Wczesny Wszechświat w laboratorium... … czyli Big Bang i “small bang” w jednym miejscu Marek Kowalski Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Krakowie Małopolska Noc Naukowców 2016 30 września 2016
Materia jest złożona Kwarki wewnątrz nukleonu są Nie można usunąć kwarku z nukleonu Kwarki wewnątrz nukleonu są powiązane ze soba gluonami 6/4/2018 MNN 2016 ALICE
Ale… Zgniatając i podgrzewając materię jądrową możemy uwolnić kwarki Plazma Kwarkowo-Gluonowa 6/4/2018 MNN 2016 ALICE
LHC jest maszyną czasu 8.8 x 1023 km P K-G R~1 mm 6/4/2018 13.7 mld lat 8.8 x 1023 km P K-G R~1 mm LHC jest maszyną czasu 6/4/2018 MNN 2016 ALICE
Wielki Wybuch w laboratorium Plazma Kwarkowo-Gluonowa Hadronizacja (Cząstki) Przed zderzeniem Zderzenie Pb Detekcja Rekonstrukcja 6/4/2018 MNN 2016 ALICE
Jak gęsta i jak gorąca jest Plazma Kwarkowo-Gluonowa T = 6 x 1012 K ALICE Najgorętszy i najbardziej gęsty (poza czarną dziurą) obiekt we Wszechświecie ρ = 4 x 1013 kg/cm3 ρ ~ 1011 kg/cm3 Gwiazda neutronowa T=16 x 106 K Słońce 6/4/2018 MNN 2016 ALICE
LHC (Large Hadron Collider) Jezioro Genewskie Góry Jura CERN
Detektor ALICE TPC PHOS Waga – 10 000 ton Wysokość – 16 m Długość – 28 m Detektor ALICE 1500 naukowców ze 130 instytucji TPC Wieża Eiffla Waga – 10 000 ton PHOS Zespół 18 subdetektorów 6/4/2018 MNN 2016 ALICE