wykład II Dziedziczenie beztestamentowe SPadki wykład II Dziedziczenie beztestamentowe

Ius civile XII tabl. 5,3: uti legassit super pecunia tutelave suae rei, ita ius esto – „jak rozrządził swoim majątkiem oraz co zdecydował w kwestii opieki nad swymi rzeczami, niech będzie prawem” XII tabl. 5,4 : si intestato moritur, cui suus heres nec escit, adgnatus proximus familiam habeto – „gdyby zaś zmarł nie pozostawiając testamentu, a nie miał własnego dziedzica, niech spuściznę obejmie najbliższy agnat” XII tabl. 5,5: si adgantus nec escit, gentiles familiam habento – „jeśli nie ma agnata, członkowie rodu niech obejmą spadek”

I. Dziedziczenie ustawowe Klasy: sui heredes proximi agnati gentiles in capita - in stirpes

beneficium abstinendi hereditas iacens usucapio pro herede

II. Dziedziczenie według edyktu 1. unde liberi 2. unde legitimi senatusconsultum Tertullianum (za Hadriana) przyznawało kobiecie cieszącej się ius trium liberorum prawo dziedziczenia po dzieciach, ale dopiero po sui herdes, ojcu i stryjach, lecz na równi z siostrami po ojcu, a przed pozostałymi agnatami senatusconsultum Orfitianum ze 178 roku dało dzieciom prawo dziedziczenia po matce przed agnatami 3. unde cognati 4. unde vir et uxor

collatio bonorum nova clausula Iuliana

III. Porządek dziedziczenia w Nowelach justyniańskich Nowela 118 z 543 roku: niesprawiedliwym jest czynić różnicę między pokrewieństwem przez kobietę i pokrewieństwem przez mężczyznę skoro uwzględnianie agnacji od dawna straciło praktyczny sens postanowił, aby nie miała żadnego wpływu na porządek dziedziczenia ab intestato

trzy klasy 1. zstępni zmarłego 2. wstępni oraz rodzeństwo rodzone a. są tylko wstępni in lineas b. jest też rodzeństwo rodzone Nowela 127 z 548 roku 3. krewni w linii bocznej a. rodzeństwo rodzone i jego dzieci b. rodzeństwo przyrodnie oraz jego dzieci

Nowela 118 postanowienia końcowe: „Pragniemy, aby to bowiem wszystko, co do rodzajów dziedziczenia postanowiliśmy, obowiązywało względem wyznawców wiary katolickiej. Względem heretyków zaś polecamy, żeby niezmienione pozostały już przez nas wydane ustawy, bez wprowadzania niniejszą ustawą żadnej nowości ani uszczuplenia”