La Chandeleur

Czy potrawa może mieć swoje święto? Na całym świecie przez cały rok odbywają się różne "święta" regionalnych potraw w formie festynów i innych happeningów. Ale z naleśnikami to trochę inna historia! Są one obowiązkowe w dniu La Chandeleur.

Kiedy? 2 lutego, czyli 40 dni po Bożym Narodzeniu we Francji, Szwajcarii i Belgii obchodzi się święto Chandeleur. W Polsce dzień ten znany jest jako Ofiarowanie Pańskie lub Święto Matki Boskiej Gromnicznej. Francuzi zaś wyciągają wtedy swoje specjalne płaskie patelnie i zabierają się do pieczenia naleśników.

Skąd się wzięły naleśniki? Naleśnik – proste danie mączne smażone na patelni. Włosi twierdzą, że naleśniki wynaleziono we Florencji, skąd w XVI wieku Katarzyna Medycejska przywiozła je do Francji, gdy wyszła za mąż za francuskiego króla.

Nazwa Nazwa La Chandeleur pochodzi od słowa la chandelle, które w języku francuskim oznacza cienką, długą świecę.

Historia Historia „La Chandeleur” zaczęła się od rzymskich uroczystości Luperkalii. Później pojawiła się chrześcijańska tradycja zapalania świec w celu upamiętnienia ofiarowania Jezusa w Świątyni. Po ceremonii wierni zabierali świece do domów w nadziei, że ochronią ich przed złymi duchami i uderzeniem pioruna w trakcie burzy.

Dlaczego właśnie naleśniki? Znaczenie ma okrągła forma naleśnika, związana z okręgiem słonecznym, a więc pogańskim kultem Słońca oraz z celebracją płodności. Papież Gelazjusz I połączył tę pogańską tradycję z nowo ustalonym świętem oczyszczenia Najświętszej Marii Panny, rozdając zbożowe placki pielgrzymom przybywającym do Rzymu. Tak trafiły one do Francji, gdzie z masywnych placków, stały się zgrabnymi naleśnikami. 

W wielu punktach większych miast francuskich można w tym dniu otrzymać darmowe naleśniki, smażone od rana do wieczora przez lokalnych kucharzy.

Bretania słynie z najcieńszych i najsmaczniejszych naleśników Bretania słynie z najcieńszych i najsmaczniejszych naleśników. Robi się je z różnych mąk. Do typowych bretońskich naleśników należą  gryczane i razowe, które jada się na słono, nadziewane szynką z żółtym serem lub szpinakiem z serem kozim.

Bretania

LES crêpes Naleśniki na słodko, czyli crêpes tradycyjnie przygotowywane są z mąki pszennej, a ich odmian jest całkiem sporo. Niektórzy do ich przygotowania używają mleka, inni dodają też wody (również gazowanej) czy piwa; do przygotowywanego ciasta możemy też dodać np. otartą skórkę z pomarańczy, wanilię czy odrobinę rumu, Grand Marnier czy innego aromatycznego dodatku.

La galette Naleśniki na słono, czyli la galette,  to naleśniki z mąki gryczanej. Najprostsza wersja to naleśnik z szynką, serem i jajkiem sadzonym. Wersja de lux to np. naleśnik à la raclette, czyli z ziemniakami, boczkiem i roztopionym serem raclette. Naleśników tych nie zwija się. Podaje się je na płasko, w formie kwadratu. 

Aby świętować we francuskim stylu trzeba wykonać następujące czynności: 1. Trzymaj złotą monetę w słabszej ręce i patelnię w silniejszej (z naleśnikiem gotowym do przewrócenia). 2. Przewróć naleśnik – musi idealnie wylądować na patelni, w przeciwnym razie musisz spróbować ponownie. 3. Następnie zawiń monetę w naleśnik i z całą rodziną umiejscowij go na szafie w sypialni. 4. Zostaw naleśnik na okrągły rok, zabierz ten z poprzedniego roku a monetę podaruj pierwszej osobie w potrzebie, jaką spotkasz tego dnia.

Przykładowe naleśniki Naleśnik z kiełków słonecznika i rzodkiewki, szczypiorkiem Naleśnik z nadzieniem serowo-grzybowym. Naleśnik z pomidorem, kozim serem i cebulą Naleśnik z szynką i szpinakiem Naleśnik z owocami Naleśnik z kurczakiem, pieczarkami, rukolą, serem, kukurydzą Naleśnik z czekoladą

Crêperie We Francji w dużych miastach (szczególności w Paryżu) na każdej ulicy można kupić różnorodne naleśniki robione na naszych oczach przez sprzedawców dzięki urządzeniu - la crêpière. Dlatego fakt, że naleśniki są jednym z symboli Francji nie powinien nikogo dziwić.

Sprzęt do smażenia naleśników la crêpière la poêle à crêpes Ponoć każda francuska gospodyni ma oddzielną patelnię tylko i wyłącznie do smażenia naleśników. Barbarzyństwem jest mycie takiej patelni w tradycyjny sposób! Po każdorazowym użyciu należy ją dokładnie, na błysk, wytrzeć pieczołowicie papierowymi ręcznikami. 

Przepis na klasyczne ciasto naleśnikowe Składniki: • 50 g roztopionego masła • 300 g mąki • 3 jajka • 3 łyżki cukru pudru • 2 łyżki oleju słonecznikowego • 500 ml mleka 1 sposób: Mąkę należy przesiać do miski, dodać masło, zamieszać rózgą, dodać jajka, cukier puder oraz olej i ponownie wymieszać składniki rózgą. Dodając stopniowo mleko, ubijać na gładkie ciasto. Naleśniki smażyć na patelni lekko posmarowanej olejem. 2 sposób: Wszystkie składniki zmiksować mikserem na gładkie ciasto. Przed samym smażeniem naleśników można dodać do ciasta trochę cynamonu, wanilii albo odrobinę startej skórki z cytryny. Jeśli chcemy naleśniki na słono, można do ciasta dodać sól.

Cydr Do naleśników pija się cydr, czyli musujący napój alkoholowy z przefermentowanego soku z dojrzałych jabłek, zwany również jabłecznikiem, który podawany jest w specjalnych miseczkach.  Produkuje się go głównie w Normandii.

Crêpes Suzette Te niezwykle aromatyczne naleśniki podawane są obecnie z maślano-pomarańczowym sosem, które w oryginale przygotowywane były z dodatkiem nie pomarańczy, a mandarynek oraz likieru curaçao Dziś natomiast częściej spotyka się wersję pomarańczową właśnie, z dodatkiem Grand Marnier. 

Przepis na naleśniki na słono Składniki: 10 g masła, roztopionego 250 g mąki 2 łyżki cukru pudru 3 jajka 250 ml mleka 250 ml cydru szczypta soli Przesiać mąkę, wymieszać z solą i cukrem pudrem. Wbić jajka i dokładnie wymieszać. Miksując wlewać stopniowo małymi porcjami mleko. Wlać roztopione masło i cydr i jeszcze trochę razem miksować. Przykryć ściereczką i odstawić na 1-2 godziny, aby ciasto odpoczęło. Naleśniki smażyć na patelni wysmarowanej niewielką ilością masła

Przygotowali: Ronia Staniszewska Adrian Szlaga Weronika Dąbruś Martyna Jasińska Marcelina Piskozub