Zaimki osobowe Verba composita ACI Lectio IX Zaimki osobowe Verba composita ACI

Zaimki osobowe Nominativus Genetivus Dativus Accusativus Ablativus ego Przypadki Singularis Pluralis Nominativus Genetivus Dativus Accusativus Ablativus ego mei mihi me tu tui tibi te nos nostri, (nas) nostrum (z nas) nobis vos vestri, (was) vestrum (z was) vobis

Zaimek zwrotny N: - G: sui siebie D: sibi sobie Acc: se Abl. sobą wykorzystywany wyłącznie w odniesieniu do osoby trzeciej: Ego de me narrat – Opowiadam o mnie (sobie). Tu de te narrat – Opowiadasz o tobie (sobie). Puer de se narrat – Chłopiec opowiada o sobie. często spotykany w konstrukcji ACI

Zaimek podany w nawiasie wpisz w odpowiednim przypadku i liczbie Tu ….. (ego) places. *** Ego ….. (tu) placeo. *** Vos ….. (nos) placetis. *** Tu ….. (nos) places. *** Vos ….. (ego) placetis. *** Placetne ….. (tu) puella? *** ….. (Vos) me videtis et ….. (ego) de vobis narratis. *** Puella de ….. (ego) narrat. *** Narra ….. (nos) de ….. (tu). *** ….. (nos) de ….. (nos) narramus.

Zaimek podany w nawiasie wpisz w odpowiednim przypadku i liczbie Tu mihi (ego) places. *** Ego tibi (tu) placeo. *** Vos nobis (nos) placetis. *** Tu nobis (nos) places. *** Vos mihi (ego) placetis. *** Placetne tibi (tu) puella? *** Vos (Tu) me videtis et mihi (ego) de vobis narratis. *** Puella de me (ego) narrat. *** Narra nobis (nos) de te (tu). *** Nos (nos) de nobis (nos) narramus.

Verba composita (czasowniki złożone) nieodmienny przyrostek: ad-, inter-, ab-, de- i inne oraz oddmiennie czasownik esse np. ab – sum ab – es ab – est itd.

Ćwiczenie – stwórz właściwą formę obsum 3 sg. imperf. oberat intersum 2 pl. praesens desum 1 plur. fut. I adsum infinitivus praesentis act.

Ćwiczenie – stwórz właściwą formę obsum 3 sg. imperf. oberat intersum 2 pl. praesens interestis desum 1 plur. fut. I deerimus adsum infinitivus praesentis act. adesse

ACI – Accusativus cum infinitivo Audimus te narrare. Magistra videt te laborare. Magistrae vident vos studere. elementy składni ACI i ich odpowiedniki: verbum regens (słowo rządzące) – w formie osobowej; verba dicendi, sentendi itp. accusativus – w polskim tłumaczeniu zawsze podmiot infinitivus – w polskim tłumaczeniu zawsze orzeczenie

ACI – Accusativus cum infinitivo Studiosa putat se bene respondere. Studentka uważa, że dobrze odpowiada. Studiosae putant se bene respondere. Studentki uważają, że dobrze odpowiadają.

Rozpoznaj element składni ACI Audio ancillam in casa laborare. Domina ancillam laborare videt. Marcum iam esse sentio. Auditis magistram historiam puellis narrare. Tulia dicit se dominam esse. Verbum regens Accusativus Infinitivus 1 2 3 4 5

Rozpoznaj element składni ACI Audio ancillam in casa laborare. Domina ancillam laborare videt. Marcum iam esse sentio. Auditis magistram historiam puellis narrare. Tulia dicit se dominam esse. TŁUMACZENIA Słyszę, że niewolnica pracuje w domu. Verbum regens Accusativus Infinitivus 1 audio ancillam laborare 2 3 4 5

Rozpoznaj element składni ACI Audio ancillam in casa laborare. Domina ancillam laborare videt. Marcum iam esse sentio. Auditis magistram historiam puellis narrare. Tulia dicit se dominam esse. TŁUMACZENIA Słyszę, że niewolnica pracuje w domu. Pani widzi, że niewolnica pracuje. Verbum regens Accusativus Infinitivus 1 audio ancillam laborare 2 videt 3 4 5

Rozpoznaj element składni ACI Audio ancillam in casa laborare. Domina ancillam laborare videt. Marcum iam esse sentio. Auditis magistram historiam puellis narrare. Tulia dicit se dominam esse. TŁUMACZENIA Słyszę, że niewolnica pracuje w domu. Pani widzi, że niewolnica pracuje. Czuję, że Marek już jest. Verbum regens Accusativus Infinitivus 1 audio ancillam laborare 2 videt 3 sentio Marcum esse 4 5

Rozpoznaj element składni ACI Audio ancillam in casa laborare. Domina ancillam laborare videt. Marcum iam esse sentio. Auditis magistram historiam puellis narrare. Tulia dicit se dominam esse. TŁUMACZENIA Słyszę, że niewolnica pracuje w domu. Pani widzi, że niewolnica pracuje. Czuję, że Marek już jest. Słyszycie, że nauczycielka opowiada dziewczętom historię. Verbum regens Accusativus Infinitivus 1 audio ancillam laborare 2 videt 3 sentio Marcum esse 4 auditis magistram narrare 5

Rozpoznaj element składni ACI Audio ancillam in casa laborare. Domina ancillam laborare videt. Marcum iam esse sentio. Auditis magistram historiam puellis narrare. Tulia dicit se dominam esse. TŁUMACZENIA Słyszę, że niewolnica pracuje w domu. Pani widzi, że niewolnica pracuje. Czuję, że Marek już jest. Słyszycie, że nauczycielka opowiada dziewczętom historię. Tulia mówi, że (ona) jest panią. Verbum regens Accusativus Infinitivus 1 audio ancillam laborare 2 videt 3 sentio Marcum esse 4 auditis magistram narrare 5 dicit se

De linguae Latinae fortuna Hodie de Europae historia et de linguaem Latinae fortuna dicere nobis placet. Cum de Europae historia disputamus historiam Graeciae antiquae et Romae aeternae revocare in memoriam debemus. Graecia antiqua Romae antiquae tamquam magistra erat. Roma enim litteris ac doctrinis Graecis sapientiam suam augebat. Postea Roma, ut scimus, multas Europae terras superabat et litteras disciplinasque varias in Europa propagabat. Itaque lingua Latina tota fere Europa usitata erat, etiam in Polonia, patria nostra, florebat. Incolae cunctarum fere Europae terrarum linguam Latinam discebant, discunt et discent. Itaque multis in Europae terris lingua Latina olim nota erat et hodie nota est. Variis in disciplinis scientificis non solum linguam latinam sed linguam Graecam adhibemus. Etiam sententiae Latinae olim notae erant et hodie notae sunt. Notitiam linguae Latinae necessariam esse intellegitis.