Ocena oddziaływania na środowisko jako warunek uzyskania funduszy unijnych w ramach I i II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Prezentacja na temat: "Ocena oddziaływania na środowisko jako warunek uzyskania funduszy unijnych w ramach I i II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko."— Zapis prezentacji:

1 Ocena oddziaływania na środowisko jako warunek uzyskania funduszy unijnych w ramach I i II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 1 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA

2 Wymogi wynikające z prawa wspólnotowego 2 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA

3 Polityka ochrony środowiska WE 3 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Przy ustalaniu i realizacji polityk i działań Wspólnoty, w szczególności w celu wspierania stałego rozwoju, muszą być brane pod uwagę wymogi ochrony środowiska naturalnego (art. 6 TWE).

4 Polityka ochrony środowiska a inne polityki WE 4 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Rozporządzenie Rady WE 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego, europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (tzw. Rozporządzenie ogólne) Pkt 22 Preambuły Działalność funduszy oraz operacje, które pomagają one sfinansować, powinny być spójne z innymi politykami Wspólnoty oraz przestrzegać prawodawstwa Wspólnoty.

5 Polityka ochrony środowiska a inne polityki WE 5 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Art. 9 ust. 2 i 5 – Zasada spójności Komisja i państwa członkowskie zapewniają zachowanie spójności pomocy funduszy z działaniami, politykami i priorytetami Wspólnoty oraz jej komplementarności z innymi wspólnotowymi instrumentami finansowymi. Operacje finansowanie z funduszy są zgodne z postanowieniami Traktatu i aktów przyjętych na jego podstawie.

6 Polityka ochrony środowiska a inne polityki WE 6 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Art. 17 – Zrównoważony rozwój Cele funduszy osiągane są w ramach zrównoważonego rozwoju oraz propagowania na poziomie Wspólnoty celu, jakim jest ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego określonego w art. 6 Traktatu. Art. 52 lit. c – Kształtowanie wskaźników wkładu funduszy Wkład funduszy może być kształtowany w świetle ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego poprzez stosowanie zasady ostrożności, zasady działania zapobiegawczego oraz zasady „zanieczyszczający płaci”.

7 Prawo krajowe 7 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Konstytucyjna zasada zrównoważonego rozwoju Art. 5 Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.

8 Prawo wspólnotowe a prawo krajowe 8 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego obowiązek prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego obowiązki dla organów administracji oraz sądów!

9 Prawo wspólnotowe a prawo krajowe 9 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Orzeczenie w sprawie Linster (C-287/98) osoby indywidualne mogą polegać na dyrektywie, która nie została transponowana na czas krajowe sądy nie muszą ograniczać się do stosowania prawa krajowego, ale mogą odnosić się do samej dyrektywy

10 Obowiązki związane z przestrzeganiem wymogów środowiskowych 10 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Aspekt pozytywny – obowiązek beneficjentów i organów administracji do przygotowania projektu i wydania decyzji zgodnie z podstawowymi wymogami prawa ochrony środowiska Aspekt negatywny – obowiązek dla właściwych Instytucji Zarządzających do odmowy przyznania dofinansowania dla projektów, które nie spełniają podstawowych wymogów wspólnotowego i krajowego prawa w zakresie OOŚ.

11 Gramy w jednej drużynie 11 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Rola Beneficjentów Przygotowanie projektu zgodnie ze standardami procedury OOŚ Dbanie o jakość ekspertyz środowiskowych zlecanych firmom zewnętrznym! – początek problemów! Rola Instytucji Zarządzających Podejście merytoryczne (środowiskowe) i formalistyczne (proceduralne) Weryfikując wnioski o dofinansowanie właściwa instytucja musi sprawdzić czy prawidłowo i rzetelnie przeprowadzono postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (w tym na obszary Natura 2000) tj. czy dochowano wymogów proceduralnych, a nie czy rozstrzygnięcie było słuszne! Rola organów administracji Konstruowanie uzasadnień do postanowień i decyzji OOŚ w sposób zindywidualizowany i wyczerpujący Nieprzejrzysta dokumentacja stanowi zagrożenie dla wykorzystania środków przez Beneficjenta! Rola Komisji Europejskiej Komisja Europejska weryfikując bądź kontrolując projekt opiera się przede wszystkim na zgodności z dyrektywami!!!

12 Sankcje w przypadku niezgodności 12 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Procedura oceny oddziaływania na środowisko przeprowadzona niezgodnie z prawem oznacza niekwalifkowalność w całości lub w części wydatków na daną inwestycję!!!

13 Ocena oddziaływania na środowisko 13 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA

14 Prawo wspólnotowe 14 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Procedura OOŚ Określona dyrektywą 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska – tzw. dyrektywa EIA (OOŚ).

15 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 1) 15 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Zezwolenie na inwestycję (ang. „development consent”) Decyzja właściwej władzy lub władz, na podstawie której wykonawca otrzymuje prawo do wykonania przedsięwzięcia.

16 Dyrektywa OOŚ – wymogi 16 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Zezwolenie na inwestycję umożliwia inwestorowi rozpoczęcie prac w celu wykonania przedsięwzięcia (sprawa Barker C-290/03) zasada uprzedniości ooś w stosunku do zezwolenia na inwestycję przeprowadzenie ooś na możliwie wczesnym etapie procedur może być zintegrowana z istniejącymi procedurami udzielania zezwolenia na przedsięwzięcia sprawa Kraaijeveld (C-72/95) – wymóg ooś interpretować szeroko

17 Dyrektywa OOŚ – wymogi 17 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Zezwolenie na inwestycję sprawa Delena Wells (C-201-02) – zasadniczo należy przeprowadzić ooś na etapie procedury głównej, a nie wykonawczej. Tam gdzie są ustalane podstawowe parametry. sprawa KE vs UK (White City, Crystal Palace) (C-508/03) – dyrektywa nakłada obowiązek przeprowadzenia postępowania ooś, jeżeli w przypadku wieloetapowego postępowania w sprawie wydania zezwolenia, w trakcie etapu drugiego okazuje się, że przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na środowisko, w szczególności z powodu jego charakteru, rozmiaru lub lokalizacji

18 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 3) 18 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Ocena wpływu na środowisko określa, opisuje i ocenia we właściwy sposób dla każdego indywidualnego przypadku bezpośrednie i pośrednie skutki przedsięwzięcia dla następujących elementów: – istot ludzkich, fauny i flory; – gleby, wód, powietrza, klimatu i krajobrazu; – dóbr materialnych i dziedzictwa kultury; – oddziaływania między elementami wymienionymi w tiret pierwszym, drugim i trzecim.

19 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 4) 19 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko naturalne: wymienione w załączniku I dyrektywy zawsze podlegają ocenie wymienione w załączniku II dyrektywy mogą podlegać ocenie, jeżeli państwo członkowskie uzna taka potrzebę po przeprowadzeniu selekcji

20 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 4) 20 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Selekcja (kwalifikacja, rozpoznanie, ang. screening) badanie indywidualne wykorzystanie progów lub kryteriów metoda mieszana Ustalenie dokonane przez właściwe władze w zakresie selekcji udostępniane jest opinii publicznej (obowiązek publikacji rozstrzygnięcia).

21 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 4) 21 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Podczas przeprowadzania selekcji należy uwzględnić odpowiednie kryteria wymienione w załączniku III dyrektywy: - cechy przedsięwzięć - lokalizacja przedsięwzięć - cechy potencjalnego oddziaływania

22 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 4) 22 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Selekcja KE vs Irlandia (C-392/96) – uwzględnić wszystkie kryteria z załącznika III a nie tylko wielkość przedsięwzięcia (pomocnicze stosowanie progów ilościowych) KE vs Hiszpania – przesądzać nie może też samo kryterium lokalizacji przedsięwzięcia KE vs Włochy (C-87/02) – rozstrzygnięcie co do kwalifikacji negatywnej wymaga uzasadnienia (odnieść się do kryteriów z załącznika III)

23 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 5) 23 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Obowiązkiem inwestora jest dostarczenie właściwej władzy informacji zawierającej co najmniej: - opis przedsięwzięcia - opis środków łagodzących, minimalizujących bądź kompensujących - opis oddziaływań (głównych skutków dla środowiska) - zarys zasadniczych alternatyw ze wskazaniem wariantu wybranego przez inwestora - streszczenie w języku nietechnicznym

24 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 5) 24 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Należy zapewnić wnioskodawcy (inwestorowi), przed złożeniem wniosku o zezwolenie na inwestycję, możliwość zapytania o zakres informacji (ang. scoping), jakie mają być przez niego dostarczone. Organ zawsze może żądać uzupełnienia informacji!!!

25 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 6) 25 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Konsultacje z właściwymi organami Należy zapewnić udział w postępowaniu ooś władzom (organom administracji publicznej), których może dotyczyć to przedsięwzięcie z powodu ich szczególnej odpowiedzialności w odniesieniu do środowiska, możliwość wyrażenia swojej opinii na temat informacji dostarczonych przez wykonawcę i wniosku o zezwolenie na inwestycję.

26 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 6) 26 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Konsultacje z właściwymi organami Dyrektywa nie narzuca: konieczności uzyskania takiej opinii właściwego organu, lecz jedynie zapewnienie mu możliwości wypowiedzenia się, formy w jakiej może nastąpić zajęcie stanowiska przez organ współdziałający. W polskim systemie prawnym takie współdziałanie może przybrać w treści przepisu postać m.in. „działania w porozumieniu”, „opiniowania”, „uzgodnienia”, przy czym w zależności od użytej formy różne mogą być skutki prawne takiego współdziałania.

27 Dyrektywa OOŚ – wymogi 27 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Udział społeczeństwa - podanie do publicznej wiadomości - udostępnienie informacji (raportów) - możliwość złożenia uwag i wniosków - rozpatrzenie uwag i wniosków - upublicznienie rozstrzygnięcia wraz z uzasadnieniem

28 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 6) 28 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Publiczne informowanie Należy przekazać do publicznej wiadomości – za pomocą ogłoszeń lub innych środków (np. mediów elektronicznych) – następujące informacje o: fakcie złożenia przez inwestora wniosku o wydanie zezwolenia na inwestycję, fakcie, że przedsięwzięcie podlega postępowaniu ooś, dane kontaktowe do właściwych organów prowadzących postępowanie ooś oraz harmonogram składania temu organowi komentarzy lub pytań, rodzajach możliwych rozstrzygnięć, udostępnieniu, z określeniem czasu i miejsca, informacji dostarczonych przez wnioskodawcę, szczegółowe zasady informowania społeczeństwa oraz konsultacji z zainteresowaną społecznością.

29 Dyrektywa OOŚ – wymogi 29 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Zainteresowana społeczność (ang. public concerned) Przez zainteresowaną społeczność należy rozumieć społeczeństwo, które jest lub może być dotknięte skutkami lub ma interes w procedurach podejmowania decyzji dotyczących środowiska. Organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony środowiska i spełniające wymagania przewidziane w prawie krajowym uważa się za mające interes w tym zakresie.

30 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 6) 30 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Zainteresowana społeczność Należy zapewnić zainteresowanej społeczności możliwość wczesnego i skutecznego udziału w postępowaniu ooś. Dyrektywa przewiduje prawo do składania komentarzy i opinii na etapie, gdy wszystkie opcje przedsięwzięcia są już właściwemu organowi znane, ale jeszcze przed wydaniem przez ten organ rozstrzygnięcia w sprawie.

31 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 6) 31 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Udział społeczeństwa/zainteresowanej społeczności przepisy prawa krajowego muszą przewidywać rozsądne ramy czasowe dla poszczególnych faz postępowania tj. takie, które pozwolą rzetelnie przygotować się do skutecznego udziału w postępowaniu ooś dyrektywa OOŚ nie narzuca minimalnych terminów

32 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 7) 32 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Postępowanie transgraniczne Jeżeli przedsięwzięcie może powodować znaczące skutki w środowisku naturalnym innego państwa członkowskiego należy: - przesłać opis przedsięwzięcia wraz z informacjami o możliwych oddziaływaniach - poinformować o charakterze możliwych rozstrzygnięć w sprawie - przyznać rozsądny termin na wyrażenie woli wzięcia udziału w postępowaniu ooś - zapewnić możliwość wyrażenia opinii przez właściwe władze oraz zainteresowaną społeczność państwa członkowskiego na temat przekazanych informacji

33 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 8) 33 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Podstawy rozstrzygnięcia Przy wydawaniu zezwolenia na inwestycję należy wziąć pod uwagę: wyniki konsultacji społecznych wszystkie zgromadzone w toku procedury informacje (dostarczone przez inwestora, właściwe organy, inne państwo członkowskie)

34 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 9) 34 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Informacja o wydanym rozstrzygnięciu Właściwy organ ma obowiązek poinformować publicznie społeczeństwo (inne państwo członkowskie, o ile brało udział w postępowaniu) o wydaniu bądź odmowie wydania zezwolenia na inwestycję, w tym podać: - treść decyzji i związane z nią warunki, - przebadawszy troski i opinie wyrażone przez zainteresowaną społeczność, główne przyczyny i przemyślenia, na których oparta jest decyzja, włączając informacje dotyczące udziału społeczeństwa, - w miarę potrzeby, opis podstawowych środków, jakie mają być podjęte w celu uniknięcia, ograniczenia i jeżeli jest to możliwe, skompensowania znaczących niekorzystnych skutków.

35 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 10a) 35 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Dostęp do procedury odwoławczej Członkom zainteresowanej społeczności: a) mającym wystarczający interes lub ewentualnie, b) podnoszącym wadliwość prawa, gdy administracyjne procedury prawne państwa członkowskiego wymagają tego jako warunku koniecznego, należy zapewnić dostęp do procedury odwoławczej przed sądem lub innym niezależnym i bezstronnym organem ustanowionym przez prawo, by zakwestionować materialną i proceduralną legalność decyzji, aktów lub zaniechań.

36 Dyrektywa OOŚ – wymogi (art. 10a) 36 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Dostęp do procedury odwoławczej - w przypadku organizacji pozarządowych (ekologicznych) przesłanki z lit. a i b uważa się za spełnione, - praktyczne informacje dotyczące dostępu do administracyjnych i sądowych procedur odwoławczych są podawane do wiadomości społeczeństwa (obowiązek pouczenia), - procedura wydania tzw. „milczącej zgody” na realizację przedsięwzięcia nie spełnia wymogów w zakresie dostępu do procedury odwoławczej.

37 Dyrektywa OOŚ – załączniki: 37 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA I – przedsięwzięcia z tzw. I grupy II – przedsięwzięcia z tzw. II grupy III – kryteria selekcji IV – informacje, jakie musi dostarczyć wnioskodawca

38 Obszary Natura 2000 38 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA

39 Prawo wspólnotowe 39 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Ochrona obszarów Natura 2000 dyrektywa 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory – tzw. dyrektywa siedliskowa dyrektywa 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa – tzw. dyrektywa ptasia

40 Dyrektywa ptasia – art. 3 40 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Państwa członkowskie podejmują wszelkie niezbędne środki w celu ochrony, zachowania lub przywrócenia wystarczającej różnorodności i obszaru naturalnych siedlisk wszystkich gatunków ptactwa, przede wszystkim stworzenie obszarów ochrony. Minister właściwy ds. środowiska wyznacza w drodze rozporządzenia obszary specjalnej ochrony ptaków i przekazuje ich listę do Komisji Europejskiej (art. 28 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody) - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (ze zm.).

41 Dyrektywa ptasia – art. 4 ust. 1 i 2 41 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Gatunki ptactwa podlegają specjalnym środkom ochrony dotyczącym ich naturalnego siedliska w celu zapewnienia im przetrwania oraz reprodukcji na obszarze ich występowania (gatunki: zagrożone wyginięciem, podatne na szczególne zmiany w ich naturalnym siedlisku, uznane za rzadkie z uwagi na niewielkie populacje lub ograniczone lokalne występowanie, inne gatunki wymagające szczególnej uwagi). Państwa członkowskie dokonują klasyfikacji przede wszystkim najbardziej odpowiednich obszarów pod względem liczby i powierzchni jako obszarów specjalnej ochrony dla zachowania tych gatunków. Podobne środki w odniesieniu do regularnie występujących gatunków wędrownych.

42 Dyrektywa ptasia – art. 4 ust. 4 42 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA W odniesieniu do obszarów ochrony państwa członkowskie podejmują właściwe kroki w celu uniknięcia powstawania zanieczyszczenia lub pogorszenia warunków naturalnych siedlisk lub jakichkolwiek zakłóceń wpływających na ptactwo, o ile będą mieć one znaczenie w odniesieniu do celów niniejszego artykułu.

43 Dyrektywa siedliskowa 43 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Tworzy spójną europejską sieć ekologiczną specjalnych obszarów ochrony, pod nazwą Natura 2000. Specjalny obszar ochrony oznacza teren mające znaczenie dla Wspólnoty wyznaczony przez państwa członkowskie w drodze ustawy, decyzji administracyjnej i/lub umowy, na którym są stosowane konieczne środki ochronne w celu zachowania lub odtworzenia, we właściwym stanie ochrony, siedlisk przyrodniczych i/lub populacji gatunków, dla których teren został wyznaczony. Sieć Natura 2000 obejmuje specjalne obszary ochrony sklasyfikowane zgodnie z dyrektywą ptasią.

44 Dyrektywa siedliskowa – art. 4 44 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Na podstawie kryteriów określonych w załączniku III do dyrektywy oraz stosownych informacji naukowych każde państwo członkowskie proponuje wykaz terenów. Po zatwierdzeniu terenu mającego znaczenie dla Wspólnoty przez Komisję Europejską państwo członkowskie możliwie najszybciej, nie później niż w ciągu sześciu lat, wyznacza ten teren jako specjalny obszar ochrony. Wraz z umieszczeniem terenu w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty podlega on przepisom art. 6 ust. 2, 3 i 4.

45 Dyrektywa siedliskowa – art. 6 ust. 2 45 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Państwa członkowskie podejmują odpowiednie działania w celu uniknięcia na specjalnych obszarach ochrony pogorszenia stanu siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, jak również w celu uniknięcia niepokojenia gatunków, dla których zostały wyznaczone takie obszary, o ile to niepokojenie może mieć znaczenie w stosunku do celów niniejszej dyrektywy.

46 Dyrektywa siedliskowa – art. 6 ust. 3 46 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Ocena habitatowa Każdy plan lub przedsięwzięcie, które nie jest bezpośrednio związane lub konieczne do zagospodarowania terenu, ale które może na nie w istotny sposób oddziaływać, zarówno oddzielnie, jak i w połączeniu z innymi planami lub przedsięwzięciami, podlega odpowiedniej ocenie jego skutków dla danego terenu z punktu widzenia założeń jego ochrony. W świetle wniosków wynikających z tej oceny oraz bez uszczerbku dla przepisów ust. 4, właściwe władze krajowe wyrażają zgodę na ten plan lub przedsięwzięcie dopiero po upewnieniu się, że nie wpłynie on niekorzystnie na dany teren oraz, w stosownych przypadkach, po uzyskaniu opinii całego społeczeństwa.

47 Dyrektywa siedliskowa – art. 6 ust. 4 47 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Jeśli pomimo negatywnej oceny skutków dla danego terenu oraz braku rozwiązań alternatywnych, plan lub przedsięwzięcie musi jednak zostać zrealizowane z powodów o charakterze zasadniczym wynikających z nadrzędnego interesu publicznego, w tym interesów mających charakter społeczny lub gospodarczy, państwo członkowskie stosuje wszelkie środki kompensujące konieczne do zapewnienia ochrony ogólnej spójności Natury 2000. O przyjętych środkach kompensujących Państwo Członkowskie informuje Komisję Europejską.

48 Dyrektywa siedliskowa – art. 6 ust. 4 48 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Jeżeli dany teren obejmuje typ siedliska przyrodniczego i/lub jest zamieszkały przez gatunek o znaczeniu priorytetowym, jedyne względy, na które można się powołać, to względy odnoszące się do zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa publicznego, korzystnych skutków o podstawowym znaczeniu dla środowiska lub, po wyrażeniu opinii przez Komisję, innych powodów o charakterze zasadniczym wynikających z nadrzędnego interesu publicznego.

49 Dyrektywa siedliskowa – art. 7 49 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA Obowiązki wynikające z art. 6 ust. 2, 3 i 4 dyrektywy siedliskowej zastępują obowiązki wynikające z art. 4 ust. 4 zdanie pierwsze dyrektywy ptasiej w odniesieniu do obszarów wyznaczonych na podstawie dyrektywy ptasiej.

50 Sieć Natura 2000 50 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA - specjalne obszary ochrony (dyr. siedliskowa) - obszary specjalnej ochrony (dyr. ptasia)

51 Dziękuję za uwagę! Paweł Szwajgier 51 Szkolenie współfinansowane ze środków Funduszu Spójności w ramach pomocy technicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Łódź 15.12.2008 r. Fundusz Spójności UNIA EUROPEJSKA