Promienie atomowe i jonowe Energia jonizacji, energia powinowactwa elektronowego 3Li 152 ppm Li+ 78 ppm Promień atomowy Promień jonowy (kationu, anionu) Konfiguracja elektronowa [He]2s1
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba La Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra Ac
Grupa 1 i 2 Tu kliknij aby przejść do slajdu 2 grupa 1 grupa 2 1 2 3 4 5 1H 30ppm 1s1 H + 1·10-5ppm H - 154ppm 3Li 152 ppm Li+ 78 ppm [He]2s1 4Be 114ppm Be2+ 34ppm [He]2s2 11Na 186ppm Na+ 98 ppm [Ne]3s1 12Mg 160ppm Mg2+ 78 ppm [Ne]3s2 19K 227ppm K+ 133ppm [Ar]4s1 20Ca 197pm Ca2+ 106ppm [Ar]4s2 37Rb 248pm Rb+ 149pm [Kr]5s1 38Sr 215pm Sr2+ 127ppm [Kr]5s2
Grupa 13, 14 i 15 Tu kliknij aby przejść do slajdu 2 2 3 4 5 5B 88ppm B3+ 23ppm [He]2s22p1 6C 77ppm C4- 260ppm [He]2s22p2 7N 70ppm N3- 171ppm [He]2s22p3 14Si 117ppm Si4- 271ppm [Ne]2s22p2 15P 110ppm P3- 212ppm [Ne]2s22p3 13Al 143ppm Al3+ 57ppm [Ne]2s22p1 31Ga 122ppm Ga3+ 62pm [Ar]2s22p1 32Ge 122ppm Ga4+ 62pm [Ar]2s22p2 33As 121ppm As3+ 69pm [Ar]2s22p3 49In 163ppm In3+ 92ppm [Kr]2s22p1 49Sn 140ppm Sn4+ 74ppm [Kr]2s22p2 50Sb 141ppm Sb3 + 89ppm [Kr]2s22p3
Grupa 16, 17 i 18 Tu kliknij aby przejść do slajdu 2 1 2 3 4 5 2s2 2He 122ppm 2s2 8O 66ppm O2- 132ppm [He]2s22p4 9F 58ppm F- 133ppm [He]2s22p5 10Ne 160ppm [He]2s22p6 16S 104ppm S2- 184ppm [Ne]3s23p4 17Cl 99ppm Cl- 181ppm [Ne]3s23p5 18Ar 191ppm [Ne]3s23p6 36Kr 198ppm [Ar]4s24p6 34Se 117ppm Se2- 191ppm [Ar]3s23p4 35Br 114ppm Br- 196ppm [Ar]3s23p5 34Te 143ppm Te2- 211ppm [Kr]3s23p4 35I 133ppm I- 220ppm [Kr]3s23p5 54Xe 216ppm [Kr]5s25p6
Podsumowanie – promień atomowy i promień jonowy W okresach - promień atomowy maleje wraz ze wzrostem liczby atomowej Z, największy promień atomowy mają litowce, a najmniejszy fluorowce, jest to efekt wzrastającego ładunku jądra atomowego, które z większą energią przyciąga elektrony powłok. W grupach – promień atomowy wzrasta wraz ze wzrostem liczby atomowej Z, prawidłowość ta wynika z zapełniania przez elektrony kolejnych powłok, efekt przyciągania elektronów przez wzrastający ładunek jądra jest mniejszy niż wzrost liczby powłok elektronowych i oddalenia elektronów od jądra atomowego. Promień kationu (efekt oddania elektronu lub elektronów) jest mniejszy od promienia atomowego, ponieważ większy ładunek dodatni jądra przyciąga mniejszą liczbę elektronów, im większy ładunek kationu, tym mniejszy promień kationu. Promień anionu (efekt pobrania elektronu lub elektronów) jest większy od promienia atomowego, ponieważ ładunek dodatni jądra przyciąga większą liczbę elektronów .
Energia jonizacji Energia jonizacji – energia niezbędna do oderwania jednego lub kilku elektronów od atomu w stanie podstawowym (wyznacza się doświadczalnie) : E + energia E+ + e- W zależności od tego, który z kolei elektron jest odrywany (E E+ E2+ E3+) wyróżnia się pierwszą, drugą, trzecią energie jonizacji Energia jonizacji grup 1,2 oraz 13 – 18 w okresach wzrasta wraz ze wzrostem liczby atomowej Z pierwiastka: ( Li – 520kJ/mol, Be – 899kJ/mol, C – 1086kJ/mol; N – 1402kJ/mol) W grupach maleje wraz ze wzrostem liczby atomowej Z pierwiastka (Li – 520kJ/mol, Na – 496kJ/mol, Be – 899kJ/mol, Mg – 738kJ/mol. W blokach energetycznych s i p występuje prosta zależność: im większy promień atomowy, tym mniejsza energia jonizacji oraz im więcej elektronów walencyjnych, tym większa energia jonizacji , z tym że: E+1 < E2+2 < E3+3
Energia powinowactwa elektronowego Energia powinowactwa elektronowego – efekt energetyczny (energię pobraną z otocznie lub oddaną do otoczenia) towarzyszący przyłączenia elektronu do atomu: E + e- E- ± energia Energia powinowactwa elektronowego, tak jak energia jonizacji zależy od promienia atomowego i ładunku jądra Cl Cl- : 349kJ/mol; F F- : 328kJ/mol; Br Br - : 325kJ/mol; I I- : 295kJ/mol; S S- : 200kJ/mol.