I. OPEN ACCESS – INFORMACJE OGÓLNE II

Prezentacja na temat: "I. OPEN ACCESS – INFORMACJE OGÓLNE II"— Zapis prezentacji:

1 I. OPEN ACCESS – INFORMACJE OGÓLNE II
I. OPEN ACCESS – INFORMACJE OGÓLNE II. OPEN ACCESS NA POLITECHNICE WROCŁAWSKIEJ

2 I. OPEN ACCESS - INFORMACJE OGÓLNE

3 Czym jest Open Access? bezpłatny, otwarty dostęp bez ograniczeń do prac naukowych, wyników badań, surowych danych i materiałów dydaktycznych każdy może swobodnie czytać, drukować i wykorzystywać do celów naukowo-dydaktycznych publikację zamieszczoną w otwartych czasopismach, serwisach, repozytoriach autorzy nie zrzekają się praw autorskich osobistych, mogą stawiać dodatkowe warunki udostępniania pracy, nie ograniczające jednak podstawowej zasady swobodnego korzystania.

4 Drogi otwartego dostępu Deklaracja Budapesztańska
archiwizowanie prac w ogólnodostępnych repozytoriach publikowanie prac w recenzowanych czasopismach wydawanych zgodnie z wymaganiami otwartego dostępu zielona złota

5 Open Access – korzyści dla autorów
zwiększenie kręgu odbiorców zachowanie kontroli nad publikacją (prawa autorskie majątkowe) większy zasięg oddziaływania publikacji wzrost liczby cytowań silniejsze oddziaływanie autora łatwiejsze wykrywanie plagiatów powszechność i szybkość dostępu do utworu większa rozpoznawalność wizerunku naukowego możliwe przyspieszenie procesu publikacji nawiązanie kontaktów i współpracy z innymi naukowcami

6 Open Access – korzyści dla instytucji
promocja instytucji wzrost pozycji w rankingach bardziej widoczny potencjał kadry naukowej ułatwienie procesu edukacji brak podwójnego finansowania badań i dostępu do opublikowanych wyników

7 Open Access – korzyści dla użytkowników
darmowy dostęp do publikacji porównywanie wyników badań dostęp do źródeł z różnych dziedzin wykorzystanie wyników w procesie edukacji wykorzystanie wyników przez innowanyjną gospodarkę

8 PODSTAWOWE WARUNKI LICENCJI CREATIVE COMMONS
CC BY Uznanie autorstwa. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru. CC NC Użycie niekomercyjne. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych. CC SA Na tych samych warunkach. Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. CC ND Bez utworów zależnych. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone.

9 Kierunki rozwoju otwartego dostępu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego: dokument z 23 października 2015 r. dotyczący polityki otwartego dostępu ”Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce”. Komisja Europejska: Konkluzje Rady UE z 27 maja 2016 r. - „Przejście na system otwartej nauki” oraz w dokument ”Amsterdam Call for Action on Open Science”. Program Horyzont 2020: projekt upowszechniania w otwartym dostępie wyników badań naukowych oraz udostępniania surowych danych badawczych „Open Access and Research Data Pilot” cOAlition S: europejskie porozumienie instytucji finansujących badania naukowe. Nadrzędnym celem jest doprowadzenie do pełnego i natychmiastowego otwartego dostępu do publikacji naukowych z badań finansowanych przez koalicjantów. NCN jest jednym z członków koalicji.

10 Rekomendacje MNiSW zawarte w dokumencie „Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce” Opracowanie i przyjęcie przez poszczególne uczelnie, instytuty badawcze i instytuty PAN oraz przez NCN i NCBR własnych instytucjonalnych polityk w zakresie otwartego dostępu (OD). Wyznaczenie przez kierowników jednostek naukowych i uczelni pełnomocników ds. OD. Przechodzenie czasopism naukowych do modeli otwartych. Udostępnianie rozpraw doktorskich w otwartych repozytoriach. Monitorowanie i raportowanie do MNiSW postępów we wdrażaniu OD. Organizowanie szkoleń w zakresie OD dla wszystkich pracowników naukowych i doktorantów danej jednostki naukowej lub uczelni. Uwzględnienie doświadczeń i potencjału bibliotek naukowych, które często koordynują proces redakcji i deponowania publikacji naukowych w repozytoriach.

11 Odpowiedzi na te i inne pytania….
Gdzie mogę uzyskać informacje nt. polityk wydawców czasopism naukowych w zakresie otwartego dostępu ? Gdzie mogę uzyskać informacje nt. wolnych licencji? Co to jest „otwarty mandat”, czyli instytucjonalna polityka otwartego dostępu ? Jak przygotować instytucjonalną politykę otwartego dostępu? Co to są otwarte dane badawcze (open data, open research data)? Czy zawsze muszę otwierać wszystkie moje publikacje naukowe? Jak się ma otwarty dostęp do publikacji i do patentów? Po co, dlaczego, komu potrzebny jest otwarty dostęp? …. …znajdują się na stronie MNiSW

12 Książki i opracowania na temat OA
„Otwarty dostęp do publikacji naukowych. Kwestie prawne” Krzysztof Siewicz „Otwarty dostęp” Peter Suber „Otwarta nauka czyli dobre praktyki uczonych” Paweł Szczęsny „Otwarta nauka: prawo autorskie i wolne licencje” Ewa Majdecka, Katarzyna Strycharz „Otwarta nauka w Polsce Diagnoza” Jakub Szprot „Otwarte czasopisma. Zakładanie czasopism naukowych oraz transformacja czasopism zamkniętych” Emanuel Kulczycki „Otwarta nauka w Polsce: paradygmaty, obawy, perspektywy” Paweł Szczęsny

13 Chcesz wiedzieć więcej? Odwiedź…
Repozytorium Centrum Otwartej Nauki repozytorium.ceon.pl Platforma Otwartej Nauki pon.edu.pl Uwolnij Naukę uwolnijnauke.pl Centrum Cyfrowe centrumcyfrowe.pl

14 NA POLITECHNICE WROCŁAWSKIEJ
II. OPEN ACCESS NA POLITECHNICE WROCŁAWSKIEJ

15 Open Access w bazie DONA
Dorobek piśmienniczy Politechniki Wrocławskiej jest rejestrowany w bazie DONA tworzonej w Centrum Wiedzy i Informacji Naukowo-Technicznej Część zbioru stanowią publikacje OA oznaczone symbolem Liczba publikacji OA w bazie DONA 7 784

16 Wyszukiwanie prac OA w bazie DONA
Ograniczenie wyników wyszukiwania do prac opublikowanych w modelu Open Access Liczba prac w bazie DONA posiadających wskaźnik OA

17 Wyszukiwanie prac OA PWr w bazie DONA
Symbol OA – oznaczenie prac w wolnym dostępie Informacja o licencji w zakładce Zasoby

18 Open Access w bazie DONA

19 Open Access w bazie DONA

20 Open Access w bazie DONA

21 Czasopisma OA z najwyższym IF
Czasopisma z najwyższym IF, w których pracownicy PWr opublikowali artykuły w otwartym dostępie. L.p. Tytuł czasopisma Rok Impact Factor Punkty z Listy MNiSW Wydział 1. Chemical Society Reviews 2017 40.182 : 50 W03 2. Light-Science & Applications 2015 13.600 3. Advanced Functional Materials 2018 13.325 : 45 W04 4. Nature Communications 11.329 W11 5. Renewable & Sustainable Energy Reviews 09.184 W08 6. Chemical Science 09.144 : 40 7. 09.063 8. 2016 08.668 9. eLife 08.282 10. Nanoscale 07.367

22 Czasopisma Open Access wydawane przez Politechnikę Wrocławską
Acta of Bioengineering and Biomechanics IF: 0,964 Architectus E-Informatica Software Engineering Journal Environment Protection Engineering IF: 0,486 Hereditas Minariorum Interdisciplinary Journal of Engineering Sciences Materials Science-Poland IF: 0,854 Meteorites Mining Science Operations Research and Decisions Optica Applicata IF: 0,925 Physicochemical Problems of Mineral Processing IF: 1,2 Power Electronics and Drives Present Problems of Power System Control Probability and Mathematical Statistics IF: 0,286 Studia Geotechnica et Mechanica

23 Cytowane prace z czasopism Open Access wydawanych przez PWr

24 Cytowania publikacji OA pracowników PWr wg WoS
rok cytowane publikacje ogółem cytowane publikacje OA 2015 5 546 624 2016 6 277 819 2017 6 898 1 056 14% 12% 10% tendencja wzrostowa

25 OZE - Otwarte Zasoby Edukacyjne PWr
dostępne dla wszystkich: wideo wykłady kursy internetowe

26 AZON – Atlas Zasobów Otwartej Nauki
Aktywna Platforma Informacyjna e-scienceplus.pl Koordynator projektu: PWr wraz z partnerami: uczelniami Wrocławia i Instytutem Badań Systemowych PAN w Warszawie. Cel projektu: gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie wszystkim zainteresowanym zasobów nauki w otwartej formie cyfrowej. Finansowanie: Program Operacyjny Polska Cyfrowa Atlas Zasobów Otwartej Nauki (AZON) E-BIBLIO E-SCIENCE E-STATYSTYKI E-LEARNING E-BADANIA

27 WSPIERAJ OPEN ACCESS Dołącz do naukowców, którzy upowszechniają swoje utwory w Internecie. Dzięki temu podniesiesz i przyspieszysz widoczność Twoich publikacji, zwiększając szanse na liczne cytowania. Jeśli występujesz o granty, to uwalnianie utworów w sieci daje ci dodatkowe punkty zarówno w Horyzoncie 2020, jak i polskich programach. Chcesz wiedzieć jakie jeszcze korzyści daje publikowanie w modelu OA? Zajrzyj na strony portalu Uwolnij Naukę: Niepokoisz się o prawa autorskie? Przeczytaj poradnik dr. Krzysztofa Siewicza napisany specjalnie dla Ciebie i miej go zawsze pod ręką: Nie obawiaj się komercyjnych wydawców, oni też wspierają model OA i mają przyjazne procedury; możesz je sprawdzić w bazie Sherpa/Romeo: Skorzystaj z programu Springer Open Choice finansowanego przez MNiSW; o szczegóły zapytaj bibliotekarza.

28 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ