OPOWIEDZIANA LICZBAMI HISTORIA SZOMBIEREK OPOWIEDZIANA LICZBAMI
Liczba ludności Tabele do zadania 1. Rok Liczba 1768 93 1783 104 1797 166 1820 140 1826 228 1840 331 1845 355 1850 456 1855 564 1863 684 1865 765 1870 993 1875 1 110 1885 1 278 1895 2 566 1902 3 107 Rok Liczba 1905 4 185 1910 6 001 1915 6 906 1920 6 852 1930 7 550 1936 7 857 1937 7 564 1939 7 464 1951 9 434 1960 10 125 1967 11 587 1976 24 200 1980 32 540 1990 33 400 1997 29 840 2010 28 830 1. Na podstawie tabeli oblicz, o ile zwiększyła się liczba ludności Szombierek od 1820 do 1920 roku oraz od 1768 do 2010 roku.
2. W 1863 roku obszar Szombierek (wraz z dworem) wynosił 1 702,5 morgi 2. W 1863 roku obszar Szombierek (wraz z dworem) wynosił 1 702,5 morgi. Oblicz, o ile hektarów zmniejszyła się powierzchnia Szombierek, jeżeli teraz wynosi ona 4,9km2. (1 morga ≈ 0,56 ha)
Sławni ludzie 3. Uzupełnij tabele, a dowiesz się, jakie nazwiska nosili najważniejsi właściciele Szombierek. Wykonaj działanie, a literę wstaw do tabeli pod liczbą, która odpowiada wynikowi danego działania, np. : X = 2 + 2 3 4 5 X 2 + 2 = 4
A = 28 ∙ 3 16 ∙ 3 −4 4 63 C = −1,2 :0,3∙(− 2 5 ) D = 3 7 − 2,5∙ 7 25 − 0,2 G = 4 64 − 2 16 + 3 2 1 4 I = 4∙(0,6− 3 5 : −3 ) K = 128 ∙ 1 2 L = 1,44 :2 2 5 − 0,75−1 1 3 ∙(− 4 5 ) O = 2 3 125 + 3 3 −8 − 6 3 −0,027 R = 4050 U = 4 8 − 8 32 2 Y = 3 4 ∙ 3 −16 Z = 4 2 3 − 3 1 3 ∙2 1 2 1. 28,5 5,8 − 𝟏 𝟏𝟒 -24 𝟐 𝟏𝟓 − 𝟐 𝟑 2. 28,5 45 2 -4 1,6 −𝟑 𝟐 𝟑 3,2 8
1. Karol ….... Urodził się 8 listopada1781 r. w Makoszowach koło Zabrza. Był właścicielem 40 kopalń i kilku wsi. Zaliczał się do najbogatszych Górnoślązaków. W 1826 kupił dobra rycerskie Szombierki i Orzegów, stając się uprzywilejowanym właścicielem 2,5 tyś. morgów ziemi. Dzięki budowie nowych kopalń galmanu i węgla, postawił na nogi Szombierki, które zastał jako nędzną wioskę, z lichymi, ubogimi chatami chłopskimi.
Jego nazwisko obrosło legendą, szczególnie w okolicach Rudy Śląskiej i Szombierek. Niestety, ludzie oskarżali go, iż zaprzedał duszę diabłu, co tłumaczyłoby jego przeskok z nędzy do wielkiego bogactwa. To, co zawdzięczał i osiągał dzięki rozumowi i pracowitości, zdolnościom oraz oszczędnościom, okoliczni mieszkańcy przypisywali tajemniczym siłom. Zmarł na cholerę 6 lipca 1848 we Wrocławiu. Jego krypta znajduje się w kościele pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Szombierkach.
W miejscu gdzie obecnie znajduje się szkoła podstawowa nr 45 i przedszkole nr 39 w Szombierkach, kiedyś mieścił się jego pałac .
2. Joanna ……… Urodziła się 29 kwietnia 1842 w Porembie. Była wychowywana przez Emilię Lukas, służącą Karola. Zmarł, gdy miała zaledwie 6 lat. Nazywana jest Śląskim Kopciuszkiem, ponieważ to właśnie jej Karol zapisał swój majątek. Wyszła za mąż za hrabiego Hansa Ulryka Schaffgotscha. Mariaż był planowany, gdyż Joanna posiadała pieniądze, a Hans tytuł szlachecki. Pomimo politycznego podejścia do zaślubin, małżeństwo okazało się bardzo szczęśliwe. Joanna Schaffgotsch była fundatorką Kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa w Szombierkach. Zmarła 21 czerwca 1910 w Kopicach.
Dziewczynka, jako jedna z niewielu, nie bała się zgorzkniałego samotnika, otoczonego powszechnym respektem i lękiem. Karol ujęty jej bezpośredniością, polubił ją do tego stopnia, że postanowił się nią zaopiekować, wykładając na opiekę i edukację Joanny.
SPRAWUNKI Tekst do zadania 4 i 5. Talar był głównym środkiem płatniczym na Śląsku i wynosił 30 srebrnych groszy. Jeden srebrny grosz miał wartość 12 feningów. Przykładowe ceny z 1863 roku: 1kg mięsa wołowego -3 srebrne grosze i 6 feningów 1kg wieprzowiny - 4 srebrne grosze i 6 feningów kopa (60) jaj - 15 srebrnych groszy centar (50kg) węgla - 3 srebrne grosze 4. Ewa potrzebowała kupić 2kg mięsa wołowego, 0,5kg wieprzowiny oraz tuzin (12) jaj. Zabrała ze sobą talara. Oblicz, ile pieniędzy zostało Ewie. 5. Oblicz: a) ile jaj można kupić za równowartość dwóch centarów węgla b) ile kg wieprzowiny można kupić za równowartość 4kg mięsa wołowego. (wynik podaj z dokładnością do części setnych)
Kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa Kościół został wybudowany w 1903 roku. Na życzenie hrabiny Joanny Schaffgotsch miał być poświęcony Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Kościół jest w stylu elektyzmu, łączącego cechy neoromańskie z architekturą neogotycką. W kościele jest 336 miejsc siedzących i blisko 1400 miejsc stojących. Koszt budowy wynosił około 250 000 marek
Rysunek pomocniczy do zadań 6-8. 6. Oblicz obwód i powierzchnię absydy1 wraz z prezbiterium2. Podaj długość przekątnej prezbiterium. 7. Oblicz powierzchnię obydwu naw bocznych3. 8. Oblicz obwód i powierzchnię całego kościoła. 1.Zielone półkole - absyda. 2. Pomarańczowy kwadrat - prezbiterium. 3.Żółte prostokąty – nawy boczne. *Wszystkie wymiary są podane w metrach
.
ZAROBKI Tekst i wykres do zadania 9-11. Płaca górnika w 1882 roku wynosiła 625 marek za 271 dniówek, czyli 52,08 marki na miesiąc.
9. Oblicz jaki procent z miesięcznej wypłaty górnik przeznaczał na ubezpieczenie. Wynik zaokrąglij do liczby całkowitej. 10. Wskaż modalną wydatków miesięcznych.
ALEKSANDRA PĘCHEREK ALEKSANDRA ŁYŻWA ALICJA KLIMCZYK AUTORZY ALEKSANDRA PĘCHEREK ALEKSANDRA ŁYŻWA ALICJA KLIMCZYK Projekt edukacyjny został zrealizowany pod opieką: mgr Doroty Piórkowskiej oraz mgr Magdaleny Janczewskiej.
BIBLIOGRAFIA J. Larisch, Historia Szombierek, Bytom 2011, ISBN 978-83-6257-36-6 J. Larisch, Sto lat kościoła i parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bytomiu – Szombierkach (1905-2005), Opole 2005, ISBN 83-7342-076-2 http://nspj-szombierki.pl/?name=articles&do =show_article&aid=26 http://pl.wikipedia.org/wiki/Joanna_Schaffgotsch http://pl.wikipedia.org/wiki/Karol_Godula Zdjęcia użyte w slajdach nr 14, 15 oraz zdjęcie krypty w slajdzie nr 7, zostały zrobione przez Alicję Klimczyk.