W 200. rocznicę wydarzeń opisanych w poemacie

Dlaczego Mickiewicz pisał: „Litwo, ojczyzno moja”, choć nie był Litwinem?

Bo to Polska była… Nowogródek Nowogródek – miasto rodzinne Mickiewicza, znajdowało się w samym sercu Rzeczpospolitej

Tereny dawnej Rzeczpospolitej dziś

Dlatego Mickiewicz traktował Litwę jak swoją ojczyznę.

Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy…

I w Ostrej świecisz Bramie! Wilno – Ostra Brama

Ty, co gród zamkowy nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!

Kilkuletni Adam wypadł z tego domu przez okno i stracił przytomność Kilkuletni Adam wypadł z tego domu przez okno i stracił przytomność. Odzyskał ją dopiero pod obrazem Matki Boskiej Nowogródzkiej, zaniesiony tam przez zrozpaczoną matkę.

Tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną Z Paryża

Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych;

Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, ZAOSIE

Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;

Gdzie bursztynowy świerzop,

Gryka jak śnieg biała

A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą zieloną

Na niej z rzadka ciche grusze siedzą

Śród takich pól (…) stał dwór szlachecki

Brama na wciąż otwarta przechodniom ogłasza, Że gościnna i wszystkich w gościnę zaprasza.

Właśnie dwukonną bryką wjechał młody panek

Te same widzi sprzęty…

Stała młoda dziewczyna Stała młoda dziewczyna. - Białe jej ubranie Wysmukłą postać tylko aż do piersi kryje, Odsłaniając ramiona i łabędzią szyję.

Słońce ostatnich kresów nieba dochodziło

Całe zaczerwienione, jak zdrowe oblicze Gospodarza…

Wtem zapadło do głębi…

Błysnęło jako świeca przez okiennic szpary

Dano trzecią potrawę. Wtem pan Podkomorzy, Wlawszy kropelkę wina w szklankę panny Róży, A młodszej przysunąwszy z talerzem ogórki, Rzekł:

„Muszę ja wam służyć, moje panny córki, Choć stary i niezgrabny”

Sędzia, z boku rzuciwszy wzrok na Tadeusza I poprawiwszy nieco wylotów kontusza, Nalał węgrzyna i rzekł:

„Dziś nowym zwyczajem, My na naukę młodzież do stolicy dajem I nie przeczym, że nasi synowie i wnuki Mają od starych więcej książkowej nauki;

Ale co dzień postrzegam, jak młódź cierpi na tem, Że nie ma szkół uczących żyć z ludźmi i światem,

Ja sam lat dziesięć byłem dworskim Wojewody, (…) On mnie radą do usług publicznych sposobił, Z opieki nie wypuścił, aż człowiekiem zrobił.”

TADEUSZ SOPLICA

Jam jest Jacek Soplica…

Czarna polewka, czyli czarnina (po staropolsku czernina)

Ileż to razy chciałem serce me otworzyć I już się nawet przed nim do prośb upokorzyć, Lecz spójrzawszy mu w oczy, spotkawszy wejrzenia Zimne jak lód, wstyd mi było mojego wzruszenia; Spieszyłem znowu jak najzimniej dyskurować O sprawach, o sejmikach, a nawet żartować. Wszystko to, prawda, z pychy, żeby nie ubliżyć Imieniowi Sopliców, żeby się nie zniżyć Przed panem prośbą próżną, nie dostać odmowy, Bo jakież by to były między szlachtą mowy, Gdyby wiedziano, że ja, Jacek...   Soplicy Horeszkowie odmówili dziewkę! Że mnie, Jackowi, czarną podano polewkę! "W końcu, sam już nie wiedząc, jak sobie poradzić, Umyśliłem ze szlachty mały pułk zgromadzić I opuścić na zawsze powiat i Ojczyznę…

O, gdybym kiedy dożył tej pociechy, Żeby te księgi zbłądziły pod strzechy…

Poloneza czas zacząć…

Andrzej Seweryn – aktor i reżyser