Rodzaje fal (przyjęto kierunek rozchodzenia się fali +0z) PROWADNICE FALOWE TEM Rodzaje fal (przyjęto kierunek rozchodzenia się fali +0z) - fala typu TEM , Ez = 0, Hz = 0 - fala typu E (zwana też TM) Ez 0, Hz = 0 - fala typu H (zwana też TE) Ez = 0, Hz 0 - fala typu EH, Ez 0, Hz 0 Przykłady linii TEM Symetryczna linia paskowa Niesymetryczna linia paskowa Linia dwuprzewodowa
Analiza linii TEM Prowadnicę TEM w przekroju poprzecznym pokazano na rysunku. y x Wektor nabla dzielimy na część: prostopadłą oraz wzdłużną
Równania zawierające różniczkowanie względem z są takie same jak dla fali TEM w przestrzeni nieograniczonej . Wynika stąd, że stałe i Z oblicza się w przypadku linii TEM z tych samych wzorów co w przypadku przestrzeni nieograniczonej i tak samo się te stałe wykorzystuje.
Równania zawierające różniczkowanie względem zmiennych x i y () mówią, że w przestrzeni dwuwymiarowej 0xy zarówno pole jak i pole jest bezwirowe. ma więc w tej przestrzeni potencjał skalarny U(x,y): Potencjał ten w przestrzeni między przewodami linii (w której nie ma ładunków) musi spełniać równanie Laplace’a: Potencjał U(x,y) musi spełniać określone warunki brzegowe na przewodzących ściankach linii. Ścianki te ( w płaszczyźnie 0xy są to kontury) są ekwipotencjalne, czyli warunki brzegowe mają postać: Taki typ zagadnienia - rozwiązać równanie Laplace’a z zadanymi wartościami funkcji na brzegu obszaru - nazywa się zagadnieniem Dirichleta.
Przykład Znaleźć pole i w powietrznej linii współosiowej. Promienie przewodów a, b (a > b). Przyjąć warunki brzegowe: U( = b) = U0 , U( = a) = 0 - (przewód zewnętrzny uziemiony). Fala rozchodzi się w kierunku +0z Należy rozwiązać zagadnienie Dirichleta w układzie współrzędnych biegunowych (), przy czym ułatwia nam to fakt, że potencjał U zależy tylko od zmiennej (nie zależy od ). Po dwukrotnym scałkowaniu: U = A ln + B Warunki brzegowe: A ln a + B = 0 , A ln b + B = U0
Rozkład pola elektromagnetycznego w linii współosiowej ; a) b) Rozkład pola elektromagnetycznego w linii współosiowej a) dla fali bieżącej b) dla fali stojącej c) dla fali bieżącej - linia o stratnych ściankach c)
Parametry obwodowe linii TEM gdzie 1 – strumień indukcji magnetycznej obejmującej jeden z przewodów odcinka linii o długości 1m, Q1 – ładunek zgromadzony na tym odcinku przewodu.
Wyznaczyć parametry obwodowe bezstratnej linii współosiowej o promieniach a, b (a > b) jeśli znana jest amplituda pola elektrycznego E0:
Zauważmy, że: L1 C1 = Parametry jednostkowe L1, C1 w linii TEM grają podobną rolę jak stałe materiałowe w ośrodku nieograniczonym.
Schemat zastępczy krótkiego odcinka linii TEM ( l << ) Impedancja wejściowa krótkiego odcinka linii zwartego na końcu: Impedancja wejściowa krótkiego odcinka linii rozwartego na końcu:
Niejednorodne linie TEM Niesymetryczne linia paskowa (NLP) Niejednorodna linia współosiowa Zastępcza stała elektryczna w linii współosiowej:
Stratne linie TEM C1l G1l R1l L1l l Współczynnik strat w linii oblicza się ze wzoru Re ().