Grupowe podejmowanie decyzji dr hab. Jerzy Supernat Instytut Nauk Administracyjnych Uniwersytet Wrocławski

Grupowe podejmowanie decyzji W teorii grupowego podejmowania decyzji wyróżnia się co najmniej trzy sposoby postrzegania grupy: grupa jest zbiorową całością niezależną od cech swoich członków grupa jest zestawem jednostek, a cechy grupy są funk-cją cech poszczególnych członków grupa jest zbiorową całością, którą tworzy zestaw jed-nostek, a zrozumienie jej zachowania wymaga badania cech grupy i cech jej członków dr hab. Jerzy Supernat

Grupowe podejmowanie decyzji Zgodnie z trzecią perspektywą grupa ma własny umysł (groups have minds of their own) i można zatem badać zachowanie grupy niezależnie od badania cech jej człon-ków. Koncepcję umysłu grupowego (a group mind) rozwinął amerykański psycholog Daniel M. Wegner, wprowadzając pojęcie systemu pamięci transakcyjnej (a transactive memory system). Według niego pamięć transakcyjna jest właściwością przede wszystkim grupy i zatem nie można jej ani przypisać żadnej poszczególnej jednostce, ani też znaleźć gdzieś między jednostkami. dr hab. Jerzy Supernat

Grupowe podejmowanie decyzji Daniel M. Wegner: The transactive memory system in a group involves the operation of the memory systems of the individuals and the processes of communication that occur within the group. Transactive memory is therefore not traceable to any of the individuals alone, nor can it be found somewhere „between” individuals. Rather, it is a property of a group. This unique quality of transactive memory brings with it the realization that we are speaking of a constructed system, a mode of group operation that is built up over time by its individual constituents. Once in place, then, the transactive memory system can have an impact on what the group as a whole can remember, and as a result, on what individuals in the group remember and regard as correct even outside the group. In short, transactive memory derives from individuals to form a group information-processing system that eventually may return to have a profound influence upon its individual participants. dr hab. Jerzy Supernat

Grupowe podejmowanie decyzji Więcej na temat systemu pamięci transakcyjnej zob. link poniżej: dr hab. Jerzy Supernat

Daniel M. Wegner

Grupowe podejmowanie decyzji Knowledge is of two kinds: we know a subject ourselves, or we know where we can find information upon it. Samuel Johnson (1709-1784)

Grupowe podejmowanie decyzji Zalety grupowego podejmowania decyzji: większa ogólna suma wiedzy lub informacji większa liczba podejść do problemu uczestnictwo w podejmowaniu decyzji zwiększa ogólną akceptację końcowego wyboru lepsze zrozumienie decyzji dr hab. Jerzy Supernat

Grupowe podejmowanie decyzji Wady grupowego podejmowania decyzji nacisk społeczny (nacisk na grupową spójność prowadzi w skrajnym przypadku do patologicznego myślenia grupowego – groupthink) akceptacja pierwszego rozwiązania indywidualna dominacja konkurencja między decyzjami utrudniająca znalezienie najlepszego rozwiązania czas niezbędny do podjęcia decyzji polaryzacja grupowa

Grupowe podejmowanie decyzji Strategie grupowego podejmowania decyzji rutynowe podejmowanie decyzji twórcze podejmowanie decyzji negocjacyjne podejmowanie decyzji dr hab. Jerzy Supernat

RUTYNOWE PODEJMOWANIE DECYZJI TWÓRCZE PODEJMOWANIE DECYZJI Żródło: E.F. Harrison RUTYNOWE PODEJMOWANIE DECYZJI TWÓRCZE PODEJMOWANIE DECYZJI NEGOCJACYJNE PODEJMOWANIE DECYZJI Struktura grupy Specjaliści wraz z koordynatorem (przywódcą) Heterogeniczny, kompetentny skład; sprzyjający procesom twórczym kierownik Proporcjonalna reprezentacja zainteresowanych stron Role grupowe Niezależny wysiłek; specjalistyczna wiedza Wszystkie pomysły są przedmiotem grupowej dyskusji Jednostka postrzega się jako reprezentant zainteresowanej strony Proces grupowy Określenie celów; interakcje pomiędzy koordynatorem i specjalistami Proces rozwiązywania problemu z pełną partycypacją i spontaniczną komunikacją Uporządkowana komunikacja; sformalizowane procedury obrad i głosowania Styl grupowy Znaczny stres wynikający z wymagań jakościowych i ilościowych oraz ograniczeń czasowych Relaksacyjne, niestresujące otoczenie; brak sankcji Otwartość i szczerość; akceptacja procedur; unikanie wrogości Normy grupowe Profesjonalizm Otwartość komunikacji; konsensus; wspieranie oryginalności; eliminacja autorytaryzmu Pragnienie osiągnięcia porozumienia; konstruktywne postrzeganie konfliktu; akceptacja kompromisu

Grupowe podejmowanie decyzji Typy grup decyzyjnych: grupa interaktywna grupa nominalna grupa delficka dr hab. Jerzy Supernat

Grupowe podejmowanie decyzji Grupa interaktywna Spotkanie grupy interaktywnej na ogół rozpoczyna się od przedstawienia problemu przez przywódcę grupy. Następ-nie ma miejsce nieustrukturalizowana dyskusja służąca zgromadzeniu informacji i poznaniu stanowisk uczestni-ków. Spotkanie kończy się zwykle podjęciem decyzji przez głosowanie lub przez aklamację. dr hab. Jerzy Supernat

Grupowe podejmowanie decyzji Grupa nominalna Technikę grupy nominalnej (nominal group technique – NGT) opracowali Andre L. Delbecg i Andrew H. Van de Ven w 1968 r. Ustrukturalizowana procedura tej techniki ma następujący przebieg: członkowie grupy osobno i w ciszy spisują swoje pomysły rozwiązania problemu czy realizacji zadania członkowie grupy przedstawiają w kolejnych rundach swoje pomysły, których zwięźle ujęta istota jest bez dyskusji zapisywana na tablicy lub na przymocowanym do ściany arkuszu papieru po zaprezentowaniu pomysłów przez wszystkich członków grupy następuje dyskusja w celu wyjaśnienia i oceny zapisanych pomysłów spotkanie kończy odbywające się odrębnie i w ciszy głosowanie członków grupy dokonujących uszeregowania zgłoszonych pomysłów (decyzja „grupowa” wynika z podsumowania indywidualnych głosów) dr hab. Jerzy Supernat

Andrew H. Van de Ven

Grupowe podejmowanie decyzji Grupa delficka W przeciwieństwie do procesów decyzyjnych w grupie interaktywnej i w grupie nominalnej członkowie grupy delfickiej znajdują się w różnych miejscach (they are physically dispersed) i nie spotykają się twarzą w twarz w celu grupowego podjęcia decyzji. Zob. też link poniżej: dr hab. Jerzy Supernat

GRUPA INTERAKTYWNA GRUPA NOMINALNA GRUPA DELFICKA Źródło: E.F. Harrison GRUPA INTERAKTYWNA GRUPA NOMINALNA GRUPA DELFICKA Kryteria oceny decyzji grupowej - Jakość - Akceptacja - Oryginalność Średnia do wysokiej Niska do średniej Średnia Sytuacyjne cechy grupowego podejmowania decyzji - Dostęp do wiedzy fachowej - Zasięg decyzji - Konflikt w obrębie grup Niski do średniego Średni do szerokiego Średni do wysokiego Średni Wąski do średniego Niski Członkostwo grupowe - Ekspert - Przedstawiciel - Współpracownik Okazjonalnie Często Zwykle Rzadko

Myśl końcowa "Sir, What is the secret of your success?" a reporter asked a bank president. "Two words". "And, sir, what are they?" " Good decisions." "And how do you make good decisions?" "One word." "And sir, what is that?" "Experience." "And how do you get Experience?" "Two words." "And, sir, what are they?" "Bad decisions.” Anonymous dr hab. Jerzy Supernat