ALEKSANDER FREDRO

Aleksander hrabia Fredro, herbu Bończa Bończa - polski herb szlachecki Herb Fredro

Aleksander Fredro Polski komediopisarz, pamiętnikarz i poeta. Tworzył w epoce romantyzmu. Urodził się 20 czerwca 1793 u stóp Karpat, w Surochowie niedaleko Przemyśla, w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Zmarł 15 lipca 1876 roku we Lwowie. Żył 82 lata.

Nauki pobierał domowe, ale niezbyt głębokie i niezbyt długo, bo jako 16-letni chłopak wstąpił do armii napoleońskiej Księstwa Warszawskiego i wędrował z nią przez 6 lat. Pełnił funkcję oficera ordynansowego sztabu generalnego. Za zasługi wojenne został odznaczony złotym krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Legii Honorowej. Armię opuścił w 1815 i osiadł w Bieńkowej Wiszni, majątku ojca niedaleko Lwowa.

Około 1817 poznał Zofię hr. Skarbkową, z domu Jabłonowską, i zakochał się na całe życie. Mieli dwójkę dzieci o aspiracjach literackich: Zofię, późniejszej hr. Szeptycką, autorkę WSPOMNIEŃ Z LAT UBIEGŁYCH, i syna, Jana Aleksandra, także komediopisarza.

Brał czynny udział w społecznym życiu ziemiaństwa. Reprezentował jego interesy w galicyjskim Sejmie Stanowym. W okresie Wiosny Ludów został oskarżony o zdradę stanu za wystąpienia przeciw Austrii. Śledztwo ostatecznie umorzono. Lata 1850-55 spędził z rodziną w Paryżu. Był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk, od 1873 członkiem Akademii Umiejętności. Ostatnie lata życia spędził we Lwowie, którego był honorowym obywatelem.

"Nie ludzie nami rządzą, lecz własne słabości" Aleksander Fredro Jest autorem znakomitych pamiętników TRZY PO TRZY” , „ZAPISKI STARUCHA”, „TEŻ TRZY PO TRZY „. Pisał też opowiadania, wiersze i poematy. Szczególne miejsce zajmują jego bajki, które weszły do obiegu kulturalnego, często dziś w oderwaniu od nazwiska autora: „Osiołkowi w żłoby dano”, „Małpa w kąpieli", „Paweł i Gaweł„, „Zupa na gwoździu”.

Pisarstwo Fredry ma odzwierciedlenie w języku potocznym, czasem nie zdajemy sobie sprawy, że „mówimy Fredrą” („wolnoć Tomku w swoim domku”, jak ty komu, tak on tobie”, „ szanuj zdrowie należycie, bo jak umrzesz, stracisz życie, „ jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla daj mi luby”) Małpa w kąpieli Zwierzątka te są z natury bardzo psotne i ciekawskie, taka też była właśnie owa małpka. W związku z tym postanowiła na własnej skórze sprawdzić uroki kąpieli... Była tak bardzo zafascynowana poznawaniem czegoś nowego, że przez własne roztargnienie się poparzyła... Morał z tego nasuwa się następujący - należy poznawać świat nie tracąc przy tym rozwagi i czujności...

Paweł i Gaweł Wiersz opowiada o dwóch chłopcach Pawle i Gawle. Paweł był spokojny, a Gaweł tylko szalał, ciągle urządzał polowania w swoim pokoju albo na psa lub na zająca. Paweł nie lubił jego ciągłych polowań i prosił go o spokój ale Gaweł odpowiadał mu tylko „WOLNOĆ TOMKU W SMOIM DOMKU”. Następnego dnia, gdy Gaweł już smacznie spał, coś mu zaczęło kapać na nos. Gdy zorientował się, że jest to woda, zerwał się z lóżka i pobiegł do Pawła. Przez dziurkę w drzwiach zobaczył, że Paweł siedząc na komodzie ryby łowi. Z bajki morał taki: „JAK TY KOMU - TAK ON TOBIE „ i „NIE CZYŃ DRUGIEMU CO TOBIE NIEMIŁE.”

Osiołkowi w żłoby dano Bohaterem bajeczki jest osiołek. Żłób to korytko służące do karmienia zwierząt. Osiołek miał dwa żłoby. Nasypano mu do jednego owsa, a do drugiego siano. Zwierzę miało problem, ponieważ nie wiedziało, od czego zacząć posiłek. Gdy osioł chwytał siano, żal mu się robiło owsa i odwrotnie. Nie potrafił rozwiązać swojego problemu samodzielnie, więc stał do rana i był głodny. Stan niezdecydowania przedłużył się jednak na dłuższy okres i pomimo obfitości jedzenia osiołek zmarł, w dodatku z głodu. Morał tej bajki jest taki, że czasem trzeba decydować, i że nie można mieć wszystkiego, co by się chciało. Brak zdecydowania może doprowadzić do tego, że nie będziemy mieli ani jednego, ani drugiego.

Twórczość Aleksandra Fredry Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca (wystawiona 1833) Gwałtu, co się dzieje! Intryga naprędce (wystawiona 1815) Obrona Olsztya Nocleg w Apeninach Damy i Huzary Wielki człowiek do małych interesów (wystawiona 1877) Dożywocie (wystawiona 1835) Wychowanka Mąż i żona(wystawiona 1821) Ożenić się nie mogę Cudzoziemszczyzna Zapiski starucha Nowy Don Kiszot, czyli sto szaleństw Zemsta (wystawiona 1834). Piczomira królowa Branlomanii Odludki i poeta Pan Geldhab (wystawiona 1821) Sztuka obłapiania Rewolwer (komedia) Pan Jowialski (wystawiona 1832) Brytan-Bryś Ciotunia

Dziękuję za uwagę! Julia Gorawska