinięte, kalekie, słabe, źle zbudowane), zwierzyny występującej w nadmiernej liczbie na danym łowisku, co ogranicza możliwość zaspokajania potrzeb pokarmowych, utrzymanie właściwego stosunku płci; uzyskaniu zdrowych i dobrze rozwiniętych zwierząt o optymalnej masie ciała i okazałych trofeach. W obwodzie łowieckim obowiązuje plan hodowlano-łowiecki. Częścią składową planu jest minimalny plan odstrzału zwierzyny. Prawo łowieckie 10

11 Miasta w Polsce z głównymi portami rybackimi
Zgodnie z definicją, zawartą w Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN: RYBOŁÓWSTWO – gałąź gospodarki obejmująca uzyskiwanie ryb (połów ryb), a także innych zwierząt (np. homarów, langust, krewetek, ostryg) – z mórz, jezior i rzek, do celów konsumpcyjnych i przetwórczych. Połów wielorybów jest odrębną gałęzią (wielorybnictwo). Skorupiaki (kraby, homary, krewetki) i mięczaki (ostrygi, kalmary, ośmiornice, omułki) bywają nazywane owocami morza (frutti di mare). Miasta w Polsce z głównymi portami rybackimi Darłowo Kołobrzeg Dziwnów Łeba Dźwirzyn Mrzeżyno Gdańsk Rowy Gdynia Świnoujście Hel Ustka Jastarnia Władysławowo 11

12 dorsz makrela karaś pstrąg węgorz sielawa Budowa ryby
Ryby morskie, żyjące w Bałtyku: śledzie, dorsze, szproty, makrele, flądry. Najczęściej występujące ryby słodkowodne w wodach polskich: karaś, szczupak, pstrąg, płoć, leszcz, ukleja, sandacz, węgorz, lin, sielawa, sieja. Gatunki ryb objęte ochroną: ciosa, strzebla, kiełb Kesslera. Pod względem sposobu odżywiania ryby dzielimy na: planktonożerne, roślinożerne, drapieżne. Ryby są zwierzętami rozdzielnopłciowymi. dorsz makrela karaś pstrąg węgorz sielawa głowa linia naboczna płetwy piersiowe tułów płetwa odbytowa pęcherz pławny płetwy brzuszne płetwa ogonowa płetwa grzbietowa Budowa ryby Grafika na tej stronie należy do domeny publicznej. Źródło: Wikipedia 12

13 Rabunkowe połowy doprowadziły do drastycznego zmniejszenia się wielu gatunków ryb, że zagroziło ich wyginięciem. W związku z tym niektóre gatunki zostały objęte ochroną prawną. Dla gatunków ryb bardziej eksploatowanych wprowadzono okresy ochronne, w których nie wolno łowić tych ryb. Zabronione jest również odławianie ryb młodocianych, nie mających odpowiednich wymiarów ciała. W celu ograniczenia odłowów stosuje się limity połowowe. Określają one masę ryb, jaką może pozyskać z morza flota rybacka danego kraju. Dużym problemem jest stosowanie takich technik połowu, które nie zapobiegają łowieniu przypadkowemu (niezaplanowanych gatunków, osobników młodocianych). Nieregulowane i niedokumentowane połowy są dużym zagrożeniem dla ławic dorsza w Bałtyku. Nadmierne połowy nie gwarantują odtwarzania zasobów i mogą doprowadzić do wyniszczenia populacji. 13

14 Współcześnie człowiek musi przejąć rolę nieobecnych mięsożerców.
Przyczyny zakłócenia równowagi ekosystemów (wód, pól uprawnych, lasów itp.): nadmierne odławianie niektórych gatunków zwierząt prowadzi do zakłóceń łańcucha pokarmowego (wyeliminowania ogniw pośrednich), niekontrolowane połowy, powodujące zachwiania proporcji w liczebności populacji, polowania, mające na celu wyeliminowanie zwierząt niebezpiecznych dla człowieka, lub jego konkurentów pokarmowych, niewłaściwe techniki polowań. Przyczyny zachwiania ekosystemów lądowych: kurczenie się pastwisk dla roślinożerców, skutkujące spadkiem populacji drapieżców niszczenie naturalnych siedlisk i ograniczanie powierzchni łowisk niewystarczające zalesienie – zbyt mało drapieżników, regulujących liczebność roślinożerców. Przyczyny zachwiania ekosystemów wodnych: przypadkowe połowy ryb, krabów, ptaków morskich, nadmierne połowy rekinów, namnożenie się fok (pokarmu rekinów) i bytujących w nich pasożytów, wymieranie dorszy – żywicieli ostatecznych pasożytów fok. Współcześnie człowiek musi przejąć rolę nieobecnych mięsożerców. 14

15 Jest podzielona na dwa tomy:
Polska czerwona księga zwierząt zawiera wykaz gatunków zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce z dokładnym opisem i lokalizacją rozmieszczenia. Głównym celem dzieła jest określenie stopnia zagrożenia oraz wskazanie sposobów ochrony polskiej fauny . Jest podzielona na dwa tomy: Tom I – Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce – praca zbiorowa pod red. Zbigniewa Głowacińskiego, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 2001. Tom II – Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce – praca zbiorowa pod red. Zbigniewa Głowacińskiego & Janusza Nowackiego, Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie & Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, 2004. 15

16 Program nauczania biologii w gimnazjum. Wyd. WSiP.
PAKIET III. Wyd. WSiP - Ciekawa biologia. Podręcznik dla gimnazjum. Część 3. Człowiek zmienia świat przyrody - Ciekawa biologia. Zeszyt ćwiczeń dla gimnazjum. Część 3. Człowiek zmienia świat przyrody - Ciekawa biologia. Poradnik dla nauczyciela. Część 3. Nowa encyklopedia powszechna PWN. Wyd. Naukowe PWN. Wielki Atlas Zwierząt. V. J. Stanêk. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa 1981. Świat zwierząt. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa 1983. Tak żyli ludzie w czasach pierwszych cywilizacji. Wydawnictwo Dolnośląskie. Wrocław 1991. Wikipedia 16