Przemoc w rodzinie Omówienie przepisów kodeksowych w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 10 czerwca 2010 roku o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw .
1. W 2009 roku w Sądach Rejonowych w Polsce skazano ogółem: 1. Orzecznictwo 1. W 2009 roku w Sądach Rejonowych w Polsce skazano ogółem: 410.269 osób. Z tego wymierzono: - 86.225 - kar grzywny (samoistnych); 21 % - 84.955 - bezwzględnych; - 1.270 - z warunkowym zawieszeniem wykonania. 1,5 % - 44.014 - kar ograniczenia wolności; 10,7 % - 41.677 - bezwzględnych; - 2.337 - z warunkowym zawieszeniem wykonania. 5,3 % - 279.958 - kar pozbawienia wolności; 68,2% - 37.667 - bezwzględnych; - 242.291 - z warunkowym zawieszeniem wykonania. 86,9%
Stosunek procentowy rodzajów kar orzekanych w Sądach Rejonowych w Polsce
Skazani w sądach I instancji – za wszystkie przestępstwa w latach 1999 - 2009
Skazani w sądach I instancji – za przestępstwo z art Skazani w sądach I instancji – za przestępstwo z art. 207 § 1 kk w latach 1999 – 2009
Orzecznictwo w zakresie art. 207 § 1 kk 1. W 2009 roku w Sądach Rejonowych w Polsce osądzono z art. 207 § 1 kk ogółem: 17.413 osób. Z tego: - 14.506 - skazano; - 501 - uniewinniono; - 1.365 - warunkowo umorzono postępowanie; - 1.034 - umorzono postępowanie;
Stosunek procentowy rodzajów orzeczeń Sądów Rejonowych w zakresie art Stosunek procentowy rodzajów orzeczeń Sądów Rejonowych w zakresie art. 207 § 1 kk
- 229 - kary grzywny (samoistnych); 2. W 2009 roku w Sądach Rejonowych w Polsce skazano z art. 207 § 1 kk ogółem: 14.506 osób (≈ 83 %). Z tego wymierzono: - 229 - kary grzywny (samoistnych); - 199 - bezwzględnych; - 30 - z warunkowym zawieszeniem wykonania. - 637 - kar ograniczenia wolności; - 581 - bezwzględnych; - 56 - z warunkowym zawieszeniem wykonania. - 13.640 - kar pozbawienia wolności, w tym: - 1.871 - bezwzględnych; - 11.769- z warunkowym zawieszeniem wykonania.
Stosunek procentowy rodzajów kar orzekanych w Sądach Rejonowych w Polsce z art. 207 § 1 kk
Stosunek procentowy wymiaru kary pozbawienia wolności orzekanej w Sądach Rejonowych w Polsce w 2009 roku z art. 207 § 1 kk
2. Zmiany ustawowe – nowe środki izolacji sprawcy od pokrzywdzonego w postępowaniu cywilnym, niezależnie od postępowania karnego (np. przed wszczęciem postępowania); w postępowaniu karnym, na etapie postępowania przygotowawczego; po zakończeniu postępowania karnego – środki karne lub probacyjne, orzekane w orzeczeniu kończącym, na czas określony.
a) Środki izolacji sprawcy od pokrzywdzonego w postępowaniu cywilnym Nakaz opuszczenia mieszkania orzekany na wniosek przez sąd cywilny (niezależnie od postępowania karnego); uprawnienie do złożenia wniosku przysługuje osobie dotkniętej przemocą, wspólnie zamieszkującej ze sprawcą – członkiem rodziny, przesłanką jest czynienie szczególnie uciążliwym wspólnego zamieszkiwania poprzez zachowanie polegające na stosowaniu przemocy, termin do rozpoznania sprawy – 1 miesiąc, wykonalność orzeczenia – z chwilą ogłoszenia, zmiana orzeczenia możliwa w razie zmiany okoliczności (zmiana lub uchylenie). USTAWA z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Uznając, że przemoc w rodzinie narusza podstawowe prawa człowieka, w tym prawo do życia i zdrowia oraz poszanowania godności osobistej, a władze publiczne mają obowiązek zapewnić wszystkim obywatelom równe traktowanie i poszanowanie ich praw i wolności, a także w celu zwiększania skuteczności przeciwdziałania przemocy w rodzinie stanowi się, co następuje: Art. 11a. 1. Jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania. 2. Sąd rozpoznaje sprawę w trybie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) o postępowaniu nieprocesowym. Postanowienie zapada po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna odbyć się w terminie jednego miesiąca od dnia wpływu wniosku. Staje się ono wykonalne z chwilą ogłoszenia i może być zmienione lub uchylone w razie zmiany okoliczności. 3. Do wykonania obowiązku orzeczonego na podstawie ust. 1 stosuje się odpowiednio przepisy o egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu służącego zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika. Pojęcia : Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o: członku rodziny - należy przez to rozumieć osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą; ART. 115§ 11 KK . Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. przemocy w rodzinie - należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. PROBLEM - konieczność uiszczenia opłaty przez wierzyciela, z którego wniosku miałaby nastąpić egzekucja – około 4.000 zł Skutek – rozwiązanie do uzyskania takiego samego efektu – postępowanie karne. Art. 12. 1. Osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie, niezwłocznie zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora. 2. Osoby będące świadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. …………………………………………………………………………………………………...
b) Środki izolacji sprawcy od pokrzywdzonego w postępowaniu karnym Nakaz opuszczenia lokalu mieszkalnego przez sprawcę (oskarżonego) wspólnie zamieszkującego z pokrzywdzonym (środek zapobiegawczy); przesłanka – uzasadniona obawa, że oskarżony ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził; środek ten stosuje prokurator z urzędu lub na wniosek Policji w czasie 48 godzin od zatrzymania (jeżeli takie miało miejsce); środek ten stosuje się na okres nie dłuższy niż 3 miesięcy z możliwością przedłużenia przez sąd na dalsze okresy, nie dłuższe niż 3 miesiące (może być ich więcej niż jeden); oskarżonemu, na jego wniosek można wskazać miejsce pobytu w placówkach zapewniających miejsca noclegowe. IZOLACJA – POSTĘPOWANIE PRZYGOTOWAWCZE ŚRODEK ZAPOBIEGAWCZY Samoistny środek zapobiegawczy - Art. 275a. § 1. Tytułem środka zapobiegawczego można nakazać oskarżonemu o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził. § 2. W postępowaniu przygotowawczym środek przewidziany w § 1 stosuje się na wniosek Policji albo z urzędu. !!!!!!!!!!!!!!!!!! § 3. Jeżeli wobec oskarżonego, zatrzymanego na podstawie art. 244 § 1a lub 1b, zachodzą podstawy do zastosowania środka zapobiegawczego przewidzianego w § 1, Policja niezwłocznie, nie później niż przed upływem 24 godzin od chwili zatrzymania, występuje z wnioskiem do prokuratora o zastosowanie tego środka zapobiegawczego; wniosek powinien być rozpoznany przed upływem 48 godzin od chwili zatrzymania oskarżonego. ART. 244 § 1a. – FAKULTATYWNE ZATRZYMANIE - Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi. § 1b. OBLIGATORYJNE ZATRZYMANIE Policja zatrzymuje osobę podejrzaną, jeśli przestępstwo, o którym mowa w § 1a, zostało popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a zachodzi obawa, że ponownie popełni ona przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby wspólnie zamieszkującej, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi. § 4. Środek przewidziany w § 1 stosuje się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Jeżeli nie ustały przesłanki jego stosowania sąd pierwszej instancji właściwy do rozpoznania sprawy, na wniosek prokuratora, może przedłużyć jego stosowanie na dalsze okresy, nie dłuższe niż 3 miesiące. § 5. Wydając postanowienie o nakazie opuszczenia przez oskarżonego lokalu mieszkalnego można, na wniosek oskarżonego, wskazać mu miejsce pobytu w placówkach zapewniających miejsca noclegowe. Placówkami wskazanymi do umieszczenia oskarżonego nie mogą być placówki pobytu ofiar przemocy w rodzinie. Możliwość łączenia środków zapobiegawczych – np. poręczenie majątkowe, dozór Policji połączony np. z zakazem kontaktowania się z pokrzywdzonym( art. 275 kpk – poniżej szerzej ) Przesłanki do stosowania środków zapobiegawczych Rozdział 28 Środki zapobiegawcze Art. 249. § 1. Środki zapobiegawcze można stosować w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa; można je stosować tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo. § 2. W postępowaniu przygotowawczym można stosować środki zapobiegawcze tylko względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów. § 3. Przed zastosowaniem środka zapobiegawczego sąd albo prokurator stosujący środek przesłuchuje oskarżonego, chyba że jest to niemożliwe z powodu jego ukrywania się lub jego nieobecności w kraju. Należy dopuścić do udziału w przesłuchaniu ustanowionego obrońcę, jeżeli się stawi; zawiadomienie obrońcy o terminie przesłuchania nie jest obowiązkowe, chyba że oskarżony o to wnosi, a nie utrudni to przeprowadzenia czynności. O terminie przesłuchania sąd zawiadamia prokuratora. Art. 275. § 1. Tytułem środka zapobiegawczego można oddać oskarżonego pod dozór Policji, a oskarżonego żołnierza - pod dozór przełożonego wojskowego. § 2. Oddany pod dozór ma obowiązek stosowania się do wymagań zawartych w postanowieniu sądu lub prokuratora. Obowiązek ten może polegać na zakazie opuszczania określonego miejsca pobytu, zgłaszaniu się do organu dozorującego w określonych odstępach czasu, zawiadamianiu go o zamierzonym wyjeździe oraz o terminie powrotu, zakazie kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami, zakazie przebywania w określonych miejscach, a także na innych ograniczeniach swobody oskarżonego, niezbędnych do wykonywania dozoru. !!!!!!!!!!!!!! – w dalszym ciągu § 3. Jeżeli zachodzą przesłanki zastosowania tymczasowego aresztowania wobec oskarżonego o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej na szkodę osoby najbliższej albo innej osoby zamieszkującej wspólnie ze sprawcą, zamiast tymczasowego aresztowania można zastosować dozór, pod warunkiem że oskarżony w wyznaczonym terminie opuści lokal zajmowany wspólnie z pokrzywdzonym oraz określi miejsce swojego pobytu. § 4. Oddany pod dozór Policji ma obowiązek stawiania się we wskazanej jednostce organizacyjnej Policji z dokumentem stwierdzającym tożsamość, wykonywania poleceń mających na celu dokumentowanie przebiegu dozoru oraz udzielania informacji koniecznych dla ustalenia, czy stosuje się on do wymagań nałożonych w postanowieniu sądu lub prokuratora. W celu uzyskania takich informacji można wzywać oskarżonego do stawiennictwa w wyznaczonym terminie. § 5. W wypadku niestosowania się przez oddanego pod dozór do wymagań określonych w postanowieniu organ dozorujący niezwłocznie zawiadamia o tym sąd lub prokuratora, który wydał postanowienie.
c) Środki izolacji sprawcy od pokrzywdzonego po zakończeniu postępowania karnego Zakaz zbliżania się do określonych osób (pokrzywdzonego) (środek karny); Nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym (środek karny); przesłanka – skazanie za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym wobec osoby najbliższej; środki karne mogą być połączone z obowiązkiem zgłaszania się do Policji lub innego organu w określonych odstępach czasu; środki karne (orzekane także łącznie) stosuje sąd w wyroku kończącym sprawę karną; zakaz zbliżania orzeka się w latach od roku do lat 15 (sąd wskazuje odległość od osób chronionych); nakaz opuszczenia lokalu orzeka się w latach od roku do lat 10; (oba można także na zawsze przy ponownym skazaniu za to samo); II ŚRODKI PROBACYJNE Orzekane w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania kary ( zwykle pozbawienia wolności) lub warunkowego umorzenia postępowania karnego. Art. 72. § 1. Zawieszając wykonanie kary, sąd może zobowiązać skazanego do: ( 5) powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających, 6) poddania się leczeniu, w szczególności odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym,- ZA ZGODĄ 6a) uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych) 7a) powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób, 7b) opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, 8) innego stosownego postępowania w okresie próby, jeżeli może to zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa. § 1a. Nakładając na sprawcę przestępstwa popełnionego z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej obowiązek wymieniony w § 1 pkt 7b sąd określa sposób kontaktu skazanego z pokrzywdzonym. Środki te orzeka się w latach od 2 do 5 Art. 73. § 1. Zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd może w okresie próby oddać skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym. Art. 75. § 1. Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności. § 1a. Sąd zarządza wykonanie kary jeżeli skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą.
c) Środki izolacji sprawcy od pokrzywdzonego po zakończeniu postępowania karnego - c.d. Zakaz zbliżania się do określonych osób (pokrzywdzonego) (środek probacyjny); Nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym (środek probacyjny); przesłanka – orzeczenie w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary (zwykle kary pozbawienia wolności), ewentualnie warunkowego umorzenia postępowania; środki probacyjne (orzekane także łącznie) stosuje sąd w wyroku kończącym sprawę karną; środki probacyjne orzeka się w okresie próby w latach od 2 do 5 lat (sąd wskazuje odległość od osób chronionych oraz sposób kontaktu). II ŚRODKI PROBACYJNE Orzekane w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania kary ( zwykle pozbawienia wolności) lub warunkowego umorzenia postępowania karnego. Art. 72. § 1. Zawieszając wykonanie kary, sąd może zobowiązać skazanego do: ( 5) powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających, 6) poddania się leczeniu, w szczególności odwykowemu lub rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym,- ZA ZGODĄ 6a) uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych) 7a) powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób, 7b) opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, 8) innego stosownego postępowania w okresie próby, jeżeli może to zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa. § 1a. Nakładając na sprawcę przestępstwa popełnionego z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej obowiązek wymieniony w § 1 pkt 7b sąd określa sposób kontaktu skazanego z pokrzywdzonym. Środki te orzeka się w latach od 2 do 5 Art. 73. § 1. Zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd może w okresie próby oddać skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym. Art. 75. § 1. Sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności. § 1a. Sąd zarządza wykonanie kary jeżeli skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej lub innej osoby małoletniej zamieszkujących wspólnie ze sprawcą.
d) Obowiązujące środki izolacji sprawcy przemocy domowej od pokrzywdzonego – podsumowanie nakaz opuszczenia mieszkania orzekany na wniosek przez sąd cywilny (niezależnie od postępowania karnego); oddanie pod dozór policji z obowiązkiem zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonym (środek zapobiegawczy w trakcie postępowania przygotowawczego); oddanie pod dozór w miejsce niezastosowalnego tymczasowego aresztu, pod warunkiem opuszczenia lokalu przez sprawcę (ibidem); nakaz opuszczenia lokalu przez sprawcę przy braku przesłanek do TA na okres 3 miesięcy z możliwością przedłużenia na dalsze 3 miesiące (ibidem); środek karny oraz środek probacyjny w postaci zakazu zbliżania się na określoną odległość (środki orzekane w wyroku na czas określony).
Orzeczone zakazy zbliżania się do pokrzywdzonego i nakazy opuszczenia lokalu w postępowaniu przygotowawczym w latach 2006 – 2009
Orzeczone środki probacyjne w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonym i nakazu opuszczenia lokalu w latach 2006 – 2009
Skazani w sądach I instancji – za przestępstwo z art Skazani w sądach I instancji – za przestępstwo z art. 207 § 1 kk w latach 2006 – 2009
3. Pozostałe zmiany kodeksowe Wprowadzenie specjalnej, szybkiej procedury dotyczącej osadzenia sprawcy przemocy w wyniku naruszenia warunków probacyjnych: wniosek kuratora sądowego o zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności albo o odwołanie warunkowego zwolnienia; zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie skazanego na termin posiedzenia; nowa podstawa do obligatoryjnego zarządzenia albo odwołania w postaci stwierdzenia ponownego używania przemocy wobec osoby najbliższej zamieszkującej wspólnie ze sprawcą; postanowienie wydane przez sąd podlega wykonaniu z chwilą jego wydania. Art. 12d. 1. W przypadku gdy wniosek kuratora zawodowego o zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności lub odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia dotyczy skazanego za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec członka rodziny, który w okresie próby rażąco naruszył porządek prawny, ponownie używając przemocy lub groźby bezprawnej wobec członka rodziny, sąd właściwy do rozpoznania wniosku zarządza zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie skazanego na posiedzenie w przedmiocie rozpoznania wniosku. 2. Zatrzymanemu, na jego żądanie, należy niezwłocznie umożliwić nawiązanie w dostępnej formie kontaktu z adwokatem, a także bezpośrednią z nim rozmowę. 3. Wydane przez sąd postanowienie o zarządzeniu wykonania kary albo o odwołaniu warunkowego przedterminowego zwolnienia podlega wykonaniu z chwilą jego wydania; sąd, który wydał postanowienie, albo sąd właściwy do rozpoznania zażalenia może wstrzymać wykonanie postanowienia.
Zmiana trybu ścigania przestępstwa z art Zmiana trybu ścigania przestępstwa z art. 157 § 2 kk ( kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2), jeżeli pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą z trybu prywatnoskargowego na publicznoskargowy – wnioskowy; Ściganie złamania zakazu zbliżania się do pokrzywdzonego lub niewykonania nakazu opuszczenia lokalu w trybie przestępstwa z art. 244 kk (do 3 lat pozbawienia wolności).
4. Podsumowanie Nowela do ustawy wprowadziła nowe, dotychczas niestosowane narzędzia, służące izolacji sprawcy przemocy od pokrzywdzonego; Poprawiła także istniejące unormowania w celu skuteczniejszego i częstszego ich stosowania; Spodziewany jest wzrost orzeczeń skutkujących skutecznym odizolowaniem sprawców od pokrzywdzonych przemocą domową, bez konieczności opuszczania mieszkania przez samych pokrzywdzonych; Unormowania zawarte w samej ustawie, jak i w kodeksach karnych dają szansę na skuteczne działania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Art. 3. 1. Osobie dotkniętej przemocą w rodzinie udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie: 1) poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego; 2) interwencji kryzysowej i wsparcia; 3) ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemożliwienie osobom stosującym przemoc korzystania ze wspólnie zajmowanego z innymi członkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania się i zbliżania się do osoby pokrzywdzonej; 4) zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie; 5) badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie; Brak wzoru – kompetencje lekarzy, przypadki gdy osoba nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu, sędziowie – opinia biegłego 6) zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, która nie ma tytułu prawnego do zajmowanego wspólnie ze sprawcą przemocy lokalu, pomocy w uzyskaniu mieszkania. 2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wzór zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie, uwzględniając przydatność zaświadczenia dla ochrony prawnej osoby dotkniętej przemocą w rodzinie. ODEBRANIE DZIECKA Art. 12a. 1. W razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie pracownik socjalny wykonujący obowiązki służbowe ma prawo odebrać dziecko z rodziny i umieścić je u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej. 2. Tryb umieszczania dzieci w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej regulują przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. 3. Decyzję, o której mowa w ust. 1, pracownik socjalny podejmuje wspólnie z funkcjonariuszem Policji, a także z lekarzem, lub ratownikiem medycznym, lub pielęgniarką. Przepisy art. 59810, art. 59811 § 3 i art. 59812 § 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio. Art. 59810. Na żądanie kuratora sądowego Policja jest zobowiązana do udzielenia mu pomocy przy czynnościach związanych z przymusowym odebraniem osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką. Art. 59811. § 3. Jeżeli zobowiązany lub inne osoby przeszkadzają w wykonaniu orzeczenia w miejscu pobytu osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, na żądanie kuratora sądowego Policja usunie te osoby z miejsca wykonywania orzeczenia. Art. 59812. § 1. Przy odbieraniu osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką kurator sądowy powinien zachować szczególną ostrożność i uczynić wszystko, aby dobro tej osoby nie zostało naruszone, a zwłaszcza aby nie doznała ona krzywdy fizycznej lub moralnej. 4. Pracownik socjalny ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia sądu opiekuńczego, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin, o odebraniu dziecka z rodziny i umieszczeniu go u niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej. 5. Do umieszczenia dziecka u osoby najbliższej niezamieszkującej wspólnie stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej lub w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej . 6. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, procedurę postępowania Policji przy wykonywaniu czynności, o których mowa w ust. 1 i 3, oraz sposób dokumentowania przeprowadzonych przez Policję czynności, uwzględniając konieczność udzielenia dzieciom skutecznej pomocy. - do tej pory nie wydano Projektowane rozporządzenie określa: 1. procedurę postępowania Policji przy wykonywaniu przez pracownika socjalnego czynności związanych z odebraniem dziecka z rodziny w razie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie; 2. sposób dokumentowania czynności, o których mowa w pkt 1; 3. procedurę postępowania Policji przy podejmowaniu decyzji o odebraniu dziecka z rodziny w sytuacji, o której mowa w pkt 1. Celem uczestnictwa Policji przy wykonywaniu przez pracownika socjalnego czynności związanych z odebraniem dziecka z rodziny jest zapewnienie bezpieczeństwa osobistego dziecku oraz pracownikowi socjalnemu, a także dostępu do miejsca wykonywania obowiązków służbowych i porządku w tym miejscu. Policja ponadto, zapewnia bezpieczeństwo innym uczestnikom postępowania obecnym w miejscu wykonywania czynności, mając w szczególności na względzie poszanowanie godności tych osób oraz konieczność udzielenia skutecznej pomocy dziecku – ofierze przemocy w rodzinie, a także uczestniczy, wspólnie z lekarzem, lub ratownikiem medycznym, lub pielęgniarką w podjęciu przez pracownika socjalnego decyzji o odebraniu dziecka. Projekt rozporządzenia zakłada, że wezwanie Policji przez pracownika socjalnego do wykonywania czynności następuje na wniosek złożony w dowolnej formie. Uproszczony sposób wezwania Policji podyktowany jest okolicznościami, w których pracownik socjalny odbiera dziecko z rodziny, w przypadkach bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka, w związku z przemocą w rodzinie. Przesłanką do wykonywania czynności przez pracownika socjalnego wspólnie z funkcjonariuszem Policji jest bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia dziecka, a więc okoliczność, której nie można przewidzieć przed przystąpieniem pracownika socjalnego do wykonywania obowiązków służbowych. Projekt rozporządzenia określa również sposób dokumentowania wykonanych czynności oraz zakres niezbędnych informacji, jakie zawarte zostaną w notatce urzędowej. Po sporządzeniu notatki funkcjonariusz przekazuje ją swojemu bezpośredniemu przełożonemu, który następnie kopię tej notatki przekazuje do sądu opiekuńczego oraz właściwej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej. Projekt rozporządzenia został skierowany do uzgodnień międzyresortowych z terminem na zgłaszanie uwag do dnia 19 października 2010 r. Art. 12b. 1. Rodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym przysługuje zażalenie do sądu opiekuńczego na odebranie dziecka, o którym mowa w art. 12a. W zażaleniu można domagać się zbadania zasadności i legalności odebrania dziecka oraz prawidłowości jego dokonania. !!!!!!!!!!!!!!!!!2. Zażalenie może być wniesione za pośrednictwem pracownika socjalnego lub funkcjonariusza Policji, którzy dokonali odebrania dziecka. W takim przypadku zażalenie podlega niezwłocznemu przekazaniu do sądu opiekuńczego. 3. Sąd rozpatruje zażalenie niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin. W razie uznania bezzasadności lub nielegalności odebrania dziecka sąd zarządza natychmiastowe przekazanie dziecka rodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym, od których dziecko zostało odebrane. 4. W przypadku stwierdzenia bezzasadności, nielegalności lub nieprawidłowości odebrania dziecka sąd zawiadamia o tym przełożonych osób, które dokonały odebrania. Art. 12c. O prawie do złożenia zażalenia, wraz ze wskazaniem sądu opiekuńczego właściwego miejscowo do jego rozpatrzenia, pracownik socjalny lub funkcjonariusz Policji poucza rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych dziecka. Pouczenie to należy wręczyć na piśmie. ………………………………………………………………………………………………
Koniec Dziękuję za uwagę.