Watykan – Państwo Kościelne Mgr Bolesław Dúllek Watykan – Państwo Kościelne

Watykan I Stolica Apostolska Watykan – Państwo Kościelne Watykan I Stolica Apostolska

Watykan a stolica Apostolska Watykan – Państwo-Miasto Watykańskie utworzone na mocy traktatów laterańskich z 1929 roku Stolica Apostolska – Biskup Rzymu oraz ogół organów pomocniczych tworzących Kurię Rzymską Często używanie (błędnie) zamiennie (także w umowach międzynarodowych) Stolica Apostolska jest połączona z Watykanem unią personalną i funkcjonalną.

Watykan – Godło, Flaga, Pieczęć

Watykan - Hymn Muzyka: Charles-François Gounod Tekst: Antonio Allegra Nazwa: Inno Pontificio - Hymn Papieski Marcia Pontificale - Marsz religijny ; O Rzymie szczęśliwy, Rzymie dostojny! Jesteś stolicą Piotra, który w Rzymie przelał krew, Piotra, któremu dane zostały klucze Królestwa Niebieskiego. Ojcze Święty, Ty jesteś Następcą Piotra; Ty jesteś nauczycielem i utwierdzasz swoich braci; Tyś sługą sług Bożych, rybakiem ludzi, pasterzem owczarni, Ty wiążesz niebo z ziemią. Ojcze Święty, Ty jesteś Wikariuszem Chrystusa na ziemi, skałą wśród wzburzonych wód, strażnikiem jedności, czujnym obrońcą wolności; do ciebie należy władza. Ty, Ojcze Święty, jesteś mocną skałą, a na tej skale zbudowany jest Kościół Boży. O Rzymie szczęśliwy, Rzymie dostojny.

Watykan – Nazwa Watykan, Państwo Watykańskie, wł. Città del Vaticano, Stato della Città del Vaticano, łac. Status Civitatis Vaticanæ Nazwa państwa pochodzi od wzgórza na prawym brzegu Tybru, w zachodniej części Rzymu, gdzie była etruska osada zwana „Vatica” albo „Vaticum”. Nazwą Watykan (Pola Watykańskie) określano płaski obszar między Tybrem oraz wzgórzami Janiculum i Monte Mario. Nazwę „Państwo Watykańskie” wymyślił Benito Mussolini, strona kościelna proponowała nazwę „Roma vaticana” (Rzym watykański) Neh 6,12 Łac. vaticanum - proroczy

Watykan – informacje podstawowe Powierzchnia – 0,44 ha Konstytucja: Prawo Fundamentalne Watykanu (2000) Język urzędowy: łacina i włoski Ustrój polityczny: teokracja Typ państwa: monarchia elekcyjna Głowa państwa: Suweren Państwa Miasto Watykan Szef rządu: sekretarz stanu (szef dyplomacji) Prezydent: Prezydent Papieskiej Komisji Państwa Watykańskiego Liczba ludności: 836 (2012) Narody i grupy etniczne: Włosi i Szwajcarzy Jednostka monetarna: 1 euro= 100 eurocentów Religia dominująca: katolicyzm

Watykan – Historia Początkowo siedzibą papieży był Lateran Przeniesienia siedziby papieskiej do Watykanu dokonał Grzegorz XI 17 stycznia 1377 po powrocie z Awinionu, kiedy zastał Pałac Laterański w ruinie. Państwo to utrzymało się do 1870, kiedy to armia króla Włoch Wiktora Emanuela II włączyła je do nowo powstającego Królestwa Włoch. Dopiero w 1929 faszystowski rząd włoski Benito Mussoliniego i Stolica Apostolska podpisali tzw. traktaty laterańskie, kończące spór i gwarantujące istnienie państwa Watykańskiego w obrębie pałacu i ogrodów watykańskich.

Ix wiek

XV wiek

Po Kongresie Wiedeńskim 1815-1847

W latach 1923-1939

Plan Miasta

Posiadłości eksterytorialne Bazylika św. Jana na Lateranie (Basilica di San Giovanni in Laterano) Bazylika Matki Bożej Większej (Basilica di Santa Maria Maggiore) Bazylika św. Pawła za Murami (Basilica di San Paolo fuori le Mura) Pałac Laterański Pałac św. Kaliksta (Palazzo San Callisto) Papieski Uniwersytet Urbaniana na Janiculum Pałac Kancelarii (Palazzo della Cancelleria) Palazzo di Propaganda Fide Pałac św. Oficjum (przylega bezpośrednio do Watykanu, lecz formalnie znajduje się po włoskiej stronie granicy) Pałac Kongregacji Kościołów Wschodnich (Palazzo Convertendi in Piazza Scossacavalli) Pałac Papieski, Villa Barberini i Villa Cybo – w Castel Gandolfo Santa Maria di Galeria – teren na którym stoją anteny Radia Watykańskiego

Prymat Piotra (biskupa rzymu) i nieomylność Papieska Watykan – Państwo Kościelne Prymat Piotra (biskupa rzymu) i nieomylność Papieska

Nieomylność Papieska (Pierwsza) Konstytucja Dogmatyczna o Kościele Chrystusowym Pastor aeternus Soboru Watykańskiego I z 18 lipca 1870 roku Pius IX (1846-1878) Starokatolicy

Nieomylność Papieska My zatem, wiernie zachowując tradycję otrzymaną od początku wiary chrześcijańskiej, na chwałę Boga, naszego Zbawiciela, dla wywyższenia religii katolickiej i dla zbawienia narodów chrześcijańskich, za zgodą świętego soboru, nauczamy i definiujemy jako dogmat objawiony przez Boga, że gdy biskup Rzymu przemawia ex cathedra, to znaczy, gdy wykonując urząd pasterza i nauczyciela wszystkich chrześcijan, na mocy swego najwyższego apostolskiego autorytetu określa naukę dotyczącą wiary lub moralności obowiązującą cały Kościół dzięki opiece Bożej obiecanej mu w [osobie] św. Piotra, wyróżnią się tą nieomylnością, w jaką boski Zbawiciel zechciał wyposażyć swój Kościół dla definiowania nauki wiary lub moralności. Dlatego takie definicje biskupa Rzymu – same z siebie, a nie na mocy zgody Kościoła – są niezmienialne. Gdyby zaś ktoś, nie daj Boże, odważył się sprzeciwiać tej naszej definicji – niech będzie wyklęty.

Nieomylność Papieska Podmiot (najwyższy nauczyciel Kościoła powszechnego – ex cathedra) Przedmiot (wiara i obyczaje) Forma (podane do publicznej wiadomości rozstrzygnięcie definitywne) Zobowiązania (nakłada na wiernych obowiązek przyjęcia)

Prymat Piotra (Biskupa Rzymu) Teksty prymacjalne (wybór): 1 Kor 15,5; Mt 16,16-19; Łk 22,31-32; J 21,15-17; Dz 15,6-29; Ga 1,18; Dz 1,13 Symboliczna zmiana imienia Władza kluczy Władza wiązania i rozwiązywania Umacnianie braci w wierze Trzykrotne wyznanie miłości Prośba o autoryzację nauki

Prymat Piotra (Biskupa Rzymu) Piotr przebywał w Rzymie Kościół św. Sebastiana w Rzymie miał być „domem Piotra” Bazylika św. Piotra (konfesja) stoi nad jego pomnikiem nagrobnym List św. Klemensa Rzymskiego, Listy św. Ignacego Antiocheńskiego, List Dionizego z Koryntu, Adversus haereses św. Ireneusza z Lyonu, relacje Gajusa z czasów papieża Zefiryna

Prymat Piotra (Biskupa Rzymu) Biskupi Rzymu a Papieże Pierwszy biskup Rzymu – Piotr (33-64/67) „Ostatni” biskup Rzymu – Sykstus III (432-440) Pierwszy papież – Leon I Wielki (440-461) „Ostatni” papież – Franciszek (2013-nadal) Łącznie 264 ludzi

Prymat Piotra (Biskupa Rzymu) Początkowo Rzym odgrywał główną rolę, ale w 330 roku Konstantynopol został mianowany stolicą Cesarstwa Wschodniorzymskiego Podczas Soboru Chalcedońskiego (451) Leon I ustanowił prymat biskupa Rzymu nad innymi biskupami (analogicznie do Piotra nad apostołami) W spór mieszały się władze świeckie Ostatecznie spór ten doprowadził do schizmy w 1054 roku

Watykan – Kultura, Sztuka i Nauka Watykan – Państwo Kościelne Watykan – Kultura, Sztuka i Nauka

Nauka Papieska Akademia Nauk (1603) Watykańskie Obserwatorium Astronomiczne (1576) Papieski Uniwersytet Gregoriański (Gregorianum 1553) Papieski Uniwersytet Laterański (1824) Papieski Uniwersytet Świętego Tomasza z Akwinu (Angelicum, 1909) Papieski Uniwersytet Urbaniana (1627) Papieski Uniwersytet Salezjański (1940) 7 kolegiów teologicznych 5 instytutów studyjno- badawczych, m.in. największy ośrodek studiów biblijnych: Papieski Instytut Biblijny (Biblicum, 1909).

Muzea Pinakoteka (1780) – Pius VI. Obrazy renesansu do XIX wieku a także zbiór ikon bizantyjskich. Kolekcja liczy 432 obrazy, prócz tego fragmenty fresków i ołtarzy. Muzeum Pio-Clementino (1769) –Klemens XIV i Pius VI. Rzeźby greckie i rzymskie. Muzeum Etruskie (1836) i Egipskie (1839) – Grzegorz XVI. Zabytki pochodzące z wykopalisk prowadzonych na terenach południowej Etrurii i w Egipcie. Muzeum Misyjno-Etnologiczne (1925) - Piusa XI. 2 części: pierwszą (Il Percorso principale) poświęcona tylko historii różnych religii w poszczególnych krajach pozaeuropejskich. Ta część jest ogólnie dostępna dla publiczności. Druga część jest to muzeum – etnologii (Il Percorso secondario). Ten dział mogą oglądać wcześniej umówione grupy. Eksponaty w muzeum to głównie dary ofiarowywane papieżom oraz z wykopalisk. Muzeum Chiaramonti (1807)–Pius VII. Kolekcje rzeźb antycznych powstałych w okresie od I wieku p.n.e. do III wieku.

Ogrody Dostępne dla zwiedzających od pontyfikatu Piusa XII (1939-1958) Drzewa, krzewy i rośliny zielne pochodzące z różnych kontynentów. Teren ogrodów przecinają aleje z fontannami. W ogrodach znajdują się również tarasy widokowe, liczne kapliczki i groty (m.in. zbudowana na wzór prawdziwej grota Matki Boskiej z Lourdes, podobizna Matki Boskiej Jasnogórskiej, Matki Bożej Fatimskiej i z Gwadelupy).

Watykan – Bazyliki papieskie Watykan – Państwo Kościelne Watykan – Bazyliki papieskie

Bazylika Św. Piotra na Watykanie Bazylika św. Piotra na Watykanie (wł. San Pietro in Vaticano) została zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika na placu św. Piotra na Watykanie. To drugi co do wielkości kościół na świecie (powierzchnia ok. 23 tys. m²) Wedle tradycji stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku św. Piotra - jego grób leży pod głównym ołtarzem. W bazylice i w jej podziemiach znajdują się także groby innych papieży.

Bazylika św. Jana na Lateranie Pełna nazwa to: Papieska arcybazylika Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty na Lateranie. Matka i Głowa Wszystkich Kościołów Miasta i Świata. Jej historia sięga początków IV wieku.

Bazylika św. Pawła za Murami (San Paolo fuori le Mura) Miejsce pochówku świętego Pawła. Budowana w latach w latach 386-440. Zbudowano ją w miejscu, gdzie wcześniej Lucyna Rzymska pochowała ciało św. Pawła (on sam został ścięty około 3 km od tego miejsca. Zgodnie z legendą, jego głowa trzykrotnie odbiła się od ziemi, z której wytrysnęły trzy źródła wody).

Bazylika Matki Bożej Większej (Wł. Basilica di Santa Maria Maggiore, w liturgii: Rzymska Bazylika Najświętszej Maryi Panny). W 352 roku zgodnie z legendą, papież Liberiusz i rzymianin Jan ujrzeli we śnie Matkę Bożą, która powiedziała im, że w miejscu, w którym w środku lata spadnie śnieg, zostanie zbudowany kościół. W nocy z 4 na 5 sierpnia 352 wzgórze Eskwilińskie pokrył śnieg. Papież w obecności ludu rzymskiego wytyczył zarys przyszłego kościoła. W roku 432 rozpoczęto budowę na zlecenie papieża Sykstusa III, po soborze efeskim (431 r.), na którym ogłoszono kult Matki Boskiej. W tym czasie na wzgórzu Eskwilin znajdowała się świątynia Junony Lucindy, opiekunki rodzących kobiet. Kolumny z tej świątyni wykorzystano przy budowie nowego kościoła. W świątyni umieszczono ikonę znaną dziś jako Matka Boża Śnieżna.

Bazyliki papieskie

Watykan – Umowy międzynarodowe Watykan – Państwo Kościelne Watykan – Umowy międzynarodowe

Umowy międzynarodowe z Watykanem Umowy międzynarodowe zawierane przez Watykan nazywane są konkordatami Łac. concordare – zgadzać się Konkordat z Londynu, Paschalis II, Anglia – król Henryk I,1 sierpnia 1107 Konkordat wormacki, Kalikst II, Święte Cesarstwo Rzymskie – cesarz Henryk V, 23 września 1122 Konkordat z Rzecząpospolitą Polską, Pius XI, Polska, 10 lutego 1925 (zerwany w 1945) Konkordat z Rzecząpospolitą Polską, Jan Paweł II, Polska, 28 lipca 1993

Konkordat Rzeczypospolitej Polskiej Art. 9. Dni wolne od pracy Art. 10-11. Kwestie małżeńskie Art. 12. Katechizacja (również w szkole) Art. 14-15. Szkolnictwo Art. 16. Kapelani wojskowi Art. 17. Kapelani szpitalni, więzienni Art. 20. Środki społecznego przekazu Art. 23-25. Nieruchomości, konserwacja zabytków

Zapowiedzi W piątek 18 października nasza grupa parafialna (katecheza dla dorosłych) poprowadzi różaniec (godzina 17.15, przychodzimy na 17.00) Temat katechezy na przyszły tydzień brzmi: „Pismo święte – jak czytać i rozumieć” Temat katechezy za dwa tygodnie brzmi: „Jak dostać się na ołtarze, czyli o wszystkich świętych i błogosławionych”