Prawo własności Prawo użytkowania wieczystego

Prezentacja na temat: "Prawo własności Prawo użytkowania wieczystego"— Zapis prezentacji:

1 Prawo własności Prawo użytkowania wieczystego

2 Prawo podmiotowe bezwzględne względne

3 Prawa podmiotowe względne
Prawa podmiotowe bezwzględne Prawa podmiotowe względne skuteczne jedynie wobec oznaczonej osoby/grupy osób – drugiej strony względnego stosunku prawnego (inter partes) dominujące przepisy typu ius dispositivi – ich zastosowanie następuje wtedy, gdy strony nie uregulowały danego stosunku w sposób odmienny, lub niekompletny nie rodzą bezpośrednich roszczeń wobec osób trzecich Roszczenie jest nierozerwalnie związane z istnieniem samego prawa odznaczają się cechą skuteczności erga omnes – skuteczne względem wszystkich określone w przepisach w ramach katalogu zamkniętego (numerus clausus) wykonywane jest w sposób bezpośredni przez uprawnionego, bez konieczności świadczenia ze strony oznaczonych osób trzecich zagrożenie/naruszenie prawa rodzi roszczenie ochronne skierowane do oznaczonej osoby, zindywidualizowanego już podmiotu

4 prawa rzeczowe mają bezwzględny charakter
prawo własności i prawo użytkowania wieczystego należą do praw rzeczowych prawa rzeczowe w znaczeniu przedmiotowym regulują cywilnoprawne formy korzystania z rzeczy -> na podstawie art. 45 KC rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne

5 Przedmiot praw rzeczowych
ściśle przedmiotem praw rzeczowych są rzeczy rzecz definiowana jest, jako materialna część przyrody w stanie pierwotnym lub przetworzonym mogąca stanowić samoistny przedmiot obrotu -> chodzi tutaj o element wyodrębnienia (w sposób naturalny bądź sztuczny) przedmiotem praw rzeczowym mogą być tylko rzeczy istniejące i zindywidualizowane (oznaczone co do tożsamości)

6 rzeczy nieruchomości rzeczy ruchome oznaczone co do gatunku
oznaczone co do tożsamości

7 pojęcie nieruchomości zostało zdefiniowane przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym – na podstawie art. 46 § 1 nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności rzeczy ruchome to przedmioty materialne, które nie stanowią nieruchomości ani ich części składowych

8 nieruchomości budynkowe i lokalowe
na mocy przepisów szczególnych, a więc wyjątkowo -> np. art. 235 KC, nie można skutecznie ustanowić n. budynkowej przez czynność prawą, przy braku przepisu upoważniającego, natomiast n. lokalowej bez wymaganego prawnie, konstytutywnego zdarzenia cywilnoprawnego

9 rzeczy oznaczone co do tożsamości i co do gatunku
rzeczy oznaczone co do tożsamości - oznaczenie przedmiotu wg jego indywidualnych cech, właściwości; oznaczenie to może wynikać z racji unikalności danego przedmiotu, lub wolu stron dokonujących wyboru konkretnego egzemplarza z większej masy rzeczy oznaczone co do gatunku – są rzeczami zamiennymi, występują w obrocie w większej ilości, inny mechanizm przeniesienia własności! – art. 155 KC

10 Problematyka części składowych rzeczy i przynależności
definicja legalna części składowej rzeczy zawarta została w przepisie art. 46 § 2 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego określony przedmiot materialny staje się elementem rzeczy "głównej", a więc jej częścią składową wówczas, gdy jest z nią związany w sensie fizycznym, gospodarczym oraz funkcjonalny połączenie to musi mieć charakter trwały

11 zgodnie z przepisem art
zgodnie z przepisem art. 51§ 1 KC, przynależności to rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeśli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi rzeczami głównymi mogą być zarówno nieruchomości, jak i ruchomości. Przynależnością nie może być natomiast nieruchomość przynależność i rzecz główna muszą mieć tego samego właściciela

12 Problematyka części składowych rzeczy i przynależności
podstawowa różnica - część składowa rzeczy dzieli los prawny „rzeczy głównej”, tzn. nie może stanowić odrębnego przedmiotu własności i innych praw rzeczowych, w przypadku przynależności czynność prawna mająca za przedmiot rzecz główną nie musi mieć skutku względem przynależności (z woli stron lub na mocy przepisów szczególnych a art. 52 KC)

13 Prawo użytkowania wieczystego
Prawo własności Prawo użytkowania wieczystego prawo rzeczowe o charakterze najszerszym, najpełniejszym prawo bezterminowe może doznać ograniczenia z uwagi na przepisy ustawy (całokształt ustawodawstwa poczynając od Konstytucji RP), zasady współżycia społecznego (stanowią one czynnik moralny w stosunkach prawnych), oraz społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa (odwołujące się do funkcji ekonomicznej prawa) prawo rzeczowe „pośrednie” – między prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi prawo terminowe ograniczane przez ustawy, zasady współżycia społecznego i umowę przedmiotem są grunty SK, JST lub ich związków odpłatność

14 Treść prawa własności uprawnienia właściciela (pozytywna treść) – art
Treść prawa własności uprawnienia właściciela (pozytywna treść) – art. 140 KC 1. prawo do posiadania rzeczy 2. prawo do korzystania z rzeczy 3. prawo do rozporządzania rzeczą

15 prawo do korzystania z rzeczy
uprawnienie do używania rzeczy, uprawnienie do pobierania pożytków c) uprawnienie do pobierania innych dochodów d) uprawnienie do przetworzenia i zużycia

16 rozporządzenie rzeczą
uprawnienie do wyzbycia się własności poprzez przeniesienie prawa, rozporządzenie na wypadek śmierci albo zrzeczenie się własności (z wyłączeniem nieruchomości) uprawnienie do obciążenia własności uprawnienie do zniesienia prawa w wyniku porzucenia rzeczy ruchomej, czy zniszczenia rzeczy

17 Treść prawa użytkowania wieczystego
prawo do korzystania z gruntu (używanie gruntu, pobieranie pożytków, wznoszenie ok. umową budynków itd.) prawo do rozporządzania swoim prawem (w takim wymiarze, w jakim mu prawo przysługuje; obejmuje także prawo do przeniesienia prawa użytkowania wieczystego (inter vivos i mortis causa) i ustanowienia niektórych ograniczonych praw rzeczowych, tj.: hipoteka, służebność, użytkowania) użytkownik wieczysty ma możliwość zrzeczenia się swojego prawa (inaczej niż przy pr. własności)

18 Nabyci i utrata prawa własności
nabycie prawa własności pochodne np. sprzedaż, darowizna, na podstawie dziedziczenia, *zasada nemo plus iuris… pierwotne np. wywłaszczenie, zasiedzenie, zawłaszczenie

19 Nabycie prawa użytkowania wieczystego
Trójstopniowa procedura (przetarg-umowa-wpis do KW) Wyjątkowo bez przetargu (u.g.n.) np. gdy zbycie następuje między Skarbem Państwa a jednostką samorządu terytorialnego oraz między tymi jednostkami; ma stanowić wkład niepieniężny (aport) do spółki albo wyposażenie nowo tworzonej państwowej lub samorządowej osoby prawnej, lub majątek tworzonej fundacji (art. 37 u.g.n.) Wyjątkowo ex lege