Używki Używki to produkty spożywcze nie mające właściwości odżywczych, zawierające substancje, które działają pobudzająco na układ nerwowy. Najczęściej stosowane używki to: kawa, herbata, tytoń, napoje alkoholowe, narkotyki. Należy pamiętać o tym że większość używek po pewnym czasie zażywania uzależnia.
Używki - Kawa Palone ziarna kawy głównie zawierają wodę, garbniki tłuszcze oraz kofeinę. Najważniejszą substancją czynną odpowiedzialną za działanie kawy jest właśnie kofeina - alkaloid obecny także w wielu innych surowcach roślinnych, m.in. liściach herbaty i orzeszkach coli. W jednej filiżance kawy w zależności od gatunku znajduje się ok. 70-140 mg kofeiny. Picie kawy pomaga usunąć oznaki zmęczenia, senność oraz “rozjaśnić” umysł dzięki pobudzeniu kory mózgowej, a przez to całego centralnego układu nerwowego. Długotrwałe spożywanie w dużych ilościach kofeiny z kawy uzależnia organizm podobnie jak nikotyna i alkohol. Stwierdzono, że stałe dawki kofeiny zwiększają tolerancję organizmu na tę substancję. Jest to tzw. efekt wzmocnienia, czyli konieczność zwiększenia dawek.
Używki - Kawa
Kawa Kopi luwak, kawa luwak - gatunek kawy pochodzący z południowo-wschodniej Azji, wytwarzany z ziaren kawy, które wydobywane są z odchodów zwierzęcia z rodziny łaszowatych, łaskuna muzanga nazywanego popularnie cywetą, a lokalnie luwak. Łaskun chętnie zjada owoce kawowca, ale nie trawi jego nasion, a jedynie miąższ. Po nadtrawieniu przez enzymy trawienne i lekkim sfermentowaniu przez bakterie produkujące kwas mlekowy ziarna przechodzą przez przewód pokarmowy i są wydalane. Zwierzę zjada tylko najlepsze owoce, a przez przejście przez przewód pokarmowy łaskuna ziarna kawy tracą gorzki smak i kawa z nich wytwarzana zyskuje nowy, łagodny aromat. Ten gatunek zbierany jest przez ludność z wysp indonezyjskich. Kopi luwak jest najdroższą kawą na świecie - kilogram kosztuje około tysiąca euro. Wynika to z faktu, że światowe "zbiory" tego gatunku kawy wynoszą zaledwie 300-400 kg rocznie.
Używki - Herbata Napar z liści herbaty wywiera działanie pobudzające na układ nerwowy. Liście herbaty zawierają: pektyny, olejki eteryczne, garbniki oraz kofeinę zwaną teiną – także nie jest zbyt zdrowy. Usuwa senność i zmęczenie, pobudza akcję serca i wentylację płuc, dzięki rozszerzeniu naczyń krwionośnych w mózgu, narządach i mięśniach. Nie zawiera żadnych witamin ani soli mineralnych. Picie herbaty powoduje lekkie podwyższenie ciśnienia krwi, a po wypiciu mocnego naparu nie chce się spać. Usprawnia również procesy myślowe i poprawia nastrój.
Używki - Herbata
Używki – Tytoń Zażywanie tytoniu, który jest używką (najczęściej w postaci papierosa), jest szkodliwe dla zdrowia. Palenie papierosów jest niebezpieczne dla zdrowia ze względu na tlenek węgla i inne toksyczne związki powstające w procesie spalania, może prowadzić do uzależnień. Nikotyna działa najpierw pobudzająco, a następnie porażająco na połączenia w zwojach nerwowych, zwłaszcza autonomiczny układ nerwowy. Poraża też nerwowe zakończenia ruchowe i ośrodki (depresja ośrodkowa) rdzenia przedłużonego. Śmierć przy zatruciu następuje wskutek porażenia oddechu (depresja oddechowa). Dawka śmiertelna od 50 mg, co odpowiada 2-3 papierosom przyjętym doustnie.
Używki - Tytoń Dym tytoniowy zawiera toksyczną nikotynę oraz zawiera substancje smoliste, które mogą wywołać raka. Jest również niebezpieczny dla osób, które znajdują się w pomieszczeniu, gdzie ktoś pali (tzw. "bierne palenie"). Badania dostarczyły naukowych dowodów, że bierne palenie jest przyczyną tych samych schorzeń jak w przypadku bezpośredniego palenia, między innymi raka płuc, chorób układu krążenia oraz układu oddechowego, takich jak zapalenie oskrzeli czy astma
Używki - Tytoń
Używki - Narkotyki Są to środki odurzające pochodzenia roślinnego lub syntetycznego, powodujące w zależności od dawki uspokojenie, zniesienie bólu, odurzenie, euforię lub sen. Wielokrotne stosowanie prowadzi do przyzwyczajenia i tzw. głodu narkotycznego, a w konsekwencji do narkomanii czyli całkowitej zależności od nich. Przerwanie używania narkotyku powoduje głód narkotyczny z dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi. Dłuższa narkomania powoduje zmiany osobowości, nastroju, głownie w układzie nerwowym, wyniszczenie organizmu.
Używki - Narkotyki
Podział narkotyków ze względu na ich szkodliwość narkotyki miękkie, np. marihuana, haszysz, LSD, grzyby halucynogenne, ecstasy, narkotyki twarde, np. amfetamina, kokaina, opiaty.
Podział narkotyków ze względu na ich pochodzenie opioidy pozyskiwane ze słomy makowej (opium, morfina, heroina, metadon, kodeina); narkotyki pozyskiwane z konopi indyjskich (marihuana i haszysz); narkotyki pozyskiwane z liści koki (kokaina).
Podział narkotyków ze względu na ich działanie narkotyki uspokajające, przeciwbólowe i nasenne (wszystkie opioidy) – spowalniają reakcje, zmniejszają nawet bardzo silny ból; stymulanty (np. amfetamina, metamfetamina, ecstasy) – silnie pobudzają, wywołują przypływ energii i mocy; halucynogeny (np. grzyby halucynogenne, LSD, a w większych ilościach także marihuana i ecstasy) – ich działanie zależy od stanu osoby je zażywającej; zwykle wywołują omamy, w niektórych przypadkach powodują poczucie paniki.
Podział narkotyków ze względu na formę przyjmowania w formie do wciągania przez nos (kokaina); w formie tzw. „skrętów” do palenia (marihuana, haszysz); w formie tabletek (ecstasy); w formie do wstrzykiwania bezpośrednio do żył (heroina).
Używki – Leki psychotropowe Niektóre leki również prowadzą do uzależnienia. Mowa tu o każdym leku który działa na psychikę człowieka. Najczęściej są to właśnie leki psychotropowe które działają leczniczo na zaburzone funkcje psychiczne. Najczęściej ludzie nadużywają: środków nasennych, przeciwbólowych, uspokajających, przeciwgorączkowych oraz pobudzających co prowadzi do uzależnienia.
Używki – Leki psychotropowe
Dziękuję Arkadiusz Mroczyk