Wsparcie rolnictwa ekologicznego w krajach UE Wysokość, różnice, wymagania, zmiany Radom 3-4 października 2012 Marek Krysztoforski, CDR O/Radom

Dane na podstawie raportu za 2009 rok „Płatności wspierające rolnictwo ekologiczne w UE” Johann Heinrich von Thünen-Institut 2010 rok

Wzrost powierzchni upraw ekologicznych UE 27 Pow. 1000 ha % powierzchni % ogólnej powierzchni Wzrost powierzchni ekol. w % ekol. UE-27 użytków rolnych

Dane dotyczą 24 państw członkowskich Dane dotyczą 24 państw członkowskich. Ponieważ 6 państw ma inne schematy dla regionów/prowincji, łącznie dane dotyczą 70 schematów Cypr i Malta nie są wymieniane ze względu na bardzo małe powierzchnie, Rumunia ze względu na brak wiarygodnych danych. Wysokość płatności w poszczególnych krajach jest zróżnicowana w zależności od 7 typów użytkowania gruntów: Grunty orne Trwałe użytki zielone Warzywa i zioła Uprawy pod osłonami Uprawy wieloletnie i sady Winnice Drzewa oliwne

Płatności są zróżnicowane w zależności od kondycji ekonomicznej branży, kalkulacji kosztów, alokacji i ograniczeń budżetu. Część państw i krajów członkowskich ma relatywnie wysokie płatności w porównaniu z pozostałymi, są to: Belgia, niektóre regiony Włoch i Grecja Część natomiast ma relatywnie niskie płatności: Bułgaria, Estonia, Hiszpania i Wielka Brytania.

Cztery typy produkcji nie otrzymują płatności w niektórych krajach: Odłogi Trwałe użytki zielone Produkcja pod osłonami Rośliny energetyczne Większość krajów postawiła przed swoimi rolnikami ekologicznymi dodatkowe wymagania – ponad standardy ekologiczne i wzajemnej zgodności. Wymagań takich nie mają Belgia, Francja, Węgry, Irlandia, Luksemburg i Polska

Najczęściej nakładane dodatkowe wymagania wobec rolników ekologicznych to: Szkolenia Prowadzenie ewidencji dla działek/farmy Dalsza redukcja nawożenia nawozami zawierającymi azot Częstotliwość pasienia lub koszenia oraz ograniczenia czasowe na TUZ Zakaz upraw równoczesnych Ograniczenia w melioracji/irygacji Zakaz zamiany TUZ na grunty orne Zbieranie i sprzedaż plonów ;)

Łączenie subwencji na produkcję ekologiczną z innymi działaniami rolnośrodowiskowymi. Obowiązkowe łączenie płatności ekologicznej z rolnośrodowiskową występuje w Finlandii i Anglii, pewne kombinacje są opcjonalne w Estonii i Danii. Np. W Finlandii w obszarach A i B – południowa i centralna Finlandia rolnicy muszą wybrać od 1 do 4 dodatkowych działań rolnośrodowiskowych, w obszarze C – północ - od 0 do 2 działań dodatkowych za co otrzymają: => od 0 do 125 €/ha ponad płatność ekologiczną (141 – 267€/ha) od 0 do 462 €/ha w gospodarstwach ogrodniczych

W pozostałych regionach dodatkowe zobowiązania /i płatności z tytułu działań rolnośrodowiskowych są dobrowolne. Realizowana jest zasada kumulacji płatności do tej samej działki, dodatkowe działania rolnośrodowiskowe dotyczyły głównie: Zakładania terenów zatrawionych i ich utrzymanie Działania na rzecz bioróżnorodności Ochrona krajobrazu Ochrona wód Ochrona gleby Tradycyjne odmiany roślin i rasy zwierząt W krajach południowoeuropejskich dominuje opcja ochrony zagrożonych odmian roślin i ras zwierząt, podczas gdy np. Czechach, Polsce i Słowenii dominuje zarządzanie trwałymi użytkami zielonymi, bioróżnorodność i ochrona dzikiej przyrody.

Wsparcie do kosztów certyfikacji Wsparcie kosztów certyfikacji ze schematów wsparcia ekologicznej produkcji: Belgia, Niemcy, Hiszpania, Francja, Irlandia, Litwa, Holandia Inne mechanizmy wsparcia: Zwiększona płatność w okresie konwersji Bułgaria, Grecja, Łotwa, Wielka Brytania Wsparcie w ramach działania 132 (systemy jakości) Austria, Grecja Włochy, Polska, Słowenia Wsparcie z artykułu 69 Rozp. 1782/2003 (wsp. bezp. fakultatywne) Szwecja Certyfikacja bezpłatna: Dania Bez wsparcia certyfikacji: => Czechy, Estonia, Finlandia, Węgry, Luksemburg, Portugalia, Słowacja

Płatności do użytków zielonych AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

Płatności do gruntów ornych AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

Płatności do warzyw i ziół AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

Płatności do upraw trwałych i sadów AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

Płatności do innych upraw AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania szklarnie i tunele winnice oliwki po przestawieniu

Holandia Od 2005 roku wsparcie do rolnictwa ekologicznego wycofane. Jest wsparcie do certyfikacji w wysokości 650 €/rok/gosp. Specyficzna pomoc polegająca na tzw. zielonych kredytach i odliczeniu inwestycji od dochodu.

Austria Konwersja 5 lat, płatności równe konwersja-kontynuacja, degresywność płatności 100-300-1000 ha (75%) Płatności od 110 € dla pastewnych i odłogów, 110-140€* dla TUZ, 285€ orne, 600€ warzywa dwa i więcej plonów, 750€ winnice i owoce, 2900€ tunele i 4500€ szklarnie. * Niższa za <0,5 DJP/ha

Austria Wymagania dodatkowe: TUZ maksymalnie dwa pokosy, pozostawione 5% Folia z tuneli utylizowana Sianokiszonka musi mieć skarmiana razem z dodatkiem siana Do 150 kg N/ha Kontrola opryskiwaczy 15 godzin szkolenia w pierwszym roku przestawiania Możliwość płatności r-ś: Uprawy bezorkowe, nie używanie sianokiszonki, ochrona przed erozją, ochrona wód, poplony po kukurydzy, ginące gatunki roślin, zazielenienie pól

Belgia - Flandria Roczne TUZ Warzywa Konwersja 5 lat , płatności spadające Roczne TUZ Warzywa Szklarnie

Belgia - Flandria Możliwe dodatkowe programy r-ś: (dobrowolne do 1 ha) Uprawy bezorkowe - różne Motylkowate 275-600 € Siew bezpośredni - różne Zielone pola 50€ Ogrodnictwo ozdobne 75-900€ Ostoje dla ptaków 15€/szt Zimowe ścierniska 50€ Uprawy dla ptactwa 1490 € Ochrona wód do 685

Belgia - Walonia TUZ Ugór Ogrodnictwo Orne

Belgia - Walonia Możliwe dodatkowe programy r-ś: (dobrowolne do 1 ha) Konserwacja krajobrazu żywopłoty 5o€/200m; drzewa 25€/10 szt.; oczko wodne 50-60 €/szt. Naturalne łąki (koszone po 15 czerwca) 200-240€ Trawiaste strefy buf. 12m ~ 24€ Międzyplony 100€ Tradycyjne rasy - koń 200€, krowa 120€, owca 30€ Niska obsada zwierząt <0,6DJP 100€ TUZ cenne przyrodniczo 450€ (użytkowane po 31 lipca)

Bułgaria Konwersja Gr. Orne TUZ Warzywa Wieloletnie i sady Kontynu- acja €/ha 1-2 lata 3-5 lat €/ha Gr. Orne TUZ Warzywa Wieloletnie i sady Zioła i olejki Pszczoły/pień

Niemcy - Bawaria Kontynu- acja €/ha Konwersja 1-2 lata 3-5 lat €/ha Gr. Orne TUZ Wieloletnie, sady, warzywnictwo Nie można łączyć z programami rolnośrodowiskowymi ze względu na ograniczenia budżetowe !!!

Niemcy Saksonia Kontynu- acja €/ha Konwersja 1-2 lata 3-5 lat €/ha Gr. Orne TUZ Warzywa Wieloletnie i sady Liczne ograniczenia i nakazy związane z obsadą zwierząt (0,3-1,4 DJP); dopłaty nie przyznawane do odłogów. Możliwość łączenia z 5 programami rolnośrodowiskowymi

Hiszpania Walencja Obligatoryjnie: Kontynu- acja €/ha Konwersja 1-2 lata 3-5 lat €/ha Obligatoryjnie: Prowadzenie księgi pól Sprzedaż produktów Analizy chemiczne Strefy buforowe Pokrywowe w sadach Rachunkowość rejestrowana Orne Migdały Oliwki Step nawodniony Pastwiska suche Owoce Owoce nawodn. Cytrusy Winogrona stołowe Winnice Warrzywa grunt Warzywa opsłony Aromatyczne Ze względu na ograniczenia budżetowe 52,33% rolników przystępujących do programu nie otrzymuje płatności ekologicznych

Francja Bretania Konwersja Kontynu- acja €/ha 1-2 lata 3-5 lat €/ha TUZ Jednoroczne Warzywa, winnice, zioła Ogrodnictwo na rynek We Francji jest specjalna płatność za ogrodniczą produkcję rynkową – albo uprawy pod osłonami, albo co najmniej dwa plony w roku (warzywa)