CHEMIA OGÓLNA STANY SKUPIENIA MATERII Wojciech Solarski
STANY SKUPIENIA CIAŁO STAŁE CIECZ
STANY SKUPIENIA CIAŁO STAŁE CIECZ GAZ PLAZMA
STANY SKUPIENIA CIAŁO STAŁE: LÓD CIECZ: WODA GAZ: PARA WODNA PLAZMA
PLAZMA
ZASTOSOWANIA TECHNIKA Plazmowe narzędzia do cięcia metali i stopów (stal, aluminium, miedź) o grubości 0,6 – 150 mm ANALITYKA CHEMICZNA spektrometria emisyjna ze wzbudzeniem plazmowym
UKŁAD FAZA GAZOWA FAZA CIEKŁA FAZA STAŁA FAZA – CZĘŚĆ UKŁADU, ODDZIELONA OD INNYCH CZĘŚCI GRANICAMI FAZOWYMI, W KTÓREJ SUBSTANCJA POSIADA JEDNAKOWE WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE I CHEMICZNE
Faza To w jakiej fazie występuje substancja zależy od: Siły oddziaływań międzycząsteczkowych. Temperatura Ciśnienie
+ - + -
PRZEMIANY FAZOWE E N R G I A E N R G I A
PRZEMIANY FAZOWE
Krzywe ogrzewania i stygnięcia wody pary Wrzenie wody Ogrzewanie wody Topienie się lodu Ogrzewanie lodu
DIAGRAM FAZOWY PRZEDSTAWIA PRZEMIANY FAZOWE DOKONUJĄCE SIĘ POD WPŁYWEM TEMPERATURY I CIŚNIENIA CO2 H2O
Przejścia fazowe Diagram fazowy Linie są tworzone przez punkty o określonych parametrach p i T, w których układ osiąga równowagę między fazami.
Diagram fazowy wody W punkcie potrójnym wszystkie trzy fazy znajdują się w trwałym stanie równowagi. Punkt potrójny dla wody znajduję się przy temperaturze 0.0098 C 610 Pa.
Diagram fazowy wody T(°C) P(hPa) Wrzenie 100 1013,25 Krzepnięcie 0 1013,25 Punkt potrójny 0.0098 6,10
GAZ
GAZ Model gazu doskonałego można scharakteryzować następującymi założeniami: Gaz składa się z cząsteczek (atomów) będących w nieustającym, przypadkowym ruchu. Cząsteczki (atomy) można traktować jako punkty bezwymiarowe. Można zaniedbać wymiary cząsteczek. Średnica cząsteczek (atomów) jest znacznie mniejsza od średniej drogi między zderzeniami. Zderzenia cząsteczek i atomów są „zderzeniami sprężystymi”. FILM KRYS208B
GAZ T =273K, p = 101325 Pa Prawa gazu doskonałego Prawo Avogadra Jednakowe objętości różnych gazów znajdujących się pod tym samym ciśnieniem i w tej samej temperaturze zawierają jednakową liczbę cząsteczek. Z prawa tego wynika, że jednakowa liczba moli różnych gazów w tych samych warunkach ciśnienia i temperatury zajmuje tą samą objętość. Objętość jednego mola gazu doskonałego tzw. objętość molowa, w warunkach normalnych wynosi: Liczba cząsteczek (atomów) w jednym molu nosi nazwę liczby Avogadra i wynosi: V0 =22,415 dm3/mol NA = 6,023 * 1023
Objętość molowa = 22,4 dm3 Warunki normalne T=273 K, p=101 325 Pa
GAZ doskonały Równanie stanu gazu doskonałego Równania opisujące zachowanie się gazów wczasie przemian: izotermicznej, izobarycznej i izochorycznej można sprowadzić do ogólnego równania stanu gazu doskonałego.
GAZ doskonały Równanie Clapeyrona Równanie stanu gazu doskonałego R= 8,314 J/mol*K Równanie Clapeyrona
GAZ doskonały pV=nRT Dla 1 mola gazu doskonałego
GAZ rzeczywisty W niskich temperaturach (mała energia kinetyczna cząsteczek) i przy wysokich ciśnieniach (duże zagęszczenie cząsteczek) nie można zaniedbać ani wymiarów cząsteczek ani ich wzajemnego oddziaływania. FILM
GAZ rzeczywisty
gaz idealny (doskonały) RÓWNANIE VAN DER WAALSA GAZ rzeczywisty RÓWNANIE CLAPEYRONA gaz idealny (doskonały) RÓWNANIE VAN DER WAALSA gaz rzeczywisty
STAN CIEKŁY
Ciecze Cząsteczki są w stałym ruchu Oddziaływują na siebie siłami międzycząsteczkowymi Odległości międzycząsteczkowe są znacznie mniesze niż w gazach Ciecze są praktycznie nieściśliwe Ciecze, w odróżnieniu do gazów, nie wypełniają całej objętości zbiornika Ciecze
Napięcie powierzchniowe Własności cieczy Napięcie powierzchniowe
Własności cieczy Napięcie powierzchniowe Na skutek oddziaływań międzycząsteczkowych na powierzchnii cieczy tworzy się siła działająca do wnętrza cieczy. Nadaje ona kroplom kształt kulisty. Nosi nazwę napięcia powierzchniowego , które definiujemy jak stosunek pracy W potrzebnej do zmiany swobodnej powierzchni cieczy S: Napięcie powierzchniowe maleje wraz z temperaturą. W temperaturze krytycznej, kiedy zanika różnica między cieczą a parą, uzyskuje wartość równą zeru.
Własności cieczy Lepkość cieczy Istnienie sił spójności miedzy cząsteczkami cieczy powoduje, że przesuwanie się jednych warstw cieczy względem drugich natrafia w ruchu jednostajnym na pewien opór zwany tarciem wewnętrznym lub lepkością. Mało ruchliwe płyny o dużej lepkości jak gliceryna czy olej to ciecze o dużym tarciu wewnętrznym.
PAROWANIE CIECZY W KAŻDEJ TEMPERATURZE W CIECZY ZNAJDUJE SIĘ PEWNA LICZBA CZĄSTECZEK O ENERGII WYŻSZEJ NIŻ POTRZEBNA DO POKONANIA ODDZIAŁYWAŃ MIĘDZYCZĄSTECZKOWYCH I PRZEJŚCIA W STAN GAZOWY.
PAROWANIE CIECZY W wyniku ustalenia się równowagi dynamicznej Parowanie = Kondensacja w fazie gazowej znajdzie się pewna ilość cząsteczek cieczy. Ilość ta zależy od rodzaju cieczy i temperatury. Ciśnienie fazy gazowej w warunkach równowagi nosi nazwę prężności pary nasyconej
WODA H 1s1 O 1s2 2s2p4 Tt = 0C, Tw = 100C, Tkr = 374,1C, pkr = 218,5 bar, dysocjacja H2O H+ + OH, asocjacja x(H2O) = (H2O)x przewodność wł. = 4,2*108 1cm1, 4C = 1,000 g/cm3, pH.
Wiązania wodorowe w H2O Wiązanie O—H jest spolaryzowane, tzn wiążąca para elektronów przesunięta jest w stronę atomu tlenu Atom tlenu posiada 2 pary wolnych elektronów Wiązanie wodorowe 190 pm
Wiązania wodorowe w H2O Poniżej temperatury 0C powstaje krystaliczna struktura lodu. Kryształ lodu posiada objętość większą niż ta sama ilość ciekłej wody, zatem ma mniejszą gęstość.
CIAŁO STAŁE
Ciała stałe O budowie krystalicznej O budowie niekrystalicznej -metale -niektóre mat. ceramiczne -niektóre polimery krystaliczna SiO2 O budowie niekrystalicznej -złożone struktury -szkła Amorficzna SiO2
Ciała stałe O budowie krystalicznej Amorficzne - bezpostaciowe o budowie nieuporządkowanej
Ciała amorficzne Szkła Polimery
CIAŁO STAŁE Ciałem stałym nazywamy zbiór cząsteczek lub atomów oddziaływujących ze sobą tak silnie, że wszelkie ruchy translacyjne względnie rotacyjne cząsteczek (atomów) są niemożliwe. Cząsteczki (atomy) ciała stałego mają tendencję do zajmowania ściśle określonych miejsc w przestrzeni co różni stan stały od stanu gazowego i ciekłego. KRYSZTAŁ
CIAŁO STAŁE SIEĆ KUBICZNA PRZESTRZENNIE CENTROWANA SIEĆ KUBICZNA PŁASKO CENTROWANA SIEĆ KUBICZNA
Struktura metali
CIAŁO STAŁE Ruch cząsteczek i atomów w stanie stałym sprowadza się wyłącznie do ruchów oscylacyjnych wokół ich położenia równowagi. Zbiór cząstek o regularnym ułożeniu w przestrzeni nosi nazwę KRYSZTAŁU
Struktury krystaliczne węgla - alotropia Fullereny Diament Grafit
CIAŁO STAŁE BADANIE STRUKTURY METODĄ DYFRAKCJI RENTGENOWSKIEJ
Kryształ molekularny W węzłach sieci znajdują się atomy lub cząsteczki. Siłą wiążącą są oddziaływania międzycząsteczkowe.
Kryształ metalu Elektrony walencyjne atomów metalu mogą swobodnie poruszać się między dodatnimi rdzeniami atomowymi stanowiąc tzw. zdelokalizowany gaz elektronowy. Uporządkowany ruch elektronów to przepływ prądu elektrycznego.
Kryształy jonowe