Czym jest konflikt?

Definicje konfliktu: “Dwie lub więcej stron wierzy, że ich cele nie są zgodne” (Kriesberg,1982) “Konflikt wyraża się poprzez pogląd, że nasze potrzeby, zainteresowania, pragnienia lub wartości są niezgodne z tymi innej osoby” (Bernard Mayer, 2000)

Cechy sprzyjające konfliktom uczuciowość napastliwość arogancja dokładność niezdarność bezczelność przechwalanie się zakłopotanie przebiegłość zarozumiałość inteligencja ciekawość godność nieuczciwość zazdrość

Cechy sprzyjające konfliktom egotyzm ekstrawagancja kapryśność uprzejmość hojność uczciwość idealizm życzliwość lojalność skromność łagodność cierpliwość pretensjonalność pasja sarkazm skrytość

Cechy sprzyjające konfliktom Każda z powyższych cech i z pewnością wiele innych może stać się źródłem konfliktu Konflikt nie ma jednej przyczyny – składa się na niego wiele elementów (Lajos Egri, 1960) wrażliwość czułość wszechstronność mściwość gorliwość

Style konfliktów i drogi ich rozwiązywania unikanie – odmawianie zaangażowania się współzawodnictwo – próba odniesienia zwycięstwa kompromis – ty dostajesz trochę i ja dostaję trochę dostosowanie się – zaangażowanie się i ustąpienie współpraca – dążenie do sytuacji, w której obie strony wygrywają Nie ma jedynego skutecznego sposobu, zależy on od okoliczności i typu konfliktu

Rozwiązanie Sposoby rozwiązywania konfliktu: negocjacja mediacja arbitraż

Mediacja

Czym jest mediacja? Mediacja jest prywatną, zazwyczaj dobrowolną dyskusją i procesem dążenia do zgody, w którym jedna lub więcej bezstronnych osób – mediatorów – pomaga ludziom, organizacjom lub społecznościom w konflikcie wypracować pewne cele / rozwiązania

Mediacja rówieśnicza jest to proces o określonej strukturze, zorientowany na konkretne cele i przebiegający według pewnych jasno sformułowanych etapów, zmierzający do rozwiązania sporu Dzięki wymianie informacji uczniowie, którzy są w konflikcie, zyskują szersze spojrzenie na sytuację / uczucia drugiej osoby

Kim jest mediator rówieśniczy? Mediator rówieśniczy jest niezależną trzecią stroną (uczniem), który pomaga uczniom w rozmowie i wysłuchaniu wzajemnych zarzutów i skarg

Mediator rówieśniczy Może pomóc innym uczniom uświadomić sobie alternatywy dla przemocy Uczniowie potrafią nawiązać między sobą kontakt, który byłby niemożliwy między uczniem a nauczycielem / dorosłym Mediatorzy rówieśniczy potrafią mówić o konflikcie językiem uczniów i z ich punktu widzenia

Rola mediatora rówieśniczego Rola mediatora rówieśniczego polega na: koncentrowaniu dyskusji między uczniami na rozwiązaniu problemu a nie wzajemnym obarczaniu się winą za konflikt, prawdopodobnym poniesieniu kary, bądź roli odegranej w sporze, tak aby umożliwić polepszenie się przyszłych relacji między skłóconymi uczniami

Konflikt uczeń - uczeń Przykłady: wyzwiska dokuczanie wykluczenie z grupy problemy między przyjaciółmi rozpowszechnianie plotek problemy wynikające ze stanu zamożności rodziny ucznia bójki, prześladowanie (tzw. bullying)

Konflikt nauczyciel - uczeń ilość przerabianego materiału zadanie domowe punktualność obowiązki ucznia zachowanie podczas lekcji i przerw Pamiętaj, że niektóre konflikty nie mogą być rozwiązane przez mediatorów, ponieważ reguluje je polityka szkolna (np. WSO)

Organizacja mediacji ustal zasady, wg których będziecie pracować nad rozwiązaniem konfliktu (np. poufność, słuchanie, zakaz przeklinania) ustal perspektywy/punkty widzenia – wysłuchaj każdej ze stron konfliktu zidentyfikuj przyczyny konfliktu każdej ze stron stwórz możliwości odniesienia się do celów każdej ze stron oceń, czy te możliwości doprowadzą do wypracowania porozumienia wypracuj porozumienie satysfakcjonujące każdą ze stron

Proces mediacji wysłuchaj obu stron zadawaj pytania tak, aby dokładnie zrozumieć punkt widzenia osoby mówiącej stosuj parafrazy (jeśli dobrze rozumiem, powiedziałeś, że …) bądź uważny na emocje (gniew, płacz, cisza) podsumuj, co zostało powiedziane przez obie strony

Pytania Zadawaj pytania otwarte, np.: “Opowiedz mi o tej sytuacji.” “Czy możesz mi więcej o tym opowiedzieć?” “Co się stało później?”

Rozumienie Dobrze zrozum tło / kontekst / przebieg konfliktu Zapytaj osób skłóconych: “Czy rozmawialiście już na temat, który was poróżnił?” „Jak układały się wasze relacje zanim to się wydarzyło?”

Sprawdzaj, czy dobrze rozumiesz Proś o wyjaśnienie; sprawdzaj, czy rozumiesz co mają na myśli obie strony konfliktu: “Jesteś zdenerwowany, bo Ania zdradziła Kubie i Sandrze twój sekret a wcześniej obiecała, że zachowa go dla siebie. Zgadza się?”

Dokładniejsze zrozumienie Zadawaj takie pytania, które pomogą stronom konfliktu lepiej zrozumieć istotę sytuacji i uczucia drugiej strony, np.: „Co w tej sytuacji najbardziej cię martwi?” „Co pomyślałeś kiedy to się wydarzyło?” „Co masz na myśli mówiąc ‘brak szacunku’? Co w tej sytuacji było dla ciebie przejawem lekceważenia?” „Dlaczego uważasz, że on/a to zrobił/a?” „Jak według ciebie on/a patrzy na tę sytuację / ten problem?” „Czy bardziej cię zdenerwowało to, że on/a zniszczył/a twój telefon i teraz brakuje ci samego sprzętu, czy chodzi o to, że miał on dla ciebie wartość sentymentalną?”

Dokładniejsze zrozumienie Słuchaj aktywnie i odpowiadaj na emocje. Miej świadomość sygnałów niewerbalnych. Przykłady: wahanie, zmiany w mowie ciała nazwij emocję w sposób, który nadaje jej znaczenie, np.: „Wyglądasz jakbyś był smutny”. Jeśli jednak nie jesteś pewien, wyraź się ogólnie (np.: „rozdrażniony”, „sfrustrowany”) pozwól, żeby strony dały upust swoim emocjom i mówiły jak długo chcą – twoją rolą jest ich wysłuchanie

Streszczanie streszczanie oznacza podsumowanie sytuacji stwórz „opowieść” na bazie tego, co usłyszałeś zorientuj się, co jest najważniejsze dla osoby mówiącej uwzględnij najistotniejsze fakty, problemy, zmartwienia, uczucia, spostrzeżenia osób mówiących sprawdź precyzyjność wyrażania się rozmówców Przykłady: „Dużo opowiedziałeś. Zobaczmy, czy dobrze cię zrozumiałem…” „Mówisz, że … Czy dobrze cię zrozumiałem?” „Więc problemy, którymi się martwisz to X, Y, Z i wydaje się, że to Z jest według ciebie najpoważniejszy. Czy mam rację?”