Konstantin Charczenko Materialna strona życia w zwierciadle sensów subiektywnych: analiza treści esejów studenckich Konstantin Charczenko

Ogólna tendencja rozwoju nauki i społeczeństwa Podejście klasyczne rzeczywistość obiektywna funkcje subiektywizm; stan świadomości Podejście nieklasyczne walory 2

Przykład: wskaźniki efektywnego rządu ilościowe jakościowe poziom życia jakość życia ilość obiektów (szpitali, szkół itd.), poziom dochodów stopien zaspokajania potrzeb; satysfakcja z życia statystyka socjologia 3

Rysy codzienności przedefiniowany sposób pojmowania świata; determinacja zachowania warunkami zewnętrznymi; bezproblemowy obraz świata; wpisywanie w struktury powstałe; nieobecność podziału między realnością a iluzją 4

Zgodności… Problem badawczy Źródło Metoda analizy Socjologia klasyczna Poziom życia, zamożność Kwestio-nariusz Statystyka Interpreta-tywizm Materialna strona życia Eseje (teksty) Analiza treści 5

Materialna strona życia LUDZIE RZECZY CZŁOWIEK INSTYTUCJE dostatek potrzeby, zainteresowania, motywy działania dochód zamożność 6

Swiadomość kieruje akcję walory reprezentacje ODNIESIENIE poglądy nastawienia GOTOWOŚĆ zachowanie AKCJA 7

Reprezentacje socjalne Pseudowiedza: ksztalt wiedzy naukowej, treść jednostronna i tendencyjna. ŚWIADOMOŚĆ ułatwienie rozumienia rzeczywistości w oparciu o wizerunki uproszczone rządzenie, stymulacja akcji RZECZYWISTOŚĆ 8

A B Sensy to stosunki zależy od… sprowadzi… stworzy… pozwala… daje możliwość dla… zapewnia… jest zgodne z… więcej znaczy niż… teraz bardziej rozpowszechnione niż… (jest) (nie jest) (powinno być) A B FILTR: częstość użytkowania rozpowszechnienie w społeczeństwie 9

Parametry źródła PŁEĆ WIEK Eseje “Materialna strona życia w moim rozumieniu”, N=445 PŁEĆ WIEK 10

Zarządzanie tekstami 11

Program analizy tresci Wybór kategorii 12

Dane na wyjściu - SPSS kategorie wypadki 13

Analiza komputerowa lub indywidualna? BADACZ częstość wystąpień kategorii statystyka wyjątek sensu z tekstów typizacja sensów 14

Częstość kategorii podstawowych % m z 17-22 23-29 30-39 40-55 Bogactwo 78,4 70,2 82,4 87,4 68,0 71,8 72,0 Praca 42,0 38,3 43,9 32,2 51,0 53,8 44,0 Oszczędność 2,2 2,1 2,3 3,0 2,6 Twórczość 33,3 35,5 32,6 23,0 36,0 43,6 58,0 Wykształcenie 24,0 17,7 27,2 18,0 26,0 37,2 Zdrowie i med. 16,6 10,6 19,6 13,1 19,0 21,8 16,0 Duchowość 21,1 21,3 19,2 22,0 Dobroczynność 14,6 14,9 12,6 12,0 Rodzina 16,4 11,3 18,6 22,4 9,0 11,5 Państwo 18,7 17,3 16,9 20,5 15

Macierz korelacyjna wg kategorii Bg Prc Os Tw Wy Zd Du Db. Ro Pa 1 Pr ,074 ,115* ,097* ,035 ,125** ,049 ,043 ,244** -,009 ,247** ,129** ,079 ,011 ,184** ,320** ,057 -,175** -,012 -,039 ,006 ,009 ,099* ,021 ,168** ,194** ,143** ,058 ,160** ,005 ,056 -,071 ,027 ,032 ,124** -,005 ,072 ,145** ,031 ,100* ,003 -,045 ,022 -,014 16

Analiza czynnikowa 17 Rotated Component Matrix ,619 ,222 ,219 ,276 ,615 ,168 ,607 -,113 ,727 ,127 ,228 ,648 ,110 ,583 -,527 ,540 -,177 ,688 -,194 ,919 -,130 ,242 ,687 bogactwo praca twórczosc wykształcenie zdrowie duchowość dobroczynność rodzina państwo oszczędność 1 2 3 4 Component Extraction Method: Principal Component Analysis. Rotation Method: Varimax with Kaiser Normalization. Rotation converged in 4 iterations. a. 17

Bogactwo a duchowość 17,3 Bogactwo i duchowość 61,1 Tylko bogactwo 3,8 % m z 17-22 23-29 30-39 40-55 Bogactwo i duchowość 17,3 19,1 22,3 25,1 11,0 14,1 22,0 Tylko bogactwo 61,1 51,1 60,1 62,3 57,0 57,7 50,0 Tylko duchowość 3,8 5,7 3,0 2,7 6,0 5,1 Nie używane 17,8 24,1 14,6 9,8 26,0 23,1 28,0 18

Bogactwo a duchowość: w poszukiwaniu sensów Sensy % 1 świat materialny ustala rozwój duchowy 18,9 31-39 lat (54,5%) 2 trzeba podtrzymywać równowagę między duchowym i materialnym 21,1 m (25,0%); 23-39 lat (50%) 3 duchowość dominuje nad światem materialnym i konstytułuje ten świat 25,3 m (28,6%) 4 w tym społeczeństwie przeważają walory materialne 17,9 z (19,4%); 17-22 (31,1%) 19

Bogactwo a praca: sensy są znajdowane % 1 praca jako warunek bogactwa 57,6 17-22 lat (74,5%) 2 praca musi być ciekawa; musi zaspokajać dążenia wysokie 13,6 23-29 lat (25,9%) 3 praca daje pewność, stabilność 8,2 40-55 lat (21,1%) 4 Sytuacja kolejna: brak pensji; pensja nie odpowiada pracy 9,2 23-29 lat (13,8%) 5 praca jako niezależność 2,2 17-22 lat (5,1%) 20

Bogactwo a zdrowie N Sensy % 1 zdrowie zależy od bogactwa 28,4 2 m (38,5%) 31-55 lat (do 50%) 2 brak pieniędzy prowadzi do nieprzystępności leczenia 37,3 z (44,4%); 23-39 lat (47,1%) 3 zdrowie jest ważniejsze niż pieniądze 27,4 z (38,5%), 17-22 lat (31,8) 21

Bogactwo a państwo N Sensy % 1 Poziom życia w Rosji pozostaje niski 26,2 2 Państwo powinno zaopatrywać ludzi w dowolne środki materialne 4,6 3 Ludzie chcą stabilności 32,3 4 Teraz wszędzie potrzebne są pieniądze 15,4 22

Bogactwo a państwo 26,2 4,6 32,3 1 2 3 4 23 % m z 17-22 23-29 30-39 40-55 1 26,2 28,0 25,6 33,3 15,4 2 4,6 12,0 25,0 3 32,3 35,9 8,3 50,0 46,2 4 8,0 17,9 29,2 5,6 7,7 23

Uniwersytet w Belgorodzie 24

dr Konstantin Charczenko wykładowca Instytuta zarządzenia państwowego i municypalnego E-mail: geszak@mail.ru