NADZÓR NAD RYNKIEM KAPITAŁOWYM
Historia Nadzór we Francji-lata 60 XIX w. Nadzór w Niemczech: lata 90.XIX w. USA 1934 r.:Security and Exchanfe Commission 1993 r.:Dyrektywa 92/22/EWG 1991 :Komisja Papierów Wartościowych i Giełd 0d 2006:Komisja Nadzoru Finansowego
KNF- kompetencje Zatwierdzenie prospektu emisyjnego Wykluczenie papierów z obrotu (r. regulowany) Licencjonowanie instytucji i uczestników Zawieszenie/skreślenie maklera/doradcy inwestycyjnego Udzielenie/cofnięcie zezwolenia na działalnośc maklerską Sprzeciw /zgoda wobec planowanego nabycia akcji spółki prowadzacej giełdę/dom maklerski
Licencjonowanie operatorów rynku Kapitał zakładowy i źródła pochodzenia: kapitał zakładowy giełdy 40 mln.zl.,rynku pozagiełdowego-7,5 mln.zl. Forma organizacyjna Struktura akcjonariatu i uprawnień akcjonariuszy (do wykonywania prawa głosu na WZA dywidendy) Zmiana struktury akcjonariatu
Licencjonowanie firm maklerskich: kapitał 4 mln.zł., min.800 tys.EUR Działalności powierniczej (banki) Zarządzanie portfelem:min.100 tys.EUR Maklerów i doradców inwestycyjnych (egzaminy, lista) W 2008 r. :ok maklerów, 150 doradców inwestycyjnych
Zaufanie i bezpieczeństwo na rynku kapitałowym Instytucje finansowe- publiczne zaufanie Koncesjonowanie Stały nadzór Uprawnienia prokuratorskie KNF Odpowiedzialnośc zawodowa Informacje poufne Odpowiedzialność karna:kary do 5 mln.zł. i/lub 3 lat więzienia
Tajemnica zawodowa Tajemnicą zawodową jest każda informacja, której ujawnienie i wykorzystanie może narazić na szkodę interes publiczny osób i podmiotów, których ta informacja dotyczy
Informacja poufna informacja określona w sposób precyzyjny dotycząca bezpośrednio lub pośrednio jednego lub kilku emitentów, jednego lub kilku instrumentów finansowych albo nabywania/zbywania takich instrumentów, nie przekazana do publicznej wiadomości- gdy po takim przekazaniu mogłaby istotnie wpłynąć na cenę instrumentów finansowych lub z nimi powiązanych pochodnych instrumentów
Insider trading - ujawnianie informacji poufnej w obrocie papierami wartościowymi –zakaz ujawniania, odpowiedzialność karna Zakaz manipulacji: cel-wprowadzanie w błąd innych aby osiągnąć korzyść Przeciwdziałanie: „chińskie mury” Monitorowanie podejrzanych transakcji
Obowiązki informacyjne emitenta Prospekt emisyjny Informacje bieżące: dotyczy sytuacji, która może mieć wpływ na wycenę rynkową papieru wartościowego; np,. nabycie lub zbycie aktywów dużej wartości, znacząca umowa Informacje okresowe: kwartalne, półroczne, roczne sprawozdanie finansowe +sprawozdanie zarządu
Znaczące pakiety akcji Ujawnianie stanu posiadania akcji Progi udziału w głosach WZA : 5%,10%,20%,33%, 50%,75% ogólnej liczby głosów (gdy zmiana 2%) Progi ruchome:10 i 33% (gdy zmiana 1 %) Po 33% (możliwośc przejęcia kontroli) koniecznośc wezwania do nabycia z podaniem swojej ceny
Przymusowy wykup Gdy akcjonariusz (sam lub z podmiotami zależnymi) osiągnął 90 % ogólnej liczby- głosów- ma prawo żadać przymusowej sprzedaży (squiz out) Konieczność publicznego ogłoszenia Drobny akcjonariusz może żądać odkupu gdy inni przekroczą 90% głosów
Ład Korporacyjny Obecnie: „Dobre praktyki „z 2005 r. Rekomendacje dobrych praktyk Dobre praktyki zarządów Dobre praktyki członków rad nadzorczych Dobre praktyki realizowane przez akcjonariuszy
Interwencje nadzoru Cofnięcie koncesji kilku domom maklerskim WIG-Warszawska Grupa Inwestycyjna- nadużycia na szkodę inwesorów 2004 r.: Manipulacje z WIG20
KNF - zasięg
Po kryzysie Problem: dlaczego nadzory nie zadziałały w czas? Jak monitorować wielkie instytucje finansowe transgraniczne? Jak rozdzielić kompetencje: nadzór UE- nadzór krajowy? Kto odpowiada za zobowiązania upadłej spółki córki w danym kraju?
Nadzór w UE Europejska Rada Oceny Ryzyka (ESRB) Systemowego-monitoruje potencjalne zagrożenia Prezesi banków centralnych 27 państw Szefowie krajowych nadzorów finansowych Szefowie nowych instytucji nadzorczych w UE Przedstawiciel Komisji Europejskiej
Instytucje wyspecjalizowane -UE Nadzór nad bankami w UE (EBA) Nadzór nad ubezpieczeniami w UE-Europejski Organ Nadzoru Ubezpieczę i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) Nadzór nad instytucjami rynku kapitałowego w UE (ESMA) W skład wchodzą szefowie nadzorów krajowych Nowe instytucje wyspecjalizowane nadzorują tylko instytucje transgraniczne (więcej niż w 1 kraju UE)
Europejska Agencja Ratingowa COFACE