Krótkookresowe planowanie produkcji 4 Krótkookresowe planowanie produkcji Jak skutecznie i efektywnie zaspokoić bieżące potrzeby rynku w krótszym horyzoncie planowania?
Hierarchia systemu zarządzania produkcją Sterowanie produkcją (zlecenia produkcyjne) Sterowanie zaopatrzeniem (zlecenia zakupu) Plan produkcji Harmonogram produkcji Plan potrzeb materiałowych Strategiczny program produkcji informacje planistyczne informacje ewidencyjno-kontrolne DECYZJE DŁUGOOKRESOWE (PROJEKTOWANIE) FAZA STEROWANIA (realizacja) PLANOWANIE ŚREDNIOOKRESOWE PLANOWANIE KRÓTKOOOKRESOWE FAZA PLANOWANIA
Krótkookresowe planowanie produkcji PLANOWANIE WYKONAWCZE, OPERATYWNE, BIEŻĄCE (HARMONOGRAMOWANIE) CEL Opracowanie wykonawczych planów (harmonogramów) realizacji wyrobów, składników i operacji REZULTAT ODPOWIEDŹ NA PYTANIA - co, ile i na kiedy produkować? (wyroby końcowe, elementy serwisowe) - co, ile i kiedy wytwarzać? (elementy wytwarzane w przedsiębiorstwie) - co, ile i kiedy kupować? (elementy sprowadzane z zewnątrz) POSTULATY SKUTECZNOŚĆ - zaspokajanie potrzeb marketingu w realizacji bieżącej sprzedaży (asortyment, ilość, termin) EFEKTYWNOŚĆ - minimalizacja kosztów drogą racjonalnego wykorzystania posiadanych zasobów REALNOŚĆ - zbilansowanie z dostępnością zasobów materiałowych i zdolności produkcyjnej
Przykład Plan produkcji Miesiąca Maj Czerwiec Lipiec Liczba sztuk zamówiona przez klientów, odbiór 1 i 15 dnia miesiąca, po równo 100 200 300 Produkcja trwa tydzień, na zamówione surowce czeka się 2 tygodnie. Jeden wyrób potrzebuje 3 jednostek surowca. Sporządzić harmonogram produkcji i plan zamówień surowców na połówki miesięcy. Początek harmonogramu trzeba wyznaczyć z treści.
Parametry przepływów materiałowych DOSTAWCY PRODUKCJA ODBIORCY Parametry przepływów materiałowych Parametr ilościowy (wielkość przepływu) Parametr czasowy (szybkość przepływu) Wielkość serii / partii Ilość materiałów przebywających w przedsiębiorstwie Cykl produkcji / zaopatrzenia Czas przebywania materiałów w przedsiębiorstwie Ilościowo-czasowe normatywy planowania
Ilościowo – czasowe normatywy planowania Parametr ilościowy (wielkość przepływu) Parametr czasowy (szybkość przepływu) SERIA / PARTIA CZAS REALIZACJI SERIA (Batch Size) Liczba jednakowych wyrobów jednorazowo wspólnie wytwarzanych CZAS REALIZACJI ZAMÓWIENIA (Delivery Time) Okres czasu między złożeniem zamówienia, a otrzymaniem gotowych produktów PARTIA (Lot Size) Liczba jednakowych elementów wyrobów jednorazowo wspólnie realizowanych CZAS REALIZACJI ZLECENIA (Lead Time) Okres czasu między rozpoczęciem, a zakończeniem realizacji serii/partii PARTIA PRODUKCYJNA Liczba jednakowych elementów wyrobów jednorazowo wspólnie produkowanych CYKL PRODUKCJI Okres czasu od rozpoczęcia do zakończenia realizacji serii lub partii produkcyjnej PARTIA ZAKUPU Liczba jednakowych elementów wyrobów jednorazowo wspólnie kupowanych CYKL ZAOPATRZENIA Okres czasu od złożenia zamówienia do przyjęcia dostawy partii kupowanej
Środowisko produkcyjne a czas dostawy Projekt wyrobu PNM MNZ KNZ PNZ Czas realizacji zleceń (Lead Time) Czas dostawy (Delivery Time) Produkcja części Montaż zespołów Zaopatrzenie Dystrybucja
Procedury planowania wykonawczego PLANOWANIE ZADAŃ (zleceń) PLANOWANIE W CZASIE (terminowanie) PLANOWANIE OBCIĄŻEŃ (bilansowanie) PLANOWANIE ZADAŃ (co i ile?) TWORZENIE JEDNOSTEK PLANISTYCZNO-EWIDENCYJNYCH ZAMÓWIENIE – dokument zewnętrzny specyfikujący potrzeby klienta (asortyment, ilość, termin dostawy i in.) ZLECENIE – dokument wewnętrzny określający parametry produkcji lub zakupów Zlecenie – dokument określający parametry produkcji serii wyrobów produkcyjne lub partii elementów (asortyment, ilość, terminy rozpoczęcia i zakończenia) Zlecenie – dokument określający parametry zakupu partii surowców lub elementów zakupu (asortyment, ilość, terminy zamawiania i dostawy)
Zamówienia – zlecenia – zamówienia CZŁON STEROWANY CZŁON PLANISTYCZNO-STERUJĄCY Przepływ materiałów Przepływ informacji DOSTAWCY Produkcja elementów Montaż zespołów finalny ODBIORCY Zaopatrzenie Zlecenia produkcyjne Prognozy Zamówienia Zlecenia zakupu OPCJE RELACJI: ZAMÓWIENIE – ZLECENIE PRODUKCJI WYROBÓW Zamówienie = zlecenie (zamówienia na wyroby indywidualne) Zamówienie tworzy kilka zleceń (różne asortymenty, różne terminy) Jedno zlecenie zaspokaja potrzeby wielu zamówień
Planowanie w czasie (terminowanie) PLANOWANIE W CZASIE (kiedy?) OKREŚLANIE TERMINÓW REALIZACJI ZADAŃ (zleceń) Zlecenie planowane Termin dostawy 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Zlecenia zaplanowane Wolna zdolność produkcyjna RODZAJE TERMINOWANIA Terminowanie w przód Terminowanie wstecz
Terminowanie w przód (Forward Scheduling) Terminowanie zgodne z kierunkiem czasu i procesu produkcyjnego począwszy od najwcześniejszego możliwego terminu rozpoczęcia 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Zlecenia zaplanowane Zlecenie planowane ZALETA – większa pewność wykonania zadania w pożądanym terminie WADY – zbyt wczesne angażowanie środków obrotowych – wydłużenie cyklu produkcyjnego
Terminowanie wstecz (Backward Scheduling) Terminowanie przeciwne do kierunku czasu i procesu produkcyjnego począwszy od najpóźniejszego terminu zakończenia 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Zlecenia zaplanowane Zlecenie planowane ZALETY – racjonalne angażowanie środków obrotowych – krótkie cykle produkcyjne WADA – ryzyko niewykonania zadania w pożądanym terminie
Planowanie obciążeń (bilansowanie) PLANOWANIE OBCIĄŻEŃ (czy realne?) BILANSOWANIE PRACOCHŁONNOŚCI ZADAŃ ZE ZDOLNOŚCIĄ PRODUKCYJNĄ 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Zlecenia zaplanowane Pracochłonność zlecenia Wolna zdolność produkcyjna
Sposoby wyrównywania bilansu Zmniejszenie pracochłonności zadania Zwiększenie pracochłonności zadania ZMIANA PRACOCHŁONNOŚCI (obciążenia) Zachowanie cyklu normatywnego Przesunięcie w czasie Wydłużenie cyklu normatywnego ZMIANA ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNEJ
Planowanie obciążeń (bilansowanie) PLANOWANIE OBCIĄŻEŃ (czy realne?) BILANSOWANIE PRACOCHŁONNOŚCI ZADAŃ ZE ZDOLNOŚCIĄ PRODUKCYJNĄ 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Zlecenia zaplanowane Pracochłonność zlecenia Wolna zdolność produkcyjna
Przesunięcie w czasie (1) Przesunięcie zlecenia w czasie z zachowaniem cyklu normatywnego 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Wolna zdolność produkcyjna Zlecenia zaplanowane Pracochłonność zlecenia
Przesunięcie w czasie (2) Przesunięcie zlecenia w czasie z wydłużeniem cyklu normatywnego 1 2 3 4 5 6 Obciążenie ZP Okres planowania Wolna zdolność produkcyjna Zlecenia zaplanowane Pracochłonność zlecenia
Sposoby wyrównywania bilansu Zmniejszenie pracochłonności zadania Zwiększenie pracochłonności zadania ZMIANA PRACOCHŁONNOŚCI (obciążenia) Zachowanie cyklu normatywnego Przesunięcie w czasie Wydłużenie cyklu normatywnego Zmniejszenie zdolności produkcyjnej ZMIANA ZDOLNOŚCI PRODUKCYJNEJ Zwiększenie zdolności produkcyjnej Przesunięcie w czasie
Rodzaje harmonogramowania KOMBINACJE RODZAJÓW TERMINOWANIA I OBCIĄŻANIA OBCIĄŻANIE Nieograniczone Ograniczone TERMINOWANIE Nieograniczone harmonogramowanie w przód Infinite Forward Scheduling Ograniczone harmonogramowanie w przód Finite Forward Scheduling W przód Nieograniczone harmonogramowanie wstecz Infinite Backward Scheduling Ograniczone harmonogramowanie wstecz Finite Backward Scheduling Wstecz
Normatywy planowania produkcji (c.d.n.) DOSTAWCY PRODUKCJA ODBIORCY Parametr ilościowy (wielkość przepływu) Parametry przepływów materiałowych Parametr czasowy (szybkość przepływu) Wielkość serii / partii Ilość materiałów przebywających w przedsiębiorstwie Cykl produkcji / zaopatrzenia Czas przebywania materiałów w przedsiębiorstwie Poziom zapasów Ilość i czas przebywania materiałów w przedsiębiorstwie Wielkość zamrożonego kapitału obrotowego Okres zamrożenia kapitału obrotowego Wielkość i czas zamrożenia kapitału obrotowego
Przykład Na najbliższe pięć dni zaplanowana jest produkcja: 1. dzień: 5 jednostek 2. dzień: 3 jednostki 3. dzień: 5 jednostek 4. dzień: 3 jednostki 5. dzień: 4 jednostki. Klient zamawia dodatkowych 10 jednostek na koniec 5. dnia. Zaplanować ich produkcję, stosując:
Przykład c.d. Forward Infinite scheduling Forward finite scheduling (zdolność produkcyjna: 10 jednostek dziennie) Backward Infinite scheduling Backward finite scheduling (zdolność produkcyjna: 10 jednostek dziennie) Forward finite scheduling scheduling przy pojemności magazynu 5 jednostek i założeniu, że już zaplanowana produkcja jest odbierana natychmiast (zdolność produkcyjna: 10 jednostek dziennie); Backward finite scheduling scheduling przy pojemności magazynu 5 jednostek i założeniu, że już zaplanowana produkcja jest odbierana natychmiast (zdolność produkcyjna: 10 jednostek dziennie).
Dziękuję za uwagę