Bolesław Leśmian „DUSIOŁEK” Przygotował: Cibor Robert Klasa 4d TGH

Dusiołek Postać literacka w twórczości Leśmiana wzorowana na mitologii słowiańskiej. Złośliwa istota wzorowana na „zmorze”, siadająca na piersi i wysysająca z niej dech, zwłaszcza w sytuacji smutku i nieszczęścia. Postać Dusiołka, opisana przez Bolesława Leśmiana w wierszu pod tytułem Dusiołek jest postacią fikcyjną.

Co się zdarzyło ?? „Dusiołek” opowiada o Bajdale, który szedł przez świat. Towarzyszyli mu wół i szkapa. Zmęczony drogą Bajdała, postanowił się zdrzemnąć pod lasem na mchu. W pewnym momencie z rowu wyszedł Dusiołek. Dusiołek zaczął dusić Bajdałę. Bajdała pokonał Dusiołka i zaczął robić wyrzuty szkapie i wołowi, że mu nie pomogli. Ballada kończy się pretensją skierowaną do Boga, że pozwolił, by taka okropna zjawa go nastraszyła, i że w ogóle istnieje coś takiego jak Dusiołek. Bajdała zadaje pytanie o sens istnienia zła. Ma on pretensje do Boga o to, że pozwolił On na istnienie zła.

Typ liryki Utwór Dusiołek należy do liryki pośredniej. Podmiot liryczny tak konstruuje świat przedstawiony, by móc wyrazić swoje zdanie na temat nurtujących go problemów. Czyni to na zasadzie dychotomii (dwudzielności, podziału), bo najpierw oddaje głos narratorowi, którym nie jest poeta, ale jakiś wiejski gawędziarz, a później pozwala zabrać głos bohaterowi prezentowanych wydarzeń, chłopu Bajdale.

sens utworu... Wiersz z pozoru jest zabawny, żartobliwy i posiada naiwną treść, jednak ta klechda (gawęda) ludowa posiada głęboki sens filozoficzny. Oto na świecie istnieje zło i człowiek ciągle jest narażony na wpadnięcie w jego sidła. Tak naprawdę to nie Bajdała, ale sam poeta przekomarza się ze Stwórcą i ma Mu za złe, że stworzył zło, które jest wszechobecne na świecie, a do tego bez przerwy boleśnie dotyka człowieka. Poeta uważa, że jego misją jest bronić człowieka, nawet gdy przychodzi mu wyrażać swoją niezgodę na zło wobec samego Boga.

Gatunek Literacki Cechy ballady znane są nam z okresu romantyzmu. Leśmian nawiązał w swym utworze do romantycznych ballad. Świadczy o tym stroficzna budowa utworu, tajemniczość, elementy fantastyki, udramatyzowana fabuła. Poza tym autor zastosował stylizację języka na chłopski, pospolity język, w którym nie brak wyrazów potocznych pochodzących z gwary chłopskiej, np. cielska, tobołem, jęzorem, splunął, zad, gębo, beczy, paskudę, olaboga, słuchajta, wyłają. Elementy humorystyczne, które odnajdujemy w Dusiołku, też nie były obce balladzie romantycznej, chociażby balladzie Mickiewicza Pani Twardowska.