HORMONY ŻEŃSKIE

HORMONY Hormony są związkami chemicznymi, które pełnią funkcję biokatalizatorów różnych reakcji biochemicznych zachodzących w żywych organizmach. Hormony zapewniają sprawne działanie narządów i tkanek, zapewniając tym samym równowagę wewnętrzną organizmu, czyli homeostazę. Hormony syntetyzowane są w gruczołach lub w określonych komórkach niektórych tkanek.

Gruczoły te określa się mianem dokrewnych lub wewnątrzwydzielniczych . Gruczoły te określa się mianem dokrewnych lub wewnątrzwydzielniczych. Wyprodukowane hormony dostają się z komórek w sposób bezpośredni do krwi , płynów tkankowych i chłonki. Dział nauki dotyczący budowy i działania hormonów oraz funkcjonowania gruczołów je wydzielających to endokrynologia

ESTROGENY to hormony sterydowe syntetyzowane przez jajniki u kobiet , produkowane też w jądrach męskich lecz w śladowych ilościach. Do estrogenów zalicza się wiele hormonów, najważniejsze z nich to : estradiol, estron i estriol. Hormony te wpływają na śluzówkę macicy powodując jej wzrost; ma to miejsce w czasie pierwszej połowy cyklu menstruacyjnego, zwanej folikularną.

Estriadol Estradiol- produkowany jest głownie przez wyspecjalizowane komórki w pęcherzyku Graafa ale także w korze nadnerczy i łożysku. Regulacja wydzielania estradiolu ma również podłoże hormonalne. Hormon ten odpowiedzialny jest za wykształcenie się drugorzędnych cech płciowych i za popęd seksualny. Estradiol, zwany hormonem feminizującym wspomaga wzrost gruczołów mlecznych reguluje też przemianę materii.

Progesteron syntetyzowany jest przez ciałko żółte pęcherzyka Graafa i korę nadnerczy. Hormon ten produkowany jest także przez łożysko u kobiet ciężarnych. Progesteron odpowiada za prawidłową implantację zapłodnionego jajeczka w śluzówce macicy. Nazywany jest hormonem ciążowym, odpowiada za jej prawidłowy przebieg. Reguluje bezpośrednio proces dojrzewania pęcherzyka Graafa.

. Wywołuje zmiany morfologiczne w gruczole mlecznym, przygotowując go do produkcji i wydzielania mleka. Zmienia właściwości śluzówki macicy, przygotowując ją do przyjęcia kilkokomórkowego zarodka Stosuje się leczenie progesteronem zaburzeń miesiączkowych, podaje się go w czasie zatrucia ciążowego i w poronieniach. Obserwuje się wysoki poziom tego hormonu w czasie całego okresu ciąży

Oksytocyna Uczestniczy w akcie płciowym i zapłodnieniu (powoduje skurcze macicy podczas orgazmu, które ułatwiają transport nasienia do jajowodów).

Relaksyna Relaksyna jest produkowana przez ciałko żółte i łożysko. Relaksyna hamuje skurcze macicy oraz działa antagonistycznie w stosunku do oksytocyny. Pełni funkcje pomocnicze podczas porodu - rozluźnia spojenie łonowe.

Hormon luteinizujący -lutropina ( LH ) odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie jajnika. Syntetyzowany jest w przednim płacie przysadki mózgowej, jego poziom we krwi regulują hormony podwzgórza. LH aktywuje podziały komórkowe dojrzewającej komórki jajowej.

Komórka ta osiągając stadium metafazy drugiego podziału mejotycznego i zostaje uwolniona z pęcherzyka Graafa. Proces ten zwany jest owulacją lub jajeczkowaniem. W tym czasie dojrzała komórka jajowa może być już zapłodniona. Komórki pęcherzyka Graafa pozbawione jajeczka przekształcają się w ciałko żółte. Sekrecja progesteronu wydzielanego przez to ciałko jest także pod kontrolą LH.

Folitropina Folitropina (folikulotropina)(FSH) - odpowiedzialna jest za prawidłowy wzrost pęcherzyka Graafa oraz reguluje wydzielanie estrogenów. Hormon FSH syntetyzowany jest w przysadce ( przedni płat ) a jego poziom we krwi regulują hormony podwzgórza.

gonadotropina kosmówkowa ( HCG) HCG jest odpowiedzialna za utrzymanie ciąży, odpowiada za prawidłowe zagnieżdżenie się zarodka w macicy.

Wpływ hormonów na powstanie komórek rozrodczych żeńskich

Powstawanie komórki rozrodczej

FSH aktywuje wzrost pęcherzyków Graffa, które zbliżają się do powierzchni jajnika w miarę dojrzewania. W czasie dojrzewania pęcherzyka komórka ulega podziałom mitotycznym i mejotycznym

. Druga faza rozpoczyna się od momentu owulacji, czyli uwolnienia komórki jajowej. Uwolnienie jajeczka jest możliwe dzięki wysokiemu stężeniu LH, które pobudza specyficzne enzymy na powierzchni jajnika.

Z pękniętego pęcherzyka Graafa powstaje W fazie lutealnej Ciałko żółte i zaczyna wydzielać progesteron a także estrogeny czy które były wcześniej wydzielane przez pęcherzyk Graafa. Produkowana jest także oksytocyna. W fazie tej ciałko żółte jest głównym gruczołem wydzielniczym. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej, po 2 tygodniach ciałko żółte obumiera i nie produkuje już hormonów.

Cechy płciowe żeńskie U kobiet wyróżniamy następujące cechy płciowe : - Pierwszorzędowe : Jajniki

Za ich powstawanie odpowiada Estriadol - Drugorzędowe : Srom Łechtaczka Pochwa Macica Jajowody

- Trzeciorzędowe 1.Biust - Estradiol, zwany hormonem feminizującym wspomaga wzrost gruczołów mlecznych

2.Owłosienie ciała Rozwój owłosienia zależy przede wszystkim od poziomu androgenów – hormonów płciowych występujących u mężczyzn, a także w małym stopniu u kobiet. Różnica poziomu androgenów jest przyczyną większego owłosienia u mężczyzn i mniejszego u kobiet, co jest jedną z cech dymorfizmu płciowego u ludzi. Specyficzne owłosienie ciała, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn jest trzeciorzędową cechą płciową.

3. Specyficzne rozłożenie tłuszczu na ciele (szerokie biodra itp. ) 4 3. Specyficzne rozłożenie tłuszczu na ciele (szerokie biodra itp.) 4. Odpowiednie proporcje budowy ciała.

Bibliografia Władysław Traczyk „ Fizjologia ogólna” Encyklopedia PWN Vademecum Biologii ,Operon 2009 Internet