Makroekonomia 1 Krzywa Philipsa Mgr Łukasz Matuszczak

Prezentacja na temat: "Makroekonomia 1 Krzywa Philipsa Mgr Łukasz Matuszczak"— Zapis prezentacji:

1 Makroekonomia 1 Krzywa Philipsa Mgr Łukasz Matuszczak

2 Krzywa Phillipsa Klasyczna Krzywa Phillipsa implikuje wymienność między bezrobociem a inflacją. Interpretowano ją dosłownie, tj. można utrzymywać niskie bezrobocie, ale kosztem wyższej inflacji. Skutkiem polityki gospodarczej nakierowanej na utrzymywanie niskiej stopy inflacji będzie zaś wyższe bezrobocie. Friedman i Phelps zauważyli jednak, że zależności tej nie da się wykorzystywać w długim okresie.

3 Krzywa Philipsa ω1 Krzywa Philipsa stopa bezrobocia, u
Tempo wzrostu płac, ω Inflacja, π Krzywa Philipsa u1 u2 ω1 π1 Krzywą Philipsa można przedstawić jako odwrotnie proporcjonalną relacją pomiędzy stopą bezrobocia (u) i tempem wzrostu płac (ω). Wyższy poziom płac skutkuje w postaci wyższej inflacji, to im wyższa jest stopa bezrobocia tym niższa jest stopa inflacji.

4 Poprawka Phelpsa-Friedmana
Z krzywej Phillipsa wynika, że rząd może prowadzić politykę nakierowaną na utrzymanie niskiego bezrobocia, np. poprzez zwiększenie wydatków rządowych, ale jej kosztem będzie wyższa inflacja Phelps i Friedman zauważyli, że nie da się w nieskończoność utrzymywać niższego bezrobocia przy wyższej inflacji Dzieje się tak, że z okresu na okres oczekiwania inflacyjne są dostosowywane przez pracowników. Gdy obserwują oni szybszą inflację, zażądają wyższej indeksacji wynagrodzeń. Gdy tempo wzrostu wynagrodzeń przyspiesza, oznacza to, że również przyspiesza inflacja

5 Poprawka Phelpsa-Friedmana
Poprawka Phelpsa i Friedmana implikuje istnienie takich poziomów bezrobocia, dla których następuje przyspieszenie inflacji. W tej sytuacji mamy do czynienia z dodatnią luką popytową (tj. 𝑌> 𝑌 , zasoby czynników produkcji są wykorzystane ponad poziom normalny; kolokwialnie tę sytuację określamy, że gospodarka „przegrzewa się”). Alternatywnie, wysokie poziomy bezrobocia, dla których występuje spadek tempa inflacji, są związane z ujemną luką popytową, czyli sytuacją, gdy produkt rzeczywisty jest poniżej potencjalnego (𝑌< 𝑌 ).

6 Poprawka Phelpsa-Friedmana
Zgodnie z poprawką Phelpsa-Friedmana, istnieje taka stopa bezrobocia w gospodarce, która nie powoduje presji ani na wzrost ani na spadek inflacji, jest to stopa bezrobocia NAIRU (non-accelerating inflation rate of unemployment). Stopa bezrobocia NAIRU odpowiada sytuacji, gdy gospodarka jest w zerowej luce popytowej, tj. produkt rzeczywisty odpowiada potencjalnemu, 𝑌= 𝑌 .Dlatego też NAIRU identyfikuje się również ze stopą bezrobocia naturalnego.

7 Krzywa Phillipsa Gdy zgodnie z poprawką Phelpsa-Friedmana uwzględnimy w krzywej Phillipsa mechanizm powodujący dostosowanie oczekiwań inflacyjnych z okresu na okres, otrzymujemy następujące równanie na krzywą Phillipsa: 𝜋= 𝜋 𝑒 −α (𝑢 𝑡 − 𝑢 𝑛 ), Gdzie 𝜋 𝑒 -oczekiwana inflacja, 𝑢 𝑡 –stopa bezrobocia, 𝑢 𝑛 -naturalna stopa bezrobocia Uwaga: 𝑢 𝑡 − 𝑢 𝑛 stanowi komponent cykliczny bezrobocia

8 Długookresowa krzywa Phillipsa
Skorygowana o ten mechanizm krzywa Phillipsa implikuje, że próby uporczywego utrzymywania bezrobocia poniżej poziomu bezrobocia naturalnego będą skutkować powstaniem spirali inflacyjnej. Wzrost cen będzie przyspieszał z okresu na okres. Dlatego też w długim okresie nie ma wymienności między inflacją a bezrobociem. Oznacza to, że w długim okresie krzywa Phillipsa jest pionowa 𝑢= 𝑢 𝑛 (nie zależy od inflacji a jedynie od stopy bezrobocia naturalnego).

9 Długookresowa krzywa Phillipsa
W celu zmniejszenia bezrobocia, rząd albo Bank Centralny może próbować pobudzić produkt kosztem inflacji Polityka ta jednak nie jest do utrzymania w długim okresie –wzrosną nominalne płace, w modelu AS-AD krzywa AS przesunie się w lewo z powrotem Aby utrzymać bezrobocie dalej na poziomie poniżej poziomu naturalnego, potrzeba dalej stosować ekspansywną politykę popytową, co z kolei wywoła dalszy wzrost cen i co gorsza wzrost oczekiwań cenowych Z krzywej AS wiemy, że przy wyższych oczekiwaniach cenowych wzrost cen musi być jeszcze większy aby spowodować wzrost produktu Taka polityka może wywołać spiralę inflacyjną Długookresowa krzywa Philipsa 𝜋 𝐸 𝐷 𝜋 𝑒′′ 𝐶 𝐵 𝜋 𝑒′ 𝑈 𝐴 𝜋 𝑒 =0

10 Empiryczna Krzywa Philipsa dla Francji (1970-2013)

11 Prawo Okuna W 1965 Arthur Okun zaobserwował na danych w USA, że wzrost realnego PKB o 2% powoduje jednoprocentowy spadek stopy bezrobocia (poszczególne kraje mogą różnić się pod względem siły tej zależności). Ujemna zależność między tempem wzrostu gospodarczego a stopą bezrobocia została nazwana prawem Okuna. Prawo Okuna nie jest prawem jako takim. Prawa powinny być prawdziwe zawsze. Zależność opisywana przez Okuna nie zawsze sprawdza się, np. w czasie Wielkiej Recesji gospodarka niemiecka zanotowała spadek PKB o ok. 8%, zaś bezrobocie praktycznie nie zmieniło się. Prawo Okuna jest więc raczej faktem stylizowanym (stylisedfact).

12 Prawo Okuna Mechanizm stojący za zależnością wskazaną przez Okuna, wynika z faktu, że gdy następuje przyspieszenie wzrostu gospodarczego, oznacza to wzrost produkcji i wzrost wykorzystania czynników produkcji, a tym samym spadek bezrobocia. Odwrotna sytuacja ma miejsce w czasie recesji / głębokiego spowolnienia gospodarczego. Wtedy produkcja spada, lub rośnie znacznie wolniej. Zwolnienia z pracy przeważają nad nowymi przyjęciami, więc bezrobocie rośnie.

13 Prawo Okuna Prawo Okuna można zapisać w następujący sposób:
𝑢 𝑡 − 𝑢 𝑡−1 =−𝛽( 𝑔 𝑡 − 𝑔 ), Gdzie 𝑔 𝑡 to tempo wzrostu gospodarczego, a 𝑔 to normalna stopa wzrostu W innej formie prawo Okuna można przedstawić jako zależność między wychyleniem bezrobocia od poziomu naturalnego a wychyleniem tempa wzrostu produktu od tempa wzrostu produktu potencjalnego 𝑢 𝑡 − 𝑢 𝑛 =−𝛽( 𝑔 𝑡 − 𝑔 ),

14 Prawo Okuna dla USA

15 Zadanie W Estonii wystąpiła deflacja 𝜋 𝑡=0 =-1%. Bank centralny ma cel inflacyjny na poziomie 2%. Chce go osiągnąć w ciągu trzech lat. Potem inflacja będzie utrzymywana na stabilnym poziomie. Bank centralny może zmieniać tempo wzrostu podaży pieniądza, m. Początkowo stopa wzrostu produktu równa się normalnej stopie wzrostu produktu, g=3%. Stopa bezrobocia jest równa stopie naturalnej, która wynosi 8%. Parametr alpha (α) w krzywej Phillipsa wynosi 1, zaś parametr beta (ß )w równaniu prawa Okuna wynosi 0.4. Zagregowany popyt można opisać równaniem 𝑔 𝑡 = 𝑚 𝑡 − 𝜋 𝑡 . Zapisz postać krzywej Phillipsa. Zapisz prawo Okuna dla tej gospodarki. Wypełnij tabelkę opisującą ścieżkę zmiany inflacji. Ile wynosi stopa poświęcenia w tej gospodarce?

16 Zadanie okres 1 2 3 4 5 6 𝜋 -1% u 8% g 3% m