Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
1
Andrzej Radosz Instytut Fizyki
Nauka widzenia OPOLE Andrzej Radosz Instytut Fizyki
2
Program Zachód Ziemi Nieskończony Wszechświat i pewien paradoks – Izaak Newton 3. Czego nie zobaczył Albert Einstein? 4. Czterowymiarowa czasoprzestrzeń 5. Piąty wymiar 6. Dziedzictwo Theodora Kaluzy i Oskara Kleina – struny, brany, D-brany, M-brany ...
3
Mikołaj Kopernik Geocentryzm Ptolemeusza ( ): Ziemia znajduje się w centrum układu a wokół niej krążą ciała niebieskie; niektóre planety krążą po dodatkowych pętlach (epicykle) 2. Heliocentryzm Kopernika: Planety poruszają się wokół Słońca po okręgach 3. Model Kopernika również wymagał przyjęcia założenia o epicyklach!
4
Izaak Newton Jednorodny, izotropowy, Wszechświat jest nieskończony, bowiem... 2. We wszechświecie skończonej objętości, materia uległaby gigantycznemu kolapsowi (1693) 3. W nieskończonym wszechświecie niebo powinno błyszczeć – E. Halley (1736) Nocne niebo jest ciemne! Nieskończony czy skończony ??? paradoks nocnego nieba
5
Co zobaczył Albert Einstein?
Zmienne pole fali elektromagnetycznej
6
Albert Einstein 1879 - 1955 Czas i przestrzeń są ... współzmiennicze
tworząc czterowymiarowe kontinuum zdarzeń – czaso-przestrzeń Czego nie zobaczył Albert Einstein?
7
Odkrycie Hubble’a Prawo Hubble’a:
Mgławica w Andromedzie (2.5 mln lat świetlnych) Edwin Powell Hubble Prawo Hubble’a: Galaktyki oddalają się od siebie z prędkościami proporcjonalnymi do ich wzajemnych odległości V=Hr Mgławica w Andromedzie zbliża się do Nas!
8
Niezrealizowane marzenie
Oddziaływania elektromagnetyczne - równania Maxwella Oddziaływania grawitacyjne - równanie Einsteina Unifikacja oddziaływań elektromagnetycznych i grawitacyjnych
9
Piąty wymiar Theodor Franz Eduard Kaluza (1885 - 1954):
Unifikacja grawitacji i elektromagnetyzmu odbywa się poprzez piąty wymiar (1919)
10
Piąty wymiar Klasyczny obraz świata: trójwymiarowa przestrzeń
Relatywistyczna współzmienniczość: czterowymiarowa czaso-przestrzeń Gdzie jest piąty wymiar? O. Klein (1926): Piąty wymiar jest niewidoczny: został „zwinięty”. Skala piątego wymiaru to jedyna naturalna w Przyrodzie jednostka długości, tzw. Planck’s length Teoria Kaluzy – Kleina: KK theory, sometimes a synonym of „Yang – Mills” is used
11
Wyższe wymiary Czasoprzestrzeń (1905 – 1916): grawitacja, 1+3=4
Piąty wymiar Kaluzy – Kleina ( ): grawitacja i elektromagnetyzm Czas oraz przestrzeń +1 wymiar: =5 GUT (1963) Dziesięciowymiarowa przestrzeń (1974): grawitacja, elektromagnetyzm oraz silne i słabe oddziaływania Czas oraz przestrzeń + N=6 wymiarów: 1+3+N=10 Supergrawitacja: grawitacja, elektromagnetyzm, pola cechowania, materia (1976) Czas oraz przestrzeń + 7 wymiarów: 1+3+7=11 Superstruny (1983) =10 1+3+22=26
12
Wyższe wymiary Model standardowy Supergrawitacja Teoria Kaluzy -Kleina
GUT SU(5) Model standardowy Supergrawitacja Teoria Kaluzy -Kleina Teoria Einsteina Superstruny =10 1+3+22=26
13
Brany... M-Brana (My Theory? – E. Witten)
Co dalej? M-Brana (My Theory? – E. Witten) Powstanie Wszechświata: zderzenie bran (Steinhardt, Turok, 2005) Oddziaływanie grawitacyjne na drugiej branie! (L. Randall 2003) Dwie brany: materia oraz trzy rodzaje oddziaływań... Trójbrana w 4+N wymiarowej przestrzeni (N=6)
Podobne prezentacje
© 2024 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.