Sztuka starożytnej Grecji

Prezentacja na temat: "Sztuka starożytnej Grecji"— Zapis prezentacji:

1 Sztuka starożytnej Grecji

2 Spis treści ARCHITEKTURA ......................................
RZEŹBA MALARSTWO

3 Właściwa sztuka starożytnej Grecji powstała między XI w. a I w. p.n.e.
Okres XI - X w. p.n.e. to faza przejściowa do sztuki archaicznej (IX - połowa VI w. p.n.e.). Styl archaiczny (VI w. p.n.e): to rozwój rzeźby szkoły egineckiej i dwuch stylów (dorycki - surowy i joński o bardziej miękkim modelunku), oraz malarstwa wazowego czarnofigurowego i rzemiosła artystycznego. Okres klasyczny (V-IV w. p.n.e.): rozwinęła się rzeźba oddająca ruch (Myron Dyskobol), monumentalny majestat (posągi Zeusa i Ateny Fidiasza), rzeźba figuralna w brązie (Woźnica delficki, Tyranobójcy). Monumentalne (monumentalizm) malarstwo ścienne (Polignot, Mikon). Rozwój wazowego malarstwa czerwonofigurowego (styl swobodny). Ateny pod rządami Peryklesa stają się głównym ośrodkiem sztuki greckiej, gdzie działali najwybitniejsi twórcy: Fidiasz, Iktinos, Mnesikles, Apollodoros z Aten. Dokonała się synteza porządków doryckiego i jońskiego, pojawiła się głowica koryncka (koryncki porządek), powstały nowe typy budowli (buleuterion, teatr, odeon, gimnazjon). Poliklet opracował kanon postaci ludzkiej (Doryforos) i zastosował kontrapost. Urbanistyka stworzyła nową wizję miasta (Hippodamos z Miletu). Pod koniec okresu (koniec V w. p.n.e.) wyróżnić można tzw. styl mokrych szat (Nike zawiązująca sandał, Pajonios Nike). Pojawia się akt kobiecy, miękki modelunek postaci, inne proporcje ciała. Zapowiada to narodziny nowego stylu (najwięksi twórcy: Praksyteles, Skopas, Leochares, Lizyp). Okres hellenizmu ( p.n.e.): rzeźba o wysokim poziomie łączyła umiejętności techniczne z kontrapostem, ruchem i naturalizmem. Okres rzymski to ostatnia faza sztuki greckiej. Nie przyniosła ona większych osiągnięć (wyjątek portret rzymski), ale pozwoliła na upowszechnienie osiągnięć sztuki greckiej w całym basenie Morza Śródziemnego i krajach ościennych.

4 Architektura starożytnej Grecji

5 Budowlami dla Greków najważniejszymi były świątynie.
Wznosiły się na podmurowaniu o prostokątnym kształcie. Ozdabiała je kolumnada biegnąca dookoła jednym albo dwoma szeregami. Pomiędzy kolumnami znajdowało się pomieszczenie zwane cellą, gdzie zazwyczaj mięścił się posąg bóstwa. Nad cellą leżał poziomo strop z kamiennych belek. Końce belek tworzyły fryz. Z przodu i z tyłu świątyni, pomiędzy fryzem a dachem tworzyły się trójkątne tympanony wypełnione kompozycją rzeźbiarską. Budowle te charakteryzowały się równowagą i harmonia wszystkich elementów. PARTENON świątynia Ateny na Akropolu w Atenach

6 Partenon - plan i przekrój

7 W architekturze starożytnej Grecji występowały trzy podstawowe porządki:
Dorycki porządek architektoniczny Joński porządek architektoniczny Koryncki porządek architektoniczny

8 Dorycki porządek architektoniczny
w którym kolumna (trzon wraz z głowicą) wsparta była bezpośrednio (bez bazy) na stylobacie. Trzon, zwężający się ku górze, posiadał w połowie lub 2/3 wybrzuszenie oraz był pokryty równoległymi żłobkami (kanelurami). Głowica przybierała kształt poduszki, w górnej części posiadała kwadratową płytę (abacus).

9

10 Joński porządek architektoniczny
odznacza się lekkością i smukłością proporcji oraz dużą liczbą elementów zdobniczych. Kolumny mają profilowaną bazę, gęsto kanelowny (żłobkowany ) trzon oraz głowicę z kimationem i wolutami (ślimacznicami).

11

12 Koryncki porządek architektoniczny
ukształtował się najpóźniej i różnił się od stylu jońskiego odmienną proporcją kolumny(smuklejsza) i dekoracją głowicy. Głowica koryncka składała się z trzonu kalatosu ("koszyk") okolonego dwoma rzędami liści akantu. O górną część kalatosu opierały się 4 woluty, na których spoczywał abakus. Między dużymi wolutami znajdowały się mniejsze, a z nich wyrastała palmeta.

13

14 Oprócz świątyń Grecy budowali także domy, teatry, stadiony, biblioteki, gymnazjony.
Pierwsze biblioteki greckie

15 Teatry Greckie

16 Rzeźba starożytnej Grecji

17 Początki rzeźby greckiej sięgają IX wieku p. n. e
Początki rzeźby greckiej sięgają IX wieku p.n.e. Do najstarszych dzieł należą niewielkie figurki o uproszczonych kształtach. Pierwsze figury człowieka powstały w VI wieku p.n.e., w okresie archaicznym. Należy do nich Kuros z wyspy Melos Najdoskonalsze dzieła powstały w czasach Peryklesa, w V wieku p.n.e. Okres ten nazywamy klasycznym lub okresem doskonałości. W tym czasie tworzyło wielu rzeźbiarzy, których dzieła ukazują prawdziwy wygląd człowieka, rzeczywisty kształt jego ciała zarówno w stanie spoczynku, jak i w ruchu. Poliklet (ok p.n.e.), rzeźbiarz grecki, jeden z najwybitniejszych kontynuatorów tradycji doryckiej. Opracował matematyczny kanon proporcji ciała ludzkiego. Stosował również w swoich dziełach zasadę kontrapostu, (układ ciała w rzeźbie greckiej polegający na oparciu ciężaru ciała na jednej nodze, zrównoważeniu nachyleniem tułowia i ugięciem drugiej nogi. Stosowany w celu wzbogacenia kompozycji, uniknięcia frontalizmu.

18 Najsłynniejsi rzeźbiarze w Starożytnej Grecji:
Poliklet Myron Fidiasz

19 Poliklet (ok p.n.e.), rzeźbiarz grecki, jeden z najwybitniejszych kontynuatorów tradycji doryckiej. Działał w Olimpii, Atenach, Argos. Zdobył sławę mistrzowskim opanowaniem techniki brązu i niezrównanym przedstawieniem aktu męskiego (głównie atletów). Opracował matematyczny kanon proporcji ciała ludzkiego obowiązujący do czasów Lizypa. Główne dzieła: Amazonka (ok. 430 p.n.e.), Diadumenos (ok. 420 p.n.e.). Poliklet wypracował zasady kontrapostu.

20 Doryforos Amazonka Diadumenos

21 Myron (V w. p.n.e.), najwybitniejszy rzeźbiarz grecki stylu surowego. Działał na Sycylii, Eginie, Samos, w Jonii, Beocji i Attyce (ok p.n.e.). Był mistrzem odlewu w brązie. Na podstawie rzymskich kopii zrekonstruowano 2 zaginione kompozycje Myrona: Dyskobola i grupę Atena z Marsjaszem. Był twórcą rzeźb zwycięzców olimpijskich. W starożytności największą sławą cieszyła się jego brązowa rzeźba Jałówka, stojąca na ateńskim Akropolu. Po zdobyciu Grecji przez Rzymian większość dzieł Myrona wywieziono do Rzymu.

22 Dyskobol Atena i Marsjasz

23 Fidiasz (ok. 490 p.n.e. - ok. 420 p.n.e.) – rzeźbiarz grecki, uważany za najwybitniejszego przedstawiciela greckiej rzeźby starożytnej okresu klasycznego. Syn Charmidesa z Aten, uczeń Hageladesa z Aten i Hegiasa z Argos. Przyjaciel i doradca Peryklesa. Kierował pracami rzeźbiarskimi na Akropolu ateńskim (447 p.n.e p.n.e.); później działał w Olimpii. Wywarł decydujący wpływ na rozwój greckiej rzeźby monumentalnej.

24 Atena Partenos Atena Lemnios Zeus Olimpijski

25 W poczet wielkich artystów greckich zaliczamy również Lizypa i Praksytelesa. Wiele osiągnięć rzeźbiarzy greckich było stosowanych także w sztuce nowożytnej. Herakles autorstwa Lizypa Afrodyta z Knidos Praksytelesa

26 Malarstwo starożytnej Grecji

27 Grecja zasłynęła malarstwem wazowym, wykonywanym na wazach (naczyniach ceramicznych toczonych z gliny i wypalanych w specjalnych piecach). Naczynia te miały zróżnicowane kształty, a posługiwano się nimi zarówno w gospodarstwie domowym, jak i podczas obrządków religijnych i pogrzebowych. wszystkie zdobione były piękną dekoracją malarską. Czarnofigurowe malarstwo, ceramika stylu czarnofigurowego, technika zdobienia ceramiki stosowana w Grecji w epoce archaicznej (około p.n.e.), głównie w Attyce i Chalkis. Charakteryzuje ją umieszczana na czerwonym tle czarna dekoracja figuralna z białymi, purpurowo-fioletowymi i brązowymi szczegółami. Około 525 p.n.e. technikę czarnofigurowego malarstwa wyparła technika czerwonofigurowego malarstwa. Charakteryzowała się odwrotnym niż w malarstwie czarnofigurowym schematem kompozycji, tzn. na czarnym tle umieszczano czerwone figury. Czarne tło uzyskiwano malując fragmenty naczynia glinką zmieniającą kolor w czasie wypalania. Dekoracja figuralna miała kolor wypalonej gliny.

28 Wspaniali twórcy greccy stworzyli dzieła, które stały się natchnieniem inspirującym działalność wielu pokoleń twórców.

29 BIBLIOGRAFIA: