Uzależnienia to nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego, który charakteryzuje się okresowym lub stałym przymusem wykonywania określonej.

Prezentacja na temat: "Uzależnienia to nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego, który charakteryzuje się okresowym lub stałym przymusem wykonywania określonej."— Zapis prezentacji:

1 Uzależnienia to nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego, który charakteryzuje się okresowym lub stałym przymusem wykonywania określonej czynności lub zażywania psychoaktywnej substancji chemicznej.

2 RODZAJE UZALEŻNIEŃ - Uzależnienia fizjologiczne - Uzależnienia psychiczne - Uzależnienia społeczne - Uzależnienie fizjologiczne (ang. physiological dependence), zwane też czasem fizycznym, to nabyta silna potrzeba stałego zażywania jakiejś substancji odczuwana jako szereg dolegliwości fizycznych (np. bóle, biegunki, uczucie zimna, wymioty, drżenia mięśni, bezsenność). Zaprzestanie jej zażywania (odstawienie) prowadzi do wystąpienia zespołu objawów, które określa się jako zespół abstynencyjny (zespół z odstawienia). W leczeniu stosowana jest detoksykacja, czyli odtrucie.

3 UZALEŻNIENIA PSYCHNICZNE
Znane też jako psychologiczne, to nabyta silna potrzeba stałego wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji, której niespełnienie jednak nie prowadzi do poważnych fizjologicznych następstw. Jego cechy to: * wzrost napędu związanego z poszukiwaniem środka uzależniającego * wzrost tolerancji na działanie środka (obniżenie efektu przyjemności,  który on dostarcza) * kompulsywna konsumpcja środka kosztem swojego zdrowia oraz otoczenia * osłabienie woli * obsesja brania i natręctwa myślowe utrzymujące się i nawracające nawet  po wieloletniej abstynencji * samooszukiwanie się usprawiedliwiające wykonywanie danej czynności  (związane z psychologicznymi mechanizmami obronnymi) * fizyczne wyniszczenie, brak zainteresowania otoczeniem niezwiązanym ze środkiem i jego zdobywaniem.

4 UZALEŻNIENIA SPOŁECZNE
Wiąże się z zażywaniem środków toksycznych pod wpływem panującej mody lub w grupie ludzi podobnych do siebie (np. hippisów), w kręgach młodzieży z tzw. subkultur. Istotą zjawiska jest bardzo silne uzależnienie od grupy, co pociąga za sobą bezwzględne respektowanie panujących w niej zasad i obyczajów. Ponadto osoba uzależniona, w miarę pogłębiania się choroby rezygnuje z ważnych dla siebie wcześniej aktywności, wypada z ról społecznych (utrata pracy, usunięcie ze szkoły, konflikty w rodzinie, zanik zainteresowań, zawężenie kontaktów do grupy narkomańskiej). Następuje coraz większa marginalizacja i najczęściej również kryminalizacja środowiska, w którym obraca się uzależniony.

5 NIKOTYNA organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów pirydynowych zawarty w liściach tytoniu, z których produkowane są papierosy. Nikotyna w małych dawkach działa pobudzająco, wprowadzając osobę ją zażywającą w dobry nastrój. Efekt ten jest związany z wydzielaniem dopaminy, które nikotyna stymuluje. Nikotyna sprawia, że wydzielanie dopaminy zwiększa się, a tym samym poprawia się nastrój osoby palącej papierosa. Dobre samopoczucie obecne po wypaleniu papierosa staje się powodem do wypalenia kolejnego. Nikotyna zwiększa także wydzielanie noradrenaliny, hormonu, który wydziela się w chwilach stresu.

6 ALKOHOLIZM inaczej uzależnienie od alkoholu, toksykomania alkoholowa, choroba alkoholowa zaburzenie polegające na utracie kontroli nad ilością spożywanego alkoholu. Spożywanie zazwyczaj dużych ilości alkoholu przez alkoholika jest spowodowane przymusem o charakterze psychicznym i somatycznym, i nie podlega jego woli, jednak możliwe jest jego powstrzymanie i utrzymanie abstynencji. Mechanizm powstawania uzależnienia nie jest do końca wyjaśniony, ale ma bezpośredni związek z nadużywaniem alkoholu.

7 NASTĘPSTWA ALKOHOLIZMU
- Zaburzenia życia rodzinnego – 94% - Problemy w kontaktach z ludźmi – 84% - Problemy finansowe – 82% - Przemoc wobec bliskich – 57% - Problemy z prawem (karalność) – 51% Przewlekły alkoholizm prowadzi do chorób psychicznych, ciężkich schorzeń wątroby, nerek, żołądka, serca itd. Zwiększa przestępczość, sprzyja szerzeniu się chorób wenerycznych i ujemnie wpływa na potomstwo

8 NARKOTYK potoczna nazwa niektórych substancji odurzających działających na ośrodkowy układ nerwowy.

9 NIKOTYNA UZALEŻNIENE Nikotyna wywołuje podobny proces uzależnienia psychogennego i farmakologicznego jak heroina i kokaina. Wykazuje również działanie podobne dp amfetaminy. Ostatnie badania potwierdzają, że łatwiej zwyciężyć uzależnienie od kokainy niż uzależnienie od nikotyny. Nikotyna jest główną przyczyną chorób serca i czynnikiem ryzyka dla ośmiu rodzajów nowotworów, w tym raka płuc i białaczki. WPŁYW NA ORGANIZM Nikotyna a ośrodkowy układ nerwowy – już po siedmiu sekundach od zaciągnięcia się dymem tytoniowym, nikotyna powoduje pobudzenie komórek nerwowych. Wpływa na uwolnienie trzech z dwudziestu neuroprzekaźników oddziałujących na mózg: noradrenaliny, serotoniny i dopaminy.

10

11 ALKOHOLIZM CHARAKTERYSTYKA Spożywanie zazwyczaj w dużych dawkach alkoholu przez alkoholika jest spowodowane przymusem o charakterze psychicznym i somatycznym, i nie podlega jego woli, jednak możliwe jest jego powstrzymanie i utrzymanie abstynencji. Mechanizm powstawania uzależnienia nie jest do końca wyjaśniony i nie ma bezpośredniego związku z nadużywaniem alkoholu, choć w końcu do niego prowadzi. EPIDEMIOLOGIA W Polsce liczbę osób uzależnionych od alkoholu szacuje się na ok. 4,4% populacji starszej niż 15 lat

12 OBJAWY UZALEŻNIENIA Aby móc mówić o uzależnieniu od alkoholu muszą wystąpić minimum trzy z następujących objawów: Silna, natrętna potrzeba spożywania alkoholu (głód alkoholowy). Upośledzona zdolność kontrolowania picia alkoholu (trudności w unikaniu rozpoczęcia picia, trudności w zakończeniu picia albo problemy z kontrolowaniem picia do wcześniej założonego poziomu). Picie alkoholu w celu złagodzenia albo zapobieżenia alkoholowemu zespołowi abstynencyjnemu oraz subiektywne poczucie skuteczności takiego postępowania. Objawy abstynencyjne (drżenia mięśniowe, nadciśnienie tętnicze, tachykardia, nudności, wymioty, biegunki, bezsenność, rozszerzenie źrenic, wysuszenie śluzówek, wzmożona potliwość, zaburzenia snu, nastrój drażliwy lub obniżony, lęk). Zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja alkoholu (ta sama dawka alkoholu nie przynosi oczekiwanego efektu, potrzeba spożywania większych dawek alkoholu dla wywołania oczekiwanego efektu). Zawężenie repertuaru zachowań związanych z piciem alkoholu do 1-2 wzorców. Postępujące zaniedbywanie alternatywnych do picia przyjemności, zachowań i zainteresowań. Picie alkoholu mimo oczywistej wiedzy o jego szczególnej szkodliwości dla zdrowia pijącego.

13

14 NARKOTYK SPOŁECZNE ASPEKTY NARKOTYKÓW
Istnieje szereg substancji przyjmowanych przez ludzi, które wywołują zaburzenia percepcji lub uzależnienie, jednak za przyzwoleniem społecznym nie są one uważane za narkotyki. W różnych kulturach podział ten wygląda odmiennie. Polska należy do kręgu kulturowego, w którym narkotykami nie są nazywane następujące substancje (pomimo udowodnionej szkodliwości i potencjału uzależniającego znacznie przewyższających wiele nielegalnych substancji – dotyczy to zwłaszcza nikotyny i alkoholu): leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, kofeina oraz podobne substancje zawarte w kawie, kakao, herbacie, czekoladzie, alkohol etylowy zawarty we wszelkich napojach alkoholowych, nikotyna zawarta w tytoniu.

15 NARKOTYKI MIĘKKIE I TWARDE
Często narkotyki dzieli się na miękkie i twarde, choć kryterium podziału nie jest jasno ustalone. Jako twarde najczęściej określa się te, których używanie prowadzi do silnego uzależnienia, zwłaszcza kiedy jest połączone z poważnymi następstwami zdrowotnymi. Za miękkie uznaje się te, które uzależniają w dużo mniejszym stopniu lub wcale. Podział narkotyków na miękkie i twarde ma znaczenie w prawie Holandii, gdzie używanie "narkotyków miękkich" jest legalne. Do narkotyków twardych najczęściej zalicza się kokainę i opioidy takie jak heroina czy morfina, natomiast do miękkich najczęściej marihuanę, haszysz czy grzyby psylocybinowe. Sporną kwestią jest klasyfikacja psychodelików. W tej grupie znajduje się wiele substancji, które, mimo że mogą być groźne dla zdrowia, nie wywołują uzależnienia, stąd przez niektórych nie są one w ogóle traktowane jak narkotyki. Holenderska polityka tolerowania miękkich narkotyków uznaje syntetyczne psychodeliki, takie jak LSD i MDMA za narkotyki twarde, chociaż mają działanie bardzo podobne do psychodelików naturalnych, takich jak meskalina (pejotl), która jest w Holandii legalna w nieprzetworzonej formie. W Polsce wszystkie wymienione substancje są nielegalne. Wiele z tych substancji mimo iż u nieodpowiedzialnego użytkownika może wywołać zaburzenia psychiczne, często jest pomocne w leczeniu uzależnień od innych, groźniejszych dla zdrowia substancji psychoaktywnych.

16

17 Paulina Daumann, IC