Prawne formy orzekania Mgr Diana Szwejser Zakład postępowania administracyjnego i sądownictwa administracyjnego

Rodzaje rozstrzygnięć Decyzja Ugoda Postanowienie Decyzja – obejmuje stosowanie prawa materialnego i procesowego, jest też w pewnym zakresie wyznaczana przez prawo ustrojowe Cechy decyzji: Akt kwalifikowany, będący przejawem woli organu Wydawana na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa Forma władcza Zewnętrzna Rozstrzygająca konkretną sprawę co do konkretnej osoby Wydawana w postępowaniu o prawnie unormowanej procedurze

Decyzja c.d.- zakres stosowania Jest wydawana po zakończeniu wszystkich czynności postępowania i albo kończy sprawę – decyzja ostateczna Albo zamyka postępowanie w jednej instancji i podlega weryfikacji w trybie wniesienia zwykłych środków zaskarżenia –decyzja nieostateczna. Decyzja częściowa – jeśli przedmiot sprawy jest podzielny i można orzec o jakiś konkretnych prawach lub obowiązkach przed końcem wszystkich czynności postępowania. Decyzja może mieć różne formy – np. zezwolenie, koncesja, zgoda.

Składniki decyzji Art.. 107 Przepisy szczególne mogą wprowadzać także inne Cechy, które decyzja musi zawierać by wywierać skutki prawne: Oznaczenie organu Wskazanie adresata Rozstrzygnięcie Podpis Jeśli chodzi o uzasadnienie faktyczne – art. 107 parag. 3- należy wskazać fakty, które organ uznał za udowodnione, dowody na ich poparcie, przyczyny dla których innym dowodom nie dał wiary. Uzasadnienie prawne- przytoczenie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa Odstąpienie od uzasadnienia- uwzględnia żądanie strony (brak jest stron spornych) albo gdy z dotychczasowych przepisów ustawowych wynikała możliwość zaniechania lub ograniczenia uzasadnienia ze względu na interes bezpieczeństwa Państwa lub porządek publiczny. Uzasadnienie jest konieczne w przypadku decyzji wydanych na skutek odwołania.

Doręczenie decyzji stronom Na piśmie lub w formie dokumentu elektronicznego – wyjątek ustne z adnotacją w protokole- art. 109 w zw. z art. 14 parag. 2 Decyzja wiąże i organ i stronę od daty doręczenia lub ogłoszenia– art. 110 Wykonalność decyzji: - Decyzja nieostateczna – wykonalna tyko wtedy gdy: nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności jest wykonalna z mocy prawa, w terminie nie wniesiono odwołania, jest zgodna z żądaniem wszystkich stron - Decyzja ostateczna- wykonalna po wydaniu, chyba że organ nadzoru wstrzyma wykonanie

Skutki decyzji Związanie organu i strony Domniemanie prawidłowości (ważności)- decyzja jest prawidłowa dopóki nie zostanie obalona albo przez prawomocne orzeczenie sądu admi albo organ admin w trybie zwyczajnym lub w trybach nadzwyczajnych. Decyzja nie jest kierowana do innych podmiotów niż strona Wydawana na podstawie przepisów materialnych, uzupełniona przez procesowe normy

Rektyfikacja decyzji Uzupełnienie – przysługuje stronie i organowi w ciągu 14 dni od doręczenia, dotyczy rozstrzygnięcia i pouczeń art. 111. uzupełnienie w formie postanowienia od którego doręczenia biegnie termin na środki zaskarżenia Prostowanie błędów i omyłek- z urzędu lub na żądanie, forma postanowienia – dotyczy błędów pisarskich, rachunkowych, oczywistych omyłek. Błędne pouczenie nie może powodować negatywnych skutków dla strony. Może nastąpić w każdym czasie Wykładnia orzeczenia- tylko na żądanie strony lub organu egzekucyjnego – jeśli są wątpliwości co do treści, zakresu praw lub obowiązków, terminu skutków prawnych

Postanowienia Obok decyzji główna forma działania organów adm Stanowią niejednorodną grupę: Mogą dotyczyć istoty sprawy i wywierać skutki materialnoprawne – np. postanowienie organu współdziałającego w sprawie – art. 106 Procesowe np. o ukaraniu grzywną Ich przedmiotem jest pozytywny lub negatywny wpływ na dalsze postępowanie –przywrócenie lub odmowa przywrócenia terminu do wniesienia odwołania Są wydawane na podstawie przepisów prawa procesowego Krąg adresatów: strony ale także osoby trzecie np. biegli

Forma i elementy postanowienia Musi zawierać te same elementy co decyzja plus dodatkowo: oznaczenie także innych adresatów, uzasadnienie tylko wtedy, gdy podlegają zażaleniu lub skardze oraz jeżeli zostały wydane po rozpoznaniu zażalenia Z zasady ogłasza się ustnie, pisemnie – jeśli przysługuje na nie zażalenie lub skarga Odstąpić od uzasadnienia: uwzględnia żądanie strony (brak jest stron spornych) albo gdy z dotychczasowych przepisów ustawowych wynikała możliwość zaniechania lub ograniczenia uzasadnienia ze względu na interes bezpieczeństwa Państwa lub porządek publiczny.

Skutki postanowień Art.. 110- związanie od chwili ogłoszenia lub doręczenia Wykonalne z chwilą ogłoszenia –można wstrzymać na podstawie art. 143 Można je rektyfikować – tak samo uzupełnienie w ciągu 14 dni postanowieniem, sprostowanie omyłki w każdym czasie oraz wykładnia na żądanie

Ugoda Wynika z zasady ugodowego załatwiania spraw – art. 13- sprawy w których uczestniczą strony o spornych interesach, mogą być załatwiane na drodze ugody, sporządzonej przed organem. Można ją zawrzeć: Jeśli sprawa jest w toku Jeśli mamy więcej niż 1 stronę Przemawia za tym charakter sprawy Przyspieszy to postępowanie Przepis prawa nie stoi na przeszkodzie np. postępowanie wywłaszczeniowe Zawarcie ugody zastępuje decyzję art. 121, może być zawarta albo w post. I instancji a nawet w trakcie postępowania odwoławczego.

Forma i skutki ugody Przed zawarciem ugody- organ odracza wydanie decyzji i wyznacza termin na jej zawarcie, jeżeli złożą one zgodne oświadczenie o zamiarze jej zawarcia –art. 116. Forma pisemna, zawarcie utrwala się w protokole. Ugodę podpisują strony i organ , protokół sam pracownik. Ugoda musi być zatwierdzona – dokonuje tego organ: Odmowa – jeśli została zawarta z naruszeniem prawa, nieuwzględnia stanowiska organu współdziałającego, narusza interes społeczny lub słuszny interes stron. Forma odmowy i zatwierdzenia to postanowienie – 7 dni od zawarcia ugody. Zatwierdzona ugoda- skutki jak dla decyzji Wykonalność ugody – z dniem w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się wykonalne Jeśli ugoda została zawarta w post. Odw. To zgodnie z art. 119 parag. 2 z dniem w którym stało się ostateczne postanowienie zatwierdzające ugodę, traci moc decyzja organu pierwszej instancji, o czym zamieszcza się wzmiankę w tym postanowieniu.