Kultura przełomu XIX i XX w. 7 SP Opracowała Helena Tomaszewska

Literatura i prasa drugiej połowy XIX w. POZYTYWIZM – kierunek w filozofii i literaturze końca XIX w., który opierał się na twierdzeniu, że świat można poznać wyłącznie na podstawie wiedzy naukowej. CECHY REALIZM NATURALIZM Dokładne odzwierciedlenie elementów życia codziennego. Wierne przedstawienie rzeczywistości, a w szczególności biedy i brzydoty. W powieściach ukazywano: obraz życia społeczeństwa industrialnego, brzydotę miast przemysłowych, trudne życie ludzi ubogich walczących o byt , fascynację postępem w technice i nauce

Literatura i prasa drugiej połowy XIX w. AUTOR KRAJ POCHODZENIA DZIEŁA Émile Zola Francja Wszystko dla pań Charles Dickens Wielka Brytania Klub Pickwicka Lew Tołstoj Rosja Wojna i pokój Anna Karenina Fiodor Dostojewski Zbrodnia i kara Joseph Conrad Ziemie polskie Lord Jim Juliusz Verne 20 tysięcy mil podmorskiej żeglugi Herbert George Wells Wehikuł czasu Wojna światów

Literatura i prasa drugiej połowy XIX w. Coraz więcej ludzi czyta. Książki docierają do większej liczby ludzi. Upowszechnia się nauka czytania Upowszechnia się nauka czytania + = CZYTANO GŁÓWNIE: Romanse Powieści przygodowe Kryminały Czasopisma. Zawierały: Powieści w odcinkach Aktualne wiadomości Plotki Ciekawostki o świecie Powstają pierwsze agencje informacyjne – Agencja Reutera w Wielkiej Brytanii

Sztuka drugiej połowy XIX w. IMPRESJONIZM ok.1874 - 1896 POSTIMPRESJONIZM ok.1886 - 1905 SYMBOLIZM ok.1890-1910 odejście od realizmu, nieostre kontury, żywe barwy, malowanie za pomocą „ciapek”, ukazywanie subiektywnego wrażenia wzrokowego - często malowano pejzaże. odejście od naśladowania natury, kontury i kształty są dowolne i zależą od interpretacji artysty obrazy miały ukazywać stan duchowy twórców, ich temperament i wywoływać emocje. sprzeciw wobec realizmu, nacisk na wyobraźnię , twórca wypowiada się za pomocą symboli, a nie wprost, nastrój niesamowitości , fantastyczności, snu TWÓRCY: TWÓRCY: TWÓRCY: Claude Monet, August Renoir, Édouard Manet, Edgar Degas, Alfred Sisley Vincent van Gogh, Paul Gauguin, Paul Cézanne, Henri Toulouse-Lautrec. - Gustave Moreau, Gustave Dore,   Puvis de Chavannes, Arnold Böcklin,  Odilon Redon.

IMPRESJOZNIZM Claude Monet – Mostek Claude Monet – Ogród

EDOUARD MANET – BAR W FOLIES - BERGERE IMPRESJOZNIZM EDOUARD MANET – BAR W FOLIES - BERGERE

BAL W MOULIN DE LA GALETTE IMPRESJOZNIZM AUGUST RENOIR BAL W MOULIN DE LA GALETTE AUGUST RENOIR PLAC ŚW. MARKA W WENECJI

EDGAR DEGAS – CYKL TANCERKI IMPRESJOZNIZM EDGAR DEGAS – CYKL TANCERKI

IMPRESJOZNIZM ALFRED SISLEY – MGLISTY PORANEK ALFRED SISLEY – MŁYN W MORET

POSTIMPRESJONIZM VINCENT VAN GOGH – GWIAŹDZISTA NOC VINCENT VAN GOGH – DRZEWA OLIWKOWE

POSTIMPRESJONIZM PAUL GAUGUIN – BRETOŃSKIE KOBIETY PAUL GAUGUIN – KOBIETA TRZYMAJĄCA OWOC

POSTIMPRESJONIZM PAUL CEZANNE– KĄPIĄCY SIĘ PAUL CEZANNE– GÓRA SAINTE VICTOIRE

POSTIMPRESJONIZM HENRI TOULOUSE - LAUTREC CYKL WOLTYŻERKA HENRI TOULOUSE - LAUTREC PLAKAT

SYMBOLIZM Puvis de Chavannes, Biedny rybak Odilon Redon, Duch lasu Gusatve Moreau, Faeton Arnold Böcklin, Wyspa umarłych

Muzyka w drugiej połowie XIX w. IMPRESJONIZM W MUZYCE CECHY: pastelowe i czyste brzmienie, jak kolory w obrazach impresjonistów, próba oddania nastroju, chwilowego obrazu czy ulotnych scen, nie podporządkowywanie się jakimkolwiek zasadom muzycznym, porzucenie ścisłych form, Twórcy Przykłady CLAUDE DEBUSSY Popołudnie fauna, Morze, Fantazja na fortepian i orkiestrę. MURICE RAVEL Bolero, Dziecko i czary, Koncert fortepianowy G- dur.

Architektura drugiej połowy XIX w. HISTORYZM EKLEKTYZM naśladowanie przeszłych, wielkich stylów w sztuce i architekturze. łączenie w jednej budowli w sposób swobodny, często niezgodnych ze sobą, elementów wybranych z różnych stylów architektonicznych neogotyk, neorenesans, neobarok neomauretanizm SECESJA 1890 – 1925 wyzwolenie formy budynku z czystego naśladownictwa dawnych epok (historyzmu) i wytworzenia nowego stylu, bogate zdobienia o motywach roślinnych i zwierzęcych falująca oraz opływowa linia

Architektura – HISTORYZM Kościół wotywny w Wiedniu Pałac Jacoba Rotschilda w Waddesdon NEORENESANS Synagoga Hiszpańska w Pradze NEOMAURETANIZM Opera Garnier w Paryżu NEOBAROK

Architektura - EKLEKTYZM Pałac Izraela Poznańskiego w Łodzi Teatr Słowackiego w Krakowie Ratusz w Lądku - Zdroju

Architektura – SECESJA Willa Kindermanna w Łodzi Kamienica Pod Żabami w Bielsku Białej

Architektura - SECESJA Casa Milà, Barcelona Antoni Gaudi

Architektura – SECESJA Casa Batlo , Barcelona Antoni Gaudi

Architektura – SECESJA Palau de la Musica Catalana, Lluis Domenech i Montaner, 1905-08, źródło: Wikimedia Commons

Kultura masowa CECHY : zawiera proste, zrozumiałe dla każdego treści, jest łatwa w odbiorze jest skierowana do szerokiego grona odbiorców (ma charakter masowy), jest nastawiona na rozrywkę. ŚRODKI PRZEKAZU : film – kino, muzyka rozrywkowa, słuchowiska - radio, powieści, prasa