Bezrobocie w Polsce a emigracja – analiza problemu i perspektywy jego przezwyciężenia Przemysław Kosiorek

Rodzaje bezrobocia Frykcyjne (po zakończeniu pracy, a przed podjęciem nowej) Cykliczne (związane z cyklami koniunkturalnymi gospodarki) Naturalne (niedopasowanie popytu i podaży na pracę) Strukturalne (niewłaściwe umiejętności, lokalizacja itp.)

Rodzaje Bezrobocia sprzyjające emigracji Strukturalne: Dotyczy głównie osób nieposiadających dostatecznie dobrych kwalifikacji do podjęcia pracy w Polsce Naturalne: Drenaż mózgów Zbyt niska płaca wobec alternatywnej za granicą

Przyczyny wysokiego bezrobocia strukturalnego Aspekt historyczny

Przyczyny wysokiego bezrobocia strukturalnego Pełne zatrudnienie, jako jeden z celów gospodarki centralnie planowanej Zmiana struktury produkcji Zbyt duża ilość pracowników w rolnictwie Miejsca pracy w nowych branżach Zbyt wysokie wyspecjalizowanie po szkołach zawodowych

bezrobocie

Struktura zatrudnienia  Year Rolnictwo (%) Produkcja (%) Usługi (%) 1980 29.9 40.0 32.2 1990 25.2 37.0 35.8 1991 25.4 36.0 38.0 1992 25.0 34.6 39.8 1993 25.7 31.5 42.6 1994 24.0 31.9 43.9 1995 22.6 32.0 45.3 1996 22.1 31.7 46.2 1997 20.5 47.6 1998 19.2 32.1 48.7 1999 18.7 49.8 2000 30.8 50.3 2001 30.6 50.6 2002 19.3 28.6 52.0 2003 18.4 28.5 52.9 2004 18.0 30.3 53.1 2005 16.8 29.4 53.7

Niedopasowanie do istniejących miejsc pracy Poziom wykształcenia Nieodpowiedni wiek Zbyt młody i niedoświadczony Zbyt stary, żeby opłacało się w niego inwestować Niepożądana specjalizacja Niedogodna lokalizacja miejsca pracy

Interpretacje niedopasowania do rynku Burzliwe zmiany w gospodarce: Załamanie w pewnych gałęziach i powstanie nowych mogą spowodować szok Brak równowagi w mikro rynku Nieefektywna alokacja pracy Teoria oparta na modelu NAIRU. Odnosi się do zasobów pracy.

Czynniki powodujące niedopasowanie umiejętności Niska ruchliwość pracowników między regionami pomimo dużego zróżnicowania Braki w edukacji Niedopasowanie popytu i podaży na pracę Okresowa imigracja, zmiany w stopie aktywności pracowników Niska elastyczność na zmianę specjalizacji Segmentacja rynku pracy Potrzeba dodatkowych szkoleń

Zróżnicowanie Regionów Z względem na: charakter rolniczy, przemysłowy, usługowy PKB per capita (pogłębienie różnic) Płace Bezrobocie Fenomen dużego udziału rolnictwa przy jego niewielkiej wartości dodanej

Zróżnicowanie Regionów Podział na sektory i wytwarzana wartość dodana Region (voivodship) Rolnict wo (%) Przemysł i produkcja (%) Usługi(%) Dolnośląskie  E VA 11.4 4.4 34.8 39.1 53.8 56.5 Kujawsko- E pomorskie     VA 21,0 6.0 31.0 36.8 48.0 57.2 Lubelskie   E  VA 41.1 9.8 19.4 29.5 39.5 60.7 Lubuskie      E 12.4 5.3 31.9 52.8 62.8 Łódzkie     E 21.0 5.6 32.8 35.5 46.2 58.9 Małopolskie E 27.5 4.0 29.8 36.5 42.7 59.5 Mazowieckie    E 21.4 4.8 25.0 29.6 53.6 65.6 Podkarpackie   E VA 33.2 6.0 28.0 38.5 38.8 55.5 Podlaskie            E   39.4 10.5 21.7 27.9 38.9 61.6 Pomorskie             E 11.5 3.8 30.5 35.4 57.0 60.8 Śląskie               E 6.7 1.8 46.4 45.5 46.9 52.7 Świętokrzyskie     E 34.8 8.1 28.1 35.0 37.1 56.9 Warmińsko- E mazurskie    VA 20.0 9.5 29.0 31.9 51.0 58.6 Wielkopolskie   E  19.3 8.5 34.5 37.3 46.2 54.2 Zachodniopomorskie  E       VA 8.7 5.8 30.2 30.7 61.1 63.4 E – udział w rynku; VE – udział wartości dodanej w rynku

bezrobocie

Saldo migracji 2004 r. Emigracja z Polski 2002 r Saldo migracji 2004 r. Emigracja z Polski 2002 r. Stopa bezrobocia 2005 r.

Pojęcie imigrantów „niekompletnych” 4,01-8,71% 3,01-4% 2,01-3% 1,01-2% 2004 r.

Charakterystyka Imigrantów W Polsce mamy do czynienia z niewielkim ruchem między regionami. Podział imigrantów na dwie dominujące grupy: Pracownicy z dobrym wykształceniem poszukujące dobrze płatnej, rozwijającej pracy Pracownicy, którzy podejmują trudne, brudne, nudne i niebezpieczne, ale dobrze płatne prace

Inne powody migracji Edukacja Chęć zmiany środowiska Podróżowanie

Struktura pracy odgrywa wysoką rolę dla wzrostu gospodarczego Skutki Bezrobocia, niedopasowania umiejętności, zróżnicowania Regionów i Emigracji Struktura pracy odgrywa wysoką rolę dla wzrostu gospodarczego Zanikanie zdobytych umiejętności przez pracę w nieodpowiednim sektorze. Podzielone rolnictwo ma duże problemy z przystosowaniem się do globalnego rynku. Rozszerzenie niedopasowania w podaży i popycie w sektorach, regionach i zawodach skutkuje pogłębianiem się niezbalansowania na rynku pracy.

Skutki Bezrobocia, niedopasowania umiejętności, zróżnicowania Regionów i Emigracji Drenaż mózgów Brak dopasowanej edukacji do potrzeb rynku powoduje nieefektywne wykorzystywanie nowych technologii i gałęzi rozwoju. Emigranci „niekompletni” nie pracując poza sezonem powodują zachwianie na rynku aktywnych zawodowo, a ponadto zatracają umiejętności. Niedopasowanie umiejętności powoduje niewykorzystanie potencjalnych miejsc pracy.

Dziękuję