Sztuki plastyczne 1918-1939
Wassily Kandinsky (1866-1944) Rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki. Współtwórca i jeden z przedstawicieli abstrakcjonizmu. Założyciel grupy Der Blaue Reiter Abstrakcjonizm jest to kierunek we współczesnych sztukach plastycznych, który charakteryzuje się wyeliminowaniem wszelkich przedstawień mających bezpośrednie odniesienie do form lub przedmiotów obserwowanych w rzeczywistości. Jest to sztuka abstrakcyjna, bezprzedmiotowa. Malarze abstrakcyjni szukali nowych form tj.: linia – plama, pion – poziom, odrzucając figuratywność na rzecz wewnętrznej konstrukcji obrazu układu linii barwnych plam, prostych form geometrycznych.
Wassily Kandinsky Farbstudie Quadrate, 1913
Żółty, czerwony, niebieski
Trente
Kompozycja barwna, 1935, tusz, w depozycie Muzeum Narodowego w Gdańsku
Piet Mondrian (1872-1944) Malarz holenderski, współzałożyciel grupy De Stijl, twórca neoplastycyzmu, abstrakcjonista.
Composition 10, 1942
Kompozycja z czerwonym, niebieskim i żółtym, 1930
Marc Chagall (1887-1985) Rosyjski malarz i grafik żydowskiego pochodzenia posiadający obywatelstwo rosyjskie i francuskie; czołowy przedstawiciel kubizmu i internacjonalizmu w malarstwie.
Upadek Ikara, 1975
Skrzypek, 1912-1913
Ponad miastem, 1914-1918
Pablo Picasso (1881-1973) Hiszpański malarz, rzeźbiarz, grafik i ceramik, uznawany za jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku. Twórca nurtu malarstwa zwanego kubizmem. Kubizm - kierunek w sztukach plastycznych, głównie malarstwie i rzeźbie, który rozwinął się we Francji na początku XX wieku, poszukujący nowych zasad budowy przestrzennej dzieła przez odrzucenie reguł perspektywy i geometryczne uproszczenie elementów kompozycji
Dziewczyna w koszuli, 1905, okres błękitny
Panny z Awinionu 1907
Autoportret 1909
Akt siedzący, 1909
Guernica, olej na płótnie, 1937
Sen
Marcel Duchamp (1867-1968) Pochodził z rodziny artystów, francuski malarz i szachista, współtwórca dadaizmu. Dadaizm – międzynarodowy ruch artystyczno-literacki w sztuce XX wieku, którego głównymi hasłami były dowolność wyrazu artystycznego, zerwanie z wszelką tradycją i swoboda twórcza odrzucająca istniejące kanony. Jego członkowie, będący świadkami I wojny światowej, w poczuciu rozpadu cywilizacji negowali powszechnie przyjęte ideały estetyczne i wartości. Nie wytworzyli jednolitego stylu czy programu, które spójnie łączyłyby ich dzieła – jednoczyła ich raczej wspólna postawa niż styl.
Fontanna, 1917
Salvador Dali (1904-1989) Hiszpański malarz, jeden z najbardziej znanych surrealistów. Jest jednym z bardziej rozpoznawalnych artystów XX wieku. Postrzegany bywał jako skrajny ekscentryk, wymyślił własną metodę "paranoiczno-krytyczną". Jego postępowanie budziło wiele kontrowersji, nawet po śmierci. Surrealizm - kierunek w sztuce powstały w 1924 we Francji, początkowo występujący wyłącznie w literaturze, później w sztukach plastycznych, filmie i teatrze. Termin ten stworzył w 1917 roku Guillme Apollinare. W malarstwie założeniem surrealizmu było "wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej". Artyści starali się wykreować obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Często były to wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji.
Trwanie pamięci, 1931
Płonąca żyrafa
Sen
Metamorfoza Narcyza
Joan Miro (1893-1983) Hiszpański malarz, rzeźbiarz i ceramik narodowości katalońskiej. Jego dzieła interpretuje się jako przynależące do surrealizmu, jako wyraz powrotu do dzieciństwa i jako „piaskownice dla podświadomości”. Na styl Miró składają się żywe kolory połączone z uproszczonymi formami, kojarzącymi się z rysunkami małego dziecka.
Ważka z czerwonymi skrzydełkami na tropie pełzającego węża
Karnawał Harlekina, 1924
Wnętrze holenderskie, 1928
Architektura Frank Lloyd Wright (1867-1959) amerykański architekt modernistyczny, jeden z najważniejszych projektantów XX w.
Architektura organiczna, dom nad wodospadem Fallingwater Pensylwania
Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku
Ośrodek architektury w Weimarze – Walter Gropius, funkcjonalizm i estetyka
Art déco styl w : arcitekturze, malarstwie, grafice oraz w architekturze wnętrz, rozpowszechniony w latach1919-1939. Nazwa wywodzi się od fr. art – sztuka i décoratif – dekoracyjny, w rozumieniu jakie język polski łączy z urządzaniem wnętrz (czyli "dekorowaniem"); termin décoratif nie oznacza w tym wypadku "zdobienia".
Tytus Czyżewski (1880-1945) Polski malarz, poeta, krytyk sztuki, jeden z teoretyków formizmu. Tworzył kompozycje wielopłaszczyznowe o dynamicznych i zgeometryzowanych formach, nawiązujące do sztuki podhalańskiej, także portrety, martwe natury i pejzaże. W dorobku ma również wiersze początkowo pisane w stylu futuryzmu, potem stylizowane na ludowy prymitywizm .
Waldorf Astoria Hotel
Madonna z dzieciątkiem, 1909, Muzeum Sztuki, Łódź
Akt z kotem, Muzeum Narodowe, Warszawa, 1920
Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885 – 1939) Malarz, eseista, dramaturg i teoretyk sztuki, zwolennik czystej formy Autoportret, karton, 1938, Muzeum Śląskie, Katowice
Dwie głowy, olej na płótnie, 1920, Muzeum Sztuki, Łódź
Pejzaż nocny, olej na płótnie, 1901-1902, Muzeum Literatury, Warszawa
Portret kobiety, 1929, Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego, Bydgoszcz
Józef Pankiewicz (1866-1940)
Rynek Starego miasta w Warszawie nocą, 1892
Portret dziewczynki w czerwonej sukni (Józefy Odefeldówny), 1897.
Targ z kwiatami przed kościołem św. Magdaleny w Paryżu, 1890.
Martwa natura z owocami i nożem, 1909
Tadeusz Makowski (1882-1932) W latach 1903-08 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; w roku 1908 wyjechał do Paryża, gdzie zetknął się z ówczesną awangardą artystyczną i uległ wpływowi kubizmu. W 1923 związał się z międzynarodową grupą malarzy) z którą wystawiał w galerii Berthe Weill. Makowski zapoczątkował wówczas swój własny styl.
Pod drogowskazem, 1930
Zima, olej na płótnie, 1918, Muzeum Narodowe w Warszawie
Szewc
Skąpiec
Jan Cybis (1897-1972) Malarz, pedagog i krytyk sztuki, współzałożyciel grupy kapistów W latach 1921–24 szkolił się w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowniach J. Mehoffera, i J.Pankiewicza. Od 1924 przebywał z grupą kapistów w Paryżu. W 1945 został profesorem ASP w Warszawie.
Kwiaty w kielichu, 1936, własność prywatna
Tama, 1932, własność prywatna
Xawery Dunikowski (1875-1964) Polski rzeźbiarz, malarz i pedagog
Pomnik Józefa Dietla w Krakowie
Kobieta brzemienna
Tchnienie
Wacław Szymanowski (1859-1930) Polski rzeźbiarz i malarz tworzący w stylu secesji Chopin, 1927, Łazienki warszawskie
Macierzyństwo