MEDYCYNA SPORTU I TRAUMATOLOGIA

Prezentacja na temat: "MEDYCYNA SPORTU I TRAUMATOLOGIA"— Zapis prezentacji:

1 MEDYCYNA SPORTU I TRAUMATOLOGIA
mgr Adrian Wawrzyniak

2 mgr Adrian Wawrzyniak ZASADY DIAGNOZOWANIA

3 Proces diagnostyczny Badanie podmiotowe (wywiad) Badanie przedmiotowe
Badania dodatkowe -USG -RTG -MR -TK

4 Wywiad Zebranie wywiadu wciąż pozostaje kluczowym elementem prawidłowej diagnozy Nie leczymy zdjęć obrazowych a objawy kliniczne pacjenta Wywiad może być czasochłonny min Pozwól pacjentowi na przedstawienie całej złożoności jego problemu Komunikacja werbalna i niewerbalna Poznaj daną dyscyplinę sportową Poznaj dokładnie mechanizm urazu

5 Wywiad 1.Aktualne symptomy Lokalizacja objawów Natężenie dolegliwości
Początek dolegliwości Drażliwość Charakter bólu Specyfika bólu: stały, zmienny, w ciągu 24h Promieniowanie bólu Czynniki podrażniające

6 Wywiad Czynniki uśmierzające
Czynniki towarzyszące: obrzęk, ocieplenie, niestabilność, kłucie, mrowienie, drętwienie Dotychczasowe leczenie Ogólny stan zdrowia Leki przeciwbólowe Nagła utrata wagi Wcześniejsze kontuzje lub operacje Aktywność zawodowa i czas wolny Przetrenowanie ? Aspekty psychologiczne ? Motywacja zawodnika ?

7 Badanie przedmiotowe Badanie struktur ciała jest następstwem wywiadu. Na podstawie oceny informacji, planowane jest badanie oraz sprawdzenie powstałych hipotez po wywiadzie. Schemat badania dla każdego stawu O ile to możliwe, stosuj ocenę porównawczą „Clinical reasoning” – ustalenie przyczyny urazu Wywołanie objawów u pacjenta Badanie kręgosłupa Analiza biomechaniczna Badanie funkcjonalne

8 Badanie przedmiotowe 1.Obserwacja: Oglądanie miejsca urazu
Sposób poruszania się: chód, siadanie, wstawanie, ubieranie Asymetria budowy Obrzęk Zmiany skórne: blizny, zabarwienie,

9 Badanie przedmiotowe 2.Badanie zakresu ruchu (czynne)
Obserwacja ograniczeń ruchomości oraz pomiar Zachowanie się objawów Nieprawidłowy wzorzec ruchu – jakość ruchu Wykonanie ruchów w płaszczyźnie złożonej Ruch powtarzany Ruch utrzymany

10 Badanie przedmiotowe 3.Badanie zakresu ruchu ( bierne) Zakres ruchu
Jakość ruchu Opór Bariera Zachowanie objawów

11 Wzorzec stawowy Typowy charakterystyczny wzorzec określający ograniczenie ruchowe typowe dla danego stawu, pochodzące z utraty elastyczności aparatu więzadłowo- torebkowego

12 Hyper/hypomobilność 0 brak ruchu ( ankyloza –zesztywnienie )
1 ruch mocno ograniczony 2 ruch niewiele ograniczony 3 normalna ruchomość 4 lekka nadruchomość 5 duża nadruchomość 6 niestabilność

13 Bariera Lekko elastyczna: np.: zgięcie w stawie łokciowym, kolanowym
Mocno elastyczna: torebkowo-więzadłowa, np.: staw barkowy przy rotacji Twardo elastyczna: kostno-chrzestna np.: staw łokciowy przy wyproście Patologiczna bariera Fizjologiczna bariera w innym punkcie ruchu Zmieniona bariera „Pusta” bariera ( ból ) „Sprężynująca” bariera ( łąkotka, wolne ciałko)

14 Badanie palpacyjne Stanowi istotną część badania, a jego postawą jest dokładna znajomość anatomii, zwłaszcza anatomii palpacyjnej.

15 Badanie palpacyjne 1.Skóra: Temperatura Przesuwalność Wilgotność
Czucie 2.Mięśnie/ ścięgna Przejście mięśnia w ścięgno Przejście mięśnia w okostną Konsystencja mięśnia Napięcie Ból 3. Kaletki Opuchlizna 4.Stawy Kości, torebka stawowa Więzadła, krążki, łąkotki Deformacje, ból 5.Nerwy

16 Testy więzadłowe Ocenia się czy więzadła nie są zerwane, naderwane, bolesne. Elastopatia: nadmierna wiotkość stawów „Rozciągliwość” włókien kolagenowych to nic innego, jak wybranie falowego układu ich struktur i wynosi 3-5% Więzadło żółte, karkowe, nadkolcowe zawierają 75% włókien elastycznych (elastyny)

17 ULNT-UPPER LIMB NEURAL TEST
TESTY NEUROLOGICZNE KONDUKCJA MECHANOSENSYWNOŚĆ ESTEZJA ULNT-UPPER LIMB NEURAL TEST ELGEZJA SLR-STRAIGHT LEG RAISE PALLASTEZJA PKB-PASSIV KNEE BAND MIOTOM PNF-PASSIV NECK FLEXION ODRUCHY SLUMP TEST BABIŃSKI

18 Symptomy pozytywne Symptomy ujawniają się w jasnym neuro- anatomicznym schemacie . Może pojawić się dermatomalny jak i miotomalny ból. Charakter bólu: palący, elektryzujący, cięty, ostry, kłujący Parestezje - mrowienie

19 Symptomy negatywne Znaki zmniejszonej lub całkowicie zablokowanej kondukcji ( przepływ impulsów) Hypoanastezja/ anastezja Hypoalgezja/ analgezja Zmniejszenie lub utrata pallastezji Osłabienie lub pareza mięśni wskaźnikowych Osłabienie lub utrata odruchów

20 System nerwowy Centralny system nerwowy: PNF, Babiński
Rdzeń kręgowy: objawy do 2 kończyn Splot: ból lub brak ruchu w całej kończynie Korzeń: ból w dermatomie, miotomie, odruch Nerw obwodowy: neurodynamiczne testy

21 Testy mięśniowe 1.Dysbalanse mięśniowe Siła Wytrzymałość Tonus Długość
2.Motoryczna kontrola Lokalna Regionalna stabilność wzorce 3.Skala Lovetta 0 brak ruchu 1 ślad ruchu 2 ruch w odciążeniu 3 ruch czynny 4 ruch z oporem 5 ruch z max oporem

22 Dermatomy

23 Testy dla stawu krzyżowo-biodrowego
Test dystrakcji Test kompresji ASLR Test Patrica Test Thigh-Trust Test Thomasa

24 Testy dla kręgosłupa Zgięcie boczne L/P Rotacja L/P Zgięcie Wyprost
Kompresja

25 STRUKTURY WCHODZĄCE W RACHUBĘ JAKO PRZYCZYNA BÓLU
Clinical resoning STRUKTURY WCHODZĄCE W RACHUBĘ JAKO PRZYCZYNA BÓLU Somatyczne ( mięśniowe, stawowe ) Somatyczne ( ból promieniujący ) Neuralne Inne ( narządy wewnętrzne, naczyniowe)

26 JAKIE MECHANIZMY PATOBIOLOGICZNE MOGĄ WYWOŁAĆ OBJAWY PACJENTA?:
Clinical resoning JAKIE MECHANIZMY PATOBIOLOGICZNE MOGĄ WYWOŁAĆ OBJAWY PACJENTA?: Stan gojenia Ból ze struktur unerwionych nocyceptywnie Neurologiczne obwodowo Neurologiczne centralnie Wegetatywne

27 Diagnoza Struktura Klasyfikacja Stadium Terapia Prognoza

28 MA TERAPII BEZ DIAGNOZY !
Diagnoza NIE MA TERAPII BEZ DIAGNOZY !

29 Badania dodatkowe Prawidłowo przeprowadzone badanie diagnostyczne ma na celu potwierdzenie lub wykluczenie diagnozy postawionej wstępnie na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego.

30 Umiejętność interpretacji wyników badań
Lekarze i terapeuci zajmujący się leczeniem sportowców powinni samodzielnie dokonać właściwej interpretacji wyników, a nie polegać na opinii specjalisty opisującego dane wyniki.

31 Badania dodatkowe Zalecać wykonanie tylko tych badań, które są uzasadnione z punktu widzenia leczenia Zalecając inne badania, należy podać istotne wyniki dotychczasowych badań Podać rodzaj projekcji najkorzystniejszy dla danego pacjenta Zdjęcia stawu biodrowego, kolanowego, skokowego powinny być wykonane w pełnym obciążeniu

32 Badania dodatkowe Zaleca się wykonanie zdjęć w „funkcjonalnym” ustawieniu stawu, w którym pojawia się ból Nie akceptować wyniku testu o niskiej jakości Dobrze i ściśle współpracować z personelem wykonującym badania Pacjent powinien zrozumieć, na czym polega badanie i dlaczego jest przeprowadzane Omówienie wyników badań

33 Badania radiologiczne - RTG
Zdjęcie RTG jest często wystarczającym badaniem do zdiagnozowania takich nieprawidłowości tkanki kostnej jak złamania, zwichnięcia, dysplazje czy zwapnienia.

34 Badania radiologiczne - scyntygrafia
Obrazowanie radioizotopowe kości jest wysoce czułą, lecz niespecyficzną metodą, która umożliwia wykrycie obszarów o zwiększonym przepływie krwi ( stanów zapalnych, infekcji) zmian nowotworowych, złamań przeciążeniowych oraz urazów chrzęstno- kostnych

35 Badania radiologiczne - TK
Obrazowanie za pomocą tomografii komputerowej umożliwia uzyskanie przekrojów tkanek miękkich, złogów wapnia, kości. Szczególnie przydatne w ocenie kręgosłupa, niewielkich złamań, oraz złamań w okolicach o złożonej budowie ( staw skokowy, łokciowy, miednica )

36 Badania radiologiczne - MR
Badanie to cechuje się wysoką rozdzielczością, co pozwala na obrazowanie zmian w tkankach miękkich. Rezonans magnetyczny jest przydatny w wykrywaniu nieprawidłowości w budowie krążka międzykręgowego i korzeni nerwowych oraz zaburzeń struktur wewnątrz stawu .

37 Badanie ultrasonograficzne - USG
Bezbolesny sposób badania ścięgien, mięśni i innych tkanek miękkich bez narażenia na promieniowanie Dynamiczny charakter i krótki czas badania Możliwość podania leku pod kontrolą USG Wynik jest bardziej zależny od umiejętności osoby wykonującej badanie Różnicowanie pomiędzy tendinopatią a całkowitym zerwaniem

38 Badanie neurologiczne – EMG
Elektromiografia bada przewodnictwo i czucie w celu rozpoznania i zlokalizowania nieprawidłowości w obrębie nerwów obwodowych.

39 Elektrokardiogragia - EKG
Mierzy aktywność elektryczna serca za pomocą elektrod przymocowanych na skórze. Diagnozowanie zaburzeń rytmu, przemijających zaburzeń niedokrwienia mięśnia sercowego. EKG wysiłkowe podczas obciążenia sportowca stopniowo narastającym wysiłkiem

40 BADANIE PRZEDMIOTOWE WYWIAD DIAGNOZA INERPRETACJA BADANIA OBRAZOWE

41 Dziękuję za uwagę