Matematyka w starożytności

Euklides Euklides z Aleksandrii (starogr. Εὐκλείδης, Eukleides, ur. ok. 365 r. p.n.e., zm. ok. 300 r. p.n.e.) – matematyk grecki pochodzący z Aten, przez większość życia działający w Aleksandrii.

Pitagoras Pitagoras (gr. Πυθαγόρας, Pythagoras) (ur. ok. 572 p.n.e. na Samos lub w Sydonie, zm. ok. 497 p.n.e. w Metaponcie) –  grecki matematyk, filozof,mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem. Z relacji anonimowego autora wiadomo, że Pitagoras żył 104 lata[2], ale większość opisów wzmiankuje jedynie około 80 lat. Według jednej z wersji zmarł w Metaponcie w domu zapaśnika Milona, ocalony z pogromu Krotony, zaś innej - rewolty tej nie przeżył. Według wielu źródeł jego żoną była Teano, z którą miał dwóch synów: Telangesa i Menezarcha

Twierdzenie pitagorasa W dowolnym trójkącie prostokątnym suma kwadratów długości przyprostokątnych jest równa kwadratowi długości przeciwprostokątnej tego trójkąta. Zgodnie z oznaczeniami na rysunku obok zachodzi tożsamość Geometrycznie oznacza to, że jeżeli na bokach trójkąta prostokątnego zbudujemy kwadraty, to suma pól kwadratów zbudowanych na przyprostokątnych tego trójkąta będzie równa polu kwadratu zbudowanego na przeciwprostokątnej. W sytuacji na rysunku obok: suma pól kwadratów "czerwonego" i "niebieskiego" jest równa polu kwadratu "fioletowego".

Milet, główny ośrodek cywilizacji jońskiej i najważniejszy ośrodek gospodarczy i intelektualny Greków okresuarchaicznego był ojczystym miastem Talesa i miejscem narodzin europejskiej filozofii i nauki. Polis ta stanowiła jedną z kolonii greckich na wybrzeżu Azji Mniejszj, założoną przez osadników z plemienia Jonów W czasach Talesa (działającego w pierwszej połowie VI w. p.n.e., zob. rozdział Datowanie) było to miasto, słynące z handlu i żeglugi, sąsiadujące z ludami niegreckimi, stanowiło ośrodek kontaktów gospodarczych i kulturowych między Grekai a dawnymi cywilizacjami Wschodu (Egiptem, Mezopotamią i Fenicją). Początkowo skonfliktowane z sąsiadującym imperium lidyjskim, za rządów tyrana Trazybula (VII w. p.n.e.) zawarło sojusz z władcą Lidów Alyattesem, co na długo zapewniło mu bezpieczeństwo ze strony azjatyckich sąsiadów. Pół wieku później, gdy słynący z wielkich bogactw władca Lidów Krezus podporządkował sobie inne miasta jońskie, Milet nadal cieszył się niezależnością. Stolica Lidów, Sardes, ściągała greckich mędrców [Her. I 29] – wzajemne oddziaływania lidyjsko-greckie były bardzo znaczne. Także sam Tales (jako inżynier) współpracować miał z Krezusem. Lidia, w której silne były także wpływy cywilizacji mezopotamskiej, uczestniczyła w transferze do Grecji osiągnięćmatematycznych i astronomicznych Babilończyków – stało się to jedną z przyczyn zapoczątkowania przez Talesa i jego następców, Anaksymandra i Anaksymenesa, filozofii i nauki greckiej właśnie w Milecie. Jako miasto handlowe Milet utrzymywał bardzo żywe stosunki także z Egiptem.