Świadkowie Historii Najnowszej w Olkuszu Autor: Emilia Sołtysik

Spis treści ks. Jan Wiśniewski Jerzy Stamirowski Franciszek Szlachcic Ks. Tadeusz Rydzyk Bł. Ks. Maksymilian Binkiewicz Ludwig Mauve Jan Kot Władysław Gnyś Janina Majewska Marian Biliński Mosze Berger Peter Westen

Ks. Jan Wiśniewski Polski Duchowy rzymskokatolicki, historyk . Jest autorem dzieła, bez którego żaden szanujący się historyk Ziemi Olkuskiej nie może się obyć – chodzi oczywiście o „Historyczny opis kościołów, zabytków i pamiątek w Olkuskiem” (Mariówka Opoczyńskia 1933)

Jerzy Stamirowski Czas przedstawić sylwetki starostów olkuskich, którzy sprawowali władzę w powiecie w okresie międzywojnia. Pierwszym z nich był Jerzy Stamorowski. Słowa „pierwszy” używamy tu wieloznaczeniowo. Stamorowski był „starostą nr. 1” nie tylko numeratywnie. W okresie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie. Razem ze swoim zięciem został rozstrzelany na Pawiaku. Podobny los spotkał jego brata Kazimierza.

Franciszek Szlachcic Generał brygady MO. To w Olkuszu zaczęła się jego „kariera”. Człowieka, którego uważa się za szarą eminencję PRL-u końca lat 60. i początku lat 70-tych. W Olkuszu nie tylko szefował Powiatowemu Urzędowi Bezpieczeństwa, ale także należał do powiatowych władz Polskiej Partii Robotniczej

Ks. Tadeusz Rydzyk Polski Duchowny Rzymskokatolicki, doktor Teologii. Urodził się i wychował w Olkuszu, w ubogiej rodzinie. W 1991r. o. Tadeusz Rydzyk nadał pierwszy sygnał radia Maryja. Przypisuje się mu istotny udział w stworzeniu i wypromowaniu Ligi Polskich Rodzin –ugrupowania, które powstało w roku 2001.

Bł. Ks. Maksymilian Binkiewicz Polski duchowny katolicki, błogosławiony kościoła katolickiego Wspominając księdza Maksymiliana Bienkiewicza, pamiętajmy o innych duszpasterzach związanych z posługą Kapłańską, pochodzeniem z regionem Olkusza, którzy zginęli z rąk faszystów i komunistów. Urodził się i wychował we wsi Żarnowiec w powiecie olkuskim. W dniu 6.10. 1941 został aresztowany przez władze niemieckie. Na skutek pobicia zmarł w obozie koncentracyjnym w Dachau.

Ludwig Mauve Przemysłowiec – inwestor, który u schyłku XIX i na początku XX stulecia przybył na Ziemię Olkuską i w znacznym stopniu zdecydował o rozwojowej drodze Srebrnego Grodu, Wolbromia, Klucz, Jaroszowca… Pieniądze rodziny Mauve, zainwestowane na biednych terenach Jury Krakowsko-Częstochowskiej, odmieniły bieg historii i przyczyniły do zmiany charakteru olkuskiego powiatu, który od tamtych czasów swój rozwój zaczął wiązać z przemysłem .

Jan Kot Nauczyciel gimnazjum, oficer Kampanii Wrześniowej, w 156. pułku piechoty Armii „Kraków”. Po studiach na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego odbył służbę wojskową, ożenił się z Wiesławą z Pisiewiczów, z zawodu polonistką, zamieszkał w Olkuszu i został nauczycielem w gimnazjum im. Kazimierza Wielkiego. Uczył Historii. Należał do najpopularniejszych sporowców II Rzeczpospolitej, uprawiał pływanie na różnych dystansach na basenie 25m, stylem dowolnym. W 1946 został aresztowany za opracowanie memoriału patriotycznej Organizacji WiN dla ONZ.

Władysław Gnyś Podpułkownik, pilot Wojska Polskiego II RP (awans do stopnia pułkownika nastąpił, gdy, w stanie spoczynku, żył na emigracji). 1 września 1939 r. ok. 7.00 wystartował z dowódcą III/2 Dywizjonu Myśliwskiego, kpt. Medweckim, na przechwycenie niemieckich bombowców, które wracały znad Krakowa. Chwilę po starcie kpt. Medwecki został zestrzelony przez Ju 87 pilotowanego przez Franka Neuberta, a Władysław Gnyś uciekł Niemcom i wykonał lot patrolowy. W okolicach Olkusza napotkał dwa bombowce Do 17, które ostrzeliwał aż do rozbicia w miejscowości Żurada. W ten sposób Polak został pierwszym alianckim pilotem, który uzyskał zwycięstwo powietrzne w II wojnie .

Janina Majewska Od 1929 roku mieszkała w Olkuszu. Zorganizowała amatorski Zespół Teatralny w Miejskim Domu Kultury w Olkuszu. Jej ogromne zaangażowanie w działalności na rzecz miasta jest widoczne w takich organizacjach i zespołach jak: Liga Obrony Przyrody, Komitet Pomocy Społecznej. Społeczna Rada Powiatowego Domu Kultury, Komisja Oświaty i Kultury rady Narodowej. Towarzystwo Miłośników Ziemi Olkuskiej i Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział w Olkuszu. Członkiem PTTK była od 1 stycznia 1958r.

Marian Biliński Od 1952 r. jest związany z Olkuszem, gdyż właśnie po ukończeniu studiów zamieszkał wśród nas i tutaj rozpoczął swoją pracę zawodową, będąc kierownikiem budowy obiektów górniczych w Zakładach Górniczo Hutniczych w Bolesławiu k/ Olkusza. Od 1966 r. był kierownikiem Terenowego Zespołu Usług Projektowych w Olkuszu. 18 czerwca 1990 r. został wybrany na stanowisko Burmistrza Miasta i Gminy Olkusz. 15 maja 1992 r. przeszedł na emeryturę.

Mosze Berger Malarz żydowskiego pochodzenia. Po zajęciu Olkuszu przez Niemców – wobec rosnącego antyżydowskiego terroru hitlerowskiego – w listopadzie 1939r.razem z siostrą opuścił dom rodzinny. W 1945 r. powrócił do Polski. Rodzice wraz z dwiema siostrami w czerwcu 1942 r. po likwidacji getta zostali wywiezieni na śmierć do obozu w Birkenau, trzecia siostra również zginęła w obozie. Po wojnie ukończył szkołę malarstwa artystycznego we Wrocławiu.

Peter Westen Postać austriackiego przemysłowca Petera Westena (z paszportem szwajcarskim) wiąże się niewątpliwie z rozwojem przemysłu w olkuskim Powiecie. Twórca fabryk garnków w Olkuszu i Wolbromiu utrwalił się w pamięci miejscowych jako człowiek, twardy i sprawiedliwy i –jak na czasy, w których działał- płacił całkiem uczciwe stawki.

W prezentacji wykorzystałam: Książkę- „Ludzie ziemi olkuskiej” Serwis www.wikipedia.org Strona www.umig.olkusz.pl

Koniec Dziękuję za uwagę!