HISTORIA IGRZYSK OLIMPIJSKICH

IGRZYSKA OLIMPIJSKIE To największa w świecie międzynarodowa impreza sportowa, o tradycjach antycznych, organizowana w starożytności i współcześnie co 4 lata.

STAROŻYTNE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE Pierwsze starożytne igrzyska olimpijskie odbyły się w Olimpii W Grecji w roku 776 p.n.e. Udział w igrzyskach mogli brać tylko Grecy z wyjątkiem kobiet; Zawody trwały 5 dni, a poprzedzała je przysięga składana przed posągiem Zeusa; Pośród dyscyplin najważniejszy był bieg na jeden stadion (ok.192 metry); Odbywały się również inne dyscypliny: skoki w dal, rzuty oszczepem i dyskiem, zapasy, boks; Najcięższy był pięciobój, w skład którego wchodziły biegi krótkie, skok w dal, rzut oszczepem i dyskiem oraz zapasy; Odbywały się również wyścigi zaprzęgów konnych; Zwycięzców honorowano wieńcem laurowym, posągami i odami pochwalnymi;

Późniejsze starożytne igrzyska olimpijskie dopuszczały udział w nich cudzoziemców; Igrzyska pozostawały w zapomnieniu do ok.1618r., gdy zawody olimpijskie zainicjował Anglik R.Dover. Były oparte na konkurencjach rycerskich i ludowych. Przetrwały do 1852r.; Do 1896r. miały miejsce próby wskrzeszenia igrzysk olimpijskich, wśród nich rozegrane 4-krotnie w Grecji igrzyska panhelleńskie (1859, 1870, 1875, 1889); W drugiej połowie XIX wieku prace wykopaliskowe w Olimpii wzmogły zainteresowanie starożytnym sportem; W 1894r. Francuz Coubertin zwołał I Kongres Olimpijski, podczas którego został powołany Międzynarodowy Komitet Olimpijski, jako organizacja kierująca ruchem olimpijskim i przyznająca poszczególnym miastom prawa organizowania kolejnych igrzysk.

Olimpia- miejsce najsłynniejszych igrzysk greckich Starożytny stadion w Olimpii

NOWOŻYTNE IGRZYSKA OLIMPIJSKIE Pierwsze letnie nowożytne igrzyska olimpijskie odbyły się w 1896r. w Atenach - startowało 14 krajów w 9 dyscyplinach(43 konkurencje) w liczbie 245 uczestników. Kobiety nie brały udziału w zawodach; Pierwsze zimowe igrzyska olimpijskie odbyły się w 1924r. w Chamonix- startowało 16 krajów w 6 dyscyplinach (16 konkurencji); Do roku 1988 igrzyska letnie i zimowe odbywały się w tych samych latach; Od roku 1994 igrzyska zimowe odbywają się 2 lata po letnich; Do 1988 roku w igrzyskach olimpijskich mogli startować jedynie sportowcy amatorzy; Igrzyska olimpijskie są traktowane przez sportowców jako najważniejsze zawody sportowe, a złoty medal olimpijski jako najcenniejsze trofeum.

LISTA MIEJSC NOWOŻYTNYCH IGRZYSK OLIMPIJSKICH IGRZYSKA LETNIE: 1896r. Ateny(Grecja) 1900r. Paryż(Francja) 1904r. Saint Louis 1908r. Londyn(Anglia) 1912r. Sztokholm(Szwecja) 1916r. Berlin(Niemcy) 1920r. Antwerpia(Belgia) 1924r. Paryż(Francja) 1928r. Amsterdam(Holandia) 1932r. Los Angeles(USA) 1936r. Berlin(Niemcy) 1940r.Helsinki(Finlandia)nie odbyły się 1944r. Londyn(Anglia) nie odbyły się 1948r. Londyn(Anglia) 1952r. Helsinki(Finlandia) 1956r. Melbourne(Australia) 1960r. Rzym(Włochy) 1964r. Tokio(Japonia) 1968r. Meksyk(Meksyk) 1972r. Monachium(Niemcy) 1976r. Montreal(Kanada) 1980r. Moskwa(ZSSR) 1984r. Los Angeles(USA) 1988r. Seul(Korea) 1992r. Barcelona(Hiszpania) 1996r. Atlanta(USA) 2000r. Sydney(Australia) 2004r. Ateny(Grecja)

IGRZYSKA ZIMOWE: 1976r. Innsbruck(Austria) 1980r. Lake Placid(USA) 1984r. Sarajewo(Jugosławia) 1988r. Calgary(Kanada) 1992r. Albertville(Francja) 1994r. Lillehammer(Norwegia) 1998r. Nagano(Japonia) 2002r. Salt Lake City(USA) 2006r. Turyn(Włochy) 1924r. Chamonix(Francja) 1928r. Sankt Moritz(Szwajcaria) 1932r. Lake Placid(USA) 1936r. Garmisch Partenkirchen(Niemcy) 1940r. Sapporo(Japonia)-nie odbyły się 1944r. -nie odbyły się 1948r. Sankt Moritz(Szwajcaria) 1952r. Oslo(Norwegia) 1956r. Cortina d’Ampezzo(Włochy) 1960r. Squaw Valley(USA) 1964r. Innsbruck(Austria) 1968r. Grenoble(Francja) 1972r. Sapporo(Japonia)

GŁÓWNE WYDARZENIA IGRZYSK OLIMPIJSKICH 1916r. Berlin- igrzyska olimpijskie nie rozegrane w powodu I wojny światowej; 1928r. Amsterdam- pierwszy raz w lekkoatletyce startowały kobiety oraz pierwszy raz zapłonął znicz olimpijski; 1940r. Helsinki- igrzyska olimpijskie nie zostały rozegrane z powodu II wojny światowej; 1944r. Londyn-igrzyska olimpijskie nie zostały rozegrane z powodu II wojny światowej; 1952r. Oslo- pierwszy raz zapłonął znicz na zimowych igrzyskach olimpijskich; 1956-64r. Melbourne, Rzym, Tokio- zdobycie przez gimnastyczkę z ZSRR największej liczby medali igrzysk olimpijskich (18 w tym 9 złotych) 1986r. Grenoble- pierwsza maskotka igrzysk- kukiełka narciarza „Schuss”

1972r. Monachium- zamach terrorystyczny na ekipę Izraela; 1980r. Moskwa- bojkot letnich igrzysk olimpijskich przez 56 państw zachodnich na skutek inwazji ZSSR na Afganistan w 1979r.; 1984r. Los Angeles- bojkot igrzysk olimpijskich przez państwa socjalistyczne w drodze rewanżu za 1980r.; 1988r. Seul- powrót zawodów tenisowych (nieobecnych na igrzyskach olimpijskich od 1924r.); 1988r. Nagano- wprowadzenie nowych konkurencji: snowboard i narciarstwo akrobatyczne; 2000r. Sydney- wprowadzenie „męskich” dyscyplin dla kobiet: podnoszenie ciężarów, skok o tyczce, rzut młotem.

MOTTO OLIMPIJSKIE Citius- Altius- Fortius Oznacza: szybciej- wyżej- silniej; Autorem jest dominikanin Henri le Didon; Od 1896r. jest hasłem towarzyszącym i wyrażającym idee igrzysk olimpijskich; Nie odnosi się tylko do wysiłku fizycznego, ale obejmuje również cele moralne.

SYMBOL OLIMPIJSKI Symbolem ruchu olimpijskiego jest pięć kół splecionych ze sobą: niebieskie, czarne i czerwone na górze, oraz żółte i zielone na dole; Symbol został wymyślony przez Coubertina w 1912r. w Sztokholmie i jest elementem flagi olimpijskiej; Koła reprezentują unię pięciu kontynentów i sportowców całego świata podczas igrzysk olimpijskich (niebieski-Europa, czarny-Afryka, czerwony-Ameryka, żółty-Azja, zielony-Australia.

ZNICZ OLIMPIJSKI Jest symbolem trwałości idei olimpijskiej; Po raz pierwszy zapłonął w Amsterdamie w 1928r. lecz bez żadnej towarzyszącej temu uroczystości; Od 1936r. w Berlinie ustalił się zwyczaj przenoszenia ognia przez sztafetę biegnących z antycznej Olimpii przez Ateny do miasta kolejnych igrzysk.

MASKOTKA OLIMPIJSKA Pierwszą maskotką olimpijską był „Schuss”- kukiełka narciarza, podczas igrzysk zimowych w Grenoble w 1968r.; Ani w Meksyku ani w Sapporo w 1972r. nie pochwycono tego pomysłu; Podjęto go dopiero Niemcy w Monachium w 1972r. ; maskotką był jamnik „Waldi”- pierwsza nieoficjalna maskotka olimpijska; Od tego roku wszystkie kolejne igrzyska, zimowe i letnie, miały już swoją maskotkę; Od 1991r. Obecność maskotki jest usankcjonowana w Karcie Olimpijskiej.

Lista maskotek poszczególnych Igrzysk: IGRZYSKA LETNIE: 1972r. Monachium – jamnik „Waldi” 1976r. Montreal- bóbr „Amik” 1980r. Moskwa- niedźwiadek „Misza” 1984r. Los Angeles- orzeł „Sam” 1988r. Seul- tygrysek „Hodori” 1992r. Barcelona- piesek „Kobi” 1996r. Atlanta- „Whatizyt” 2000r. Sydney- „Syd”, „Mille” i „Olly” 2004r. Ateny- „Atena” (Athena) i „Apollo” (Phevos). IGRZYSKA ZIMOWE: 1968r. Grenoble- narciarz „Schuss” 1976r. Innsbruck- bałwanek 1980r. Lake Placid- szop „ Roni” 1984r. Sarajewo- wilk „Wuczko” 1988r. Calgary- niedźwiadki „Hidy” i „Howdy” 1992r. Albertville- magik 1994r. Lillehammer- dzieci Kristin i Hakon 1988r. Nagano- sowy Sukki, Nokki, Lekki, Tsukki 2002r. Salt Lake City- zając, miś, kojot 2006r. Turyn- „Neve” (powstała z śniegu) i „Gliz” (powstały z lodu).

POLSKA W IGRZYSKACH OLIMPIJSKICH W igrzyskach olimpijskich w 1908r. I 1912r. Polacy brali udział w ekipach Rosji i Austrii; 1919r.– powstaje Polski Komitet Olimpijski; 1920r. Antwerpia- Polacy nie biorą udziału w igrzyskach olimpijskich z powodu wojny polsko-bolszewickiej; 1924r. Paryż- pierwsze medale dla Polski (kolarstwo torowe- medal srebrny jeździectwo konne- medal brązowy) 1956r.Cortina d’Ampezzo- pierwszy polski medal na zimowych igrzyskach olimpijskich (brąz w dwuboju klasycznym) 1964-1976r. Tokio, Meksyk, Monachium, Montreal- zdobycie największej ilości medali przez Irenę Szewińską w lekkoatletyce (7 w tym 3 złote) 1984r. Los Angeles- bojkot igrzysk olimpijskich przez ekipę Polski

LICZBA MEDALI ZDOBYTYCH PRZEZ POLAKÓW IGRZYSKA OLIMPIJSKIE LETNIE: Razem 251 w tym: Złote-59 Srebrne- 74 Brązowe- 118 IGRZYSKA OLIMPIJSKIE ZIMOWE: Razem 8 w tym: Złote- 3 Srebrne- 2 Brązowe- 3