Raport o sytuacji i perspektywach rozwoju mikro i małych firm w województwie podkarpackim Tomasz Kierzkowski Departament Klienta Biznesowego Rzeszów, 17.

Prezentacja na temat: "Raport o sytuacji i perspektywach rozwoju mikro i małych firm w województwie podkarpackim Tomasz Kierzkowski Departament Klienta Biznesowego Rzeszów, 17."— Zapis prezentacji:

1 Raport o sytuacji i perspektywach rozwoju mikro i małych firm w województwie podkarpackim Tomasz Kierzkowski Departament Klienta Biznesowego Rzeszów, 17 kwietnia 2013

2 1 Już po raz trzeci na początku roku Bank Pekao przedstawia raport o sytuacji mikro i małych firm  Dostarczenie unikalnej wiedzy o mikro i małych firmach, które odgrywają znaczącą rolę w gospodarce (1,7 mln firm, 4,5 mln zatrudnionych, 37% PKB),  Reprezentatywne wyniki na poziomie krajowym i lokalnym na bazie 7 tysięcy wywiadów z właścicielami firm,  Lepsze rozumienie potrzeb mikro i małych firm oraz poznanie problemów i barier związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej,  Temat specjalny – e-gospodarka, czyli wykorzystanie technologii informacyjnych w mikro i małych firmach,  Jak co roku - 16 konferencji regionalnych (w każdym województwie w marcu-kwietniu 2013 roku),  Raport w wersji polskiej i angielskiej udostępniony na stronie www.pekao.com.pl/mis Mikro firmy – przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 pracowników, Małe firmy – przedsiębiorstwa zatrudniające do 49 pracowników,

3 2 Obniżenie Ogólnego Wskaźnika Koniunktury Mikro i Małych Firm spowodowane głównie przez znaczący spadek oceny sytuacji gospodarczej i sytuacji branży Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm syntetyczna miara nastrojów właścicieli firm Wskaźniki w ramach badania mogą przyjmować wartości od 50 do 150, przy czym 50 oznacza „dużo gorzej”, 75 – „gorzej”, 100 – „ani lepiej, ani gorzej”, 125 – „lepiej”, 150 – „dużo lepiej” 8 obszarów wchodzących w skład Ogólnego Wskaźnika Koniunktury 201020112012 Poprzednie 12 miesięcy Następne 12 miesięcy +~4 -7,6 -4,5 -1,4 -0,9 -0,8 -0,2 -1,0 -0,7 R/R

4 3 Firmy dużo lepiej oceniają obszary, na które mają wpływ. W porównaniu z ostatnim badaniem, gorsze perspektywy na kolejny rok. Zdecydowanie najniższa ocena - oba czynniki poza zasięgiem wpływu firmy Dużo lepsza ocena. Ostatnie 12 miesięcy ocenione wyżej niż rok temu Najwyższa ocena i najmniejsze zmiany w stosunku do ubiegłorocznych badań Odniesienie do ubiegłorocznego badania

5 4 Najbardziej stabilna sytuacja firm produkcyjnych, widoczne pogorszenie koniunktury w budownictwie  Produkcja - stabilnie, dostosowywanie się do sytuacji rynkowej, innowacyjność, rozwój eksportu,  Usługi – najwyższy poziom wskaźnika, chociaż spowolnienie ma wpływ na nastroje przedsiębiorców,  Handel – najniższy poziom wskaźnika, często firmy lokalne – wyzwaniem konkurencja dużych firm,  Budownictwo – zmniejszanie się portfela zamówień, wzrost opóźnień w terminowym ściąganiu należności Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm

6 5 Najbardziej obniżył się wskaźnik dla firm lokalnych o długim stażu, najwyższy poziom optymizmu mają „młode firmy” Obszar działania firmyCzas istnienia Lokalizacja siedziby firmy Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm -2.8 -1.6 -2.0 -1.9 -2.6 -3.4 - 2.8 Zmiana wskaźnika YoY  Ocena zwiększa się wraz z rozwojem i poszerzaniem obszaru działania firmy  Najwyższy i najbardziej stabilny poziom wskaźnika wśród młodych firm działających do 3 lat.  Po raz pierwszy mierzono poziom wskaźnika w zależności od lokalizacji w mieście lub na obszarach wiejskich i nie odnotowano istotnej różnicy w poziomie wskaźnika

7 6 Województwo podkarpackie – trochę oficjalnej statystyki Źródło: Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w roku 2010, Główny Urząd Statystyczny Liczba mikro i małych firm Aktywne mikro firmy65 408 (4,0%) Aktywne małe firmy2 513 (4,8%) Aktywne mikro i małe firmy na 1000 mieszkańców 32,3 (Polska 44,7) Zatrudnienie Mikro firmy131 633 (3,9%) Małe firmy54 776 (4,8%) Inwestycje Średnie nakłady (tys. PLN) mikro firmy 16,6 (Polska 15,0) Średnie nakłady (tys. PLN) małe firmy 266,0 (Polska 320,9) Przychody Średnie przychody (tys. PLN) mikro firmy 335 (Polska 435) Średnie przychody (mln PLN) małe firmy 6,4 (Polska 8,5)

8 7 Podkarpackie: Ogólny Wskaźnik Koniunktury Mikro i Małych Firm wyższy niż średnia krajowa Podkarpackie:  Ocena poprzednich i kolejnych 12 miesięcy wyższa niż średnio w Polsce. Podregiony:  Ostatnie i przyszłe12 miesięcy najlepiej ocenione w podregionie tarnobrzeskim, najgorzej w podregionie przemyskim,  Wysokość Wskaźnika w podregionie rzeszowskim wyższa niż w badaniu z roku 2011.

9 8 Ocena sytuacji w poprzednich 12 miesiącach – dużo lepsza w stosunku do średniej krajowej, zwłaszcza przy ocenie przychodów i wyniku finansowego +0,5 +1,7 +1,5 +1,4 +1,8 +3,6 +3,1 +1,0 +0,4 Podkarpackie vs Polska Podkarpackie

10 9 Firmy z województwa podkarpackiego z większym optymizmem niż firmy z innych regionów patrzą na kolejne 12 miesięcy +1,2 +0,2 +2,4 +0,8 +2,4 +1,7 +1,0 +0,2 +2,2 Podkarpackie vs Polska Podkarpackie

11 10  Stopniowo zwiększa się wykorzystanie zewnętrznego finansowania działalności bieżącej i inwestycji  Skłonność do korzystania ze źródeł zewnętrznych rośnie wraz z wielkością firmy (co piąta firma mikro oraz co druga firma mała korzysta z finansowania zewnętrznego) Polska: rosnący udział zewnętrznego finansowania działalności bieżącej i inwestycji Finansowanie inwestycji* *Możliwa była więcej niż jedna odpowiedź Finansowanie działalności bieżącej +2 p.p.

12 11 Polska: przyczyny niekorzystania z finansowania zewnętrznego wynikają przede wszystkim z polityki firm  Dostępność do finansowania zewnętrznego nie jest problemem – poziom korzystania z kredytu wynika z polityki samych firm,  Potencjał do dalszego wzmocnienia rozwoju polskich przedsiębiorstw poprzez większe wykorzystanie finansowania zewnętrznego,  Planowane zmiany w sposobie dystrybucji środków unijnych dla firm (zwrotne instrumenty finansowe), powinny zwiększyć zainteresowanie finansowaniem zewnętrznym. 2010 2011 2012

13 12 Podkarpackie firmy częściej korzystają z zewnętrznego finansowania bieżącej działalności  Udział finansowania zewnętrznego w ostatnich 12 miesiącach o 2 pp. wyższy od średniej krajowej – najwyższy w podregionie krośnieńskim,  W roku 2013 największy odsetek firm zamierzających korzystać z finansowania zewnętrznego w podregionie rzeszowskim.

14 13 Odsetek inwestujących firm z województwa podkarpackiego wyższy od średniej krajowej  W ostatnich 12 miesiącach największy odsetek firm inwestujących w podregionie tarnobrzeskim (49%),  W roku 2013 liderem inwestycji powinny być firmy z podregionu krośnieńskiego.

15 14 W roku 2013 podkarpackie firmy w podobnym stopniu jak firmy z innych regionów korzystać będą z kredytów inwestycyjnych i leasingu  Największy popyt na kredyt w podregionie krośnieńskim i tarnobrzeskim,  Duże zapotrzebowanie na leasing w podregionie rzeszowskim.

16 15 Polska: Rosnące znaczenie eksportu mikro i małych firm Odsetek mikro i małych eksporterów Wyniki badania dla firm eksportujących +3 p.p.  Stopniowy wzrost działalności eksportowej mikro i małych firm (wzrost o + 3 p.p. w okresie 2 lat)  Już blisko 200 tysięcy firm deklaruje eksport (12% spośród wszystkich mikro i małych firm),  Wyraźnie lepsza ocena sytuacji firmy i przychodów wśród firm eksportowych w porównaniu z pozostałymi przedsiębiorstwami,  Przychody z eksportu to jedyny w całym badaniu wskaźnik, którego wartość w roku 2012 przekroczyła poziom z roku 2010.

17 16 11% mikro i małych firm z województwa podkarpackiego prowadzi działalność eksportową  Największy odsetek eksporterów w podregionie krośnieńskim i tarnobrzeskim,  W roku 2013 może nieznacznie zmniejszyć się odsetek firm zajmujących się działalnością eksportową.

18 17 Duże różnice wewnątrzregionalne w ocenie jakości usług świadczonych firmom przez lokalną administrację  Ocena niższa o 1 pp. od średniej krajowej,  Znaczne spadki wskaźników w porównaniu z 2011.

19 18 Podkarpackie: innowacyjność produktowa mikro i małych firm zbliżona do średniej krajowej  Najwięcej innowacyjnych firm w podregionie krośnieńskim,  W roku 2013 znaczne zmiany odsetka innowacyjnych firm w podregionie przemyski (wzrost) i tarnobrzeskim (spadek).

20 19 Bariery rozwoju według mikro i małych firm  Po raz pierwszy w ankiecie pytanie o bariery rozwojowe,  Największe bariery dla mikro i małych firm są związane z zewnętrznymi uwarunkowaniami prowadzenia działalności gospodarczej,  Podkarpackie - bariery wymieniane częściej niż średnio w Polsce:  Koszty pracy,  Obciążenia biurokratyczne,  Konkurencja innych firm,  Zatory płatnicze,  Dostęp do finansowania i programów unijnych.  Wysokość podatków nie jest takim problemem jak w innych województwach. Właściciele firm byli proszeni o skwantyfikowanie każdej z barier w skali od 1 (brak bariery) do 5 (bardzo ważna bariera)

21 20 E-gospodarka tematem specjalnym raportu – jak mikro i małe firmy korzystają z technologii informacyjnych?  87% firm wykorzystuje komputery w działalności biznesowej,  Chociaż prawie każda mikro i mała firma ma dostęp do Internetu, nie jest on w pełni wykorzystywany w działalności biznesowej.

22 21 Firmy z podkarpackiego nie w pełni wykorzystują potencjał Internetu do prowadzenia działalności gospodarczej Działania reklamowe z wykorzystaniem Internetu Posiadanie strony internetowej  Wyniki dla podkarpackiego zbliżone do średniej krajowej,  Przedsiębiorcy w mniejszym stopniu niż firmy w kraju korzystają z bankowości elektronicznej i reklamy w Internecie. Wykorzystanie Internetu do kontaktu z administracją

23 22 Praktyczne kwestie wykorzystania technologii informacyjnych w mikro i małych firmach – 6 analiz w Raporcie  Nowe technologie informacyjne w zarządzaniu mikro i małymi firmami (Polska Izba Gospodarcza Zaawansowanych Technologii)  Rynek IT w Polsce i perspektywy jego rozwoju (Bank Pekao SA)  Aspekty prawne prowadzenia sprzedaży i promocji w Internecie (dLK Korus Okoń Radcowie Prawni sp.p.)  Tworzenie i zarządzanie stroną internetową (home.pl)  Promocja mikro i małej firmy w Internecie (Google Polska)  Bankowość elektroniczna dla firm (Bank Pekao SA)

24 23 Raport w polskiej i angielskiej wersji językowej jest dostępny na stronie internetowej Banku Pekao SA pod adresem: www.pekao.com.pl/mis Dziękuję za uwagę! www.pekao.com.pl/mis