Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia…

Prezentacja na temat: "Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia…"— Zapis prezentacji:

1 Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia…
Obrazek zaczerpnięty za strony

2 Cele ogólne Uświadomienie potrzeby przestrzegania prawa
Poznanie podstawowych reguł prawa cywilnego i karnego Rozwijanie umiejętności przewidywania skutków i następstw łamania prawa

3 Cele szczegółowe Uczeń:
Potrafi określić najważniejsze akty prawne stanowiące o przestrzeganiu prawa Rozumie obowiązek przestrzegania prawa oraz konsekwencje jego łamania Zna podstawowe reguły prawa cywilnego i karnego odnoszące się do nieletnich Potrafi wypowiadać się na dany temat i zabiera głos w dyskusji Potrafi pracować w grupie

4 Czym jest prawo ? Pojęcie prawa ma wiele znaczeń, najczęściej rozumiemy go jako zbiór norm postępowania na terenie danego kraju, ustalony przez władze państwowe z uwzględnieniem norm zwyczajowych. Według Celsusa (jurysty rzymskiego) „Prawo jest tym, co dobre i słuszne”. Pojęcie prawa można rozumieć na dwóch płaszczyznach: podmiotowej i przedmiotowej: Pojęcie prawa w znaczeniu podmiotowym - to zbiór uprawnień jednostki, służący zabezpieczeniu jej interesów. Pojęcie prawa w znaczeniu przedmiotowym - to zbiór norm prawnych norm postępowania, których naruszenie grozi sankcjami. Normy prawne (łac. norma - reguła, przepis), wzór postępowania w danej sytuacji np. rodzice powinni zameldować dziecko po urodzeniu. W razie nie przestrzegania tej normy rodzicom grozi grzywna. Normy prawne zawierają nakaz, zakaz lub dozwolenie.

5 Sytuacje, w których uczeń spotyka się z koniecznością przestrzegania prawa:
W SZKOLE – PRAWA I OBOWIĄZKI UCZNIA NA DRODZE – KODEKS DROGOWY W DOMU – ZASADY, PRAWO RODZINNE

6 Co Ci grozi za łamanie prawa
Co Ci grozi za łamanie prawa ? Przedstawienie podstawowych reguł prawa cywilnego i karnego. ? ?

7 Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich
Art. 1. par. 1. Przepisy ustawy stosuje się w zakresie: 1) zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat ) postępowania w sprawach o czyny karalne – w stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17, 3) wykonywania środków wychowawczych i poprawczych w stosunku do osób względem, których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21. Przepisy kodeksu karnego, które przewidują w pewnych wyjątkowych sytuacjach możliwość zastosowania do nieletniego ogólnych zasad odpowiedzialności karnej.

8 Nieletni to określenie osoby niepełnoletniej, która popełniła czyn karalny, bądź przejawiała zachowania świadczące o demoralizacji. Osobę niepełnoletnią określa się również mianem małoletniego. Nieletnim jest osoba, która ukończyła lat 15 a nie ukończyła jeszcze 17 lat. Chodzi oczywiście o moment popełnienia czynu zabronionego. Małoletni – według art. 10 § 1 i art. 15 Kodeksu Cywilnego (k.c.) małoletnim jest osoba, która nie ukończyła 18 lat. Osoba w tym wieku nie posiada zdolności do czynności prawnych lub posiada je w stopniu ograniczonym. Młodociany – art. 115 § 10 Kodeksu Karnego (k.k.) określa młodocianego jako sprawcę, który w chwili popełnienia czynu zabronionego ukończył 17 lat, a nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania przez sąd w I instancji nie ukończył 24 lat.

9 Ustalony dolny próg odpowiedzialności nieletniego (13 lat) oznacza, że popełnienie czynu karalnego przez osoby, które nie osiągnęły tego wieku traktowane będzie jako przejaw demoralizacji i uzasadnia prowadzenie postępowania opiekuńczo-wychowawczego. Ukończenie wieku 13 lat w chwili popełnienia czynu karalnego powoduje pociągnięcie nieletniego do odpowiedzialności i zastosowanie środków wychowawczych lub poprawczych.

10 Jeśli nieletni ukończył 15 lat i dopuścił się czynu zabronionego takiego jak:
zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zabójstwo i morderstwo, umyślne ciężkie uszkodzenie ciała, umyślne sprowadzenie katastrofy godzącej w bezpieczeństwo powszechne, przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym przez sprawcę stosującego podstęp, gwałt na osobie lub groźbę bezpośredniego użycia takiego gwałtu, umyślne sprowadzenie katastrofy w komunikacji, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z inną osobą, wzięcie lub przetrzymywanie zakładnika, rozboje, może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, o ile sąd uzna, że okoliczności sprawy, stopień rozwoju, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiające, a w szczególności wcześniej stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.

11 Jeśli sprawca dopuszcza się czynu zabronionego między 17 a 18 rokiem życia, wówczas sąd stosuje przepisy kodeksu karnego. Wyjątkowo jednak sąd zastosuje zamiast kary środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli popełniony czyn jest występkiem, a okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają.

12 Osoba, która ukończyła 17 lat i popełniła przestępstwo odpowiada na zasadach określonych w kodeksie karnym (art. 10 § 1 kk) i podlega karom (odpowiedzialności karnej) w nim przewidzianym: grzywna w wysokości od 100 do zł, ograniczenie wolności do 1 roku, pozbawienie wolności od 1 miesiąca do 15 lat, 25 lat pozbawienia wolności, dożywotnie pozbawienie wolności.

13 Gdy osoba, która ukończyła 17 lat i popełni wykroczenie odpowiada na zasadach określonych w kodeksie wykroczeń (art. 8 kodeksu wykroczeń) i podlega karom, które on przewiduje: nagana, grzywna od 20 do zł, ograniczenie wolności trwające 1 miesiąc, areszt od 5 do 30 dni.

14 Odpowiedzialność za zachowania będące przejawem demoralizacji
Odpowiedzialność za zachowania będące przejawem demoralizacji Odpowiedzialność za czyny karalne Pełna odpowiedzialność karna

15 Przejawy demoralizacji u młodzieży:
niesystematyczne uczęszczanie do szkoły, wagary, inne zaniedbywanie nauki, niestosowne zachowanie się w szkole i poza szkołą, dłuższe przebywanie poza domem bez kontroli, wałęsanie się w towarzystwie zdemoralizowanych kolegów i łączenie się w grupy, zachowania agresywne, wandalizm, ucieczki z domu, palenie tytoniu, picie alkoholu, używanie narkotyków i innych środków odurzających, przedwczesne podejmowanie życia seksualnego, popełnianie czynów zabronionych przez osobę w wieku poniżej lat lub nie uznanych za czyny karalne.

16 Kilka słów o przeciwdziałaniu narkomanii – w Polsce karane jest:
posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych, wprowadzanie do obrotu środków odurzających, udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia, wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. Każde z tych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat, a nie ukończył 17 lat. Natomiast z przestępstwem mamy do czynienia w sytuacji, gdy któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 roku życia. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania karnego.

17 (zwane sądami rodzinnymi).
Sprawy osób, które ukończyły 17 lat i popełniły przestępstwo rozpatrują wydziały karne sądów (zwane sądami karnymi). Sprawy osób, które ukończyły 17 i popełniły wykroczenie rozpatrują wydziały wykroczeniowe sądów (zwane sądami grodzkimi). Sprawy nieletnich sprawców czynów karalnych i zagrożonych demoralizacją prowadzą wydziały rodzinne i nieletnich sądów (zwane sądami rodzinnymi).

18 Ogółem przestępstw stwierdzonych
Przestępczość w szkołach i internatach w wybranych kategoriach przestępstw, (liczba przestępstw stwierdzonych), w latach WYBRANE KATEGORIE PRZESTĘPSTW SZKOŁY PODSTAWOWE I GIMNAZJA SZKOŁY ŚREDNIE I ZAWODOWE INTERNATY I BURSY SZKOLNE 2011 rok 2010 rok Ogółem przestępstw stwierdzonych 28 019 26 197 2 043 2 486 1 534 1 610 Przestępstwa kryminalne, w tym: 27 687 25 780 1 949 2 295 1 505 1 520 Uszczerbek na zdrowiu 2 613 2 953 115 135 118 97 Udział w bójce lub pobiciu 1 503 1 307 42 80 197 Zgwałcenie 14 20 1 6 8 Kradzież cudzej rzeczy 2 664 2 778 801 945 207 218 Kradzież z włamaniem 785 815 111 149 61 82 Rozbój, kradzież i wymuszenie rozbójnicze 7 577 6 221 103 125 336 237 Narkotykowe 669 520 247 195 109 276 Przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu 2 342 2 819 87 89 126

19 NIGDY NIE PRÓBUJMY ZWALCZYĆ PRZEMOCY-PRZEMOCĄ!!!

20 Źródła do prezentacji: Opracowanie własne na podstawie: