Wesele w Atomicach

Autor Sławomir Mrożek

W swoich utworach wykorzystuje: Różne rodzaje stylizacji językowych Sławomir Mrożek urodził się 29 VI 1930 w Borzęcinie (dawne woj. tarnowskie). Jest jednym z najbardziej znanych i cenionych polskich dramaturgów XX wieku. Jest również rysownikiem i satyrykiem. Obecnie mieszka w Krakowie i Paryżu.  W swoich utworach wykorzystuje: Groteskę Ironię Kpinę Różne rodzaje stylizacji językowych

Gatunek Zbiorek opowiadań Wesele w Atomicach (1959) zawiera utwory, które bardzo trafnie ukazują aktualne także dzisiaj zagadnienia społeczne i obyczajowe. Większość z nich opiera się na kontraście wiejskich wierzeń z powierzchowną nowoczesnością, zderzeniu tradycyjnej chłopskiej zabobonności z postępem technicznym, dotykając problemów komunikacji międzyludzkiej, wyobcowania, uwikłania w sidła losu. Opowiadanie – krótki utwór epicki o prostej akcji, niewielkich rozmiarach, jednowątkowej fabule, pisany prozą, prezentujący jakieś wydarzenia. Może wykorzystywać opis, dialogi, mowę zależną i pozornie zależną. Opowiadanie nie ma tak zwartej budowy jak nowela, o czym decydują postacie drugoplanowe, opisy i refleksje. Od noweli różni się luźną konstrukcją i brakiem obowiązujących w niej rygorów.

Treść utworu: W Atomicach, wsi o wysoko rozwiniętej technice, odbywało się wesele dobrze dobranej pod względem majątkowym pary (on miał siłownię „w samym środku wsi, przy kościele”, ona „w malowanym kufrze chyba ze sześć patentów z dziedziny biochemii”). W Atomicach całkowicie przekształcono przyrodę: miejsca zalesione ucywilizowano, pustynię zalesiono, a rzekę zawrócono, co spowodowało, że droga do kościoła była trochę dłuższa. Nim jednak ruszono do kościoła, odbyły się tradycyjne oczepiny. Druhny śpiewały przyśpiewki, po czym zrobiły pannie młodej elektrolizę i wprowadziły ją do komory ciśnień. Właściwa zabawa zaczęła się po powrocie z kościoła. Tańce suto zakrapiano alkoholem. Z pojedynku na przyśpiewki między Smugą a Piegiem rozpętała się weselna bijatyka, różniąca się od tradycyjnej jedynie użyciem broni niekonwencjonalnej. W powietrzu latały rakiety, „staroświecki, ścienny licznik Geigera” wskazywał coraz większe promieniowanie. W izbie zaczęły wyrastać niebieskie paprocie. Gospodarz, by uspokoić towarzystwo, użył gazów bojowych. Goście szybko narzucili kombinezony. Kombinezon narratora okazał się nieszczelny, więc narrator poszedł do domu. Drogę oświetlała mu promieniująca chata weselna. Nim dotarł na własne podwórko, zdążyły mu już wyrosnąć „dodatkowe nóżki (...) zielony róg na czole, a na grzbiecie chitynowy pancerzyk”. Wpełznął do domu przez szparę w ramie okiennej i spokojnie zasnął.

Bohaterowie Narrator - jeden z mieszkańców, człowiek, którego życie zostało podporządkowane wynalazkom technicznym - nie dziwi go to, że przechodzi mutację pod wpływem radioaktywnego opadu, ani to, że przez jego podwórko przebiega tama, rzekomo niezbędna do rozwoju gospodarczego. Jest gościem na weselu. Mieszkańcy Atomic - ludzie, którzy mimo postępu technicznego zachowali zwykłe, przeciętne ludzkie wady - kłótliwość, skłonność do awantur, ambicję, chęć pokazania się, zaimponowania innym. W rzeczywistości, w której pod ręką zamiast kijów są głowice atomowe, konsekwencją tych wad może być zagłada ludzkości.

Problematyka utworu : Wesele w Atomicach to prześmiewczy utwór poświęcony ludziom ślepo zapatrzonym w postęp technologiczny. Najważniejszym momentem opowiadania są słowa wyśpiewane na zabawie przez Piega: Najpierw trzeba zacząć / od spraw moralności: / do szczęścia społeczeństw / przez ducha czystości. Autor sygnalizuje, że niezbędny do prawdziwego postępu cywilizacyjnego jest rozwój duchowy i moralny. W opowiadanku przedstawił wizję przyszłości, w której ludzkość całkowicie poddała się nowym technologiom, zapominając o sprawach metafizycznych. W dość karykaturalny sposób ukazał, że ludzie, którzy mentalnie wciąż tkwili w osiemnastym wieku, lecz posiadali dostęp do najnowszych wynalazków, nie potrafili zrobić z nich prawdziwego użytku i wykorzystywała je do prostackich bójek. 

Autor zastosował w opowiadaniu zabieg stylizacji językowej – dialektyzacji (stylizacji na mowę gwarową), wykorzystał fragmenty przyśpiewek ludowych, charakterystycznych dla obrzędu weselnego. Dzięki temu stworzył kontrast miedzy zachowaniem bohaterów, tradycyjnym (przestarzałym) sposobem bycia, a ultranowoczesnym otoczeniem, w którym żyją. Uzyskał również efekt komizmu i groteski. „Hej, wysoko ci u nas technika stanęła, wysoko. . . Pan młody miał pod lasem niezły kawał laboratorium i coś ze dwa reaktory wedle cesarskiego gościńca, zaś w samym obejściu nieduży, ale schludny zakład chemicznej syntezy.” „Kiedym na miejsce przyszedł, akurat zaczynały się oczepiny. Druhny śpiewały: Jak cię będą czepić, spojrzyj do powały, żeby twoje dzieci czarne oczka miały. Potem zrobiły jej elektrolizę i wyprowadziły do komory ciśnień.” – Ludzie, co robita?! – zawołał ojciec panny młodej, wskazując na staroświecki ścienny licznik Geigera.

Motyw Motyw wesela Motyw tańca i śpiewu Motyw wykorzystania nauki i techniki przez człowieka Motyw przemocy, agresji Motyw tradycji i nowoczesności Motyw wsi