Ćwiczenia kinezyterapii miejscowej 1) Ćwiczenia bierne 2) Ćwiczenia czynno-bierne 3) Ćwiczenia samowspomagane 4) Ćwiczenia czynne w odciążeniu 5) Ćwiczenia czynne wolne 6) Ćwiczenia czynne oporowe 7) Ćwiczenia prowadzone

Ćwiczenia bierne: Ruch przy użyciu siły zewnętrznej bez czynnego udziału mięśni pacjenta Cele: Zamiana ruchu biernego na czynny Wspomaganie działania pompy mięśniowej Zapobieganie przykurczom stawowym Utrzymanie długości i elastyczności mięśni Udrażnianie szlaków czucia proprioceptywnego

Kwalifikacja do ćwiczeń: siła mm na 0 i 1 w teście Lovetta

Metodyka pozycja wyjściowa –„izolowana” (siedząca lub leżąca) taka jak w teście Lovetta na 0 i 1 stabilizacja odcinka bliższego stawu Pełne odciążenie kończyny chwyt pewny, bezpieczny, wygodny dla terapeuty i pacjenta ruch w pełnym fizjologicznym zakresie lub do granicy bólu tempo wolne i rytmiczne (z przerwą na wypoczynek lub ćwiczenia w drugiej kończynie) głośne komendy, wyliczanie powtórzeń, kontakt z pacjentem Ilość powtórzeń – ok. 30 - 50 w każdym stawie Od mniejszych do większych stawów (wyjątek udarowcy)

Wskazania Porażenia i niedowłady mięśni Zwiększone patologiczne napięcie mięśniowe Nieutrwalone ograniczenia ruchomości w stawach Zła trofika tkanek miękkich Długotrwałe unieruchomienie Inne przypadki gdy ruch czynny jest przeciwwskazany a siła mięśniowa jest wyższa niż zakładana do wykonywania ćw. biernych

Przeciwwskazania: stany pourazowe po złamaniach z niepełnym zrostem stany zapalne stawów stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawów rany skóry, mięśni, tk. miękkich po zabiegu operacyjnym występowanie bólu podczas ćwiczeń znacznie podwyższona temperatura ciała

Ruchy w kkg Ruch zgięcia i prostowania palców rąk, krążenia palców Ruchy krążenia w st. nadgarstkowym Ruchy zgięcia i prostowania w st. łokciowym, krążenia w st. łokciowym

Ruchy zgięcia, prostowania (również horyzontalnego) odwodzenia, rotacji w st.barkowym

Ruchy w kkd Ruchy zgięcia i prostowania palców stóp Ruchy zgięcia i prostowania st. skokowego Trójzgięcie kkd – st. skokowy, st. kolanowy, st. biodrowy

Odwiedzenie i przywiedzenie w st. biodrowym Rotacja w st. biodrowym – krążenia

2) Ćwiczenia czynno - bierne Ruch prowadzony jest biernie przez terapeutę, a pacjent czynnie rozluźnia mięśnie czynno – bierne = bierno - czynne ??? Ćw. bierno – czynne – oparte o siłę mm. pacjenta, a siła zewnętrzna (terapeuta) ma charakter wspomagający odciążenie w pewnym odcinku wzorca ruchu (np. początkowa lub końcowa faza ruchu)

rozbicie odruchowego koła bólu Cele: rozbicie odruchowego koła bólu obniżenie nadmiernego napięcia mm spowodowanego bólem lub unieruchomieniem Odruchowe koło bólu mięśnie Ból OUN

Kwalifikacja do ćwiczeń: Siła mm na 1 (wyczuwalne palpacyjnie napięcie mm przy próbie ruchu czynnego, brak ruchu czynnego)

WSKAZANIA: PRZECIWWSKAZANIA: Czynne procesy zapalne Stany bólowe Stany unieruchomienia Stany po chirurgicznych zabiegach rekonstrukcyjnych w narządzie ruchu, Choroby reumatyczne Stany atrofii tkankowej Demineralizacja kości PRZECIWWSKAZANIA: Czynne procesy zapalne Świeże blizny lub rany Stany wymagające bezwzględnego unieruchomienia np. zwichnięcia, złamania

Metodyka Pozycja wyjściowa – tak jak w teście Lovetta na 0 i 1 Ruch w st. mobilizowanym Ruch w niepełnym zakresie – do granicy bólu Bardzo wolne tempo Chwyt pewny wygodny 10 – 15 powtórzeń w serii, 3-5 serii, przerwa 2-3 min Po zabiegach fizykoterapeutycznych lub pod osłoną leku

3) Ćwiczenia samowspomagane są to ćw. kombinowane dla niesprawnych grup mm, których siła mięśniowa wynosi 0-2 będą to działania o charakterze biernym, a dla grup zdrowych – o charakterze czynnym, a nawet oporowym Wspomaganie może mięć charakter: Bezpośredni – sprawna ręka pacjenta (ręka ćwiczy rękę) Pośredni – system bloczkowo – ciężarkowy, laska, rowerek

Cele: Poprawa trofiki przez zwiększenie działania pompy mięśniowej Utrzymanie zakresów ruchu w stawach Zapobieganie niekorzystnym zmianom wynikającym z bezruchu Oddziaływanie psychoterapeutyczne - samodzielność

4) Ćwiczenia czynne w odciążeniu Cele: Poprawa siły mięśniowej Likwidacja ograniczeń ruchu w stawach Zapobieganie powstawaniu ograniczeń ruchu w stawach Poprawa trofiki tkanek

Kwalifikacja do ćwiczeń Siła mm od -2 do +2

WSKAZANIA: Niepełny zrost kostny Stany bólowe o małej intensywności PRZECIWWSKAZANIA: konieczność bezwzględnego unieruchomienia silne odczucia bólowe ostre stany zapalne głównie stawów stany bezpośrednio po urazach

Metodyka: Odciążenie poprzez: Odciążenie pełne, wygodne, bezpieczne Ręce terapeuty System bloczkowy Płaszczyzny poślizgowe Wrotki terapeutyczne Środowisko wodne Odciążenie pełne, wygodne, bezpieczne Pozycja wyjściowa – tak jak w teście Lovetta na 2 ( ruch w płaszczyźnie równoległej do podłoża) Stabilizacja odcinka bliższego

Ruch w pełnym fizjologicznym zakresie Punkt zaczepienia podwieszek odciążających powinien znajdować się w osi stawu, w którym wykonywany jest ruch Przesunięcie punktu zawieszenia kończyny w linii prostopadłej do osi długiej ćwiczonej kończyny w kierunku wykonywania ruchu wspomaga ten ruch Przesunięcie punktu zawieszenia kończyny w linii prostopadłej do osi długiej ćwiczonej kończyny w kierunku przeciwnym do wykonywania ruchu utrudnia ten ruch Ruch w pełnym fizjologicznym zakresie Czas ćwiczeń ruchu w jednej płaszczyźnie i w jednej osi – 3-5min

5) Ćwiczenia czynne wolne Łącznik między ćwiczeniami czynnymi w odciążeniu a czynnymi oporowymi Cel: Ćwiczenia czynne = kształtujące w kulturze fizycznej W rehabilitacji: zwiększenie zakresów ruchu w stawach zwiększenie precyzji ruchów Kształtowanie koordynacji ruchów Utrzymanie siły mięśniowej Likwidacja wzmożonego spoczynkowego napięcia mięśniowego spowodowanego bólem lub zmęczeniem Poprawa koordynacji nerwowo – mięśniowej Poprawa trofiki tkanek

Klasyfikacja do ćwiczeń Siła mięśniowa – na 3 w teście Lovetta

Metodyka Przejście od pozycji niskich do wysokich Pozycja wyjściowa – taka jak w teście Lovetta na 3 Przejście od pozycji niskich do wysokich Ruch w płaszczyźnie prostopadłej do podłoża Tempo dostosowane do możliwości pacjenta Zmiany tempa Przejście od ćwiczeń łatwiejszych do złożonych Liczba powtórzeń – 8-12 powtórzeń każdego ćwiczenia

6) Ćwiczenia czynne oporowe Cele: poprawa siły mięśniowej zapobieganie osłabieniu siły mięśniowej uzyskanie „przerzutów” napięć mięśniowych do części ciała znajdujących się czasowo w unieruchomieniu poprawa koordynacji nerwowo – mięśniowej poprawa wytrzymałości miejscowej mięśni

Takie jak w innych formach ćwiczeń czynnych PRZECIWWSKAZANIA: Takie jak w innych formach ćwiczeń czynnych Schorzenia upośledzające krążenie obwodowe

Metodyka Opór poprzez: Ręce terapeuty Obciążenie bezpośrednie (woreczki, przylepce) System bloczkowo – ciężarkowy Urządzenia typu Atlas

6) Ćwiczenia czynne oporowe Cele: poprawa siły mięśniowej zapobieganie osłabieniu siły mięśniowej uzyskanie „przerzutów” napięć mięśniowych do części ciała znajdujących się czasowo w unieruchomieniu poprawa koordynacji nerwowo – mięśniowej poprawa wytrzymałości miejscowej mięśni

Takie jak w innych formach ćwiczeń czynnych PRZECIWWSKAZANIA: Takie jak w innych formach ćwiczeń czynnych Schorzenia upośledzające krążenie obwodowe

Metodyka Opór poprzez: Ręce terapeuty Obciążenie bezpośrednie (woreczki, przylepce) System bloczkowo – ciężarkowy Urządzenia typu Atlas Im większy opór tym mniejsza liczba powtórzeń Istotne: czas , tempo, liczba serii, liczba powtórzeń,

Przy użyciu systemu bloczkowo-ciężarkowego: bloczek kierunkowy prostopadle do osi długiej kończyny w połowie zakresu ruchu Obciążenie poza powierzchnią stanowiska (nie nad pacjentem) Ruch w płaszczyźnie równoległej do podłoża Stabilizacja odcinka bliższego Kończyna podwieszona w osi stawu Ruch w możliwym zakresie Przy dużym zakresie ruchu dzielimy go na dwa sektory 10-15min

7) Ćwiczenia prowadzone Pacjent wykonuje ćwiczenie sam w 2/3 zakresu ruchu (a nawet z oporem) a w 1/3 zakresu ruchu wymaga pomocy, Czynnikiem wspomagającym jest najczęściej ręka terapeuty Ćwiczenia prowadzone = ćwiczenia bierno-czynne ???