Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

„Istnieje wiele pytań, które głupcy mogą zadać, a na które mądrzy ludzie nie potrafią odpowiedzieć.” George Polya

DIAGRAMY PROCENTOWE. Wiele danych podawanych jest w procentach, dzięki temu możemy je w łatwiejszy sposób analizować i porównywać. Najbardziej czytelnym i efektownym sposobem przedstawiania danych wyrażonych w procentach są diagramy procentowe.

DIAGRAMY PROCENTOWE. Dane można przedstawiać w różnej formie graficznej. Najczęściej spotykane rodzaje diagramów procentowych to: słupkowe kolumnowe kołowe pierścieniowe walcowe itd.

Oceny ze sprawdzianu klasa I c DIAGRAMY PROCENTOWE. Przyjrzyjmy się teraz pewnym danym przedstawionym na różnych diagramach procentowych. Oto tabelka zawierająca dane: Zauważ, że porównywanie tak zapisanych danych nie jest proste. Oceny ze sprawdzianu klasa I c ocena ilość % niedostateczny 2 10 dopuszczający dostateczny 6 30 dobry 5 25 bardzo dobry 4 20 celujący 1

DIAGRAM SŁUPKOWY. Na diagramie od razu widać, że najwięcej było ocen dostatecznych a najmniej niedostatecznych, dopuszczających i niedostatecznych było tyle samo.

DIAGRAM KOLUMNOWY. Przy tworzeniu diagramów słupkowego i kolumnowego w zeszycie ważne jest odpowiednie dobranie skali. Można przyjąć np. 1 cm = 10% ,1 kratka = 10% , 1mm = 1 % itp.

DIAGRAM KOŁOWY. Przy tworzeniu diagramu kołowego potrzebny jest kątomierz. Przyjmujemy, że 1% to 360° : 100 czyli 3,6°.

DIAGRAM PIERŚCIENIOWY. Jest to trochę mniej popularna odmiana diagramu kołowego

DIAGRAM WALCOWY. Przypomina wykres słupkowy ale lepiej wygląda w prezentacjach multimedialnych.

TWORZENIE DIAGRAMÓW. Najprostszym i najszybszym sposobem tworzenia diagramów procentowych jest użycie odpowiedniego programu komputerowego, znajdziemy w nich wiele propozycji diagramów. Wskazówki do ręcznego tworzenia niektórych diagramów podaliśmy już wcześniej. Nawet najpiękniejszy diagram będzie bezużyteczny, jeśli nie będzie spełniał swojej roli – obrazowania danych. Przy tworzeniu diagramu procentowego należy pamiętać, że musi on być czytelny.

ODCZYTYWANIE DIAGRAMÓW. Z czytaniem diagramów jest podobnie jak z czytaniem treści zadań, aby je zrozumieć należy przeczytać dokładnie. Przed odczytaniem danych przeczytaj tytuł i legendę diagramu. Odczytując dane staraj się najpierw zwrócić uwagę na wysokość słupków czy wielkość zamalowanego pola w kole a dopiero potem szukaj danych liczbowych.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 1. Odczytaj z diagramu: lasów w jakim przedziale wiekowym jest najwięcej? lasów 80-cio letnich i starszych jest mniej, czy więcej niż tych z przedziału 1-20 lat? jakim procentem wszystkich lasów są młodsze niż 61 lat? jakich lasów jest najmniej?

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 1 – ciąg dalszy. Lasów w jakim przedziale wiekowym jest najwięcej? Sprawdzamy, które z zamalowanych pól jest największe, weryfikujemy to z danymi liczbowymi i sprawdzamy legendę. Najwięcej lasów jest w przedziale 21-40 lat.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 1 – ciąg dalszy. Lasów 80-cio letnich i starszych jest mniej, czy więcej niż tych z przedziału 1-20 lat? Sprawdzamy na legendzie, które pola reprezentują dane lasy a następnie odczytujemy dane z diagramu. W obu przedziałach jest tyle samo lasów.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 1 – ciąg dalszy. Jakim procentem wszystkich lasów są młodsze niż 61 lat? Sprawdzamy na legendzie, które pola reprezentują dane lasy, odczytujemy liczby z diagramu i sumujemy. 22 + 24 + 17 + 2 = 65 Takie lasy stanowią 65% całości.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 1 – ciąg dalszy. Jakich lasów jest najmniej? Wystarczy jeden rzut oka na diagram, aby stwierdzić, że najmniej jest lasów odnowionych.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 2. Przyjmijmy, że lądy na Ziemi zajmują łącznie 150 mln km2. Diagram przedstawia procentowy udział powierzchni poszczególnych kontynentów w całkowitej powierzchni lądów.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 2 – ciąg dalszy. Które zdanie jest prawdziwe? Ameryka Pn. i Azja zajmują łącznie więcej niż połowę lądów Ziemi. Europa ma najmniejszą powierzchnię spośród wszystkich kontynentów. Afryka i Azja mają łącznie większą powierzchnię niż pozostałe lądy Ziemi. Powierzchnia Azji stanowi mniej niż jedną trzecią powierzchni lądów Ziemi. Jeśli nie widzisz odpowiedzi od razu, musisz przeanalizować każde zdanie.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 2 – ciąg dalszy. Ameryka Pn. i Azja zajmują łącznie więcej niż połowę lądów Ziemi. Widzimy, że to fałsz. Oba kontynenty razem zajmują 46% lądów a więc mniej niż połowę.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 2 – ciąg dalszy. Europa ma najmniejszą powierzchnię spośród wszystkich kontynentów. To także fałsz. Najmniejszą powierzchnię ma Australia.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 2 – ciąg dalszy. Afryka i Azja mają łącznie większą powierzchnię niż pozostałe lądy Ziemi. 20 + 30 = 50, a więc i to zdanie jest fałszywe. Oba kontynenty stanowią 50% a więc dokładnie połowę wszystkich lądów.

PRZYKŁADOWE ZADANIA. ZADANIE 2 – ciąg dalszy. Powierzchnia Azji stanowi mniej niż jedną trzecią powierzchni lądów Ziemi. Jedna trzecia to inaczej 0,(3) czyli powtarzająca się trójka, 30% = 0,3. Po porównaniu wychodzi 0,3 < 0,(3) a więc to zdanie jest prawdziwe.