ODE Informacje wstępne

Pojęcia podstawowe n Obiektowa baza danych u język komunikacji u ziarnistość obiektów u identyfikacja obiektów n Transakcja - rodzaje transakcji n Obiekty trwałe u miejsce przechowywania u metody dostępu F pętla F nazwy n Obiekty ulotne n Klastry u - domyślne u - specyfikowane n Wersjonowanie u czasowe u pochodzeniowe n Ograniczenia u słabe u mocne n Triggery u wyzwalacze a transakcje u akcja wyzwalacza a akcja go wywołująca n Zdarzenia u zdarzenia proste u operatory zdarzeniowe u zdarzenia złożone u historie zdarzeń

Klasa database wprowadza funkcje do manipulacji bazą danych i nazwami trwałych obiektów. n Do obsługi bazy danych służą następujące funkcje: open - otwiera bazę danych identyfikowaną przez nazwę. Jeżeli wyspecyfikowanej bazy danych nie znaleziono baza danych zostanie utworzona. Przy prawidłowym wykonaniu funkcja zwraca wskaźnik do obiektu klasy database, a w przypadku błędu zwraca NULL; close - zamyka poprzednio otwartą bazę danych. Zwraca zero przy prawidłowym wykonaniu; remove - usuwa otwartą wcześniej bazę danych. Zwraca zero przy prawidłowym wykonaniu; Klasa database (1) database *db;... if((db=database::open("AW"))==0) { error; } db->close; db->remove;

Klasa database (2) n Do manipulacji nazwami trwałych obiektów służą funkcje: get_name - zwraca pełna nazwę wyspecyfikowanego obiektu; valid - zwraca true lub false w zależności czy argument odnosi się do trwałego obiektu czy też nie; get_type_name - zwraca nazwę typu trwałego obiektu do którego odnosi się argument funkcji; Tylko pierwsze trzy funkcje ( open, close, remove ) mogą być wywołane poza transakcją, reszta może być użyta tylko w ciele transakcji. persistent class1 *pv; db->get_name(pv); db->valid(pv); db->get_type_name(pv);

Transakcje (1) n Cały kod dotyczący interakcji z bazą danych, jak i manipulacji na obiektach znajdujących się wewnątrz bazy danych musi znajdować się wewnątrz transakcji. Domyślnie Ode używa 2PL. n Rozróżniamy trzy rodzaje transakcji: u modyfikującą u odczytującą u hipotetyczną n Maja one kolejno następujące formy: u trans {... } u readonly trans {... } u hipotetical trans {... } n Transakcję można rozpocząć tylko dla otwartej bazy danych. n Po zakończeniu wszystkich transakcji bazę danych należy zamknąć.

Transakcje (2) n Transakcja odczytująca nie może zawierać instrukcji typu update. Ponadto program zawierający jakąkolwiek taką transakcję musi zostać skompilowany z opcją -D i stałą ODE_READONLY Transakcje tego typu rzadziej powodują deadlock, zakładają bowiem tylko blokady do odczytu, oraz nie zapisują informacji w plikach typu log. Transakcje hipotetyczne powalają użytkownikom generować scenariusze typu co by było gdyby. Użytkownik może zmieniać dane i obserwować działanie (należy pamiętać o aktywności systemu) tych zmian bez rzeczywistych zmian w bazie danych. Zmiany są widziane tylko wewnątrz transakcji i nie są widziane przez innych użytkowników. Ponadto nie ma żadnych wpisów do plików log. OO -DODE_READONLY

Transakcje – zatwierdzenie, wycofanie n System przystępuje do zatwierdzenia transakcji (commit) w następujących przypadkach: 1. wykonanie instrukcji break kończącej blok transakcji; 2. wykonanie instrukcji return kończącej blok transakcji; 3. normalne zakończenie bloku instrukcji ujętych w transakcję. n Transakcja kończy się wycofaniem jeśli wystąpi jeden z poniższych warunków: 1. użytkownik jawnie wywoła instrukcję tabort (wtedy również kończymy blok transakcji); 2. nastąpi zakleszczenie; 3. z jakichkolwiek powodów transakcja mogła zostać zakończona.

Obiekty trwałe n Obiekt jakiejkolwiek klasy jak i obiekt typu prostego jak np.: char, short, int, long, unsigned char, unsigned short, unsigned int, unsigned long, float i double może być utworzony jako obiekt trwały. Definicja klasy, której obiekty maja być trwałe musi być poprzedzona deklaracja, która ma następująca formę: persistent class class-name; Taka deklaracja pozwala na tworzenie obiektów klasy employee o charakterze zarówno trwałym jak i ulotnym. n Jeżeli klasa ma być użyta tylko do tworzenia obiektów trwałych, wówczas zamiast poprzedniej deklaracji można zastosować deklarację klasy bezpośrednio jako klasy trwałej: n Specyfikacja klasy jako trwałej nie jest potrzebna w programie, w którym nie manipulujemy, ani nie odwołujemy się do obiektów trwałych, będących instancjami tej klasy. persistent class employee; class employee { char addr[16];... }; persistent class employee { char addr[16];... };

Klasa cluster n Wszystkie obiekty w bazie danych składowane są wewnątrz klastrów (w odróżnieniu od systemów relacyjnych gdzie dotyczy to tylko określonych obiektów). Domyślnie, wszystkie obiekty typu np. telefon, są składowane w domyślnym klastrze powiązanym z typem telefon. Jeżeli wszystkie obiekty typu telefon są składowane w domyślnym klastrze, wówczas klaster ten reprezentuje zasięg obiektów typu telefon. Użytkownicy mogą jednak alokować swoje obiekty w zdefiniowanych przez siebie klastrach. W przykładzie ZepsuteTelefony i Dokumentacje są wskaźnikami na klastry nazwane odpowiednio zepsute i dokumenty. database *db;... if((db=database::open("AW"))==0) {... } trans{ cluster ZepsuteTelefony("zepsute", db), Dokumentacje("dokumenty",db);... }...

Klastry – cechy i ograniczenia n Jeżeli zamierzamy używać własnych klastrów musimy pamiętać o ograniczeniach i ich cechach: u deklaracja klastra musi występować wewnątrz transakcji u klaster może zawierać obiekty różnych typów u wskaźnik na klaster utworzony wewnątrz transakcji jest widoczny tylko w jej zasięgu i po jej zakończeniu wszelkie odwołania do niego są błędne. Wskaźniki na klastry są bowiem, tak jak zmienne, składowane na stosie i po zakończeniu bloku, w którym zostały zadeklarowane przestają istnieć. n Jest rzeczą oczywistą, że w momencie gdy tworzymy obiekty danego typu i nie definiujemy własnego klastra, lub tworzymy je nie umieszczając ich jawnie w zdefiniowanym klastrze, trafiają one do domyślnego (wcześniej omówionego) klastra.

Tworzenie i usuwanie trwałych obiektów n Obiekty trwałe są tworzone i usuwane poprzez użycie operatorów pnew i pdelete. Poza tym, że operatory te dotyczą obiektów w bazie danych a nie obiektów na stosie, ich semantyka jest podobna do operatorów new i delete. Operatory pnew i pdelete nie mogą być przeciążane. To jednak nie oznacza, że nie mamy prawa przeciążać lub też tworzyć własnych konstruktorów. n Operator pnew zwraca wskaźnik do obiektu trwałego. Wskaźniki takie noszą nazwę wskaźników trwałych. Wskaźniki trwałe są deklarowane tak samo jak zwykłe wskaźniki z wyjątkiem tego, że przy ich deklaracji jest użyte określenie typu - słowo kluczowe persistent. n Obiekty trwałe są wskazywane przez trwałe wskaźniki tak samo jak obiekty będące na stosie wskazywane są przez wskaźniki ulotne.

Tworzenie i usuwanie trwałych obiektów (przykład) (1) n Poniższy przykład pokazuje jak można tworzyć i manipulować trwałymi obiektami: persistent class osoba{... public:... int wiek; char nazwisko[20]; }; main() {... persistent osoba *ktos; trans {... ktos = pnew osoba;... ktos->wiek=40;... pdelete ktos; } n Domyślnie pnew tworzy obiekt w domyślnej bazie danych. Baza danych w której nowo tworzony obiekt ma zostać umieszczony może być jednak podana jawnie i może być różna od domyślnej (ostatnio otwartej) : ktos = pnew osoba in db;

Tworzenie i usuwanie trwałych obiektów (przykład) (2) n Obiekt umieszczony w domyślnej bazie danych lub też w jawnie podanej bazie jest umieszczony w domyślnym klastrze przypisanym obiektom tego typu. Można jednak zdefiniować dla obiektu alternatywny klaster. Umieszczanie obiektów w predefiniowanych klastrach daje większa kontrolę nad ich fizycznym i logicznym rozmieszczeniem przez co uzyskujemy większą wydajność i uporządkowanie bazy danych. n Poniższy fragment pokazuje w jaki sposób możemy używać klastrów n Pojedynczy klaster może zawierać obiekty różnych typów. persistent osoba *ktos; trans { cluster osoby("osobki", db); ktos = pnew osoba in osoby; }