Stowarzyszenie Świdnicki Klub Żeglarski “QBRYG” ŻEGLARZ JACHTOWY Budowa jachtu 2011
1.Kadłub jachtu żaglowego i jego wyposażenie jachty mieczowe jachty balastowe 2. Wyposażenie i osprzęt jachtu żaglowego 3. Drobny osprzęt pokładowy: 4. Olinowanie stałe 5. Olinowanie ruchome i liny pomocnicze 6. Budowa żagla 7. Drobny osprzęt żaglowy 8. Podstawowe informacje o jachtach mieczowych 9. Podstawowe informacje o jachtach balastowych 10. Podstawowe informacje o silnikach
Kadłub jachtu żaglowego i jego wyposażenie Podstawową częścią konstrukcyjną jachtu jest kadłub. Patrząc w kierunku dziobu, po prawej stronie znajduje się prawa burta, po lewej – lewa burta. Tylną część nazywamy rufą, a przestrzeń, pomiędzy rufą a dziobem – śródokręciem. Spód kadłuba nazywamy dnem. Najniższe miejsce kadłuba, pomiędzy podłogą a poszyciem nazywamy zęzą. Pokład to wodoszczelne pokrycie kadłuba. Wgłębienie w pokładzie przeznaczone dla sternika z załogą nazywamy kokpitem.
We wnętrzu jachtu znajdują się: forpik – dziobowy przedział kadłuba mesa – pomieszczenie mieszkalne dla załogi, achterpik – rufowy przedział kadłuba kubryk – wieloosobowe pomieszczenie mieszkalne kambuz – kuchnia jachtowa kabina nawigacyjna – pomieszczenie przeznaczone do pracy przy mapach, obliczeń, nawigacji kingston – toaleta
Ze względu na konstrukcję i przeznaczenie dzielimy jachty na mieczowe i balastowe
Jachty mieczowe Zachowują one stateczność kształtu, posiadają wysuwany miecz. Stosowane są głównie w żegludze śródlądowej. Miecz – ruchoma płyta wykonana z drewna, tworzywa sztucznego lub metalu zwiększająca opór boczny jachtu. Miecz porusza się w skrzynce mieczowej umieszczonej przeważnie w osi symetrii jachtu.
Jachty balastowe (kilowe) Zachowują stateczność ciężaru, posiadają balast zamocowany na dnie kadłuba. Stosowane głównie w żegludze morskiej. Balast – jest to masa zamocowana na dnie kadłuba, która powoduje obniżenie środka ciężkości, co w rezultacie zwiększa stateczność jachtu. Jachty balastowo-mieczowe są kombinacją poprzednich rozwiązań.
Wyposażenie i osprzęt jachtu żaglowego. Do osprzętu stałego zalicza się: maszty, olinowanie stałe oraz drobny osprzęt żaglowy. Maszty wykonane są ze stopów aluminiowych, rur stalowych o podwyższonej wytrzymałości lub z drewna. Główny maszt to grotmaszt, drugi to bezanmaszt. W przypadku, gdy pierwszy maszt jest niższy, nazywamy go fokmasztem, kolejny grotmasztem, a trzeci bezanmasztem. Poziome drzewce umieszczone w osi symetrii jachtu na dziobie kadłuba nazywa się bukszprytem, a umieszczone z tyłu – wystrzałem.
Drobny osprzęt pokładowy:
knagi – służą do mocowania lin kipy - metalowe lub drewniane oczka na pokładzie służące do przeprowadzania przez nie szotów żagli kabestany – urządzenia wspomagające w postawi windy o osi pionowej do wybierania szotów i fałów itp. polery – słupki trwale mocowane do pokładu służące do mocowania lin na pokładzie półkluzy i kluzy – metalowe okucie od góry otwarte lub zamknięte. Przeprowadzamy przez nie cumy i szpringi podwięź burtowa i sztagownik – okucie metalowe służące do przymocowania lin stałych do kadłuba ściągacz – służy to łączenia końców lin olinowania stałego z podwięziami czy sztagownikami oraz do regulacji ich naprężenia. Bom – to drzewce mocujący dolny lik żagla, jest zamocowany przegubowo do masztu. Gafel – to drzewce usztywniający lik górny żagla gaflowego reje – do poziome drzewce, służące do mocowania górnych lików żagli rejowych. flagsztok – to drzewce, na którym zawieszana jest bandera
Olinowanie stałe Dzielimy je na: sztagi, wanty i baksztagi. Sztagi to liny utrzymujące maszt w płaszczyźnie podłużnej jachtu. Wanty podtrzymują i usztywniają jacht w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny symetrii kadłuba Baksztagi usztywniają maszt w kierunku burt w rufowej części kadłuba.
Olinowanie ruchome i liny pomocnicze Są to liny służące do manewrowania żaglami oraz do poruszania niektórymi częściami osprzętu. Do olinowania ruchomego zaliczamy: fały, szoty, halsy, szkentle, topenanty, obciągacze bomu, dirki oraz różne liny pomocnicze. Szoty to liny służące do manewrowania żaglami Hals to lina naciągająca róg halsowy żagla Szkentla to lina naciągająca róg szotowy żagla. Topenanta to lina podtrzymująca nok bomu i w razie potrzeby unosząca go do góry Obciągacz bomu to linka działająca w przeciwnym kierunku niż topenanta. Dirki spełniają identyczną funkcję co topenanta na jachtach z ożaglowaniem gaflowym
Budowa żagla Żagiel to płat tkaniny z tworzywa sztucznego, na który działa wiatr, powodując powstanie siły aerodynamicznej. Każdy żagiel sporządzony jest z brytów (pasów tkaniny). Brzegi żagla nazywamy likami. Remizka to okucie wzmacniające otwór w żaglu. Refsejzing (reflinka) to linka służąca do obwiązywania zrefowanej części żagla.
Rodzaje ożaglowania Wyróżniamy kilka rodzajów zamocowania żagla i kształtu żagla:
Typy osprzętu żaglowego W zależności od liczby i rodzaju noszonych żagli, jednostki żaglowe możemy sklasyfikować następująco:
Żagiel mocujemy najczęściej za pomocą likszpary Żagiel mocujemy najczęściej za pomocą likszpary. Nazywamy tak wydrążenie w maszcie lub bomie, w które wciąga się liklinę żagla. Ilustracja pokazuje najpopularniejsze sposoby mocowania żagli.
Drobny osprzęt żaglowy szekle – metalowe łączniki w postaci podkowiastych pałąków z ramionami zakończonymi otworami. Przez otwory przechodzą sworznie lub śruby. Szekle służą do łączenia między sobą olinowania oraz innych części osprzętu. kausze – metalowe chomątka o kształcie kroplowym umieszczone w okach lin, a chroniące je przed przetarciem. bloki – służą do zmiany kierunku siły potrzebnej do wybierania żagli. krętliki – połączenia osiowe np. szekli z ogniwami, umożliwiające ich wzajemny obrót raksy i karabińczyki – służą do zamocowania liku przedniego sztaksla do sztagu
Kotwice Jacht powinien być wyposażony w urządzenia cumownicze i kotwiczne. Poniżej przedstawiono rodzaje kotwic.
Podstawowe informacje o jachtach mieczowych:
Podstawowe informacje o jachtach balastowych:
Podstawowe informacje o silnikach
W zależności od sposobu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrze rozróżnia się: – silniki z zapłonem iskrowym – zapłon mieszanki następuje za pomocą iskry, paliwo benzyna lub benzyna z olejem – silniki z zapłonem samoczynnym (wysokoprężne) – zapłon mieszanki następuje samoczynnie, paliwo – olej napędowy. Głównymi parametrami charakteryzującymi silnik jest jego moc, wyrażana w kilowatach (kW) lub koniach mechanicznych (KM) i prędkość obrotowa silnika. Przy normalnym pływaniu w zasadzie jacht powinien poruszać się z prędkością ekonomiczną, która występuje przy około ¾ maksymalnych obrotów silnika.
W silnikach wyróżniamy układy: – mechanizm tłokowo-korbowy – służący do zamiany ruchu posuwisto-zwrotnego tłoka na ruch obrotowy wału. – rozrząd – sterujący dopływem paliwa do cylindra i wylotem spalin – układ zasilania i instalacja zapłonowa – zapewniające powstanie mieszanki i jej zapłon w odpowiednim momencie – układ olejenia – mający za zadanie zmniejszenie tarcia między pracującymi częściami mechanicznymi – układ chłodzenia – odprowadza nadmiar ciepła z tłoka i głowicy silnika. Możliwe chłodzenie powietrzem lub wodne. – osprzęt silnika – rozrusznik, prądnica i akumulator
Ze względu na sposób zamocowania silnika wyróżnia się – silnik przyczepny – silnik wbudowany (stacjonarny) Silnik przyczepny montowany jest na pawęży lub w studzience kokpitowej. Jest to dwu- lub czterosuwowy silnik z zapłonem iskrowym. Silniki te cechuje możliwość montażu na małym jachcie, łatwość montażu, stosunkowo mały ciężar, duża manewrowość prosta konserwacja i obsługa. Zużywa dużo paliwa i jest głośny. Ze względu na niską moc posiada niemal wyłącznie rozruch ręczny. Niedopuszczalne jest uruchomienie silnika przyczepnego przy niezanurzonej części silnika, gdzie umieszczony jest wlot wody chłodzącej. Na jachtach średniej wielkości i dużych stosowane są silniki wysokoprężne. Wśród wielu zalet na podkreślenie zasługują: bezpieczeństwo eksploatacji, ekonomika, wysoki stopień niezawodności pracy, małe spalanie. Wady: duży ciężar, skomplikowana budowa oraz ciężki rozruch ręczny.
Są stosowane dwa systemy sterowania silnikiem: jednodźwigniowy i dwudźwigniowy. W systemie dwudźwigniowym jedna dźwignia służy do regulacji prędkości obrotowej silnika a druga do zmiany biegów. W systemie jednodźwigniowym regulacja prędkości obrotowej jest połączona z przełącznikiem zmiany biegów. Po uruchomieniu silnika należy skontrolować: prawidłowość działania układu chłodzenia ładowanie akumulatora poziom ciśnienia oleju
Dziękuję za uwagę