Przygotowanie: Patrycja Matczak KALKULACJA Przygotowanie: Patrycja Matczak

Kalkulacja - definicja Proces polegający na ustaleniu jednostkowego, technicznego kosztu wytworzenia wyrobu gotowego i produktu niezakończonego

Kalkulacja podziałowa prosta współczynnikowa doliczeniowa zleceniowa asortymentowa

Kalkulacja podziałowa prosta ma zastosowanie w przedsiębiorstwach wytwarzających jednorodne wyroby o nieskomplikowanym procesie technologicznym np. w elektrowniach, gazowniach, cementowniach występuje podział poniesionych kosztów produkcji przez wyprodukowaną w danym okresie sprawozdawczym ilość wyrobów gotowych wyrażoną w jednostkach naturalnych

Sporządzenie kalkulacji prostej podziałowej Ustalenie technicznego kosztu wytworzenia wyrobów gotowych i produkcji niezakończonej Ustalenie ilości produktów w jednostkach przeliczeniowych Ustalenie jednostkowego technicznego kosztu wytworzenia: - wyrobu gotowego - produktu niezakończonego Sprawdzenie wyników kalkulacji

Sporządzenie kalkulacji prostej podziałowej W przypadku występowania na koniec okresu sprawozdawczego produkcji niezakończonej następuje jej przeliczenie na wyroby gotowe na podstawie znanego stopnia, procentu jej przerobienia:

Przykład 1 Założenia: Polecenie: Suma poniesionych kosztów bezpośrednich i pośrednich działalności podstawowej wynosi 48000. Jednostka wyprodukowała 2800szt. wyrobów gotowych i 8000szt. Produktów niezakończonych przerobionych w 25%. Polecenie: Ustal jednostkowy techniczny koszt wytworzenia wyrobu gotowego i produktu niezakończonego.

Przykład 1 Rozwiązanie: 48.000,- 2800 szt. * (25% * 8000 szt.) = 2800 + 2000 = 4800 Kj = wyroby gotowe Kj = 10 * 25% = 2,5 produkty w toku Sprawdzenie: wyroby gotowe 2800 szt. *10,- = 28.000,- produkcja w toku 8000 szt. * 2,5 = 20.000,-

Ewidencja wyników kalkulacji podziałowej prostej Koszty działalności podstawowej Rozliczenie kosztów działalności Wyroby gotowe 1 2 Odchylenie od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych 3a lub 3b

Operacje gospodarcze: 1. - Pw – przyjęcie wyrobów gotowych do magazynu po planowanym technicznym koszcie wytworzenia 2. - PK – przeksięgowanie rzeczywistego technicznego kosztu wytworzenia przyjętych wyrobów 3 - PK – przeksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych a - odchylenia Dt b - odchylenia Ct

Kalkulacja podziałowa współczynnikowa stosują przedsiębiorstwa produkujące podobne wyroby z jednakowego lub podobnego surowca o zbliżonym procesie technologicznym

Kalkulacja podziałowa współczynnikowa - sporządzenie Polega na: Ustalenie technicznego kosztu wytworzenia wyrobów gotowych i produkcji niezakończonej Ustalenie ilości produktów w jednostkach przeliczeniowych Ustalenie umownej liczby jednostek współczynnikowych Ustalenie kosztu jednostki współczynnikowej wyrobu gotowego, produktu niezakończonego Sprawdzenie wyników kalkulacji

Przykład 2 Założenia: Polecenia: Na koniec okresu sprawozdawczego poniesione koszty wyniosły materiały bezpośrednie z narzutami 20000 płace bezpośrednie z narzutami 26000 uzasadnione koszty wydziałowe 10000 Jednostka wyprodukowała 400szt. wyrobów „A” o wadze 2kg oraz 200szt. wyrobów „B” o wadze 3kg Produkcja niezakończona nie występuje Polecenia: Ustal jednostkowy techniczny koszt wytworzenia wyrobów „A” i „B” Sporządź tabelę kalkulacyjną

Przykład 2 – c.d. Rozwiązanie: Ustalenie technicznego kosztu wytworzenia wyrobów gotowych: 20000 + 26000 + 10000 = 56000 Ustalenie ilości produktów w jednostkach przeliczeniowych wyroby „A” 400szt. wyroby „B” 200szt. Ustalenie umownej liczby jednostek współczynnikowych wyroby „A” 400szt x 2kg = 800 jednostek współczynnikowych wyroby „B” 200szt x 3kg = 600 jednostek współczynnikowych razem : 1400 jednostek współczynnikowych

Przykład 2 – c.d. 4a. Ustalenie kosztu jednostki współczynnikowej 40  koszt wytworzenia 1kg wyrobu 4b. Ustalenie jednostkowego technicznego kosztu wytworzenia wyrobów wyrób „A” 2 x 40 = 80 wyrób „B” 3 x 40 = 120 Na wytworzenie 1szt wyrobu „A” zużyto 2kg surowca x 40 = 80 Na wytworzenie 1szt wyrobu „B” zużyto 3kg surowca x 40 =120

Przykład 2 – c.d. Sprawdzenie wyników kalkulacji wyroby „A” 400szt po 80 = 32000 wyroby „B” 200szt po 120 = 24000 razem = 56000

Liczba jednostek współczynnikowych Koszt wytworzenia jednostki Przykład 2 – c.d. Sporządzenie tabeli kalkulacyjnej: Nazwa wyrobu Ilość Współczynnik Liczba jednostek współczynnikowych Koszt wytworzenia jednostki współczynnikowej wyrobu gotowego A B 400 200 2 3 400x2=800 200x3=600 Σ 1400 2x40=80 3x40=120

Kalkulacja doliczeniowa stosowana jest w przedsiębiorstwach produkujących różne wyroby z różnych materiałów, przy zastosowaniu odmiennych procesów technologicznych ma zastosowanie przy produkcji indywidualnej i seryjnej np. w przemyśle maszynowym, elektronicznym, meblowym

Kalkulacja doliczeniowa polega na tym, że koszty bezpośrednie produkcji są ustalane na podstawie dokumentów dla każdej jednostki kalkulacyjnej(pojedynczej sztuki, serii), natomiast koszty pośrednie są doliczane do kosztów bezpośrednich jednostki kalkulacyjnej przy zastosowaniu umownych kluczy podziałowych

Przykład 3 Założenia: Polecenie: zlecenie I – 100szt. wyrobów „A” zlecenie II – 200szt. wyrobów „B” Produkcja niezakończona nie występuje. Koszty wydziałowe są rozliczane proporcjonalnie do przyjętego klucza podziałowego jakim są płace bezpośrednie z narzutami. Polecenie: - przeprowadź kalkulację jednostkowego technicznego kosztu wytworzenia wyrobów „A” i „B”

Przykład 3 – c.d. Koszty bezpośrednie, ustalone na podstawie dotychczasowej ewidencji księgowej przedstawiają się następująco: Lp. Pozycje kalkulacyjne Razem Z czego przypada na: Zlecenie I Zlecenie II 1. Materiały bezpośrednie z narzutami 14000 6000 8000 2. Płace bezpośrednie z narzutami 20000 12000 3. Razem koszty bezpośrednie 34000 4. Koszty wydziałowe 4000 5. Techniczny koszt wytworzenia

Przykład 3 – c.d. Rozwiązanie: Lp. Pozycje kalkulacyjne Razem Z czego przypada na: Zlecenie I Zlecenie II 1. Materiały bezpośrednie z narzutami 14000 6000 8000 2. Płace bezpośrednie z narzutami 20000 12000 3. Razem koszty bezpośrednie 34000 4. Koszty wydziałowe 4000 1600 2400 5. Techniczny koszt wytworzenia 38000 15600 22400 6. Ilość wyrobów - 100szt. 200szt. 7. Jednostkowy koszt wytworzenia wyrobów 156/szt. 112/szt.

Przykład 3 – c.d. Rozliczenie kosztów wydziałowych – proporcjonalnie do płac bezpośrednich z narzutami polega na ustaleniu procentowego udziału kosztów wydziałowych w stosunku do płac z narzutami. Ustalenie narzutów wydziałowych na poszczególne zlecenia zlecenie 1 20% x 8000 = 1600 zlecenie 2 20% x 12000 = 2400 koszty wydziałowe = 4000 Ustalenie j.T.K.W. wyrobów wyrób „A” 15600 : 100szt = 156/szt. wyrób „B” 22400 : 200szt = 112/szt.

Dziękuje za uwagę 