Środki przymusu – część 1

Prezentacja na temat: "Środki przymusu – część 1"— Zapis prezentacji:

1 Środki przymusu – część 1
zatrzymanie, kary porządkowe, zabezpieczenie majątkowe, list żelazny, poszukiwanie oskarżonego i list gończy

2 Podział środków przymusu
ŚRODKI PRZYMUSU zatrzymanie środki zapobiegawcze izolacyjne nieizolacyjne *list żelazny *poszukiwanie oskarżonego i list gończy kary porządkowe zabezpieczenie majątkowe społeczne poręczenie majątkowe i niemajątkowe tymczasowe aresztowanie osoby godnej zaufania dozór policji zakaz opuszczania kraju nakaz okresowego opuszczenia przez oskarżonego lokalu mieszkalnego szczegółowe nakazy i zakazy określonego zachowania się oskarżonego określone w art. 276 i 277 k.p.k.

3 Środki przymusu – pojęcie i klasyfikacja
Procesowe środki przymusu to czynności organów procesowych zmierzające do wymuszenia spełnienia obowiązków procesowych lub zapewnienia prawidłowego toku postępowania. Środki przymusu sensu stricto uregulowane zostały w dziale VI k.p.k. Mimo, że zostały wymienione w dziale VI k.p.k., to w doktrynie do środków przymusu w ścisłym znaczeniu nie zalicza się poszukiwania oskarżonego (art. 278 k.p.k.) i listu gończego (art. 279 i 280 k.p.k.), a także listu żelaznego (art k.p.k.) List żelazny z istoty swej nie jest środkiem przymusu. Jest to raczej wynik dwustronnej „umowy” stanowiącej gwarancję dla sądu okręgowego, że oskarżony przebywający za granicą odpowiadać będzie z wolnej stopy aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub prokuratora w oznaczonym terminie i przestrzegać będzie warunków wymienionych w art. 282 k.p.k. Odmawiając ich zakwalifikowania do środków przymusu, podnosi się, że nie oddziałują one bezpośrednio na wolę oskarżonego. Podnosi się również wadliwość umieszczenia tych przepisów w dziale VI k.p.k., zamiast wśród przepisów o dowodach, ponieważ są to typowe czynności poszukiwawcze (tak S. Waltoś)

4 Katalog procesowych środków przymusu zawarty w dziale VI k. p. k
Katalog procesowych środków przymusu zawarty w dziale VI k.p.k., nie wyczerpuje wszystkich środków przymusu sensu largo. W doktrynie dodatkowo do form przymusowej realizacji czynności procesowych zalicza się: Procesowe metody i sposoby zmierzające do ujawnienia oraz zabezpieczenia śladów i dowodów np. przeszukanie (art k.p.k.), telefoniczną i elektroniczną kontrolę rozmów (art k.p.k.), poddanie oskarżonego obserwacji psychiatrycznej w zakładzie leczniczym (art. 203 k.p.k.) Procesowe metody i sposoby zmierzające do zapewnienia obowiązkowego udziału oskarżonego w czynnościach procesowych np. zarządzenie przymusowego doprowadzenia oskarżonego pozbawionego wolności (art. 350 § 3 k.p.k. Tzw. policja sesyjna czyli procesowe środki mające na celu utrzymanie powagi sądu: Uregulowane w k.p.k. – np. zarządzenia porządkowe wydawane w trybie art. 372 k.p.k., czasowe usunięcie oskarżonego z sali rozpraw (art. 390 § 2 k.p.k. Uregulowane w art ustawy Prawo o ustrojów sądów powszechnych

5 ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych
POZAKODEKSOWE ŚRODKI PRZYMUSU PROCESOWEGO – TZW. POLICJA SESYJNA ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych Art.  48. §  1. Przewodniczący składu sądu może upomnieć osobę, która narusza powagę, spokój lub porządek czynności sądowych, a po bezskutecznym upomnieniu może ją wydalić z sali rozpraw. §  2. Sąd może wydalić osobę biorącą udział w sprawie tylko wtedy, gdy mimo uprzedzenia o skutkach prawnych jej nieobecności przy czynnościach sądowych nadal zachowuje się w sposób określony w § 1. §  3. Sąd może wydalić z sali rozpraw publiczność z powodu jej niewłaściwego zachowania. Art.  49. §  1. W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do 10 000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni; osobie pozbawionej wolności, w tym także tymczasowo aresztowanej, można wymierzyć karę przewidzianą w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia wolności albo w przepisach o wykonywaniu tymczasowego aresztowania. §  2. Jeżeli czynu określonego w § 1 dopuścił się żołnierz w czynnej służbie wojskowej, sąd - zamiast wymierzenia kary - zwraca się do właściwego dowódcy jednostki wojskowej, który stosuje środki przewidziane w przepisach dotyczących żołnierzy; przepis ten stosuje się odpowiednio do osoby odbywającej zasadniczą służbę w obronie cywilnej.    Art. 50. § 1. Postanowienie o ukaraniu karą porządkową jest natychmiast wykonalne. Od postanowienia przysługuje zażalenie do sądu bezpośrednio przełożonego, a gdy zostało wydane przez sąd apelacyjny - do Sądu Najwyższego. Ponadto do zażalenia stosuje się przepisy o postępowaniu właściwe w sprawie, w której zastosowano karę porządkową. W razie wniesienia zażalenia sąd, który wydał zaskarżone postanowienie, może wstrzymać wykonanie kary porządkowej. § 2. Ukaranie karą porządkową nie uchyla odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej za ten sam czyn. § 2a. Do wykonania kary porządkowej grzywny stosuje się odpowiednio art. 206 § 1 i 2 Kodeksu karnego wykonawczego. § 3. W razie nieuiszczenia kary porządkowej grzywny, zamienia się ją na karę pozbawienia wolności do siedmiu dni, biorąc pod uwagę rodzaj przewinienia, warunki osobiste ukaranego oraz stopień jego winy. Od postanowienia przysługuje zażalenie. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio. Art. 51. § 1. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary porządkowe wymierzane przez sąd nie mają zastosowania do sędziów, asesorów sądowych i ławników należących do składu orzekającego oraz do prokuratora, radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa biorących udział w sprawie, a także osób, do udziału których w sprawie stosuje się przepisy o prokuratorze. § 2. Do obrońcy i pełnomocnika, będącego adwokatem lub aplikantem adwokackim, uprawnionym do występowania przed sądem na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2014 r. poz. 635, 993 i 1778), albo radcą prawnym lub aplikantem radcowskim, uprawnionym do występowania przed sądem na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 637, 993 i 1778), biorącego udział w sprawie nie stosuje się kary pozbawienia wolności, o której mowa w art. 49 § 1 i w art. 50 § 3.

6 Środki przymusu środki zapobiegawcze
Środki zapobiegawcze (nie mylić ze środkami zabezpieczającymi stosowanymi na podstawie k.k.!!!) to kategoria środków przymusu stosowanych wobec oskarżonego w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania Zapobiegawcze = zapobiegają przed faktami prawdopodobnymi, do których jeszcze nie doszło np. tymczasowe aresztowanie podejrzanego z powodu uzasadnionej obawy matactwa Istotą środków zapobiegawczych jest ograniczenie niektórych wolności i praw osobistych oskarżonego w związku z toczącym się przeciwko niemu postępowaniem karnym w czasie trwania tego postępowania Środki zapobiegawcze, inaczej niż pozostałe środki przymusu, można stosować TYLKO w stosunku do oskarżonego (podejrzanego)

7 Zatrzymanie – pojęcie i rodzaje
Zatrzymanie osoby polega na czasowym pozbawieniem wolności. Zatrzymanie jest ingerencją w wolność osobistą, dlatego też Konstytucja RP w art. 41 ust. 3-5, EKPC w art. 5 ust. 2-5 oraz MPPOiP w art. 9 ust. 2-5 oraz art. 10 przewidują gwarancje służące osobie zatrzymanej zatrzymania. Formą zrealizowania gwarancji jest m.in. uregulowanie przesłanek dopuszczalności zatrzymania, w przepisach k.p.k., bowiem każde zatrzymanie lub pozbawienie wolności musi mieć podstawę prawną w prawie krajowym (zob. wyr. ETPC z r. w sprawie Kakabadze i in. v. Gruzja; wyr. ETPC z r. w sprawie Lutsenko v. Ukraina; wyr. ETPC r. w sprawie Creangă v. Rumunia) ZATRZYMANIE - rodzaje procesowe pozaprocesowe

8 Zatrzymanie pozaprocesowe
Do zatrzymania pozaprocesowego zalicza się: 1) zatrzymanie administracyjne stosowane na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) co do osób, które swoim zachowaniem dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, zakładzie pracy, bądź też zachowanie zagraża ich życiu lub zdrowiu albo życiu i zdrowiu innych osób. Zatrzymanie administracyjne nie może być dłuższe niż 24 godziny; 2) zatrzymanie porządkowe (prewencyjne) dokonywane na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 3 PolU w stosunku do osób, które w sposób oczywisty i bezpośredni stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia, a także dla mienia oraz na podstawie art. 15a PolU w stosunku sprawców przemocy w rodzinie stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego w trybie określonym w art. 15 PolU; 3) zatrzymanie penitencjarne realizowane na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 2a PolU w odniesieniu do osób, które na podstawie zezwolenia (przepustki) opuściły areszt śledczy bądź zakład karny i nie powróciły do niego w wyznaczonym terminie.

9 charakterystyka rodzaje zatrzymania
tzw. ujęcie obywatelskie art. 243 k.p.k. ujęcia może dokonać każdy, a więc nie tylko pokrzywdzony ujęcie osoby na gorącym uczynku (in flagranti crimine comprehensi) = czyli w momencie popełnienia przestępstwa lub po jego popełnieniu, gdy sprawca pozostaje na miejscu przestępstwa ujęcie osoby w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa (quasi in flagranti crimine comprehensi). Pościg musi być rozpoczęty od razu po popełnieniu przestępstwa i musi być nieprzerwany, czyli musi zachodzić jedność miejsca i czasu. Obawa ukrycia się osoby lub brak możności ustalenia jej tożsamości. Obawa ukrycia się może zachodzić w związku z surową karą grożącą za dane przestępstwo. Brak możliwości ustalenia tożsamości ma miejsce wtedy, gdy osoba nie dysponuje dokumentami stwierdzającymi jej tożsamość albo są to dokumenty fałszywe i osoba nie jest znana zatrzymującemu Czas zatrzymania osoby ujętej  Jeżeli którakolwiek z przesłanek ujęcia odpada, należy niezwłocznie zwolnić sprawcę. Czas zatrzymania osoby ujętej nie jest określony bezwzględnie. Ustawodawca posłużył się sformułowaniem "niezwłocznie", a więc bez zbędnej zwłoki. Oznacza to, że trwanie zatrzymania uzależnione jest od tego, ile czasu zajmie Policji przybycie na miejsce ujęcia. Czasu ujęcia nie wlicza się do czasu zatrzymania. Zmiana ujęcia w zatrzymanie właściwe  Ujęcie obywatelskie może, po przybyciu Policji, przerodzić się w zatrzymanie właściwe, jeżeli zachodzą przesłanki z art. 244 § 1 lub też Policja może, uznając, że nie ma podstaw do zatrzymania, dokonać natychmiastowego zwolnienia takiej osoby.

10 Art. 244 k.p.k. – zatrzymanie przez organy nieprokuratorskie
rodzaje zatrzymania charakterystyka zatrzymanie właściwe art. 244 Art. 244 k.p.k. – zatrzymanie przez organy nieprokuratorskie Zatrzymanie może nastąpić już wobec osoby podejrzanej, a więc a minori ad maius tym bardziej wobec podejrzanego czy oskarżonego Prawo zatrzymania osoby podejrzanej przysługuje nie tylko Policji (art. 244), ale także organom Straży Granicznej, ABW, CBA, Służby celnej i Żandarmerii Wojskowej (art. 312 pkt 1), a ponadto kodeks przewiduje możliwość powierzenia uprawnień Policji innym organom przez szczególne przepisy rangi ustawowej (art. 312 pkt 2) Podstawy zatrzymania muszą istnieć obiektywnie, a nie jedynie w odczuciu organu dokonującego lub zarządzającego zatrzymanie. Nie istnieją one zatem nie tylko wtedy, gdy organ ścigania z pełną świadomością dokona lub zarządzi zatrzymanie mimo braku ku temu podstaw, ale i wówczas, gdy mylnie przyjmuje ich istnienie, a nieprawidłowość tę ustalono w wyniku dalszych, późniejszych czynności (wyr. SA w Szczecinie z r., II AKA 1/09, OSA 2010, Nr 9, poz. 1). Kodeks postępowania karnego wyróżnia następujące przesłanki zatrzymania (art. 244 k.p.k. § 1 k.p.k.): jeżeli zaistnieje uzasadnione przypuszczenie, że osoba podejrzana popełniła przestępstwo, jeżeli zachodzi obawa ucieczki, ukrycia się osoby podejrzanej, zatarcia przez nią śladów lub nie można ustalić jej tożsamości, w stosunku do sprawcy, którego sprawa podlega rozpoznaniu w trybie przyspieszonym. W piśmiennictwie przyjmuje się, że "uzasadnione przypuszczenie" powinno być oparte na sprawdzonym materiale dowodowym uprawdopodabniającym popełnienie przestępstwa przez daną osobę

11 charakterystyka Art. 244 k.p.k. rodzaje zatrzymania
zatrzymanie właściwe Art. 244 k.p.k. Zatrzymanie na podstawie art. 244 § 1a i 1b: Ustawa z r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 842) wprowadziła do k.p.k. dwie kolejne podstawy zatrzymania właściwego (art. 244 § 1a i 1b). Zmiany te zgodnie z treścią uzasadnienia do ustawy mają na celu "stworzenie możliwości bardziej skutecznej interwencji policji w sytuacji przemocy w rodzinie, gdyż polski system prawny dotychczas dawał takie uprawnienia w o wiele za małym stopniu". Zatrzymania w § 1a i 1b dokonuje organ Policji wobec osoby podejrzanej, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej (nie zawsze chodzi tutaj o członka rodziny), a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi. Chodzi o popełnienie jakiegokolwiek przestępstwa z użyciem przemocy jako sposobu działania sprawcy, również wtedy, gdy takie zachowanie nie należy do ustawowych znamion popełnionego przestępstwa Zatrzymanie na podstawie art. 244 § 1a jest fakultatywne - Policja ma prawo do zatrzymania osoby podejrzanej, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie zaistnienia przesłanek z tego przepisu. Jeśli przestępstwo, o którym mowa wyżej, zostało popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, że ponownie popełni ona przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie zamieszkującej, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi, to wówczas zatrzymanie przez Policję jest obligatoryjne (art. 244 § 1b).

12 charakterystyka rodzaje zatrzymania zatrzymanie na żądanie prokuratora
art. 247 Art. 247 k.p.k. - Zarządzenie zatrzymania i przymusowego doprowadzenia na podstawie decyzji prokuratora Tego rodzaju zatrzymanie może zarządzić (w formie postanowienia!!!!)  wykonuje je Policja oraz inne organy uprawnione do zatrzymania (art. 15 § 1), a co do żołnierza w czynnej służbie wojskowej - właściwe organy wojskowe (art. 247 § 7) tylko prokurator w postępowaniu przygotowawczym w celu doprowadzenia osoby podejrzanej lub podejrzanego, jeżeli: nie stawią się na wezwanie w celu przeprowadzenia z ich udziałem czynności, o których mowa w art. 313 § 1 lub art. 314 (przedstawienie i zmiana zarzutów), albo badań lub czynności, o których mowa w art. 74 § 2 lub 3, w inny bezprawny sposób będzie utrudniać postępowanie, albo jeżeli zachodzi potrzeba niezwłocznego zastosowania środka zapobiegawczego. Nakłada się przy tym na organ procesowy obowiązek przeprowadzenia, "niezwłocznie po doprowadzeniu", czynności, z którą związane było zatrzymanie i zwolnienie zatrzymanego po jej dokonaniu, chyba że zachodzi potrzeba stosowania wobec niego środka zapobiegawczego (§ 4). W tym ostatnim wypadku przyjmuje się (§ 5), iż: "Rozstrzygając w przedmiocie środka zapobiegawczego prokurator niezwłocznie zwalnia zatrzymanego albo występuje do sądu z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania" Na postanowienie prokuratora o zatrzymaniu w tym trybie zatrzymanemu przysługuje zażalenie do sądu, ponieważ przepis art. 246 k.p.k. stosuje się odpowiednio (art. 247 § 6). „inne” przypadki zatrzymania Art. 75 § 2 k.p.k. - Zatrzymanie i przymusowe sprowadzenie oskarżonego (podejrzanego) w razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa Obowiązki z art. 75 wynikają ze statusu oskarżonego (podejrzanego), zaś przymusowe sprowadzenie (§ 2) jest środkiem przymusu karnoprocesowego, który może być stosowany w postępowaniu przygotowawczym przez prokuratora oraz organy ścigania, a w postępowaniu jurysdykcyjnym przez sąd, jednak pod warunkiem, że oskarżony o obowiązkach został uprzedzony (art. 16 § 1 w zw. z art. 300). Tylko nieusprawiedliwione niestawiennictwo oskarżonego na wezwanie organu procesowego, pomimo prawidłowego doręczenia wezwania, albo niemożność doręczenia wezwania ze względu na zmianę miejsca zamieszkania lub pobytu bez powiadomienia o tym organu prowadzącego postępowanie - uzasadniają przymusowe sprowadzenie.

13 rodzaje zatrzymania charakterystyka „inne” przypadki zatrzymania Art. 376 § 1 zd. 2 i § 2 k.p.k. - zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie oskarżonego, którego obecność jest in concreto obowiązkowa na rozprawę, jeżeli sąd uzna jego obecność za niezbędną Sąd (a więc nie przewodniczący składu orzekającego) postanowieniem zarządza zatrzymanie i doprowadzenie oskarżonego na rozprawę, także przerwaną albo odroczoną, jeżeli uzna jego obecność za niezbędną. Jest to uznanie swobodne, ale nie dowolne, a decydować muszą okoliczności konkretnej sprawy, w tym przede wszystkim kształtowanie się sytuacji dowodowej, która może np. nakazywać, w dążeniu do ustalenia prawdy (art. 2 § 1 pkt 1), konieczność umożliwienia oskarżonemu ustosunkowania się do przeprowadzonych dowodów. Na postanowienie o przymusowym zatrzymaniu i doprowadzeniu przysługuje zażalenie do innego równorzędnego składu tego samego sądu (art. 376 § 1 zdanie trzecie - przepis ten stanowi lex specialis w stosunku do art. 75 § 3 k.p.k.) Art. 285 § 3 k.p.k. – zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie świadka, biegłego, tłumacza i specjalisty pełniące funkcję KARY PORZĄDKOWEJ Reakcją porządkową na niedopełnianie obowiązków procesowych przez niektórych uczestników postępowania jest niezależne od kary pieniężnej zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie, które wolno stosować do świadka, a wyjątkowo także do biegłego, tłumacza i specjalisty.

14 Prawo do informacji  Zgodnie z art
Prawo do informacji  Zgodnie z art. 244 § 2 zatrzymany ma prawo do informacji o przyczynach zatrzymania. Wymóg natychmiastowego poinformowania zatrzymanego oznacza, że powinno ono nastąpić już przy zatrzymaniu osoby. Pouczenie o prawach powinno obejmować informację o możliwości: skontaktowania się z adwokatem lub radcą prawnym (art. 245 § 1) i o prawie do skorzystania z pomocy adwokata lub radcy prawnego żądania powiadomienia o zatrzymaniu osób najbliższych lub zakładu pracy (art. 245 § 2 w zw. z art. 261 § 1 i 3), wystąpienia z zażaleniem do sądu na zatrzymanie (art. 246), wypowiedzenia się co do przyczyn zatrzymania (art. 244 § 2 in fine i § 3 zdanie drugie). Informacja o przyczynach zatrzymania powinna zaś wskazywać zarówno na przypuszczenie popełnienia przestępstwa, które było podstawą zatrzymania, jak i na obawę, którą kierował się zatrzymujący, uznając zatrzymanie za niezbędne. Należy go wysłuchać go. Trzeba zauważyć, że ustawodawca w stosunku do zatrzymanego używa wyrażenia "wysłuchać", a nie "przesłuchać", które stosowane jest do podejrzanego i oskarżonego. Konsekwencją tego jest wyłączenie stosowania przepisów dotyczących przesłuchania oskarżonego. Zatrzymany nie jest także informowany o tym, iż ma prawo do milczenia.

15 Czy zatrzymany jest informowany o tym, iż ma prawo do milczenia?
art. 300 § 1. Przed pierwszym przesłuchaniem należy pouczyć podejrzanego o jego uprawnieniach: do składania wyjaśnień, do odmowy składania wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na pytania,

16 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 3 czerwca 2015 r
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 3 czerwca 2015 r. w sprawie określenia wzoru pouczenia o uprawnieniach zatrzymanego w postępowaniu karnym ZAŁĄCZNIK WZÓR POUCZENIE O UPRAWNIENIACH ZATRZYMANEGO W POSTĘPOWANIU KARNYM Zatrzymanemu w postępowaniu karnym przysługują wymienione poniżej uprawnienia: 1. Prawo do informacji o przyczynie zatrzymania i do bycia wysłuchanym (art. 244 § 2)1). 2. Prawo do złożenia lub odmowy złożenia oświadczenia w swojej sprawie (art. 244 § 3). 3. Prawo do niezwłocznego kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym i bezpośredniej z nim rozmowy (art. 245 § 1). 4. Jeżeli zatrzymany nie zna wystarczająco języka polskiego – prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza (art. 72 § 1). 5. Prawo do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania (art. 244 § 3). 6. Prawo do zawiadomienia osoby najbliższej lub innej wskazanej osoby, jak również pracodawcy, szkoły, uczelni, dowódcy oraz osoby zarządzającej przedsiębiorstwem zatrzymanego albo przedsiębiorstwem, za które jest on odpowiedzialny, o zatrzymaniu (art. 245 § 2, art. 261 § 1, § 2 i § 3). O zatrzymaniu Policja zawiadamia organ prowadzący przeciwko oskarżonemu postępowanie w innej sprawie, o ile o nim wie (art. 261 § 2a). 7. Jeżeli zatrzymany nie jest obywatelem polskim – prawo do kontaktu z urzędem konsularnym lub z przedstawicielstwem dyplomatycznym państwa, którego jest obywatelem. Jeżeli nie posiada żadnego obywatelstwa – prawo do kontaktu z przedstawicielem państwa, w którym zatrzymany mieszka na stałe (art. 612 § 2). Jeżeli przewiduje to umowa konsularna między Polską a państwem, którego zatrzymany jest obywatelem, właściwy urząd konsularny lub przedstawicielstwo dyplomatyczne zostaną poinformowane o zatrzymaniu również bez jego prośby. 8. Prawo do wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie w terminie 7 dni od dnia zatrzymania. W zażaleniu można się domagać zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości zatrzymania (art. 246 § 1). 9. Prawo do natychmiastowego zwolnienia, jeżeli przyczyny zatrzymania przestały istnieć albo po upływie 48 godzin od chwili zatrzymania, o ile zatrzymany nie zostanie w tym czasie przekazany do sądu z wnioskiem o zastosowanie tym-czasowego aresztowania. W wypadku przekazania do sądu zatrzymany zostanie zwolniony, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania nie zostanie mu doręczone postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania (art. 248 § 1 i § 2). 10. Dostęp do niezbędnej pomocy medycznej. „Potwierdzam otrzymanie pouczenia”

17 Dokumentowanie czynności zatrzymania  Z zatrzymania sporządza się protokół, w którym należy podać imię, nazwisko i funkcję dokonującego tej czynności, imię i nazwisko osoby zatrzymanej, a w razie niemożności ustalenia tożsamości - jej rysopis oraz dzień, godzinę, miejsce i przyczynę zatrzymania z podaniem, o jakie przestępstwo się ją podejrzewa. Należy także wciągnąć do protokołu złożone przez zatrzymanego oświadczenia oraz zaznaczyć udzielenie mu informacji o przysługujących prawach. Odpis protokołu doręcza się zatrzymanemu. Szczególnie istotna jest godzina i data zatrzymania, ponieważ czas zatrzymania zalicza się do czasu trwania tymczasowego aresztowania, a jeśli go nawet nie zastosowano, to rzeczywiste pozbawienie wolności w formie zatrzymania zalicza się na poczet orzeczonej kary (uchw. SN z r., I KZP 24/95). Znaczenie dowodowe oświadczeń składanych przez osobę zatrzymaną  Oświadczenia składane przez osobę zatrzymaną nie mogą stanowić dowodu, gdyż wyjaśnienia nie mogą być zastępowane przez oświadczenia składane poza formalnym przesłuchaniem, nawet jeśli zostały utrwalone w formie protokołu zatrzymania (art. 244 § 3) Jak najbardziej słuszne jest w związku z powyższym poniższe orzeczenie, zgodnie z którym wykonywanie przez sąd przeciwko oskarżonemu dowodu w postaci sporządzonego przez niego - jeszcze przed nadaniem mu statusu podejrzanego i uzyskaniem wynikających z tego tytułu gwarancji procesowych - oświadczenia, stworzonego na potrzeby danego procesu, w którym przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu potem przestępstwa (którego to przyznania nie potwierdził później w żadnym z wyjaśnień złożonych przed właściwymi organami procesowymi) i nadanie temu uzyskanemu dokumentowi rangi rozstrzygającego dowodu w kwestii sprawstwa i winy tego oskarżonego, stanowi naruszenie prawa do sprawiedliwego i rzetelnego procesu (wyr. SA we Wrocławiu z r., II AKA 290/07).

18 Zwróć uwagę! Z dniem 22 grudnia 2013 r. art. 245 § 1 k.p.k. w brzmieniu: „Zatrzymanemu na jego żądanie należy niezwłocznie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, a także bezpośrednią z nimi rozmowę; w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, zatrzymujący może zastrzec, że będzie przy niej obecny” utracił moc prawną przez to, że nie wskazuje przesłanki, której zaistnienie uprawnia zatrzymującego do obecności przy rozmowie zatrzymanego z adwokatem, został uznany za niezgodny z art. 42 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2012 r., sygn. akt K 37/11 Obecne brzmienie § 1 art. 245 wprowadza natomiast, brakujące dotąd zastrzeżenie wyjątkowości ograniczenia swobody komunikowania się zatrzymanego z osobą udzielającą mu prawnego wsparcia, wymagane przez art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Zastrzeżenie obecności zatrzymującego przy owej rozmowie staje się bowiem możliwe tylko w "wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami"

19 Adwokat lub radca prawny zatrzymanego nie jest obrońcą!
Zatrzymany może mu jednak udzielić pełnomocnictwa i wówczas adwokat lub radca prawny powinien być traktowany jako pełnomocnik osoby niebędącej stroną; jako taki może np. w imieniu zatrzymanego wnieść zażalenie na zatrzymanie Gdyby w trakcie zatrzymania zostały przedstawione zatrzymanemu zarzuty, może on, już jako podejrzany, ustanowić obrońcę. Gdyby zatrzymano osobę będącą już podejrzanym, ma ona prawo do kontaktu z adwokatem lub radca prawnym, którym może być ustanowiony wcześniej obrońca lub inny adwokat lub radca prawny, np. gdy podejrzany dotąd nie ustanowił obrońcy Mimo że adwokat lub radca prawny udzielający pomocy w trybie art. 245 nie jest obrońcą, art. 178 zakłada, że w zakresie faktów, o których dowiedział się on podczas takiej porady, istnieje bezwzględny zakaz dowodowy przesłuchiwania go jako świadka; odpowiedniej ochronie przed zajęciem podlegają też dokumenty adwokata lub radcy pranego z rozmowy z zatrzymanym (art ).

20 Sądowa kontrola zatrzymania
Zgodnie z art. 246 k.p.k. Zatrzymany ma prawo złożenia zażalenia do sądu na postanowienie o zatrzymaniu W zażaleniu można wnosić o zbadanie czynności zatrzymania pod względem: zasadności, czyli oceny okoliczności faktycznych i zasady proporcjonalności, a więc danych: a) uzasadniających przypuszczenie popełnienia przestępstwa przez zatrzymywanego oraz b) uzasadniających obawy, które wskazywały na potrzebę zatrzymania, lub c) wskazujących na istnienie podstaw do zastosowania trybu przyspieszonego 2) legalności, czyli zgodności z prawem; 3) prawidłowości, czyli sposobu wykonania zatrzymania Zwrot "zażalenie przekazuje się niezwłocznie sądowi", zawarty w § 2, pozwala stwierdzić, że zażalenie kieruje się do sądu za pośrednictwem organu, który dokonał zatrzymania. Sądem właściwym miejscowo jest sąd rejonowy właściwy dla miejsca zatrzymania, a gdy prowadzone jest już postępowanie, to właściwy jest sąd rejonowy miejsca prowadzenia tego postępowania Zarówno przekazanie zażalenia zatrzymanego sądowi rejonowemu, jak i rozpoznanie tego zażalenia przez sąd, któremu zażalenie przekazano, musi nastąpić niezwłocznie, a więc tak szybko jak to jest możliwe, z technicznego punktu widzenia, w okolicznościach konkretnej sprawy Sąd rozpoznaje zażalenie w składzie jednoosobowym na posiedzeniu (art. 30 i 95 k.p.k.). Zatrzymany, jeżeli się stawi, ma prawo wziąć udział w posiedzeniu

21 Sąd, rozpoznając zażalenie, może wydać, w zależności od okoliczności, następujące orzeczenia:
jeżeli uzna, że zatrzymanie było niezasadne, nielegalne, a zatrzymany nadal jest pozbawiony wolności, to zarządza jego natychmiastowe zwolnienie oraz zawiadamia o tym prokuratora i organ przełożony nad tym, który dokonał zatrzymania (art. 246 § 3 i 4); jeżeli zaś stwierdzi wyłącznie nieprawidłowość, zawiadamia o tym tylko prokuratora i organ przełożony nad tym, który dokonał zatrzymania (art. 246 § 4); z kolei w przypadku, gdy zatrzymany jest już na wolności, nawet jeśli sąd stwierdzi nielegalność i bezzasadność zatrzymania, to bezprzedmiotowe staje się wydanie postanowienia o natychmiastowym zwolnieniu. Sąd stwierdza wtedy post factum bezzasadność, nielegalność lub nieprawidłowość zatrzymania i zawiadamia o tym prokuratora i organ przełożony nad tym, który dokonał zatrzymania - art. 246 § 4 (uchw. SN z r., WZP 1/91) Łączne rozpoznawanie zażaleń na zatrzymanie i zastosowanie tymczasowego aresztowania  Zastosowanie w stosunku do zatrzymanego tymczasowego aresztowania nie wyklucza możliwości złożenia zażalenia na zatrzymanie. Jeżeli zażalenie dotyczy tylko zatrzymania, rozpoznaje je sąd rejonowy. Natomiast, jeśli przed rozpoznaniem zażalenia na zatrzymanie wpłynęło zażalenie na postanowienie sądu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, można rozpoznać je razem, co wskazuje na to, iż łączne rozpoznawanie nie jest obowiązkiem. Sądem właściwym w takich sytuacjach jest sąd okręgowy. Przyjmuje się, że sąd rejonowy może rozpatrzyć łącznie zażalenie na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie, jeśli przychyla się do zażalenia na postanowienie o tymczasowym aresztowaniu

22 Konstytucyjność art. 246 k.p.k.
Przepis art. 246 § 1 i 2 k.p.k. był przedmiotem badania TK pod kątem zgodności z Konstytucją RP. Trybunał uznał, że są one zgodne z Konstytucją RP (TK SK 29/04, Dz.U. z 2004 r. Nr 264, poz. 2641). W piśmiennictwie zwraca się jednak uwagę na to, że Kodeks postępowania karnego nie przewiduje gwarancji przewidzianej w art. 5 ust. 3 EKPC oraz w art. 41 ust. 3 Konstytucji RP do przeprowadzenia z urzędu kontroli legalności zatrzymania (tzw. procedura HABEAS CORPUS), gdyż - jak wynika z komentowanego przepisu - sądowa kontrola legalności zatrzymania uzależniona jest od inicjatywy zatrzymanego lub prokuratora Zachęcam w tym zakresie do zapoznania się z artykułem prof. Kardasa (w materiałach dydaktycznych)

23 Czas trwania zatrzymania – art. 248 k.p.k.
Podstawy, jak i czas trwania zatrzymania zostały określone w art. 41 ust. 3 Konstytucji RP: "Każdy zatrzymany powinien być niezwłocznie i w sposób zrozumiały dla niego poinformowany o przyczynach zatrzymania. Powinien on być w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania przekazany do dyspozycji sądu. Zatrzymanego należy zwolnić, jeżeli w ciągu 24 godzin od przekazania do dyspozycji sądu nie zostanie mu doręczone postanowienie sądu o tymczasowym aresztowaniu wraz z przedstawionymi zarzutami" Czas zatrzymania liczy się od momentu faktycznego pozbawienia wolności. Nie ma znaczenia, czy zatrzymanego umieszczono w stosownym pomieszczeniu, czy jest dopiero przewożony. Czasu ujęcia nie zalicza się do czasu zatrzymania. Zatrzymanie może trwać najdłużej 72 godziny. Podstawowy termin to 48 godzin. Kończy się on w momencie przekazania zatrzymanego do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem prokuratora o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Nie oznacza to, że musi on być wykorzystany maksymalnie. Przekazanie do dyspozycji sądu może nastąpić nawet po 12 godzinach. Od momentu przekazania sąd ma 24 godziny na podjęcie decyzji w kwestii zastosowania tymczasowego aresztowania. W związku z powyższym czas zatrzymania może być w niektórych przypadkach krótszy od 48 godzin, ale nigdy nie może przekraczać 72 godzin Zatrzymanego należy zwolnić, jeśli ustaną przyczyny zatrzymania lub jeśli w ciągu 24 godzin nie zostanie wydane postanowienie o jego tymczasowym aresztowaniu. Ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych faktów i dowodów jest niedopuszczalne. Zakaz ten ma charakter gwarancyjny i nie pozwala na przekraczanie terminu 48 godzin. Ponowne zatrzymanie z powodu tego samego przestępstwa może nastąpić po zebraniu dodatkowych dowodów Prawo zatrzymanego do odszkodowania i zadośćuczynienia. Jeżeli zatrzymanie było niewątpliwie niesłuszne, zatrzymanemu przysługuje odszkodowanie i zadośćuczynienie (art. 552a i 552b k.p.k.). Istnienie (bądź nie) orzeczenia sądu w przedmiocie zasadności, legalności i prawidłowości zatrzymania wydanego w trybie art. 246 k.p.k. nie stanowi warunku dochodzenia roszczenia w przypadku niewątpliwie niesłusznego zatrzymania (wyr. SA w Katowicach z r., II AKA 162/10). Ponadto zatrzymany może dochodzić swoich praw w postępowaniu przed sądem cywilnym na podstawie art. 23 i 24 k.c., wytaczając powództwo o ochronę dóbr osobistych.

24 Zabezpieczenie majątkowe (art. 291 – 295 k.p.k.)
Podstawy orzeczenia Zabezpieczenie wykonania orzeczenia na mieniu oskarżonego lub na mieniu o którym mowa w art. 45 § 2 Kodeksu karnego może nastąpić z urzędu w razie zarzucenia oskarżonemu popełnienia przestępstwa, za które można orzec: grzywnę, świadczenie pieniężne, przepadek środek kompensacyjny jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że bez takiego zabezpieczenia wykonanie orzeczenia w tym zakresie będzie niemożliwe albo znacznie utrudnione Zabezpieczenie wykonania orzeczenia o kosztach sądowych w postępowaniu karnym na mieniu oskarżonego może nastąpić z urzędu w razie popełnienia przestępstwa (każdego!), jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że bez takiego zabezpieczenia wykonanie orzeczenia w tym zakresie będzie niemożliwe albo znacznie utrudnione Na mieniu osoby fizycznej, prawnej, jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, o której mowa w art. 45 § 3 Kodeksu karnego, może nastąpić z urzędu zabezpieczenie orzeczenia przepadku Formy Odpowiednie stosowanie mają przepisy k.p.c., chyba, że ustawa stanowi inaczej Zabezpieczenie grożącego przepadku następuje przez: zajęcie ruchomości, wierzytelności i innych praw majątkowych, ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości. Zakaz podlega ujawnieniu w księdze wieczystej, a w jej braku, w zbiorze złożonych dokumentów. W miarę potrzeby może być ustanowiony zarząd nieruchomości lub przedsiębiorstwa oskarżonego. Właściwość organu W postępowaniu przygotowawczym postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia majątku wydaje prokurator. W postępowaniu jurysdykcyjnym – sąd.

25 Zaskarżalność decyzji
Na postanowienie przysługuje zażalenie. Zażalenie na postanowienie prokuratora rozpoznaje sąd wskazany w art. 465 § 2, a więc zawsze sąd właściwy rzeczowo i miejscowo dla rozpoznania w pierwszej instancji "tej sprawy", a więc sprawy, w której doszło do zabezpieczenia (nowy § 4 art. 293), także gdy postępowanie przygotowawcze prowadzone jest w okręgu innego sądu niż miejscowo i rzeczowo właściwy. Upadek zabezpieczenia Zabezpieczenie upada, gdy: nie zostaną prawomocnie orzeczone: grzywna, nawiązka, świadczenie pieniężne, nie zostanie nałożony obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, a powództwo o te roszczenia nie zostanie wytoczone przed upływem 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia. *W razie wytoczenia powództwa cywilnego w powyższym terminie, o dalszym zabezpieczeniu majątkowym decyduje sąd cywilny. Tymczasowe zajęcie mienia ruchomego art. 295 Policja może dokonać tymczasowego zajęcia mienia ruchomego osoby podejrzanej (w przypadkach wskazanych w art. 291 k.p.k. podstaw orzeczenia zabezpieczenia), jeżeli zachodzi obawa usunięcia tego mienia *nie może dotyczyć przedmiotów wyłączonych z egzekucji *upada, jeżeli w ciągu 7 dni od daty dokonania nie zostanie wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym

26 Kary porządkowe (art. 285-290 k.p.k.)
Kara pieniężna do 10 tys. zł wobec: świadka, biegłego, tłumacza, specjalisty wyjątkowo: obrońcy, pełnomocnika Powód: niestawiennictwo lub opuszczenie miejsca czynności przed jej zakończeniem bez zezwolenia 2) Można nałoży na osobę, która bezpodstawnie uchyla się: złożenia zeznania, wykonania czynności biegłego, tłumacza lub specjalisty, złożenia przyrzeczenia, wydania przedmiotu, dopełnienia obowiązków poręczyciela spełnienia innego ciążącego na niej obowiązku w toku postępowania, przedstawiciela lub kierownika instytucji, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej obowiązanej udzielić pomocy organowi prowadzącemu postępowanie karne, która bezpodstawnie nie udziela pomocy w wyznaczonym terminie Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie Wobec: świadka wyjątkowo: biegłego, tłumacza, specjalisty Powód: niestawiennictwo lub opuszczenie miejsca czynności przed jej zakończeniem bez zezwolenia Niezależnie od kary pieniężnej!!! Aresztowanie na czas nieprzekraczający 30 dni W razie uporczywego uchylania się od: złożenia zeznania, wykonania czynności biegłego, tłumacza lub specjalisty, wydania przedmiotu można zastosować, niezależnie od kary pieniężnej NIE STOSUJE SIĘ wobec stron, ich obrońców i pełnomocników, a w zakresie kary za niedopełnienie obowiązku wydania rzeczy - także do osób, które mogą się uchylić od złożenia zeznań Obciążenie kosztami procesu Wobec: osoby, w tym obrońcy, pełnomocnika lub oskarżyciela publicznego, która przez niewykonanie obowiązków wymienionych w art. 285 § 1 i 1a lub art. 287 § 1 spowodowała dodatkowe koszty postępowania, można obciążyć tymi kosztami; dopuszczalne jest obciążenie kosztami kilku osób solidarnie Organy stosujące: W postępowaniu przygotowawczym – prokurator Wyjątkowo o aresztowaniu i karze pieniężnej nakładanej na obrońcę lub pełnomocnika w postępowaniu przygotowawczym stosuje na wniosek prokuratora sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie - W postępowaniu jurysdykcyjnym - sąd

27 List gończy i list żelazny
List gończy (art k.p.k.) Wydawany wyłącznie w stosunku do oskarżonego wobec którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, nawet w przypadku braku wcześniejszego przesłuchania jeżeli oskarżony ukrywa się, Kompetencje do wydania postanowienia w przedmiocie poszukiwania oskarżonego go listem gończym posiada prokurator i sąd W liście gończym podaje się m.in. dane o osobie, które mogą ułatwić jej poszukiwanie, a przede wszystkim personalia, rysopis, znaki szczególne, miejsce zamieszkania i pracy, z dołączeniem w miarę możliwości fotografii poszukiwanego, W liście gończym można wyznaczyć nagrodę za ujęcie lub przyczynienie się do ujęcia poszukiwanego, a także udzielić zapewnienia o utrzymaniu tajemnicy co do osoby informującej NOWY § 3 - postępowanie z osobą ujętą w wyniku listu gończego -> po ujęciu i zatrzymaniu osoby ściganej w tym trybie należy "niezwłocznie doprowadzić ją do sądu, który wydał postanowienie o tymczasowym aresztowaniu", aby sąd ten rozstrzygnął z urzędu o utrzymaniu, zmianie lub uchyleniu tego środka (z odpowiednim stosowaniem art. 344, tzn. sięganiem z urzędu, zamiast po areszt, po nieizolacyjne środki zapobiegawcze), chyba że prokurator po przesłuchaniu zatrzymanego zmienił już środek zapobiegawczy lub uchylił tymczasowe aresztowanie. list żelazny (art k.p.k.) Wydawany w stosunku do oskarżonego przebywającego za granicą Oskarżony składa oświadczenie, że stawi się do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy Postanowienie w przedmiocie wydania oskarżonemu listu żelaznego wydaje właściwy miejscowo sąd okręgowy (przysługuje na nie zażalenie) List żelazny może mieć charakter warunkowy - można uzależnić jego od złożenia poręczenia majątkowego Zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony: 1)   będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym - także na wezwanie prokuratora, 2)   nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju, 3)   nie będzie nakłaniał do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób starał się utrudniać postępowanie karne.  QUASI LIST ŻELAZNY (art. 589 k.p.k.) stosowany wobec świadka lub biegłego nie będący obywatelem polskim, wezwanych z zagranicy, którzy stawią się dobrowolnie przed sądem. Nie może być oni ścigani, ani zatrzymani, ani też tymczasowo aresztowani z powodu przestępstwa będącego przedmiotem danego postępowania karnego i jakiegokolwiek innego przestępstwa popełnionego przed przekroczeniem polskiej granicy państwowej. Nie może być także w stosunku do nich wykonana kara orzeczona za takie przestępstwo.

28 Kazus W sobotę wieczorem odbywała się dyskoteka w remizie strażackiej. Organizatorzy zamierzali cały dochód przeznaczyć na uzupełnienie sprzętu gaśniczego. Zabawa dopiero co się rozpoczęła, gdy jej uczestnicy poczuli zapach dymu – paliła się remiza. Ogień szybko ugasili obecni na dyskotece członkowie Ochotniczej Straży Pożarnej. Na gorącym uczynku podpalenia remizy schwytani zostali Marek M. oraz Wojciech W. – mieszkańcy sąsiedniej wsi. Komendant OSP postanowił nie wzywać Policji, bo jak powiedział: „byłoby po zabawie”. Obu podpalaczy wszyscy dobrze znali, komendant jednak zdecydował zabezpieczyć ich dla organów ścigania, bo „nie wiadomo, co im jeszcze wpadnie do głowy”. Marek M. i Wojciech W. zostali więc zamknięci w schowku na sprzęt gaśniczy, a dyskoteka trwała do białego rana. W niedzielę organizatorzy wraz z komendantem OSP zajęci byli podliczaniem zysków. W poniedziałek rano komendant OSP telefonicznie zawiadomił najbliższy posterunek Policji o podpaleniu remizy oraz o zabezpieczeniu sprawców podpalenia. Policja przyjechała na miejsce zdarzenia niezwłocznie, tj. o godzinie 9:00. Funkcjonariusze natychmiast przystąpili do przesłuchania Marka M. oraz Wojciecha W., jako podejrzanych o popełnienie przestępstwa z art. 163 § 1 pkt 1 k.k. Po zakończeniu czynności podejrzanych umieszczono w służbowym polonezie celem przewiezienia do sądu, aby zdecydował o ich tymczasowym aresztowaniu. Przed odjazdem funkcjonariusz Policji zapytał komendanta OSP: „To od kiedy podpalacze byli zatrzymani, bo muszę to powiedzieć w sądzie?”. W odpowiedzi usłyszał: „Od godziny 21:00 w sobotę”. 1. Oceń legalność postępowania w przedstawionym stanie faktycznym 2. Wskaż naruszone przepisy