Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Działania 3 „Wzmocnienie metodologiczne Inspekcji Ochrony Środowiska” Anna Dębowiec – lider działania 3 5 listopada 2013 r. II Warsztat „Procedowanie i przeprowadzanie kontroli z wykorzystaniem ISWK” 1

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” 1.Problemy merytoryczne zgłoszone przez WIOŚ w zakresie przeprowadzania kontroli 2.Propozycje rozwiązań wypracowane na warsztatach dotyczących ISWK oraz decyzje GP co do przyjętego sposobu rozwiązań zgłoszonych problemów. 3. Ustalenia z I warsztatu nt. „Planowanie kontroli i przygotowanie do kontroli” 2

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” W kontrolach pozaplanowych, z wyjazdem w teren z ustalonym podmiotem brak pozycji Rodzaj kontroli -Inne. 3

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Dodać rodzaj kontroli „Pozaplanowe inne” umożliwiający wybór właściwego typu kontroli pozaplanowej w przypadku kontroli innej niż interwencyjna, inwestycyjna lub na wniosek. Pytanie: Czy zgadzamy się aby w protokole kontroli rodzaj kontroli był: Inna? Dokonać stosownych zmian w SK oraz w ISWK w zakresie rodzajów kontroli z wyjazdem w teren, pozaplanowych z ustalonym podmiotem. Propozycja zmian: 4

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Kontrole dokumentacyjne 5 Zgłoszony problem: Nieaktualny słownik kontroli dokumentacyjnych pozaplanowych. Propozycja WIOŚ: Brak Propozycja GIOŚ: Zasady wykonywania i dokumentowania kontroli na podstawie dokumentacji bez wyjazdu w teren oraz kontroli innych w terenie należy przeanalizować, zmieniając wykaz kontroli dokumentacyjnych pozaplanowych.

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Ustalenia z I warsztatu nt. „Planowanie kontroli i przygotowanie do kontroli” 6

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Planowanie kontroli zakładów z wyjazdem w teren 7 Syg. Dok. nr wersji WyszczególnienieZakres dokumentu 123 Planowanie kontroli 2.1./1.0Procedura planowania kontroli Określa sposób sporządzania planu kontroli WIOŚ oraz zasady stosowania wytycznych Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w działalności kontrolnej. Załączniki (3 załączniki) 1.Schemat rocznego planu kontroli – opis 2.Wykorzystanie ISWK do procesu planowania Kryteria typowania zakładów do kontroli /0.04Tabela rocznego planu kontroliWzór /0.04Tabela kwartalnego planu kontroliWzór 2.2./02 Narzędzia pomocnicze do planowania kontroli Wskazanie, jak przeprowadza się analizy pod względem wpływu zakładu na środowisko /0.01Analiza podstawowa (kryteria) Wykaz rodzajów zakładów w podziale na cztery kategorie /0.04Analiza wielokryterialnaSposób obliczenia w punktach wyniku uwzględniającego wpływ zakładu na środowisko.

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Analiza wielokryterialna 8 1.Z obecnie obowiązujących dokumentów dot. Planowania kontroli z wyjazdem w teren zostanie opracowany jeden dokument uwzględniający m.in. algorytm analizy wielokryterialnej oraz zasady jej wykonywania, które będą stanowiły załącznik do procedury planowania 2. Formuła analizy wielokryterialnej zostanie zmieniona 3. Algorytm analizy będzie m.in. uwzględniał stopień stwierdzonych naruszeń podczas kontroli oraz datę ostatniej kontroli, fakt posiadania przez zakłady ISO lub EMAS 4. Analiza wielokryterialna będzie podstawą do podziału na kategorie zakładów

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Planowanie kontroli zakładów z wyjazdem w teren 9 5.Analiza wielokryterialna będzie wykonywana z poziomu zakładki Rejestr zakładów po każdej kontroli w zakresie kontrolowanych komponentów. Wynik, data ostatniej analizy i odznaczone punktu będą widoczne dla inspektora 6. Sposób planowania nie ulega zmianie ze względu na imienną listę zakładów wskazanych do kontroli 7.Planowaniu podlegają zakłady kategorii ryzyka od I do V (automatycznie generuje się plan dla zakładów z kat. od I do IV) 8. Rezerwa czasowa na kontrole pozaplanowe 30 – 50 %

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Planowanie kontroli zakładów z wyjazdem w teren Udział kontroli kompleksowych 10 – 20% i problemowych 80 – 90 % w odniesieniu do wszystkich kontroli zakładów z wyjazdem w teren 10. Określenie liczy kontroli planowych/inspektora pozostaje do dyspozycji wioś 11. Rezygnacja z zapisu w procedurze planowania dotyczącego obowiązku przekazania planu do GIOŚ 12. Zmiana terminu przedłożenia planu wojewodzie – obecnie 30 listopada na do 10 grudnia 13. Zmiana terminu sporządzania planów kwartalnych – obecnie „na 2 tygodnie przed rozpoczęciem kwartału” na „przed rozpoczęciem kwartału objętego planowaniem”

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Korekty planu 11 1.Korekta dotyczy tylko liczby kontroli 2.W uzasadnionych przypadkach można dokonać korekty planu – rezygnacja z terminu 15 sierpnia 3. Korekta nie mająca wpływu na zmianę liczby zakładów przyjętych do planu nie stanowi korekty w rozumieniu SK 4. Procedura planowania kontroli powinna zawierać stosowne zapisy dotyczące wprowadzania zmian (korekty) w zatwierdzonym planie (np. GIOŚ w trakcie roku przekazuje do realizacji cykl kontrolny, nastąpiła zmiana własnościowa zakładu).

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Korekty planu Dopuszcza się zmianę udziału liczby kontroli o charakterze kompleksowy do ogólnej liczby zaplanowanych kontroli w przypadku konieczności zmiany charakteru kontroli problemowej na kompleksową.

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Planowanie kontroli automonitoringowych 13 1.Opracować procedurę planowania kontroli dokumentacyjnych opartych na analizie badań automonitoringowych 2.Zrezygnować z imiennego i liczbowego planowania kontroli automonitoringowych 3.W planie rocznym z wyjazdem w teren zarezerwować czas pracy przeznaczony na kontrole automonitoringowe 4.W rocznym planie kontroli zakładów z wyjazdem w teren (określa liczbę kontroli zakładów terenie), prócz rezerwy czasu (30 – 50 %) na kontrole pozaplanowe, należy przyjąć rezerwę czasu na analizę wyników pomiarów automonitoringowych tzw. planowych. Kontrole automonitoringowe realizowane są w zakresie limitu czasowego. Na koniec roku wszystkie wykonane kontrole automonitoringowe traktowane są jako planowe. 5.Należy przeprowadzić analizę algorytmu czasu przewidzianego na kontrole zakładów z wyjazdem w teren i kontroli dokumentacyjnych 1200h/inspektora

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Planowanie kontroli automonitoringowych 14 6.W ISWK należy odstąpić od podziału na kontrole planowe i pozaplanowe (likwidujemy zakładkę planowe i rozszerzamy słownik kontroli pozaplanowych) 7.Kontrola automonitoringowa oddzielnie przeprowadzona i liczona dla każdego komponentu 8. Kontrola automonitoringowa uważana jest za zakończoną w przypadku gdy z przepisów prawa wynika, że możliwe jest podejmowanie działań pokontrolnych np. w przypadku ścieków po upływie roku obowiązywania pozwolenia, w przypadku pomiarów z powietrza wykonywanych 2 razy w roku po zakończeniu roku jeżeli wykazują przekroczenia, po przekazaniu drugiego wyniku w przypadku braku przekroczeń

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Kategorie zakładów 15 1.Pozostawiamy 5 kategorii ryzyka zakładów 2.I kategoria ryzyka zakładów - katalog otwarty, kontrole wykonywane raz na rok, których obowiązek wykonywania wynika bezpośrednio i pośrednio z mocy prawa. Skutkuje to: usunięciem ferm IPPC trzody chlewnej, dodanie instalacji spalających ciężki olej w zakresie zawartości siarki w paliwie. Propozycja zmiany nazwy np. na wynikające bezpośrednio lub pośrednio z mocy prawa.

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Kategorie zakładów 16 W kat I pozostawiamy podkategorie. ZDR, docelowo również ZZR (Sevesso 3) zakłady przetwarzania ZSEIE stacje demontażu pojazdów instalacje spalające ciężki olej w zakresie siarki zakłady podlegające kontroli z zakresu TPO w przypadku aktywnego zezwolenia wstępnego (odpady niebezpieczne) zakłady z dyrektywy IED stwarzające największe zagrożenie

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Kategorie zakładów 17 Zakłady V kategorii ryzyka zakładów – nie ma obowiązku wykonywania analizy wielokryterialnej: szwo f- gazy nadzór rynku gminy z ustawy o ucp rolnicy nie wymagający pozwoleń organizacje odzysku GMO jednostki żeglugi śródlądowej podmioty nie posiadające instalacji oraz dla I kategorii ryzyka zakładów?

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Kategorie zakładów 18 Rezygnujemy z podkategorii zakładów na rzecz grup danej branży w celu umożliwienia generowania listy zakładów danego typu. Grupy zakładów: zgodnie z rozporządzeniem PRTR oczyszczalnie wg RLM zgodnie KPOŚ składowiska pozostałe (inne niż PRTR) SZWO f- gazy spalarnie odpadów zakłady przetwarzania odpadów ( z wyłączeniem spalarni) gminy LZO podlegające pod standardy emisyjne OSN Nadzór rynku itp..

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Częstotliwość kontroli w poszczególnych kategoriach 19 I – raz na rok II – nie rzadziej niż raz na 3 lata III – co 4 lub rzadziej IV – co 5 lub rzadziej W przypadku kontroli zakładów IED można określić próg punktowy z analizy wielokryterialnej powyżej którego zakłady kontrolowane są co 2 lata np. średni poziom punktacji z tej kategorii

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Program kontroli 20 1.Program kontroli sporządzany obowiązkowo w przypadku kontroli instalacji IED 2.Zalecany dla inspektorów o krótkim stażu pracy – decyzja w tym zakresie podejmowana jest przez naczelnika/kierownika 3.Procedura sporządzania programu kontroli powinna określać jaki zakres informacji zawiera program kontroli, przez kogo jest podpisywany i gdzie przechowywany 4.Opracować szablon programu kontroli

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Program kontroli Odstąpić od zapisywania w programie kontroli informacji zapisywanych w ISWK 6. Wprowadzić obowiązek wpisywania terminu poprzedniej kontroli (co odnosi się do częstotliwości kontroli w terenie) 7. Program kontroli nie jest załącznikiem do protokołu kontroli

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Listy kontrolne 22 Listy kontrolne nie są dokumentami Systemu Kontroli - umieszczane są w bibliotece ISWK, w której zamieszczane są również inne dokumenty pomocnicze np. wytyczne tworzone na potrzeby cykli kontrolnych, wytyczne do naliczania kar itp.

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Listy kontrolne 23 Zawartość list 1.Ujednolicić listy branżowych - przyjąć jednolity szablon i określić zasady ich tworzenia 2.Zredagować analogicznie jak horyzontalne – pytania zamknięte i krótkie tak aby wskazywały ogólne kierunki działania inspektora w trakcie kontroli 3.Zastosować pytania zamknięte (odpowiedź TAK powinna być odpowiedzią pozytywną, a NIE negatywną). W zależności od liczy odpowiedzi negatywnych NIE lub pozytywnych TAK otrzymujemy ocenę uciążliwości zakładu, którą można wykorzystać do analizy wielokryterialnej, ewentualnie do zmiany kategorii ryzyka 4.Konieczne jest nadzorowanie aktualności list kontrolnych w odniesieniu do przepisów prawa, opracowanie zasad wprowadzania zmian

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Listy kontrolne Opracować listy pytań horyzontalnych dla GMO, chłodni 6. Skonsultować z DKR konieczność opracowania dodatkowych list

Monitoring efektów realizacji Projektu PL0100 „Wzrost efektywności działalności Inspekcji Ochrony Środowiska, na podstawie doświadczeń norweskich” Dziękuję za uwagę Anna Dębowiec – lider działania 3 5 listopada 2013 r.25