W PRACOWNI PANA GAWLIKA

Ewald Gawlik Ewald urodził się 20 października 1919 w Nikiszowcu, zmarł 9 marca 1993. Był górnośląskim malarzem, członkiem Grupy Janowskiej. Głównym tematem jego twórczości było życie codzienne Ślązaków, przedstawiał przede wszystkim dzielnice bliskie jego sercu − Nikiszowiec, Giszowiec i Szopienice. Malował także obrazy o tematyce religijnej.

Nauka Edukację plastyczną rozpoczął w gimnazjum męskim w Królewskiej Hucie. Był uczniem znanego malarza, Józefa Bimlera, absolwenta Akademii w Monachium. Kiedy miał 15 lat, zrezygnował z nauki w gimnazjum i nie zdając matury, rozpoczął pracę w zakładzie ślusarskim. Nie zakończył jednak swojej przygody z malarstwem - zapisał się na prywatne lekcje rysunku i malarstwa u Pawła Stellera. Od 1937 roku rozpoczął naukę w prywatnej szkole malarskiej im. Gierymskiego w Katowicach. Zamierzał studiować na ASP w Krakowie

Wojna W czasie wojny Gawlik został wywieziony na przymusowe roboty w okolicy Drezna. Wolny czas spędzał w Galerii Drezdeńskiej, śledząc i dokładnie oglądając dzieła wielkich mistrzów. To właśnie tam zainspirowało go malarstwo Vincenta Van Gogha. W 1940 roku, dzięki interwencji swojego ojca, zwolniony został z przymusowej pracy u bauera. Pomyślnie zdał egzaminy i wtedy przyjęto go do Drezdeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Lecz po kilku miesiącach nauki, powołany został z kolegami i kadrą pedagogiczną do Wermachtu. Skierowano go na placówkę wartowniczą do Laponii, poza krąg polarny, gdzie przebywał dwa lata. W tym czasie zainspirowany piękną przyrodą Laponii, intensywnie pracował twórczo m.in. innymi zaczął wykonywać akwarele. Następnie ranny na zachodnim froncie, trafia do niewoli we Francji. W 1947 wrócił do kraju, lecz niestety nie udało mu się rozpocząć studiów, tym razem z powodu Szykan i tortur Urzędu Bezpieczeństwa. Musiał podpisać oświadczenie, że "jako jednostka niepewna politycznie wyrzeka się wszelkich myśli o studiach i do końca życia będzie pracował fizycznie".

Praca cz. I . Podejmował się różnych zawodów; był ślusarzem, młynarzem, rolnikiem, kucharzem, a nawet operatorem kina objazdowego. W 1950, aby ratować służbowe mieszkanie, po ojcu, który zmarł, rozpoczął pracę w kopalni ‚,Wieczorek’’. Dla wrażliwego, pochodzącego z inteligenckiej rodziny artysty, była to praca fatalna. Jak pisał w swoim pamiętniku „wyklęty, zhańbiony i często wystawiany na pośmiewisko”. Nie potrafił się odnaleźć w towarzystwie innych górników.

PRACA cz.II W kopalni przepracował 25 lat, trudnił się jako ładowacz węgla, a następnie cieśla. Zajmował się także wypełnianiem wyrobisk piaskiem, a następnie był tamiarzem czyli budowniczym tam podsadzkowych i rur zamułkowych. Z biegiem czasu zżył się z towarzystwem spod ziemi i przywykł do ciężkiej pracy. Malowaniu poświęcał każdą wolną chwilę. Kiedy przystąpił do koła plastycznego, zorganizowanego przez świetlicę kopalnianą, nazywaną „grupą janowską”, znalazł swoje miejsce, w życzliwym, rozumiejącym go otoczeniu.

Malarstwo cz.I Gawlik malował życie codzienne Ślązaków oraz dzielnice bliskie jego osobie. Większość jego obrazów została stworzona za pomocą farb olejnych. Był zafascynowany pracami Vincenta Van Gogha i Toulouse-Lautreca. Nazywany był „Van Goghiem z Nikisza”.

Malarstwo cz.II Gawlik malował obrazy, przedstawiające jedno miejsce, lecz o różnych porach roku. Zatytułował je: „Wiosna” „Lato” „Jesień” „Zima”

Religia Gawlik był katolikiem, więc malował także obrazy o tematyce religijnej. Otwarte oczy w obrazach Ewalda oznaczały coś złego. Namalował je na przykład Judaszowi.

Gawlikówka Malarz od dyrekcji kopalni „Staszic”, otrzymał trzy pomieszczenia na piętrze. Wstawił tam tapczan, szafę i komodę zdobioną własnymi malunkami. Akwarium i klatkę z kanarkami. Stworzył tam swoją pracownię malarską. Niestety nie przetrwała ona do dziś, lecz zwiedzający mogą podziwiać tam (nie wszystkie) obrazy Gawlika. Są tam także zapisy z jego pamiętnika.

Wystawy Katowice, 1974, Klub Międzynarodowej Prasy i Książki Katowice, 1979, Galeria Uniwersytetu Śląskiego, "Ewald Gawlik, malarstwo„ Katowice, 1979, Galeria UŚ, „Dziecko w malarstwie nieprofesjonalnym„ Bytom, 1979, KMPiK, "Ewald Gawlik, malarstwo" Katowice, 1980, galeria "Za Kowadłem", "Ewald Gawlik, malarstwo„ Katowice, 1984, Muzeum Historii Katowic, "Ewald Gawlik 1919-1993„ Saint-Étienne, Francja, 1994, Muzeum Górnicze, "Ewald Gawlik 1919-1993 Katowice, 2002, Muzeum Historii Katowic, Ewald Gawlik "Kraina możliwości„ Katowice, 2003, Muzeum Śląskie, "Ewald Gawlik Van Gogh z Nikisza"

Podsumowanie Twórczość Ewalda Gawlika przez wiele lat nie doczekało się uznania, co wynikało z jego niejednoznacznej artystycznie sytuacji. Nie malował wtedy „modnie”, jak na przykład Paweł Wróbel. Nie skończył żadnej wyższej szkoły plastycznej, co dla krytyków sztuki było nieprofesjonalne. Dziś jego twórczość należy do zjawisk artystycznych, bowiem, zmieniły się kryteria oceny prac artystycznych. Znalazł on szerokie grono miłośników swojej pracy i zasłużone uznanie.

ŹRÓDŁA Zdjęcia użyte w prezentacji pochodzą ze stron: http://www.giszowiec.info/pl/?co=obrazy_g, Google grafika, Oraz z własnego zasobu.