1
DANE INFORMACYJNE ID grupy: 96/g2_mp Lokalizacja: Gdynia Kompetencja: matematyczno-przyrodnicza (specjalność: chemia) Temat projektowy: „Poszukiwanie tajemnic hydrologii – czyli rzecz o wodach powierzchniowych” (K-89) Semestr/rok szkolny: 2009/2010 (obóz naukowy) 2
Parametry określające jakość wody 1. Przezroczystość - właściwość fizyczna - woda bardziej przeźroczysta lepiej odbija światło - wody przeźroczyste mają mniejsza ilość fauny i flory. - na barwę i przeźroczystość wody wpływają związki humusowe, plankton, fauna i flora - zasolenie nie wpływa na przeźroczystość wody - wyróżniamy 3 strefy oświetlenia w zbiornikach wodnych: dobrze oświetlona (eufotyczna), poziom półmroku (dysfotyczna), poziom całkowitego mroku (afotyczna) - im lepsza przeźroczystość wody, tym większa widoczność w dal - wody oligotroficzne są bardziej przeźroczyste, a eutroficzne - mniej przeźroczyste. Hania 3
Parametry określające jakość wody (cd.) 2. Temperatura Temperatura wody w zbiornikach wodnych zależy od wielu czynników, m.in.: - wiatru - temperatury powietrza - Głębokości zbiornika Wiosną i jesienią występuje przemieszanie, w wyniku którego gęstość i temperatura wody w całym zbiorniku wyrównują się. Natomiast latem i zimą następuje stagnacja: wyróżniamy wtedy masy wodne o różnej Temperaturze, występujące jedne na drugich i nie podlegające mieszaniu. Eliza 4
Parametry określające jakość wody (cd.) 3. pH - skala pH to skala ilościowa kwasowości i zasadowości wody - wyróżniamy odczyny kwaśne i zasadowe woda zupełnie czysta nie istnieje, ponieważ jej cząsteczki ulegają autodysocjacji (rozpadowi na jony dodatnie i ujemne) do ustalenia pH substancji używa się najczęściej papierków wskaźnikowych lub wskaźników kwasowości, m.in. oranżu metylowego i fenoloftaleiny. Ewa i Ala 5
Parametry określające jakość wody (cd.) 4. Przewodnictwo - przewodnictwo elektryczne to zjawisko przepływu ładunków elektrycznych (prąd elektryczny) pod wpływem pola elektrycznego - woda destylowana nie przewodzi prądu elektrycznego, bo nie zawiera jonów - każda inna je zawiera więc prawie każda woda jest przewodnikiem - woda jest dobrym izolatorem, ale zanieczyszczona domieszkami w mniejszym lub większym stopniu przewodzi prąd - domieszki rozpuszczone w wodzie decydują o jej przewodnictwie elektrycznym. - najpowszechniej stosowną jednostką przewodnictwa są uS (mikro simensy) - według naszych pomiarów przewodnictwo wody w jez. Necko wynosiło od 374 do 383 uS/cm. Tomek 6
Parametry określające jakość wody (cd.) 5. Tlen rozpuszczony w wodzie zawartość tlenu w zbiornikach wodnych zależy od wielu czynników takich jak: liczba organizmów żywych (glony, ryby) intensywność fotosyntezy, oddychania procesy rozkładu i utleniania warunki pogodowe temperatura ilość zanieczyszczeń w danym zbiorniku Karol 7
Parametry określające jakość wody (cd.) 6. Sole odżywcze w zbiornikach wodnych występują azotany, fosforany i krzemiany są one potrzebne do wzrostu roślin i glonów pochodzą głównie z nawozów stosowanych na pola uprawne, które spływają do jeziora zimą jest więcej azotanów, ponieważ roślin jest mniej, a latem odwrotnie związki te w zbyt dużym stężeniu powodują eutrofizację (przerost roślinności, a zarazem wzrostu liczebności ryb). Wojtek 8
Parametry określające jakość wody (cd.) 7. Zasadowość Jędrek 9
Część pomiarowa projektu Parametry wody w jeziorze Necko Nr stacji Data Godzina Opis stacji Temperatura Przewodnictwo Zawartość tlenu pH Uwagi uS/cm mg/l % nasycenia 1. 22.09.10 11:15 pomost naprzeciwko hotelu 22,9 380 9,53 111,6 8,46 Słonecznie 2. 11:48 pomost na beczkach 22,8 9,67 113,6 8,33 3. 12:05 strefa przybrzeżna 23,7 376 10,17 121 8,36 4. 12:25 głęboka woda 23,3 383 9,26 109 8,22 Zacienione miejsce 23.09.10 17:25 374 10,26 123,3 8,54 Po deszczu 17:49 24 375 10,47 125,5 8,56 Po deszczu; zachmurzenie 18:05 23,4 9,77 111,5 8,49 Po deszczu; zachmurzenie 23.08.10 18:20 9.54 111, 8 24.08.10 9:05 pomost naprzeciwko hotelu 22,5 9,23 109,8 8,45 Słabe słońce 9:35 22,4 8.45 99,6 8,32 9:50 8,67 102,2 8,35 10:10 8,09 95,0 8,30 10
Część pomiarowa projektu Parametry wody w jeziorze Necko – opis i wnioski Opis: - wodę badano w czterech punktach pomiarowych, o różnych porach dnia, przez trzy dni wyniki przedstawiono w tabeli: kolorami oznaczono najwyższe (czerwony) i najniższe (zielony) wyniki Wnioski: - wszystkie parametry są od siebie zależne - im niższa temperatura wody tym niższa (bardziej kwasowa) jest wartość pH - głębokość wody ma wpływ na temperaturę, zawartość tlenu i pH inne czynniki takie jak obecność motorówek, położenie oraz kąpiący się ludzie mają wpływ na wyniki pomiarów - pora dnia ma wpływ na parametry wody - wartości przewodnictwa i temperatury mają najwyższe amplitudy 11
Jak zagospodarować teren wokół jeziora 24 sierpnia przeprowadziliśmy debatę na temat „Jak zagospodarować teren wokół zbiornika” oraz sporządziliśmy plan rozmieszczenia obiektów dookoła przykładowego jeziora. Wspólnie doszliśmy do następujących wniosków: bliżej jeziora powinny znajdować się tereny mniej szkodliwe dla ekosystemu (lasy, łąki), które to dodatkowo oczyszczają wodę spływającą z dalej położonych obszarów drogi należy budować w lesie aby las pochłaniał hałas i spaliny powinno nie naruszać się terenów zamieszkiwanych przez rzadkie gatunki zwierząt i roślin 12
Zadania rachunkowe Podczas zajęć nauczyliśmy się rozwiązywać zadania na stężenie molowe. Poniżej przykładowe zadanie: Jakie jest stężenie molowe roztworu zawierającego 119 g NaCl jeśli objętość roztworu to 4 l? Dane: Szukane: V=4 l=4 dm3 Cmol=n/V Cmol=? M=59,5 g/mol n=ms/M ms=119 g n=119/59,5=2 Cmol=2/4=0,5 Odpowiedź: Stężenie molowe wynosi 0,5 mol/dm3. 13
Flora i fauna jeziora Necko Płaskonos (samica) Gadziogłówka zwyczajna Winniczek cętkowany Łabędź niemy 14
Flora i fauna jeziora Necko (cd.) Paprotka zwyczajna Klon zwyczajny Tygrysie oko Laurowiśnia wschodnia Zdjęcia zrobione przez osoby z grupy (nie ściągnięte z internetu ) 15
Mini-słownik pojęć używanych na zajęciach Bentos - określenie fauny i flory żyjącej przy dnie zbiorników wodnych. Jezioro – śródlądowy zbiornik wody słodkiej bez połączenia z wszechoceanem. Krzywa rozpuszczalności – wykres pokazujący jaka jest rozpuszczalność substancji w określonej temperaturze. Morze – zbiornik wody słonej połączony bezpośrednio lub cieśninami z Wszechoceanem; cechy charakterystyczne to falowanie oraz przypływy i odpływy. Punkt pomiarowy – miejsce wielokrotnego wykonywania pomiarów w celu późniejszego porównywania wyników. Resublimacja – zmiana gazu w ciało stałe z pominięciem stanu ciekłego. Rozpuszczalność – zdolność do mieszania się cząstek jednej substancji z drugą. Roztwór nasycony – roztwór w którym rozpuszczalnik rozpuścił maksymalną ilość substancji i nie może rozpuścić jej więcej. Sublimacja – zmiana ciała stałego w gaz z pominięciem stanu ciekłego. Termoklina – warstwa przejściowa między ogrzaną wodą powierzchniową i chłodną przydenną; występuje w głębszych zbiornikach wodnych. Wszechocean – wszystkie oceany i morza mające bezpośrednie połączenie ze sobą. 16
17